Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD. VOOR NEDERLAND
27 Nov. '20. - No. 2265
I En|R S C 1} .. Y,,p.,E T B A, L
? Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan
VRAAGT
TOEZEIDI»
AAM
VAN DER HOOP's
MEUBELBEWARiNGEN TRANSPORT MIJ.
AMSTERDAM
, »..N HAAR LAATST ,
UiUlniteitd \ VERSCHENEN / AHSTELDIIK
^ ~? X k-TlwpI?|rt
TELEFO H \ X 2195 ZUID
DR SCHEIDSRECHTER
staat: namelijk den volkenbond, die de indi
vidualiteit der volken en hun zelfbeschikkings
recht als hoogste wet erkent. Daarom wordt
het probleem Oostenrijk" van internationaal
belang en zal met zijn oplossing de volken
bond staan of vallen.
Het is een ieder duidelijk, dat Oostenrijk,
zooals het nu is, niet leven kan, maar ook,
dat het zóó als de staatslieden van Europa
het wenschen, niet leven wil. Het wil niet
als aanhangsel van andere staten te gronde
gaan. Het wil niet Tsjechisch,
Magyarisch, zuid-Slavisch of Italiaansch worden,
dat mag dan dom, onpractisch, verwerpelijk
zijn, maar die onwil is er nu eenmaal. En
omdat het onmogelijk is zes millioen menschen
te dwingen tot iets, dat ze innerlijk verwerpen,
zonder daarmee de geheelje wereldorde
onderste-boven te gooien en de eenige kans op
redding voor dit volk prijs te geven, zal men
rekening dienen te houden met hun wil.
Niet uit liefde voor Oostenrijk, niet uit res
pect voor de Duitschers in Oostenrijk, maar
eenvoudig uit 's wereld drang tot zelfbehoud.
Duitsch-Oostenrijk is op 't oogenblik een
in politiek opzicht scherp verdeeld land.
Zijn partijen staan vijandelijker tegenover
tlkaar dan de Europeesche machten tijdens
den oorlog. Maar al deze partijen, hoezeer zij
elkaar mogen haten, zijn n in hun eisch van
aansluiting bij Duitschland. Die eensgezindheid
van zulke felle tegenstanders moet reden tot
denken geven. Hier is een wil die recht op
zelfbeschikking eischt, die nergens zóó sterk
tot uiting komt, zelfs niet in Ierland. Zal het
mogelijk zijn volkenbondpolitiuk te voeren,
zonder rekening te houden met dezen wil ?
Neen immers ! We moeten eerlijk zijn, en
t'Oostenrijk tot Duitschland toelaten, óf den
volkenbond als humbug erkennen ; te kiezen
valt er niet. Wil men Oostenrijk niet toestaan
zich bij Duitschland te voegen, goed
dan zullen zich die zes millioen schikken,
maar de scharnier, die dit
wereldconglomeraat vermag bijeen te houden, het Instituut
te Genève, de laatste hoop van Europa,
valt dan ineen, en dan wacht ons eerst recht
de chaos. Wie overwinnaar blijven zal, is on
verschillig. De chaos zal er voor zorgen,
dat de levende generatie zich het hoofd niet
zal hoeven te breken over den einduitslag.
De Oostenrijksche regeering had het plan geop
perd, naar aanleiding van de laatste verkiezin
gen een volksstemming over de aansluiting
bij Duitschland te laten uitschrijven. Dit plan
werd door Parijs verijdeld, omdat deze maat
regel in strijd zou zijn met de bepalingen
van art. 88 van het vredesverdrag van
St. Germain. Dit artikel luidt : de onafhan
kelijkheid van Oostenrijk is onaantastbaar,
tenzij met toestemming van den Raad van den
Volkenbond.
