De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 11 december pagina 3

11 december 1920 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

II Dec. D E .A M S T E R D A \\ M F. R, W E E K (5 L A D V O O R N E D !: R !. A N D R, E. S T5X U R- 3\ N X A RESEHVE REMBRANDTPLEIN -44 St. Moritz - Zwitserland Caspar Badrutt SctaizerM Volkomen Ie Klas Comfort en Voor treffelijke verpleging bieden nevenstaande Familie-Hotels in zonnige ligg. Pension Inc. verw. frs. 20.- tot 30.-. Savoy llllllllUIIIIBIIIlllllinilllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIH l -.iiiiiiini NiiiiiiimHiiiiiiiii mm i imiiiii IHIIHII HIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIHIUIIMIIIIIIIII. i STARK'S OXYDOL" (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) JiNaaml. Vann. STARK & Co. - Chamischa Fabrlak VHABE", 's-8ravanhaga|j Dames-en Heerenkleeding 14,'5-GravenbaDe FLICK's BOOMSCHORS cHocouiotrsri Is Chocolade In een vormenvan een samen stelling als In geen ander Fabrikaat wordt teruggevonden. OVERHEERLIJK VAN SMAAK! EIVEI CiSPlI FLICK ? Opiarliht 1T45 Hiflivinmliri Vraagt prijsopgave van COGNAC : NENNESSY '" aan Wijnhandelaren ZWOLLE Rookl 4 JAARBEURS UTRECHT la J J vanderhis s -Bosch Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop In het OOSTERPARK te Lage prijzen, mooielwegen, gas, electr. licht, water. I.V. Maatschappij tot Eiploit. van Hit Oosterpark Dii. 1.). STOKMANS & OTTO SCHULZ Tel. Int. 38 & 48 m EENIGE SPECIALITEIT ? in m GEZONDHEIDSONDERGOEDEREN ;' Nederlandsch Fabrikaat AMSTERDAM HAARLEM Br«aatra«l 35 Gr. Houtstraat 143 £-j TEL. MOORD 6O8& TELEFOON 146& De Gruijter&Co's Meubeltransport Mij. Gevestigd sedert 1881 AMSTERDAM Fr. v. Mierisstraat 90 Tel. Z. 822 DEN HAAG Westeinde 48 Tel. H. 2924 ARNHEM Parkstraat 52 Tel. 61 Verhuizingen enVerpakkingen Bergplaatsen voor Inboedels 20 LEIDSCHESTRAAT 22 A,M STERDAM TELEFOON N. 5812 DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 6.25 per half jaar '?? HEM DEM HAAK MAAT Ccnic (c ANHA'/.^M '':?''?:,'' K.Ü'!. IH.-V ?'. £.cn Builcakind " EWI,?DT^.;.Kt^^^-lu F^ 'LL'J.'. :R-'HET NIEUWSTE EN MOOISTE MEISJESBOEK VOOR MEISJES VAN 11-16 JAAR LENIE TEN HEUVEL EEN BUITENKIND door ANNA VAN GOGH-KAULBACH Prijs ingenaaid f 2.90. Fraai gebonden f 4.50. PKKSOOKDHKI.KN : Het is. als het ware, in al zijn eenvoucL'iets als een psychologisch kinderboek, dat groote verdiensten heeft.... Nieuwe Arnlicmsdie Courant. Dit is een boek, waarom de meisjes in de eerste H. B. S.-jaren zullen vechten. Hetgeen niet uitsluit dat ook andere meisjes met groote spanning en echt medeleven de avonturen van Lenie ten Heuvel zullen lezen Nieuws van den Dag. ... .Het boek heeft vele goede hoedanigheden, die het meer aantrekkelijk maken in zijn gezonden eenvoud dan menig der thans nog al eens ver schijnende mondaine en nuf >ige meisjesboeken.... liloemendaalscli WeekN. UITGAVE VAN VAN HOLKEMA & WARENDORF, AMSTERDAM UidriRHElRIILTIL: Zelfond. 