l 27 Nov. '20. - No. 2256 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN NIEUW BOEK OVER HET BOLSJEWISME Dr. WILHELM MAUTNER, Der Bolschewismus. Verlag W. Kohlhatnmer. Berlin 1920. 368 b!z. Het bolsjewisme heeft reeds vele pennen in beweging gebracht, doch ik ken geen enkel werk, waarin de theorie van deze richting zóó volledig en zóó wetenschappelijk wordt behandeld als in het boek van dr. Mautner. Na eenige inleidende hoofdstukken over het Russische volkskarakter en over de econo mische toestanden geeft de schrijver een uitvoerige schets van de geschiedenis der revolutionaire beweging in Rusland. Dit historisch overzicht acht ik het minst ge slaagde deel van riet boek. Achtereenvolgens beschrijft Mautner in afzonderlijke hoofd stukken de geschiedenis van de ongeorgani seerde stakingen, van de vakvereenigingen en van de politieke beweging. Zoo wordt echter gescheiden behandeld, hetgeen bijeen behoort. In eik dezer hoofdstukken komt b.v. de revolutie van 1905 ter sprake! Deze wijze van behandeling geeft tot noodelooze herhalingen aanleiding terwijl de lezer geen inzicht krijgt in den onderlingen samenhang der gebeurtenissen. In het hoofdstuk over de Agrarfrage" wordt een vernietigend oordeel over het resultaat van de wetgeving van Stolypin uitgesproken. De schrijver sluit zich geheel aan bij de meening van Oganowsky. Stolypin verwachtte bij zijn omscheppin? van het verouderde communisme der mir" in privaat eigendom alles va^,,de sterken" doch onder de Russische boeren bleken niet genoeg kun dige, wilskrachtige mannen voorhanden te Zijn. De hervorming zou dus haar doel de verhooging van de uiterst geringe pro ductiviteit van den landbouw geheel gemist hebben. Deze voorstelling van zaken is toch we! wat al te pessimistisch. Waarom houdt de schrijver zoo weinig rekening met het veel gunsti.qer luidende oordeel van een be zadigd man als Auhagen ? Een Hollander, die 2:i jaar te midden der Russische boeren heeft geleefd en eerst onlangs is teruggekeerd, de heer van Waveren, verzekerde mij dat in de streek, die hij kent, de agrarische her vorming zeer gunstige resultaten heeft gehad. Ongetwijfeld heeft Stolypin veel te ruw in gegrepen en draagt 2ijn wetgeving al te zeer een liberaal-individualistisch karakter. Doch het communisme van de mir" met zijn peri odieke verdeelingen van den grond was hopeloos verouderd. Volgens mededeelingen van den heer van Waveren is echter tijdens den oorlog en tijdens de beide revoluties het werk van Stol v pin geheel te niet gedaan en zijn de boeren weer tot het oude mir-systeem teruggekeerd. De historische hoofdstukken vormen echter in het werk van Dr. Mautner slechts een in leiding tot de behandeling van de theorie van het bolsjewisme. In dit opzicht is het boek inderdaad een standaardwerk. De schrij ver blijkt in de werken van Marx en Engels even goed thuis te zijn als in de bolsjewis tische litteratuur. Hij stelt zich o.a. tot taak om de juistheid te onderzoeken van de be wering van Lenin dat het bolsjewisme het ware" onvervalschte Marxisme zou zijn. In zijn conclusies wijkt Mautner slechts in onderdeelen van de opvatting van Kautsky af, doch zijn wijze van behandeling van het probleem is veelzijdiger en meer compleet. De rustige, objectieve toon, waarop het onderwerp, dat zooveel hartstocht opwekt, besproken . wordt, doet zeer aangenaam aan. Op pag. 212 e. v. wordt de tegenstelling tusschen jhet bolsjewisme en het werkelijke Marxisme in enkele formules heel instructief weergegeven. Zeer