Daarom neemt Oostenrijk de verplichting op
zich, zich. behalve met de toestemming van
dezen Raad, te onthouden van iedere handeling
tot aan zijn toelating als lid van den volken
hond die direct of indirect of hoe dan ook,
met name door zich te mengen in aangelegen
heden van andere machten, zijn onafhanke
lijkheid in gevaar zou kunnen brengen.
iiiiiiiiiiiiiiliin mum tui iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinui.iiir
Wil men deze bepaling goed begrijpen
dan moet men zich voor den geest roepen
wat Keynes hierover in zijn wereldberoemd
boek zegt. Hij geeft dit artikel als voorbeeld,
dat men in Parijs president Wilson in den waan
heeft willen brengen, dat zijne eischen in het
verdrag vervuld waren. Men heeft niet een
voudig de bepaling ingelascht: het is
DuitschOostenrijk verboden zich met Duitschlantl
te vereenigen, zonder toestemming van
Frankrijk" (dat immers zou in strijd geweest
zijn met het beginsel van zelfbeschikking),
maar heeft de toestemming van den volken
bond geeischt.
Dat klinkt heel anders, zegt Keynes, koml
echter op hetzelfde neer. En wie weet, of
niet de President vergeten was, dat in een
ander gedeelte van het vredesverdrag een
parigheid van stemmen van den Raad van
den Volkenbond hiervoor wordt geeischt.
Dus wordt Oostenrijk, om //n onafhanke
lijkheid te beschermen, afhankelijk gehouden
Was Oostenrijk waarachtig onafhankelijk.
dan was er immers geen sprake van, of 't hei
recht zou hebben zijn aansluiting bij Duitsch
land te voltrekken. Alleen omdat het afhan
kelijk is, kan het dit niet. De bepaling in hel
vredesverdrag van St. Germain, die deze
dubbelzinnigheid bezegelt, strekt den volken
bond tot schande, en deze zal geen levens
kracht bezitten, zoolang deze dubbelzinnigheid
niet uit den weg geruimd is.
E{n het niet aan zijn doel beantwoorden van
den volkenbond, het verlies van zijn crediet
zullen niet de eenige gevolgen zijn van deze
knechting van Oostenrijk. Niet alleen wordt
hierdoor de wederopbouw van Europa omno
gelijk gemaakt, maar de explosiestoffen op
dit gedeelte van de aarde hoopen zich op
en aan de ellende komt geen einde.
Bij de laatste verkiezingen heeft, (dank zij
het vrouwenkiesrecht, dat ook hier als zot/
dikwijls elders de reactie ten goede kwam)
juist die partij de leiding gekregen, die vóó
den oorlog de oorlogzuchtige stemming het
meest aanwakkerde en die de steun was van
het agressieve militairisnie der Donaumonar
chie : de partij, die gedurende den oorlog
de vertegenwoordigster was van het uiterst
imperialistische systeem. Deze partij is nu
wel is waar niet absoluut monarchistisch
maar tot haar behooren sterk monarchistisch
gezinde kringen en op haar is de hoop
gevestigd van al diegenen in het land,die denken
met den terugkeer van de Habsburgers
al het tegenwoordige kwaad meester te worden
en de goede tijden van voor den oorlog te zul
len terugkrijgen. De uiterlijke omstandigheden
bewijzen hun daarbij goede diensten. De groote
massa, die met den tegenwoordigen toestand
niet tevreden, echter niet in staat is, de diepere
oorzaken ervan na te gaan, klampt zich vast
aan ieder, die haar den goeden ouden tijd"
voorspiegelt en beschouwt ieder die een
terugkeer tot die vroegere tijden tracht te
verhinderen als haar vijand. Dat zal den
christen-socialisten de macht geven, die hun
de uitslag der .verkiezingen met een slechts
geringe meerderheid niet geven kon. Maar de
sociaal-democratie maakt 't hun gemakkelijk.
Zij, als de na hen sterkste partij, zag af van
deelneming aan de regeering, denkende dat
daardoor de christen-socialisten het best en
snelst gedaan zouden krijgen, omdat ook zij
niet in staat zouden zijn de ellende van dezen
na-oorlog met n slag meester te worden.
Mijns inziens deugt deze taktiek niet. Door
de onthouding der sociaal-democraten zullen
de christen-socialisten een gemakkelijke ver
ontschuldiging hebben voor hun onmacht om
betere toestanden te Scheppen.'Ze zullen: aHe
schuld werperïfjp de tegenwerking der sociaal
democratie, die'hun, zooals'ze zullen voorgeven,'
een vruchtbare politiek onmogelijk maakt.
