?'ló DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 4 Dee. '20. No. 2267 J.S.MEUWSEN, Hofleverancier, A'DAM?R'DAM DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND 'imiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiifiiiiiiii DOLLARLEENINGEN Bij de behandeling van de gemeentebegrooting van Amsterdam is eenig meer licht op gegaan omtrent het fiasco der jongste 7 pCt's leening van 15 millioen. Een der raads leden noemde het cijfer van / 2.200.000, dat op deze leening zoude zijn ingeschreven en aangezien dit door B. en W. niet tegen gesproken is, mag aangenomen worden dat het juist is en dus nauwelijks 15 pCt. op de leening ingeschreven is, en zij een gedecideerd fiasco geweest is. Over de oorzaken van dit fiasco is lang en breed gesproken en, al naar de politieke zienswijzen van de sprekers, is het op verschillende wijzen geïnterpreteerd Het komt mij voor, dat in het debat te veel gegenerali seerd is en dat het fiasco aan een complex van omstandigheden te wijten is, zooals zulks o. a. door den heer Paul Warburg geestig gepersifleerd is in eene redevoering, de Wereld is ziek", waarvan ik in het nummer van 29 Mei jl. een overzicht gegeven heb. Inderdaad kan men dan ook zeggen, dat Amsterdam ziek is en aan een complex van kwalen lijdt, die niet.genezen kunnen worden, wanneer de om het ziekbed verzamelde geneesheeren te veel op een enkele kwaal letten, ieder op zijn eigen stokpaardje doordraaft en niet gemeenschappelijk samenwerken om de ziekte te bestrijden. Ik wensch mij dan ook niet verder in het gevoerde debat te mengen, maar alleen nader in te gaan op eene enkele remedie, die in den loop van het debat gebleken is van buiten af aangeboden te zijn, maar die de wethouder voor de financiën tot nu toe ongeneigd is de patiënte te laten slikken. Door den heer Wibaut werd nml. mede gedeeld, dat Amsterdam het benoodigde geld wel uit Amerika kon krijgen, indien zij zich aan de bezwarende voorwaarden wil onder werpen, waarop o. a. Bern, Zurich, Christiania, Kopenhagen en Stockholm dollarleeningen" in Amerika gesloten hebben. Het gemeentebestuur van Amsterdam wenscht daarop echter niet in te gaan, zelfs niet op eene zoo juist ontvangen aanbieding, die zooals de heer Wibaut mededeelde iets minder onvoordeelig is dan de door genoemde steden gesloten leeningen, maar toch altijd nog te onvoordeelig. Gunstig zijn de voorwaarden zeer zeker niet; het betalen van 8 pCt. rente met de verplich ting om bij aflossing eene premie van 7 a 10 pCt. te moeten betalen is niet schitterend voor den geldleener en een bitter" drankje voor de patiënte. Intusschen dient te worden overwogen of onder de bestaande omstan digheden, waar de binneniandsche markt voor het plaatsen van leeningen tot eenigszins noemenswaardig bedrag gesloten is en waar de behoefte aan geld voor consolidatie van de reeds veel te groote vlottende schuld dringend is, het aannemen van de be zwarende aanbieding niet te verkiezen is boven het laten voortbestaan van den tegenwoordigen toestand,waarvan niet te ontkennen valt, dat hij hoogst critiek is. En bij de beoordeeling van deze vraag moet er in de eerste plaats op gewezen worden, dat het sluiten van een dollarleening" niet zóó onereus is, als zij op den eersten oogop slag lijkt. Immers wat is het geval ? Door thans een ..doilarleenmg" te sluiten or.tv,;ngt de ge dn.'