98 Cent fr. <ro-, In den Boekh. en na m In korten tijd heb ik postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. door Uw sten. mijn salaris belangrijk zien stijgen". (w.g.) Mej. H. te R. Spoors :WA.Spoorjr_<:uteïTiborQ iiiniiiiiiiiiiiiiii IMIIIimilMlllllllllllllllllllHIIMIII lllllIMIIMIIIMtllll helpen, zal men er eerder tegen opzien, het geheele particuliere melkbedrijf onherroepelijk te vernietigen, om ervoor in de plaats te stellen een gemeentelijke organisatie met haar nasleep van ambtenaren en werklieden, een organi satie, die in het gunstigste geval zichzelf zal kunnen bedruipen, dus geen winsten opleveren, en die de mogelijkheid in zich houdt van groote verliezen, ja zelfs van mislukking ! Te meer, waar een eenvoudiger oplossing van het melkprobleem evenzeer voor de hand ligt, evenveel kans van slagen belooft en bij mislukking niet onherstelbaar de verhoudin.gen bederft. Dat stelsel wordt in zijn eenvoiidigsten vorm voorgestaan door Dr. van Raalte, die den plicht van pasteurisatie in de gemeente lijke verordening wil vastleggen en de ge meente, zoo noodig, een of meerdere pasteuriseerinrichtingen wil doen bouwen. In een minder eenvoudigen vorm heb ik mijn denk beelden op |dit 'gebied belichaamd : zij komen hierop neer, dat de gemeente de gelegenheid schept tot pasteurisatie van alle melk, die daarvoor in aanmerking komt, dat ongepasteuriseerde melk voor zuigelingen wordt ver kregen uit typhusvrije gebieden en dat er samenwerking komt tusschen de gemeentelijke overheid en een te stichten combinatie van be langhebbenden in het melkbedrijf (niet dus een particulier monopolie, zooals sommige voor standers van het plan-Ringeling mij in de schoenen willen schuiven.) Er is een scherpe critiek geoefend op het ge meentelijke plan, wat betreft de sociaaltechnische organisatie en de financieelc opzet. Waar evenwel het college van B. en. W. zelt meedeelt, dat het alleen de bedoeling is, een principieele beslissing te nemen en de uitwer king aan den te benoemen Directeur, gese condeerd door een Commissie van Advies, te willen overlaten, heeft het geen zin, daarop thans nader in te gaan. Bij de beslissing in den Raad zal het dus gaan om een keuze tusschen den bestaanden toestand (met al of niet verscherpt toezicht), het stelsel van den gemeentelijken melkhandel (dat verder gaat dan de melkcentrale) het stelsel-van Raalte (verplichte pasteurisatie van alle gehruiksmelk) en het stelsel der eigenlijke melkcentrale, (meerdere gemeentelijke inrichtingen, waar de daarvoor aangewezen melk onder gemeentelijke controle gepasteuriseerd wordt), al of niet gevolgd door samenwerking tusschen overheid en be langhebbenden. Bij de samenstelling van den huldigen Raad ware het werkelijk niet misplaatst geweest. het advies der Gezondheidscommissie Ie volgen en het probleem eerst eens door een veelzijdig samengestelde deskundige commissie van alle kanten te doen belichten. De officieele Raadsbescheiden (waarin o.a. gewag wordt gemaakt van een gemeentelijke melk centrale te Berlijn, die nog nooit bestaan heeft) doen dit heusclijgeen overbodige luxe schijnen. Daar ligt nog van 17 jaar terug een uitnemend rapport van een Sub-commissie uit de Ge zondheidscommissie, (inderteekend door man nen als Saltet, Delpral e.a. Hun gezaghebbend woord moge ook thans den weg wijzen naar de beste oplossing ! Dr. l. H. RUWIELBANDEN van t Octobor af: ONVERWOESTBARE - - KWALITEIT - 12 MAANDEN GARANTIE Verkrijgbaar bij den RIJWIELHANDEL HERINNERINGEN AAN THEO MOLKENBOKR Theo Molkcnhoerly Tweemalen heelt de leevensgang van Theo Molkenboer den mijnen gekruist. Het is de