overtuigend toont Mautner aan dat Marx de dictatuur van het prole tariaat" nimmer in den zin van een geweldheerschappij eener minderheid heeft opgevat. Hetgeen Marx onder de proletarische dicta tuur verstaat, kan slechts in den vorm eener democratische republiek verwezenlijkt worden. Engels heeft de Commune van 1871 als de verwezenlijking van de dictatuur van het proletariaat geprezen; tijdens de Commune werd echter het algemeen kiesrecht gehand haafd! Het denkbeeld om bij een proleta rische revolutie het algemeen kiesrecht af te schaffen is bij Marx en Engels nooit opge komen. Het is dan ook niets anders dan fantasie wanneer Lenin zijn Aziatisch despo tisme als de verwezenlijking van het ware" marxisme doet voorkomen. Tegenover de bewering van Kautsky, dat Marx de term dictatuur van het proletariaat" slechts n maal gebezigd zou hebben, wijst Mautner nog op enkele andere plaatsen in de werken van Marx, waar deze uitdrukking voorkomt. Doch overal waar Marx deze uitdrukking gebruikt, bedoelt hij daarmee slechts ein Zustand, der bei berwiegendem Proletariat aus der Demokratie notwendig hervorgeht" (Kautsky). Ook de ontwikkeling, die de bolsjewistische theorie na het verschijnen van Lenin's Staat en revolutie" verder heeft doorgemaakt, wordt door dr. Mautner aan de hand der geschriften van Radek, Boecharin e.a. uit voerig beschreven. Eveneens wijdt de schrijver een interessant hoofdstuk aan het" groote verschil in karakter, dat tusschen mannen als Marx en Lenin bestaai. Het kan niet ontkend worden dat het boek hier en daar wat al te veel in bijzonderheden afdaalt. Daardoor is het niet zoo boeiend als b.v. dat merkwaardige boekje, dat de Rus sische socialist Landau-Aldanov onder den titel Lénine" bij den uitgever Povolozky te Parijs onlangs in het licht gaf. Doch wat volledigheid en wetenschappelijke, objectieve wijze van behandeling betreft, is het werk van dr. Mautner onovertroffen. J. G. VAN D I L 1. E N ifiiiiiiliiiifmiiiiiiiimiiiiffjiiiifmiiiimmifiiiijiiiiimifi'ffjiiiiiiiiifiiiii TENTOONSTELLING VAN HERALDIEK TE UTRECHT De heer C. W. H. Verster te Driebergen heeft het goede idee gehad een tentoonstel ling van zijn werk in de hoofdstad van 't Sticht te houden en daarmede het publiek in de gelegenheid te stellen van de veelzijdig heid van zijne heraldische meesterstukken te kunnen genieten. Een keur-collectie in verschillende stijlen is thans aanwezig in een der tentoonstel lingzalen van Gerbrands' kunsthandel, Oud kerkhof No. 46 te Utrecht, waarvan vooral treft, behalve de heldere schitterende kleu ren der blazoenen, de keurig geacheveerde \\ijze van teekenen. De op verschillende fonds met dekverf door goud en zilver verhoogd geteekendc wapens, waarvan de velden prachtig egaal gehouden zijn, doen het zeer goed tegen den achtergrond, terwijl ook het orneeren een groote virtuositeit verraadt. Hij begint' zijne tentoonstelling met exHbrissen, die bij hem veel aan heraldieke zegels zijn ontleend ; zoo ziet men ook hot grootzegelmodel, waarvan een ex-libris een verkleinde reproductie is. Een op de wijze der oude miniaturen ge deeltelijk in goudbrons uitgevoerde soort oorkonde van den oorsprong der wapens, heeft als verluchting ook eene tournooiscène. Het baart geen verwondering, dat men hier de blazoenen van vele bekende families aan treft als: Coenen van 's Gravesloot, van Burmania Rengers, van Lidth de Jende, Bloys van Treslong, de Beaufort enz. Ook ziet men hier de bekende door Albert Dürer ontworpen wapens met dat van