En omdat die tegenwerking zeer heftig zal zijn,
zal de volksmassa de christen-socialisten
gelooven.
De sociaal-democratie zal in haar oppositie
heftig te werk gaan. We zullen in Oostenrijk
hevige verwarring, groote stakingen en mis
schien wel bloedige volksoproeren beleven.
Ten eerste omdat een dergelijke massa-op
positie gemakkelijk tot zulke uitspattingen
leidt, maar ook omdat dergelijke uitspattingen
den christen-socialisten een welkom middel tot
versterking hunner macht zullen aanbieden, en
ze dus alle moeite zullen doen ze te provoceeren.
Ze zullen hopen door dergelijke onlusten de
tussclienkomst van het buitenland te kunnen
bewerken, dat dan aan het onafhankelijk
Oostenrijk zijn afhankelijkheid wel eens
zou kunnen laten merken.
Welke perspectieven openen dus de verkie
zingen .van dit jaar ?
Vooruitzichten op onlusten, groei van het
militairisme en van de reactie, ook in Oostenrijk.
Wat dit alles, juist voor dien haard van onrust,
die Zuid-Oost-Europa is, beteekent, waar de
eene staat al z'n heil verwacht van liet mili
tairisme, terwijl de andere daarin hun
ondergang zien, hoeft niet te worden be
toogd. Als Horty de bedreigde christen-socia
listen in Weenen te hulp komt, dan 73! de oude
Donaustaat aan alle kanten branden, dan zal
het branden in Slowakye, in de Banaat, in
Karinthié'en in Dalmatië, dan zal Europa weer
in vlammen staan. En dit alles zal het
gevolg daarvan zijn, dat men Oostenrijk's
onafhankelijkheid heeft willen bewaren f
Hoe zou 'r echter gaan als men besloot art.
88 van het verdrag van St. Germain op te
heffen ?
Zou dit aan alle kanten gekneusde
DuitschOostenrijk werkelijk de faktor zijn, die Duitsch
land in staat stelde tot revanche? Wie zou
dat kunnen gelooven? Hef tegendeel is immers
eerder waar ! Dit politiek ontredderde volk
zou slechts een nieuwe last voor het
Duitsche rijk zijn, en geen geringe.
Aan den anderen kant zou deze
Zuid-Duitsche, niet met haat en wraakgevoelens belaste
volksstam, met zijn erkende oude en hooge
cultuur het beste tegenwicht zijn voor den
Pruisischen geest, voor zoover deze nog
heerscht in Duitschland.
Door de vereeniging met Duitsch-Oostenrijk
zou de Duitsche democratie aan kracht winnen.
zouden de laatste vonken van het Duitsche
militairisme dooven. In de hereeniging met
dezen volksstam zou Duitschland devergoeding
vinden voor den vernederenden vrede en
troost voor de smart over de nederlaag. De
aansluiting zou het beste middel tot stilling
der gemoederen in Duitschland en daarom ook
de beste waarborg voor Frankrijk zijn, dat in
Duitsch-Oostenrijk sedert lang een vriend en
vereerder bezat. In Duitsch-Oostenrijk als
lid van het Duitsche rijk zou Frankrijk een
sterke beveiliging hebben tegen een nieuwe
bedreiging van Duitschland.
Maar als men dit niet inziet, of het te laat
inziet, dan krijgen we in dit land van zes
millioen inwoners de monarchie en met haar
de reactie, het militairisme, de
revancheidee en daarmee voor het gansche werelddeel
voor tientallen van jaren onrust en verbitte
ring en ten slotte de overwinning van het
heden meer dan ooit dreigende kozakkendom
in de vermomming van Lenin en den onder
gang van Europa.
Alleen de waarachtige onafhankelijkheid
van Oostenrijk kan redding brengen.