.em.v e- tengevolge van den hoogen dollarkoers ca. 30 pCt. meer in guldens dan het nominaal bedrag aan dollars onder normale omstandigheden waard is. Bij de beoordeeling van de raadzaamheid van het sluiten van een dollarleening" hangt het m. i. dus van de beantwoording van de vraag af, of tegen den tijd, dat de geldneemster verplicht is, haar schuld m dollars af te beta len eene verdere appreciatie van den dollar koers te verwachten is dan wel een terugkeer tot meer normale verhoudingen. Vooraf wensch ik daarbij op te merken, dat met absolute zekerheid daaromtrent niets te zeggen valt en dat er altijd een zeker ele ment van risico blijft, maar wel aarzel ik niet te zeggen, dat over vijf tot vijf- en twintig jaar er veel grooter waarschijnlijkheid be staat, dat de dollar weder dichter bij den normalen koers van ca. f 2.50 zal zijn terug gekeerd dan dat hij op den tegenwoordigen van ca. ? 3.25 zal blijven staan of zelfs daarboven gaan. Gold het hier de kwestie van het aangaan eener leening op korten termijn (bijv. op l of 2 jaar), dan zoude het ook m. i. niet raadzaam zijn. het risico van den dollarkoers op zich te nemen. Maar waar het hier (zooals bij bovengenoemde steden) leeningen betreft, die in termijnen, over 25 jaren verdeeld, afgelost moeten worden, is het meer dan waarschijnlijk, dat althans voor de latere termijnen de geldneemster belangrijk minder in guldens zal hebben te betalen, dan zij thans bij het sluiten der leening voor de dollars ontvangt, ook al neemt men daarbij in aan merking, dat zij de dollarleening met 7 a 10 pCt. premie moet terugbetalen. Om een concreet geval te nemen wil ik eene der meest recente dollarkeningen nml. de 8 pCt's leening van $ 6 millioen voor de stad Bern, door de Heeren Speyer en Co. te NewYork aan de markt gebracht, als voorbeeld nernen*). Deze leening werd begin November geëmitteerd tot den koers van 99 pCt. Dit wil niet zeggen, dat de stad Bern daarvoor 99 pCt. ontvangen heeft. Er zal nog wel voor commissie en syndicaats-provisie een aantal percenten afgegaan zijn en bij de wetenschap, dat de heeren in New-York hunne diensten niet goedkoop verleenen en zich niet tevreden stellen met het half of zelfs dne ac.u-'e percent, waarvoor Amsterdam en Rotterdam vroeger hare leeningen bij de bekende binnen iandsche bankgroepen konden syndiceeren, neem ik aan, dat Bern slechts 95 pCt. of in liet totaal s 5.700.000.?in handen heeft gekregen. Daar, zooals de heer Wibaut mededeelde, de aanbieding aan Amsterdam minder onvoor deelig was, zondig ik stellig aan den veiligen kant door aan te nemen, dat Amsterdam op het oogenblik netto * 5.700.000.?tegen 8 pCt. rente in Amerika kan opnemen met dezelfde aflossingscondities als voor de leening van Bern vastgesteld zijn. Brengt men d,;t nu terug tol: bediag n in guldens dan oeteekent dit., dat (tot do-. koci ? van / 3.25; Amsterdam / 18.525000?in Anu-rika kan leone.i, tegen b-Ha'hig van | 480.000.?rente per jaar, hetgeen bij den tegenwoordigen dollarkoers wel is waar ca. B-J', pCt. rente beteekent, maar bij een terug keer tot den normalen koers van ? 