zijn persoon, waar het smetteloos wit van de zwanenvleugels van helmteeken een vreugde voor het oog is ; 7.00 zijn ook de lambrequins van een wapen, met witte kerstrozen, subliem. Een zeer geslaagd wapen is dat van het ge slacht van Raab van Canslein. De gekroonde raaf stapt daar parmantig tegen den gedamasceerden zilveren achtergrond. Hetgeen eene buitengewone charme aan het werk geeft, is de wüze van damasceeren, waarmede hij zijne wapens weet te verlevendigen, een techniek, dje de nestor en leermeester onzer heraldici, wijlen de heer J. A. Koopmans, hem zoozeer benijdde. Ziet vooral van het wapen met de witte kerstrozen, cie schoongedamasceerde bovenhe'.ft, waar d<: schitte rende roode rozen zoo prachtig tegen uitkomen. Het is een ware verzoeking, om niet zijn fami. liewapen door dezen hcraidicus in kleuren te laten conterfeiten. W. C R o o c K r. w i T W. A /,. Huize). ZOME1IK BOSSINK Nieuwe Boeken van deze Week Illltlll UU Illll Illllii LIMBURGSCHE TYPEN I UU SCHJERITSLJEI'ER Driek, die de boeren langs gin» met 'n doos, waarin ie poetspommade en dergelijke arti kelen borgde, was misschien wel scharenen messenslijper van beroep, 'n feit is 't, dat hij, voor zoover ik me herinneren kan, leurde. 't Was 'n wondere kerel; 't echte type landloopcr - maar ii- had 'n huis, vervallen en vuil, lijk 'n stal, waarin ie wegkroop, als ie 's avonds thuis gezocht vanz'n omzwerven of bij strenge winterkou. Doch meestal was ie op cie baan en onvermoeibaar schenen :'.'n oude beenen. Er waren menschen, die lu:m uit den weg gingen, ais hij hen tegenkwam, andere maakten een praatje met hem; me! de knechts van de brouwerij, waar k' naast woonde, mocht ie zelfs meerijden op de kar, wanneer ze hem ver van huis langs den weg vonden zitten. Restaurant a la carte Lunch, Afternoon-tea, Diners enSoupers Dagelijks muziek door het Huis-orkest Kómtj ter mér op, knus, *) zeien ze dan tegen hem en Driek was hun dankbaar, dat hij zoo tehuis geraken kon. Versomberd, lijk iedereen, die van de menschen vervreemd gaat, sleet Driek z'n dagen en in z'n oogen lag schuwheid; ze hadden al hun kracht verloren en wanneer je hem aankeek, dwaalden ze van je af. Driek dongtj neet in 7.'n hoed," waar schuwden velen voor hem en verwekten angst bij kinderen voor den man, waarvan ze eigenlijk geen kwaad wisten. In de buurt, waar ie woonde, droegen ze hem gén kwaad hart toe. Dat is gebleken bij zijn huwelijk!.. Driek heeft het zoete gesmaakt van den echt, al heeft, zijn geluk slechts drie dagen ge duurd! Op zijn tochten had ie 'n vrouw opgesnord, 'n pittig, ravenzwart wijfje met 'n tienjarig dochtertje, en als bruidschat 'n stevige hondekar, bespannen met 'n wakkeren hond. Met z'n drieën kwamen ze op zekeren dag de stad binnenrijden en in korter dan geen tijd ging 't nieuws door de buurt: Driek gieüt trouwe." Net lang, genoeg om de roepen te krijgen duurde de verloving, terwijl de aanstaande en dochter logeerden bij de Lang mama, houdster van een hotel, waar gasten voor tien cent per nacht te recht konden. Je sliep dan op 'n zolder, waar je met 'n ladder heenkroop, die, wen alles binnen was, werd weggenomen ter voorkoming van wanbetaling. De buren van Driek trokken zich 't geval aan. Er werd gebedeld en de brouwer deed zoo'n schoonen duit in 't zakje, dat er een waar feest kon worden georganiseerd. Ze begonnen met z'n huis, hem en z'n aanstaande vrouw van buiten en van binnen op te knappen. Voor z'n ramen kwamen propere gordijnen, de deur werd geverfd en 't huis