ANTWOORD VAN DUITSCHEN
FRITS AAN HOLLANDSCHEN
PIET
H ij geurt met z ij n H o 11 a n d s c h
Liever Piets ik danke hoogstens
Dat u mij nog immer Heft;
Ook mijn duureste gedenken
Zijn voor uwe, als u blieft.
Piets ik haap die brief bekomen
En dat maakt mij duure leed,
Dat u nu zoo gans alleene
Van dat boterbroodsje eet.
Ja, ik denke vele malen
Aan mijn speelgcnootsje Piet;
En wat waar dat lievenswaardig
Dat vergeet ik nooitrnaals niet.
Maar ik kome wellicht weder;
Heiland is een sjoone oord
Waar men:
,.Kom maar Deutsche kinder"
Van die lieve luiden hoort.
En nu ijl ik snel als mooglijkst
Naar de brievenkaslen heen;
Zoo een vriendje als dat Pictsje
Geeft het hier in Keulen keen.
Veelmaal weene ik alleene
Ach waar steekt nu lieve Piets;
Kusse Mamma en de Pappa
Achtingsvol van kleine Fritz.
P.S.
Groete ook de duure zuigling
Hier geeft het keen rnielk.
J. H. SPE EN HOFF
IIIIIIIIIIIIIIIIIilllllMIIMMIIIIIflIllllllllllllllllIllllllllllllllllllllllllllllllUII
DEVO
Gouriff e Sigaar
FABRIKANTE
N.V. DIEVENBACH'a
Holl Slgaranfabritk UTRECHT
DE NATIONAL CHILDS WEL
FARE ASSOCIATION"
TE NEW-YORK
On de vijfde verdieping th Avenue No.^70
te New-York wordt in eenige onaanzienlijke
vertrekken een arbeid verricht, die sedert
verscheidene jaren opbouwend werkt aan de
toekomstige beschaving van de Vereenigde
Staten van N-Anierikn.
De Engelsche regeering heeft bekend ge
maakt, dat er in de afgeloopen week in
Ierland veertig dooden en honderdtachtig
gewonden gevallen zijn. D; getallen zeggen
ons misschien niet veel meer, want we zijn
in de oorlogsjaren gewend geraakt de dooden
en gewonden bij duizenden te tellen, terwijl
zij in Ierland nog maar bij tientallen vallen.
In Ierland echter is geen oorlog", geen
burgeroorlog, geen openlijke opstand zelfs,
en dit is juist het gruwelijke van den toe
stand daar: wanneer in een land oorlog
woedt, dan staat het gewone leven er stil,
niemand rekent meer op veiligheid van per
sonen of goederen en wie kans ziet verlaat
het terrein. In Ierland is dit niet zoo : men
doet er zijn dagelijksch werk, heeft er zijn
amusementen als gewoonlijk, maar de grond
slag van het rustig bestaan, de persoonlijke
veiligheid, is er verdwenen. Dit treft ons
sterk bij het lezen van de berichten over
den bloedigen Zondag, 21 November, toen
eerst 's morgens een tiental officieren, die
in hotels of op kamers woonden, door Sinn
Feiners zijn geslacht, en 01 dienzelfden
middag de Britsche militairen op even beest
achtige wijze wraak genomen hebben, door
met machinegeweren op het publiek bij een
voetbalwedstrijd te vuren. Was er oorlogs
toestand, dan zou dit alles niet mogelijk
zijn, want officieren zouden niet met hun
gezinnen als burgers in de stad wonen en
voor hun veiligheid zou behoorlijk gezorgd
worden, terwijl er van voetbalwedstrijden
geen sprake zou wezen. De regeering houdt
dus nog de fictie hoog. dat het leven in het
land zijn gewonen gang gaat. en dit maakt
uitspattingen als van Zondag mogelijk.