2.50, nog niet ten volle 61 pCt. is. En nu wat de aflossingsvoorwaarden betreft, deze zijn bij *) En de andere leeningen zijn met kleine variatié'n in de onderdeden allen op dezelfde leest eeschoeid. TDIPIFUf PDMRIFD" IKirLl Lü. bUMDlLK Importépar SCHMITZ & Co., Utrecht IIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIMIIMIIIMIIIlllllllllHIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII de leening van Bern als volgt vastgesteld : In de eerste 5 jaren moet in een amortisatiefonds jaarlijks een bedrag gestort worden, voldoende tot inkoop in de markt van $ 120.000.?(2 pCt. der leening) tot hoog stens 107 pCt. Zijn de obligaliën daarvoor niet verkrijgbaar dan wordt het nog in het amortisatiefonds aanwezig bedrag bij het einde van het 5de jaar aangewend tot uitloting met een premie van 7 pCt. In de daaropvolgende 10 jaren moet $ 240.000.?(of 4 pCt. der leening) per jaar tegen 107 pCt. en in de laatste tien jaar $ 300.000.?(of 5 pCt. der leening) per jaar tegen 107 pCt. uitgeloot worden. Na veno >p van de eerste 5 jaren heeft de geldneemster de bevoegdheid, de leening geheel of gedeeltelijk a 107 pCt. af te lossen. Ook al weer uitgaande van de groote waarschijnlijkheid, dat de abnormale hooge dollarkoers geen vijf jaar zal stand hoiu.en, zijn deze aflossingsvoorwaarden wel verre van ongunstig, bepaald voordeelig voor de geldneemster. Daarbij lette men er vooral op, dat de verplichte aflossing in de eerste vijf jaren slechts gering is en eerst in de laatste perioden grootere afmetingen gaat aannemen, dus juist dan wannér men mag aannemen, dat de dollar weder niet meer dan / 2.50 of zelfs iets daar beneden zal geiden. En dit beteekent dan, dat de geldneemster vuor elke obligatie v?n s 1000.?waarvoor zij S <>50. a / 3.25 = / 3087.50 ontvangen heeft, slechts ? 1070.?a / 2.50 = / 2675 terug te betalen heeft, dus een winst van ? 412.50 per obligatie van s 1000.?maakt, waardoor een groot deel, gecompenseerd zal worden van hetgeen in de eerste vijf jaren misschien aan hoogere rente moet betaald worden. Ook de bcteekenis van de bevoegdheid om de geheele leening na vijf jaren af te lossen is niet te onderschatten. Wanneer de toestan den aan do binneniandsche geldmarkt weder meer normaal zijn geworden en het geld min der bezwarend hier kan opgenomen worden, zal er, bij een dollarkoers van / 2.50, slechts / 14.445.000.?noodig zijn om het dan nog uitstaande deel van x 5.4 )0.r.OO.-~ der dollarleening a 107 pCt. af te lossen. M. a. w. de x;5.40i'.!!!:n.?, waarvoor de geldneemster bij een koers van 95 pCt. en bij een dollar van f 3.2.) een bedrag van f l»),f>72,:>00.?ont vangen heeft, zal zij bij een dollarkoers van f 2.5!) en tegen I-i7 pCt. met f !4.45;).COO. kunnen aflossen, d. i. een voordeelig verschil van meer dan twee milliocn. Het komt mij daarom voor, dat het sluiten van een dollar-lecning op het tegenwoordig moment zijn red.e°min« features" heeft. Ik geef gaarne toe, zooals reeds in den aanhef gezegd, dat er een zeker element van risico