uitgeschrobd en verfrischt. Voor Driek werden kleeren gemaakt, .,'n zwert pak," als voor 'n burgemeester; voor de vrouw 'n zijden japon. Dat ze van binnen schoon worden, daar zorgde de brave, ouwe deken voor: 't werd geëischt door de buurt, met Onzen Lieven Heer moesten ze 't ook goed maken. .,Driek hieïit hiel wat te vertellen," wisten ze. Onder de schoonste vooruitzichten naderde de gewichtige trouwdag. Met groen en bloe men werd 't huisje versierd en op 'n kar zonen ze ter kerke rijden. Humor f n goedheid paren zich in de volksziel! Met 'n hoogen op besteeg Driek z'n rijtuig en zette zich naast 't vrouwtje, dat in haar zijden gewaad pronkte, lijk 'n kraai, met pauweveeren opgedirkt. 't Werd 'n ware triomftoscht voor 't jouge paar en honderden woonden den dienst bij in de kerk, waar 't orgel zijn majestueuze, rijke klanken deed galmen bij 't binnenkomen en heengaan der feestelingen. Heerlijk zal de zon te schijnen, ze lachte haar gouden glansen over de blije menschen en dingen, over 't huisje, waarin dien dag voor weelde gezorgd was. Wie ging Driek al niet de hand drukken en stelde stiekum de feestcommissie wat geld ter hand, om te zorgen, dat ie z'n gastheersplichten naar den eisch kon waar nemen! En toen de harmonie hem tegen 't vallen van den avond een serenade kwam brengen, joelde en zong 't om z'n huis, alsof Driek's huwelijk een blij volksfeest was. Zelf was ie onrustig door het plotse ge beuren en liep dankend onder de menschen, niet wetend hoe hij vertolken zou wat in hem omging. Heel laat duurde de feestvreugde dien avond. Maar, ach arme, z'n wittebroodswcken duurden zoo kort. 'n Raadsel is gebleven het waarom, maar allen wisten 't plotseling uit Driek's eigen mond, dat ze ev va'i door was met 't kind en de hondekar. ,,En 't bundje heel al zoe vul van mich," huilde Driek, en waal e gemaak zoatj leg wast zeen, as ik met de ker de boor od kos." Oprecht heeft ie er om gerouwd, maar al gauw moest ie weer 't pad op en eenigen tijd hield ie zich goed. Zunnen trouw haaj um bekicrdj." bc gendarmen hebben hem opgepakt latei en na z'n gevangenschap werd ie opgestuurd naar 'n kolonie, waar /e hem /ouden laten werken. *) Varken. Mr. W. J. v a n B a l e n, een nederlander die in een groot gedeelte van Zuid-Amerika goed bekend is, deed bij Martinus Nijhoff te 's Gravenhage een boek over Zuid-Amerika het licht zien. De schrijver begint zijn werk met een schets van cie historische ontwikkeling der ver schillende landen en beschrijft daarna hun ligging, plaatselijke gesteldheid, voortbreng selen, landbouw, handel en verkeer. Zonder in het opeenhoopen van dorre cijfers en gegevens te vervallen, geeft hij aan waarin de economische kracht van ieder land ligt, zoodat ook de koopman daarmede zijn voor deel kan doen. Van Marie G ij s e n verscheen een bundel Brabantsche schetsen en novellen onder den titel : Van Ongeweten Levens" bij Teuling's Uitgevers Mij. te 's Hertogenbosch.. Scheltema CMI Holkema's boekhandel te Amsterdam geeft een nieuwen Indischen roman van M. C. K o o y van Zeggelen uit: Koloniaaltje. In een omvangrijk bock geeft N c l l y M o n t ij n de Fouw in hoofdtrekken een beeld van de Arthur-sagen, zooals deze zich in de 12e en 13e eeuw verspreidden over de letterkunde van Europa. Het kon viitteraard slechts een gebrekkig beeld zijn want het aantal sagen, dat: zich in den loop der eeuwen rond den eigenlijken kern ontwikkeld heeft, is verbazingwekkend ; het bestek der uitgave maakte een beperkte keuze noodzakelijk. Deze