Heel de Britsche pers blaakt begrijpelijker
wijze van verontwaardiging over het ge
beurde en ze geeft er, al naar gelang van
haar meening in zake de Icrsche politiek.
uits'uitend Sinn Fein de schuld van. of laat
een deel der verantwoordelijkheid door de
regeering dragen. Zoo hoog gaan de harts
tochten, dat zelfs het Parlement in Londen,
toonbeeld van rust en goede vormen, het
tooneel werd van een kloppartij tusschen
den Ier Devlin en eenige conservatieve ver
tegenwoordigers. Wat er nu gedaan zal
worden? De regeering verzekert keer op keer
dat de moordbeweging op haar eind loopt
en dat dit de laatste uitspattingen zijn
waartoe ! inn Fein in staat is. Haar maat
regelen, zegt zij, beginnen te werken, en
inderdaad zijn de berichten van het platte
land in den laatsten tijd gunstiger. Laat
ons dus aannemen, dat hier geen ongegrond
optimisme in het spel is en dat de
reprisals" die de regeering nimmer voor haar
rekening heeft willen nemen, maar die zij
toch blijkbaar niet ongaarne gezien heeft,
de lersche moordbeweging gesmoord hebben.
Tegenover het bloed van menig onschuldig
politieman staat dan dat van zeer vele on
schuldige Ieren, die op dezelfde
wreedaardige wijze zijn omgebracht als nu de officieren
in Dublin.
Is daarmee het lersche probleem de oplos
sing genaderd? 't Is moeilijk dit aan te nemen.
De Home-Rule-wet is thans aangenomen en
zal spoedig werken, hetgeen zeggen wil dat
Ierland in tweeen gesplitst zal worden, een
katholiek en een protestant deel, en dat de
naar vrijheid verlangende leren aan het
regime eener kroon-kolonie onderworpen
zullen zijn. Dit is niet wat de Nationalisten
beoogd hebben met hun langen strijd en het
lijkt natuurlijk niets on wat Sinn Fein wenscht.
Do strijd zal dus, als het waar is dat Sinn
Fein aan macht verliest tengevolge van
de weerwraak der black-and-tan"-politie,
rusten, maar vandaag of morgen ontbrandt
hij weer.
Misschien leggen de tegenstanders van
Lloyd George in de Engelsche politiek
Asquith, Grey en de partijen verder links
zich hierbij neer; althans het debat over Home
Rule dat juist op den herdenkingsdag van
den wapenstilstand gehouden werd, was
merkwaardig bezadigd en verzoeningsgezind
en ook heeft de taktiek der regeering, die
de uitspattingen der leren breed heeft uit
gemeten en veel indruk heeft gemaakt met
de publicatie van een gevonden
lerschrcpublikeinsch document dat het voornemen
bewees om de Britsche tegenstanders met
t\ phus-bacilliMi te lijf te gaan, klaarblijkelijk
de openbare meening in Engeland sterk ten
ongunste van de Ieren beïnvloed. Misschien
dus, dat de lersche quaestie een tijdperk van
rustiger evolutie tegemoet gaat. Dat zal dan
weer het werk van Lloyd George's krachtigen
wil en krachtig-;n. arm zijn, maar bij de
eerste de beste gunstige gelegenheid moet de
storm weer opsteken.
Het staat nu vast dat het rieksche volk
de terugkeer van Koning Konstantijn wenscht
en 't staat ook vast dat Frankrijk hem niet
wil laten tertigkeeren, vermoedelijk Engeland
evenmin, maar dat is niet zoo zeker. Hoe zal
dit conflict opgelost worden? Een bericht,
dat het Grieksche volk eerst nog eens door een
volksstemming zeer duidelijk te kennen zal
geven dat het zijn koning inderdaad terug wil
hebben, werd gevolgd door een ander dat het
uitstel dier stemming meldde en nu schijnt
het niet onmogelijk, dat men de stemming
heelemaal weglaat en zegt, dat de uitslag van
den stembnsstrijd reeds voldoende
aanwijzigingen gaf, hetgeen zeker niet onjuist is. In
elk geval heeft Koningin-weduwe Olga,
Konstantijn's moeder, het regentschap aanvaard
namens haar geliefden zoon" en zoo kan men
zeggen dat op 't oogenblik Konstantijn reeds
weer regeert, hoewei dan door een vertegen
woordigster. In eik geval zijn de portretten
van den koning, die, sedert diens verdwijnen
van 't tooneel, verboden waar geworden wa
ren, teruggekeerd in de straten van Athene
en deze stad wordt door Fransche couranten
sarcastisch Tinopolis genoemd. Het zijn name
lijk vooral de Franschen, meer nog dan de
Venizelisten, tegen wie de hartstocht der
Konstantinisten zicli riclit, en in Athene zijn
Franschen die het koninklijk beeld niet wilden
groeten, gemolesteerd.