aan verbonden is, maar metischelijkcrwijzc gesproken is er zoo wemig waarschijnlijkheid, dat de abnormale toestanden in de fjuitenlandsche wisselmarkt langer dan 5 jaren zullen aanhouden, dat aan dat risico geen al te groot gewicht mag gehecht worden. En bovendien blijft m. i. hoofdzaak, dat het zóó dringend rioodig is, dat Amsterdam voor zieningen in haar kapitaalsbehoefte brengt, dat een aanbod niet afgewezen mag worden, ook al zoude het wat duur te staan komen, hetgeen op bovenstaande gronden nog niet eens zoo erg .s. als het oppervlakkig schijnt. DINGEN, DIE GEBEUREN slag lijkt. Immers wat is het geval ? leest geschoeid. j. LX S A « ': i i. u A N o mUMtiiiiiiiiiiiMitiMMiiMMHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiHiiiiiiu iiiiiui in iiiiiniiiiiiiiiiii'i ui i iiiiiiiu 9111111111111111111111111 iiiiiiiiit iiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimmu *»r ? i c:r^c//~iu\ St N Hfl 993-I.3nP9IIY SCHOOIERTJES 't Kan zoo gebeuren, als je wat lang ge tafeld hebt, of als het Avondblad iets belangwekkends bracht, waardoor je werdt opgehouden en dus, later dan je plan was, opspringt om met een blik op de klok te begrijpen, dat je ie haasten moet; 't kan dan gebeuren, dat je naar de dichtstbijzijnde taxi-standplaats rent, en den toeschietcnden chauffeur beduidt, dat je gauw-gauw naai den schouwburg moet worden gebracht. 't Is eigenlijk, zou 'k zeggen, in zoo'n geval een overbodige bijvoeging, dat ie vliegende haast hebt. In den tegenwoordigen tijd neem je alleen een taxi als er haast bij 't werk is. Menschen, die auto-rijden ook zónder gepresseerd te zijn, hebben immers zelf een wagen". Wij kropen dan spoedig naar binnen, zakten neer in de hobbelig-uitgeveerde zit tingen, zoo gemakkelijk als doenlijk was, en keken met afwezigen blik dat hóórt im mers bij auto-rijden, nietwaar? naar het snel voorbijschietende stadsbeeld van Arnsterdam-in-den-vóóravond: de helder verlichte straten, het drukke beweeg van uitgaande menschen, overvolle trams, jachtende vehikels. Een bocht. Wij gonzen een donkere zijstraat in, een slurf tusschen twee zér mondaine stadsge deelten; zoo'n straat, waar de huizen tegen elkaar zijn gezakt, scheef en onregelmatig: zoo'n stille, onaanzienlijke zijstraat, waar niemand voor louter plezier wandelt óf alleen om er zeker soort plezier te zoeken. Luid toeterend wieieren we deze straat uit en als wij het Rembrandtplein oprijden, pakt ons ineens weer de bekoring van het grootestads-tafereel: de brallende lichtrecla mes, overal aangebracht in aan- en uitgloeiende figuren en in letters achter of opkarbonkelroode vitrines, die tegen telefoon- en electrische booglampenlantaarns zijn aange hangen. Uit de café's treedt overdadig licht, waarin de voetgangers wriemelen, lïn in 't verschiet draaien en woelen de kleurlichten van de Amstclstraat, die de brutaalste reclame uitschieten en die het hart;e van onze stad aan het hart van Brussel bij avond doen herinneren. Wij gieren langs de overvolle trottoirs,zien vliegensvlug een glimp van de reclame-foto's voor het Ccntraal-Theater, suizen om scherpe bochten, langs donkere lanen en dau stopt met knarrcnd remmen de auto pijnlijk-correct vlak vóór den schouwburg-ingang, die een oase van licht vormt in de breede, donkere straat. De chauffeur, man van gewoonte, haast zich maar langzaam, ontdoet zich eerst op zijn gemak van de warme kniedeken, haalt de taxameter-j;.en over en wil dan aanstalten maken om van den bok te klimmen. Maar vlug als water zijn daar al een paar gedien stige geestjes komen aandraven, die den man van den bok vóór zijn, omdat hun plezierigste avoudbezigheid schijnt te wezen het opwachten van de aanrijdende auto's. Jochies zijn het van een jaar of twaalf, sjofelt^es in de kleeren, met gore snoeten, maar lollig-brutaal van allure. De kleinste, die liet eerst aan den wagen is, gaat het verst in zijn durf, grijpt meteen naar het portier-handvat en probeert de coupe-deur te openen, 't Werkje gaat boven zijn krachten. Dan kijken ze allebei heel gedwee toe, hoe ik van binnen de deur openduw; terwijl ik uitstap, wil do oudste mij de hand reiken. Het onf rissche pootje wordt niet aangenomen en nu stelt het kind zich tevreden met onderdanig xijn petje at' te nemen. Als ik mijn jas losknoop om te betalen, komt het tweetal er met den neus bijstaan, gretig kijkend met begeerigen blik naar het zilvergeld. Dan rent de kleinste van de twee alweer weg. Uit een glimmende auto stappen twee dames en 't is een potsierlijk gezicht om te zien, hoe het schooiertje zijn arm legt onder de wit geganteerde hand van de in beverbont gehulde vrouw, die op hooge hak jes uitstapt. Ik ben geen voorstander van kinderavondwerk, "geen bewonderaar van straat bedelarij, ook niet, als die wordt uitgeoefend in den meest modernen vorm, maar het bedrijf van dit tweetal bezorgt mij toch een vroolijk oogenblik. De vrouw in haar pels van beverbont zie ik met de stijfgehandschoende vingers in haar binocle-tasch,e grabbelen. Dat levert den schooiertjes zeer zeker een witvischje" op. 't Hoeveelste ? A o R T A HETBOEK YANDEWEEK H. H. E W E R S ALRAUNE g, ING. f 2.50 GEB. f 3.50 iiL DEK PERS: . ...Alraune is een sponkaclitig, boeiend boek. Wie eenmaal met de lezing ervan is aange vangen, iecst het ademloos uit, zit als betooverd over dit tooverachtige boek 'gebogen.... Berlincr Bürsenknrier. IIIIIIIIIIIIIIIIIIHI Nieuwe Boeken van deze Week Bij H. ten Brink te Arnhem kwamen nieuwe geïllustreerde boekjes voor kinderen tot 13 jarigen leeftijd van de pers: > W. H. v ander Hulst, Niek van den Bwenmecstcr; J L. l:. de L i u f d e, Een '/.onift aan Zee, beide met plaatjes van W. Hardenberg; .1 o S m i t h, Klein Lizeke,\ met plaatjes van Jan Franse en vier' bundels Sprookjes van B. J. D o u w e s, J geïllustreerd door J e a n n e F a u r e. g '" l Marie Met z K o n i n g, deed, bij. Schellens e:i Giltay te Amsterdam, een boek j verschijnen, in twee deelen, getiteld Ver-f borgen Gronden. AndréVlaanderen teekendej het omslag, j « £"! | e a n n e KI o o s R e y n e k'e v a n j S t uwe's roman uit de Haagsche Amb-i tenaarswereld verscheen bij i.. J. Veen tel Amsterdam onder den titel In 's Heiligen] Btirrmicr/'titis' Rijk. 8 Woningbureau EDE (Gld.) TELEFOON NO. s?. TE KOOP, direct te aanvaarden: Landhuis met ongeveer 2000 M2, boschgrond f 10500.00 Dubbele Villa waarvan de helft direct te aanvaarden ..... 