sagen verschenen onder den titel Sagen van Koning Artlinr en de Ridders der tafelronde bij W. J. Thieme en & Cie te Zut phen en zijn verlucht met platen, in kleuren en in zwart en wit. van A r t h u r R a c k h a m Bij de N. V. Uitgevers Maatschappij van Loghem Slaterus en Visser te Arnhem zag de eerste bundel van Carl Kwaid's Sprookjes het licht. L. C h a b o t-S t e e n b e r g be zorgde de vertaling uit het Deensch. Illu straties van L o n i s M o e. Louis Couperus' Iskander, roman van Alexander den Grooie kwam bij Nijgh en van Ditmar's Uitgevers-Maatschappij te Rotter dam, in twee zware deelen, van de pers. De Nederlandsche Uitgaven van Russische schrijvers is vermeerderd met een werk van l w a n T u r g e n i e f : Het onbekende Land. S u zette van L e n n e p en Ljoeba Dworson zorgden voor de/e, bij Eni. Querido te Amsterdam verschenen, Hollandsche bewerking. In de serie Herdrukken van de Maatschappij van Nederlandsche letterkunde, uitgave A. Oosthoek te Utrecht, verscheen thans num mer 2: Bissclwp David "an Koer«omiie en zijn stad, Utrechtsch-Hollandsche jaarboeken 1481 1483, naar den eersten druk va» Anthonius Matthaeus Analccta, 1698, door D r. N. n. t e r H a e f f Bij W. Versluis Uitgevers Mi; zag het licht een Nederlandsche bewerking van : Sadhoe Soendar Singh, de door God geroepene door Mrs. A r t hu r Parker (London's Zende ling genootschap Trivandiam-Zuid Indië). De schrijfster zegt in een voorwoord : Bijna het geheele werkje komt voort uit gesprekken met den Sadhoe zelf, met wien wij vaak in vriendschap hebben verkeerd en met wiens toestemming het boek is uitgegeven. Deze beschrijving van een trouwen dienaar van fiiiiiiiiimiiiiiaiin in iiiiiiiin uu iiiiiiiiii IIM HETBOEK WEM HAAG i VARHOND j I1OUTBOUW KANTOOC f BCDEölK, rlENOBKLAANÖJ JEN MAAG - TCLINTycn.2360-2361, UtVEBT OC/VCVLANCD IN ZEER KORTtN TUD ALLE HOUTCONSTRUCTIE./ AL/ LANDHUIZEN yCHOOLCEBOüWEN JACHTHUIZEN ZIEKENHUIZEN INLICHTINGEN OP AANVRAAG VANDEWEEK F. M. DOSTOJEFSKI BOOZe GEESTEN Uithef Russisch ysrtaald door S. VANPRAA0 Geïllustreerd omslag van JORDAAN 2 zware deelen ongeveer 900 pagina's druks Prijs compleet: Ingen. f950, geb f 12.50 Mr L VAN G1GCH Jr. seürijn, over DOSTOjEFSKf in De Telegraaf: .d-, litteratuur heeft hein al zoo lang opKeëisf.ht; het is mis-cblen zelfs roodn hem thans boven alle anderen te stellen; maar hij behoort niet alleen der letterkunde, maar ook het recht.... kennis van romanlitteratuur, van Dostnjefslti in 't bijzonder, behoorde examenvak te zijn Hoe vonkelt in elke bladzijde het zuiver begrip; hoe worden we doordrongen van het feit, dat elke misdadiger, de groote en de kleine, mèisch is en karakter heeft. Uitg. van VAN HOLKEMA & WARENDORF,A'dam iiMHiimiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiii den Grooten Meester, moge een aanmoediging zijn voor alle christelijke mannen en vrouwen van Indië. De Nederlandsche vertaling geschiedde onder leiding van D r. F r e d. v a n E e d e n. H. B a kei s bezorgde een verzameling van ook nog tot ons sprekende getuige nissen in proza en poëzie omtrent de on sterfelijkheid der ziel, van af de praehistorische menschen, ip chinee7en, babyloniërs, perzen, egyptenaren, grieken, romeinen, kel ten, peruanen enz. tot op onzen tijd" onder den titel Het Instinct der Onsterflijkheid. Uit gave Mij. voor Goede en Goedkoope Lectuur. Vijf Vlaamsclie Volksvertelsels opgeteekend door G u i d o Gezelle zien thans voor 't eerst in boekvorm het licht bij de uitgevers Mij. De Sikke!" te