Koning, of ex-Koning, of weder-Koning
Konstantijn zelf neemt een zeer beleidvolle
houding aan. Zijn doel is natuurlijk terug te
keeren, maar als vriend van de Entente, an
ders gezegd met behoud van de groote winst
die aan Griekenland bij het verdrag van Sèvres
is toegedacht. Daarom verzekert hij, slechts
dan t'.' willen (erugkeeren als zijn volk hem
roept, en belooft meteen de politiek van
Venizelos te /.uilen voortzetten, O.w.z. een trouw
Entente-kampioen in het oosten, bijzonderlijk
tegenover de Kemalisten in Klein-Aziète zul
len worden. Het is. evenwel zeer de vraag of
de Entente daartoe te bewegen zal zijn, want
men vertrouwt Konstantijn niet en is bang,
dat hij als Griekenland zich eenmaal vast ge
nesteld heeft in het bij 't verdrag van Sèvres
toegewezen gebied, zich zal verstaan met de
vijanden der Entente, d. i. met Turken, Rus
sen, Duitschers, waardoor de Entente er in
het oosten nog slechter voor zou komen te
staan dan nu reeds het geval is. Vandaar dat
er in de Fransche pers stemmen opgaan,
krachtige stemmen zelfs, voor het verscheuren
van 't verdrag van Sèvres en voor overleg
met de Turken. Aldus krijgt het rijk van den
Padisje zoowaar toch weer een kansje !
Overleg met de Turken zou begrijpelijker
wijze voordeel brengen ook in den strijd tegen
Rusland. Het samengaan van Sovjet-Rusland
en de Turksche nationalisten van Ketnal
Pasja is na Wrangel's nederlaag een nieuw
gevaar geworden, een waartegen de Franschen
en Engelschen voor het oogenblik vrijwel
machteloos staan. En liet is voor de Entente
immers een zeer groot belang om Rusland in
de Levant de handen niet vrij te laten, niet
alleen wegens haar eigen belangen daar, maar
ook omdat als Rusland hier geen vijanden
heeft, het zijn macht tegenover Polen kan
concentreeren. Want dat Polen opnieuw iu groot
gevaar verkeert, behoeft geen betoog, al weten
wij niet of de nieuwe Poolscli-Riissische oorlog
zoo kort voor de deur staat als velen aanne
men. Zeker is slechts, dat de onderhandelin
gen over den definitieven vrede tusschen
Russen en Polen in Riga geheel van aard ver
anderd zijn na Wrangei's nederlaag. Hel is nu
uit met de bescheidenheid van Rusland tegen
over den Poolschen overwinnaar en Joffe
bombardeert de Poolsche regeering met nota's
op dreigenden toon, terwijl geruchten over
afbreken der onderhandelingen en Russische
ultimata niet van de lucht zijn. Dus al komt
er geen nieuwe oorlog, de macht der Russen
tegenover Polen is sterk toegenomen en van
die macht maakt Moskou ongetwijfeld gebruik
<mi zijn invloed westwaarts uit te breiden.
Ondanks dit alles blijft Frankrijk volharden
n zijn Russische politiek en terwijl Londen
op het punt staat om het langverwachte
accoord met Krassin over handelsbetrekkingen
tusschen beide landen te sluiten, geeft Parijs
te kennen, dat het geheel daarbuiten blijft
staan. Dus hoopt men in Frankrijk immer
nog, door steun aan de vijanden der Sovjets
deze ten val te brengen? Of wil men eerst
ereis zien of de hervatting van het handels
verkeer tusschen Rusland en Engeland tot
iets leidt en in dat geval het voorbeeld van
den bondgenoot volgen? De quaestie van de
erkenning der oude Tsaren-schulden speelt
hierbij natuurlijk een belangrijke rol en er gaan
telkens geruchten dat de regeering in Moskou
hiertoe onder zekere voorwaarden wel bereid
* Een tiental jaren geleden zou er te
NewYork een Zondagschool-tentoonstelling worden
gehouden; op een gezamclijken lunch der com
missie, die hiermede belast was, werd toen
de vraag geopperd, o l' het niet wenschelijk
zou zijn deze tentoonstelling uit te breiden,
zoodat ze alle gegevens omvatte, die de
lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van
liet kind bevorderen of in den weg staan.