25.000.00 ,- >. i, ..... 16.000.10 Heerenhuis met groote tuin, hoog geboomte 23.000.00 Diversen Bouwterreinen Firma ETT1KHOVEN a BRANDS STERSCHEJAPIJTi i ontvingen een groote partij welke wij aanbieden tegen ONGEKEND LAGE PRIJZEN KameelzaK-kleedjesv' af Schirwan Bercanno JORDES BORLOU 95 90 200 X X X 150 cM. . , 155 300, » . ? 245 EVENEENS IN . X 25 95 110 380, ALLE * ? * Kabistan 100 Kasak Schiras 300 X 400 . . AFMETINGEN 125 125 H. if X 125 c M. . . X 200 . . X 200 . . 39 per n 60 125, 155. 165. METeR » Verder een groote sorteering KIe ne Kleedjes, waaronder: Affghan, Mesched, Sïné, Tabris, Belutschistan, Kirman, Jamuth, Bochara en zeldzame Antieke Kleedjes Onder de Groote Kleeden bevinden zich voomamslijk: Afghanistan, Schiras, Mahal, Tabris, Mesched, Joragan, Kirman, Bochara ONZE FIRMA WAARBORGT DE ECHTH.ID VAN ELK STUK Bezichtigt onze speciale Etalage Damrak hoek Visschersdam DE BIJENKORF AkSTERBAM ZILVER. 350. 280. 230. 50. 03. :-!2.50 47.50 ' 32.25 ' 25. 35. 27,cO 15. 45. 27.50 40. 31. 31.- 24. 18.75 40. 10. D.'.O 18. 3». 5.5 O, 10,75 1(5.50 0.50 24. 48. 02.50 05. 30.50 32. St Nicolaas PIIHl HOUMSCH IEIII11. l Eikenhouten casette, prima afgewerkt . . / 12 pr. groote couverts . ., 12 ,, dessert ....',, l Soeplepel , 2 Oroentenlepels . . . ,. 2 Sauslepels. ....,, l Salade couvcrt. . . ,, 2 Picnvurkcn ....,, 2 Suikerstrooiers. . . ,, l Aspergeschep . . . ,, l Ta'irtschep ? l Pasteilepel ....,, 2 Fniitiepels ....,, ) J'ü'idiiiglepel . . . ., l Spiegeli'ierensehep. . ,, l Rijstlcpcl , 2 Compötelepels . . . ., l Gember couven , . ., 2 Vieesrhvorktes l HoVsd'onivregarnituur., l Kaasmesje . . 2 Boubonlepels . l Druivenschaar . l Mosterdlepel. . 2 Zoutschepjes ! Manneladelepel l Zuurcoiivert, , l Sardinevork. . l Hoepel 12 IJslepeltics 12 (k'stervorkjes 12 Taart vork; es . . ... 12 Tlleelepels ' 12 Mokkalepels l Suikenang ! Theezeef , l Theeschep l Suikersci'.ep l Vif.chschep 12 Tafclnii.ssen 12 LK'Ssertinessen . . . ., l Voorsnijnies en Vork ., l VisduUeticouvert . . ., 12 Vischcoiiverts . . . ., l Notenkrakcr. . . . ., 12 Fruitmesjes , 12 Mcsseiileggeis . . ... ?2722.J1e kl. afwerking, nieuwste model. Ameling - Merkes {BINNENWEG 28 - Teief. 13214. IGOUDSGHEWEG IGS sieo. ROTTERDAM. (iROÜTSTli SORTEl£F?IN(l \Tafelzilver jvanaf de GOEDKOOPSTE PRIJZEN. iiiimiMiimiMiiiiniiiiiiiiiiiriimim Muziekinstrumenten lm bwt» quiliUlt «n IB grootit* keoie. «i»üji PiüiUJit No. l, Oikntt»tnun«ntt>, Ho. l b, MandollüM, altera, No. S», Hmnoalcu't. Zimmerim , Quw»tr. 28)8». in BOUW MIJ. HET EMMAPARK HOOG BAARN. Villa's en Landhuizen in aanbouw, Photo'» 9n Teekenlngen op aanvrage te bekomen, bij Makelaar en Taxateur H. J. VAN DUURSEN STATIONSPLEIN 2O. Tel. 268. CCERTINE DESSERT EKEUR 1ÜRMBREND 10.75 .75 (i.75 47.50 120. 100. (50. 275. ?17.50 125.-75. N.V. Auto-Beurs" II Theresiastraat 145 TELEFOON H. 5306 DEN HAAG. Wij hebben steeds een ruimen voorraad van zeer mooie 2de handsch AÜTO's voor onderhandschen verkoop. Bezoekt onze schitterende toonzaal. y ztfn disponibel 's avonds of Zondags, mits vooraf Uw bezoek wordt aangekondigd.