Antwerpen en Em. Querido te Amsterdam. M a n r i t s de M e y e r bezorgde deze uitgave, terwijl G. Verdicht de illustraties inaakre. Van D r. J. A. F. O r b a a n zag bij Mar tinus Nijhoff te 's Gravenhage het licht: Rome onder Clemens VIII (Atdobrandini) 1502?1605, met l kaart en 25 platen. Dit verhaal is in meer dan een opzicht ccn vervolc op schrijvers indertijd in het Engelsen ge schreven boek : Sixtine Rome, dat de Regeering van Paus Sixtine V behandelt, die van 15S5 i 590 do ara droeg. Cornelis Veth geeft in tl e Politieke Prent in Nederland, beginnende mot de gra vures der l Ge en 17e eeuw, een overzicht van ile politieke prentkunst in ons land. c schrijver meent dat deze prentkunst ongetwijfeld een toekomst heeft, waarbij haar verleden arm is. Zij heeft kansen die zij vroeger te zeer miste. De journalistiek die haar eens te hulp heeft geroepen, zal haar niet kunnen ontberen. Dit zeer lezenswaardige boekje verscheen, verlucht met vele illustraties in de serie Nederlarvdsche Kufist, een reeks artistieke hanboeken onder redactie van Joh. Vorrink, bij A. W. Sijthoff's Uitgevers Mij. te Leiden. Bij P. N. van Kampen en Zoon te Amster dam zag het derde deel van P. H. van Moerkerken's De Gedachte der Tijden het licht, onder den titel,, In den Lusthof Arkadië". Deel l : ,,Het Nieuwe Jeruzalem" en deel II: De Verwildering" kwamen beide in tweeden druk. In de nieuwe uitgave van de verzamelde werken van Lodewijk van Deijssel zijn bij Scheltema en Holkema verschenen : Kritieken en Proza Gedichten. Bij Teuling's uitgevers Mij. te 's Hertogenbosch vei scheen Elmin, een roman van leed en liefile door Herlief van M c r l e t. Van W i 11 e m S c h u r ir: a n n ' s roman van het groote stadsleven : De Berkelrnans zag bii Nijgh en van Ditnuir te Rotterdam een zesde druk het licht. MIIIII iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiii 'iiiiiiiiii min mui iiiiuiiiniMiiin EEN NIEUW MUSEUM MUSEUM VAN REPRODUCTIES VAN Bt.-:i-:u>HOUWKUNST TE 'S-(jRAVTNI1 A(ih' Op Zaterdag 30 ctober is te 's Graven hage geopend het Museum van reproducties van beeldhouwkunst," ondergebracht in de zalen van de academie van beeldende kunsten. 't Is niet geheel ten onrechte wanneer we schrikken bij de gedachte aan een verzameling gipsafgietsels. Immers onze eigen jeugd en het kunstonderwijs dat wij ontvingen heeft aan dat pleisterwerk" niet al te beste her inneringen. In de gangen van diezelfde aca demie was altijd een enorme massa van dat gips opgestapeld, waarvan we eigenlijk nooit de waarde begrepen omdat men door de vele boomen het bosch niet zag." Zoo was 't ook destijds in het museum, te Haarlem : door de massa onderscheidde men niets. Bovendien, noch in den Haag, noch in Haar'em was het gehalte superieur, en 't is verklaar baar dat een onzer zeer vooraanstaande colle ga's jaren geleden /.eide : Men voelt de lu?t opnieuw beeldenstormer te worden.". Bij het vroegere kunstonderwijs was dit gips wel ?.en heel dood materiaal, en heeft veel aan ons jeugdonderwijs bedorven. Maar als we nu in dit nieuwe museum komen, waar veel zoo keurig ?jn overzichtelijk is gerangschikt, dan moeten we erkennen dat het er maar op aankomt hoe deze stof wordt behandeld, vooral omdat deze materie ons i" beteren vorm wordt voor gezet dan vroeger. En wanneer we dan uit het zoo goed ge arrangeerde Egyptische vertrekje komen en «l het .