Hiervoor was een uitvoerig onderzoek noodig,
dat onder leiding van Mr. F. Powlison te
New-York werd verricht, een enquête, die
18 maanden in beslag nam, waartoe aanstonds
7800 dollar werd beschikbaar gesteld. Meer
dan 7000 personen hielpen aan het tot stand
komen dezer Childs Welfare" tentoonstelling,
die in 1011 geopend werd en door millioenen
menschen uit de geheele Vereenigde Staten,
waaronder vele werkend op sociaal gebied,
werd bezocht en na de sluiting op verzoek te
Chicago werd herhaald. Jane Addams, een
bekende persoonlijkheid te Chicago op sociaal
IIMIIIIIMIlmMIIIIMMIIMIMIIinillllllllllMlIIIIIIIMIIIMIIIIIMIHIIIIIHmlIMII
zou zijn. Maar toch, beslissend is deze aange
legenheid, naar 't schijnt niet voor Frankrijk.
Men wil daar in waarheid van Lenin c. s.
niets weten, omdat men blijft hopen op de
komst van een Russische rcgeering, die weer
een bondgenoot der Fransche zal zijn en aldus
helpen zal Duitschland in bedwang te houden.
Want de Fransche politiek wordt in elk op
zicht beheerscht door de verhouding tol
Duitschland, door vrees voor een terugkeer
van het Duitsche gevaar, en men voelt zich
daartegen eerst veilig als er een Fransche
bondgenoot ,?.an Duitschland's oostelijke
grenzen staat.
Intusschen vergadert de Volkenbond in
Genève en het ijverige perscomitézendt aan
alle belangstellenden lange verslagen der zit
tingen. Ook schrijver dezes ontvangt die
verslagen en heeft ze met belangstelling
doorgelezen. Er wordt daar vlijtig gewerkt,
maar de grootste optimist kan zich niet ver
helen dat het werk nog immer slechts voor
bereidend is, en dat zoolang naast de
volkenhondspolitick de ouderwetsche ongewijzigd
wordt voortgezet, er van Genève geen rëeele
invloed kan uitgaan. De ouderwetsche staats
lieden zijn zelfs bang voor ongcwcnschte
gevolgen van 't werk in Genève en zoo wijst
de Temps" er dezer dagen op dat men zich
daar wel tweemaal bedenken mag aleer men
de Russische randstaten tot een Bond toe
laat, want als men dit doet erkent men de
versnippering van het Russische rijk en dit..
de Temps" zegt het niet, maar meent het,
wil men in Frankrijk niet, want als de
Bolsjewiken eens plaats maken voor een regeering
die Frankrijk's bondgenoot werd, dan is het
in Frankrijk's belang dat Rusland even groot
zal zijn als vroeger.
Tot slot : in Belgiëslaagde Carton de
Wiart in de vorming van een ministerie,
dat, voorzoover men voorspellen kan, precies
eender regeeren zal als het vorige kabinet.
In Praag maken Tsjechen zich schuldig
aan betreurenswaardige uitspattingen jegens
Duitschers, waarvoor, naar wij hopen, de in
een artikel in 't vorige nummer van dit week
blad zoo geprezen president Massarijk geene
verantwoordelijkheid zal treffen, maar die
niettemin een aanwijzing zijn dat sommige
Tsjechen het begrip vrijheid niet anders op
vatten dan vroeger de Oostenrijksche-Duitsche
machthebbers deden.
J. C. v ,\ N O v i: N