moeite waard dit mee te deelen omdat er uit blijkt hoe veelzijdig hij was, hoe geneigd tot helpen, en meewerken waar iets goeds te doen stond, en hoe bescheiden. De eerste maal was in HM)4 toen door mij in Amsterdam de coöperatieve Maatschappij de Eendracht" was gesticht, waar de slacht offers van de spoorwegstaking van 1903 een werkkringen een behoorlijk bestaan zonden vinden. Hoe het met die Eendracht verliep, kan men leez.en in Happy Hnmanity". Het was een coöperatie met een nominaal leedental van 40.000 en een vier of vijf winkels in Amsterdam en Rotterdam. Het \Voonhuys", nu een groote bloeyende zaak, begon als een afdeeling van de Eendracht." Mijn doel was zooveel moogelijk gebruik te maken van het voordeel dat zulk een groote groep consumenten biedt, om. invloed te hebben op de economie van zooveele huishou dens. Mijn illusies waren o.a. de steedelingen van landbouwproducten te voorzien, en zoo moogelijk de voor den landbouw geschikte steedelingen weer naar het land terug te voeren. Productieve landbouwgroepen moesten dus in gestadig en direct verkeer blijven met de coöperatief georganiseerde steedelingen, met uitsluiting van onnoodige tnsschenpersoonen. Voor mij waren Walden en de Een dracht dus nauw verbonden, in mijn gedachte: n zaak. Men zal nu wel spoedig' hooren dat in andere landen deeze poogingen op grooter schaal worden herhaald. Maar ook wilde ik op het arbeidersge zin in de stad invloed uitoefenen. Ik wilde hun leeren dat mooi" niet altijd beteekent kostbaar". En dat een eenvoudige wooning met een klein beetje moeite gezellig en fraai gemaakt kan worden. Dit nu bleek ook een lievelings-idee te zijn van Theo Molkenboer. Hij was een van de zeer weinige artiesten, die zich bij mij kwamen aanmelden; niet om steun te vragen maar om steun te geeven, met hun talent en werkkracht. Dankbaar nam ik de meedewerking van Molkenboer aan. Hij ging terstond aan 't werk en ontwierp en vervaardigde zelf een aantal meubelen, meest van beukenhout, eenvoudig, smaakvol, soliede en niet te duur. En ik herinner mij nog den dag van oopening van onzen eersten winkel in de Warmoesstraat waar op de boovenste verdieping een model kamer voor arbeiders was ingericht. Het was een kleine feestelijkheid waarbij Molkenboer ook aanweezig was. De bezoekers waren ver baasd oover het gezellige vertrekje dat met zoo weinig kusten zoo goed was gemeubeld. De organisatie van de Eendracht was aldus, dat de leeden iedere week y.eegeltjcs kochten '.?n opplakten en als ze op die wiizc een soinniet je bijeen hadden gespaard konden ze in de winkels van de Eendracht daarvoor iets uit kiezen. Op die wijze voorzagen wij talrijke gezinnen van kleederen, brandstof, schoenen, maar vooral van meubels. En het was duide lijk dat men op die wijze door het laten kiezen uit de voorhanden artikelen, invloed kon hebben op den smaak en het oordeel in goede richting voeren. Ijverig en belangeloos heeft Theo Molken boer aan het plan meegeholpen. Maar het lecven van de Eendracht duurde kort,om welke reedenen is in het genoemde hoek te vinden. Had ik kapitaal genoeg gehad om de crisis te booven te koomen dan /.on de Eendracht nog wel bestaan. Nu hield de samenwerking met Theo Molkenboer op. Na twaalf jaren, waarin hij en ik beiden op eigen hand streeden