\ssyrische, Griekschc en middeleeuwsche werk bewonderen, dan zeg je tot je zelf: 't is toch wel heel mooi, x.oo'n verzameling. Hier leert men geschiedenis, hier voelt men aan den lijve, en diep in het gemoed de schoonheid Museum van reproducties van Beeldhouwkunst; zaal I, Klassieken van liet piachtig en groot verletten, de macht \r ii: een. goede traditie. Na de middeleeuwen is het heel mooie weg. Dan waardeer en bewonder je nog de knapheid en virtuositeit, liet meesterschap ovtr de techniek. Maar je voelt ook het gemis aan dien superieuren breed menschelijken geest ; liet hoogere is er niet meer. De bedoeling, een overzicht der ontwikke ling te geven i.-. <ioed begrepen. De naast de afgietsels aangebrachte afbeeldingen rn foto's verduidelijken tic details ut samenstellingen. Zeker is het jammer dat tusschen bijzonder mooie afgietsels veel werk van minder goed gehalte is, maar men /al goed doen daarbij te bedenken du! veel als aanvulling dient der his torie, soms uu-t opoffering var, het aesthetisch goede. En ongetwijtek! zullen velen met eenige verwondering hebhen opgemerkt dal er van on./.en tiiübijna niets is, alhans niets ve.presevstaticfs. En in ernst zouden wij de samenstel lers in overweging willen geven een en ander uit de laatste drie eeuwen op te ruimen en een kleine, maar goede verzameling werken van Mendes da Costa, Zijl, Krop, Altorf e.a. er bij te plaatsen. Want on/e tijd heeft belen dingen gemaakt dan veel dat in dit museum te zien is. Deze verzamelinj; is voor ieder toegankelijk i in IJIMI tiiiMiiiiniiiii'iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiliiiiiiiliiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiii de academie kunnen sturen en ze alf nuttige menschen in de maatschappij terecht komen. Zorgt dat de kunstambachten, de archi tectuur en de monumentale kunsten er beter zullen gediend worden dan ooit te voren. We vreezen dat er voorloopig nog niet veel te verwachten is. Want toen we op 30 O$t. den raad van beheer zagen binnenkomen en plaats nemen achter de groene tafel moesten we denken aan de kiesverecniging van Stellendijk. En 't wil ons voorkomen dat de heer Scheurleer, hoe sterk hij ook moge wezen, heel wat moeite zal hebben om met dit college iets te bereiken. Gaarne zullen we erkennen dat er 2 of 'ïbruikbare krachten onder zijn, maar 't meerendeel dezer brave burgers zijn toch de natuur lijke vijanden der huidige jeugd, omdat ze stellig eenige generaties ten achter zijn. Het geheele verloop dezer academie heeft bewezen dat er f rissche, jonge en vooral geestelijk nieuwe krachten noodig zijn, menschen van dezen tijd om de noodige veranderingte brengen. De/e heeren zullen anno 1880 prachtfiguren geweest zijn. Onzen tijd vraagt andere geesteliike arbeiders. CORN. VAN DI-:I< SI.UYS Museum van reproducties van Beeldhouwkunst; zaal l I,PMiddeIeeuwen en ik meen n,ik wel intressant voor den nietkunstenanr. In hoeverre dit museum voor het kunstonderwijs gebruikt /al worden en bij de academie behoort weten wij niet precies, De heer C. W. Lunsingh Scheurleer, aan wiens energiek nptrtdev, we deze inrichting te dal'ken hebben, is tevens voorzitter van liet be stuur der academie. Meermalen heb ik open lijk mijne gemoedsbezwaren geuit tegen dit Haagsche kiinstinstituut. En nu wc weten dat de heer Scheurleer iets tot stand kan bren gen wanneer hij liet wil, nu zouden we hem willen vragen : geeft ons in de naaste toekomst een behoorlijke kunstsschool. Zorg dat we onze jongens en meisjes met een gerust hart naar Cidsponiird Handjlsnurk Oit merk op Uwe rookartikelen garan deert U kwaliteit. VOOR ENGROS: lAN AARNOUÏSE DEN HAAG