voor eigen idealen, kwa men wij opnieuw in contact. Het plan voor de Lichtstad was in mij gerijpt en had door het werk van den architect l.ondon ook uiterlijk vorm gekreegen. En ik hield een aantal voordrachten in het land. om de idee te verspreiden en misschien verborgen of latente hulp-krachten vrij en actief te maken. Zoo sprak ik ook een avond in Amsterdam met lichtbeelden oover de Lichtstad, en werd toen door Theo Molkenboer aangesprooken en ver/.ocht hem eens op zijn atelier te bezoeken. Ik gaf daaraan niet direct gehoor, en kreeg toen nog eens een dringenden brief, of ik toch eens wou koomen en zien. Ik ging, en ziet ! daar vond ik een plan door Theo Molkenboer geteekend, dat al verscheide jaren oud was en dat zoozeer oovereen kwam met ons ontwerp en de teekeningeii van London, dat ieder hier aan plagiaat zou denken, als er plagiaat moogelijk ware geweest. Maar er was geen moogelijkheid van plagiaat. Want London had nooit iets van het plan Molkenboer gezien, noch wist Molkenboer iets van London's en mijn plan vóór hij mijn voor dracht had bijgewoond. En zijn eigen teekeningen waren blijkbaar al eenige jaren oud. het nummer van 2(1 November gc:'ïl dr. E. Slijper aan het slot van een afkeurende bespreking van een onzer uitgaven de vrees te kennen, dat de gedachte tan :'en voor enkele jaren "verleden directeur van onz.' \ ennootsc'iap, bij ons niel in verhouding tot zijn "route hef ?jekeni^ in herinnering zon /ijn gebleven. Op Bevaar at uw lezer.- te i ?nNtcinnic!!, die Wij spraken tncn at dat u ij plan zonden vernielden. Hij werk verborgen te huilden tot de geschikte tijd naar zijn oordeel was aangehrnoken. Natuurlijk zijn er ver.-chillen tusschen z.ijn project en dat van l.ondon en mij, zoowel in niterlijken vorm als in innerlijke heleekcnis. Maar de oovereenkomst is groot genoeg om het waarschijnlijk Ie maken dat wij eens to; samenwerking in het voorbereidende werk zouden koomen. Nu heelt de Dood hier hel eindmerk op dit /icli reed,- aigevraagd zullen hebben, wat dit pe-isoonlijk deinen! in een publiek geschrilt Ier zake doet. haasten wij ons in verband ni''i hel bovenstaande den heer Slijper de vei zekering te geven dat wij integendeel in bedoeld opzicht de piéteil geenszins uit het oog verloren hebben. Wij merken tevens op, dat de door hem besproken en door ons ge xploiteerde brochure voor rekening van den schrijver werd gedrukt en uitgegeven, wat, wij bekennen hel, op dat geschrift had behoi.ren vernield te -taan. i n;. M i j. SPAANSCH, EHOELMCH, FRAM9OH, DUIT3OH eto, Borlitz-School He0i-ana»*>clt1 48t H. 3288 Pract. Onderwijs door bultenl. Leeraren rijke Iccveii gezet en er kan geen reeden zijn iels omlrent dat plan geheim te houden. Ik wee! niet wij zorg draagt voor hetgeen door Theo Molkenboer is nagelalen. Ik zou echter wel gaarne zien dat die ont werpen en teekcningen voor de Lichtstad in goede zorg en orde werden bewaard. Zij hebben stellig hun waarde, en niet alleen als eultuur-historische curiositeit, maar ook wellicht als steen in hei londament van een toekomstig bouwwerk. l i- i. [i i i; i K \ \ N E i; D K N DA 9TOT17DE?!MBiH ENORME VOORRADEN WAARVAN DE PRIJZEN THANS GEBASEERD ZIJN OP DE LAATSTE BEURINOTEiRINGEN VAN GRONDSTOFFEN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl