De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1920 18 december pagina 9

18 december 1920 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

18 Dec. '20. No. 2259 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VüR NEDERLAND -ZWITSERLAND Uit." Miek Janssen, J. DAN (Uitgave L. J. Veen) SCHILDERKUNST-KRONIEK KINDERPORTRETTEN IN SINT LI'CAS, TIC ' AMSTERDAM Volledig deze tentoonstelling van kuiderbürtretten in Sint Lucas? Hen voldoend over zicht? Tot mijn spijt weer niet. Ik waardeer de Vondst maar de uitvoering? Die kun ik niet waardeeren ; het is te veel half werk. tk mis. er o.a. Toorop, van Konijnenburg, Haverman, Tholen, Veth, Morel, Wittenberg, Bautz, de Rotiville, Albert Roelufs, Bakels, Bongers, Oldewelt, Heyse, om die slechts te noemen, die mij onmiddellijk voor 't geestelijk grijpen liggen. Ik mis er. die er tegenwoordig hadden moeten zijn, voor een werkelijk over zicht ; ik vind er een getal tentoonstellende!!, die gemakkelijk hadden kunnen zijn vergeten. Ik zie opnieuw hier de feiten van den zin ter vereeniglng; St. Lucas is vertegenwoordigd, "maar niet de Hollandsche kunst van dezen tijd. Ge zegt dat was de bedoeling niet ! Is dat de dooddoener? Mij schijnt dit niet zóó toe; dan had de bedoeling maar beter moeten zijn, grooter, meer omvattend, minder be perkt, minder benepen.... Een kleine bec*ce>iing is geen verontschuldiging.... Maar wat vind ik er? Ongeveer vijftig !>hilders van kinderen. En bewijst den meeslun invloed te bezitten : Jan Slnyter*. 'k Hernner mij nog goed de eerste keeren, dat ik fcijn ,,kinderen" zag. We hadden ,,moeite" gehad. Jan Sluyters was uit een verkeerden slof geschoten (dit alles is allang voorbij). Het was dus een dubbel genoegen zijn te prijzen werk te prijzen. Het waren natura listische, en realistische weergaven ; kinderen die met haast te roode wangen sliepen onder een wollen dekentje (wit met roode strepen); Kinderen, die kreten; kinderen, waar de moeder bijzat, als een wellende bron voor de dorst van kleine begeerige diertjes; het waren kinderen, zuiver bezien, op het leven betrapt, en zonder franje van dit of dat geteeketid, gemodelleerd, gekleurd. Het was een genoegen ze /.<><'> te vinden. Ik herhaal : het waren geen kleine Lords", geen hemel/ieke middeleeuwers, geen al weemoedige romantici, die met blauwe oogen naar een te ver vaderland uit zagen, het waren begeerii/e diertjes, met roode armpjes, met diepe rimpels, UK-t leeüjke \\ipneuzen, met kort kroes haar, met beenen . IIIIII1IIIIII11IIIIIIIIIII1IIIIIIIIIM Waaraan de voeten krom stonden, als moes ten ze, als apen, in een snellen palmboom of in een net van lianen klimmen. Het waren echte aanstaaande menschen. Het waren geen heeren maar wezens, geen dames, maar wijfjes.... In sommige werken was de kleur teeder; grijs en fose, beschaafd haast, verfijnd-eenVoiidig, zooals ik altijd denk, dat Sluyters inoet worden (of moest geworden zijn?) In andere Was de kleur wranger, moderner, uit den tijd der elektriciteit, maar alles was echt als vleesch, waardoor 't bloed spontaan omvaart. En zoo vindt ge Sluyters weer hier en het is een der groote genoegens hem zóó te hervinden, lenig, soms moedwillig-onhandig teekenaar, die al de weeke lijntjes van het kinderlijf gemakkelijk trekt, nadat hij ze zag. Sluyters' kunst had het hier goed van het onmiddellijke zien Suze Robertsan ziet de kinderen anders; ze kiest ze ouder, en met meer levensdaden belaan. Ze zijn tragisch, hoewel stil; het tra gische uit zich niet in een gebaar; het is de achtergrond van deze wezens en waarvoor de levens zich bewegen. Eekman is de koppige symbolist, zoo is hij op Sint Lucas; Lizzy Ansingh zag hoe de dood een pop kan maken, tSetsy Osieck bleef coquet.... Er waren hoopen anderen, die zich uitsloofden, en iets von den, en meer anderen, die zwoegden en niets vonden, of iets vonden, dat niet zoo goed was, als ze dikwijls laten zien. Er waren onver wachte dingen, die toch geen wonderen waren, al wekten ze verwondering er was te weinig en te vee!. l£n wanneer zien wij eens genoeg van het goede ; wie is zeker genoeg in zich /.elven om alleen het goede te laten zien op een tentoonstelling van het kinderportret en de rest te mijden? CANTA, KUNNEDV, EN VERHOEVEN; PICTUK.V, DEN HAAG. Misschien zijn de werkelijke krachten van deze drie'schilders van huis uit niet veel ver schillend, maar de richting is verschillend.Agnes Cantn maakte vroeger bedeesde dingen, zooals een vrouw die maken kan ; daarna is ze (wil ik zeggen, gegrepen door de breedheid van het moderne?) uit op het grootsche, dat niet in haar macht is (het beste is haar stilleven No. 3). Kennedy is de meest vlotte van liet drie tal, maar zelfs zijn vlotheid is noch groot, noch /eer persoonlijk (ik verkies van zijn verzamebij «T. WORITZ Nieuw en zeer comfortabel ingericht PamilieHotfll. 200 Bedden. PrivéBadkamers. Groot IJsveld en Sledeb.Prachtige Skivelden. Pension vanaf f rcs. 20.- per persoon per dag "* Dir. E. BEZZOLA. Het meest zonnig gel. Hotel in het Engadin. Inlichtingen: Lindeman's ReisbureauJongedames pesionaat in het Hooggebergte. Prospecti en referentiè'n bij de Directrice Fr!. A. BRUNNER en bij Reisbureau Lindeman ling: Zomerweelde) Verhoeven, evenmin een natuurtalent of een talent vol groote drift, is uit op iets beters; hij zoekt den weg ter innigheid die voor hem lang zal zijn. Stillevens (4, 9, 10, 11) en de teekening ,,Doode planten" (8) bleven mij van hem als de meest geslaagde dingen bij. SCHETS VAN HET LEVIÏN EN VAN EN KEU' WERKEN VAN JAN TOORO!' DOOR MlLK JANSSEN Bij L. J. VEEN, UITGEVER". De boeken, de artikelen van Mlek Janssen over Toorop, over zijn werk, zijn wezen, zijn innerlijke-zijn hebben alle dezelfde geaard heid. Ze zijn de eerbied van een vrouw voor den meester, die haar droomen en verlangens verwerkelijkt. Zóó is dit laatste boek even eens. Het gaat, wat datum betreft, het verst van alle verschenen werken over dezen karakteris tieken schilder en teekenaar, die het geluk ervaart op dezen leeftijd en na zooveel daden nHiMiiiiiimiiiMimniiiiiMtiiiiiiiimiHtumiunuiifiiKfuifiiiii J.\.\ TooKoi', PUKTREÏARTHI'K VAN Uit: Miek Janssen. J. H. Tourop SCHENDEL (Uitgave L. J. Veen) nug vijanden te be/.ittcn, die zijn waaide betwisten, nog tegenstanders rond zich te zien, die liet curieuze overdrijvend van hem, zijn gave willen versmallen tot een te klein formaat. Het boek behandelt de kruisstaties, zijn fresco in de kerk te Oosterbeek, de tee UENKDOT keningen uit het Zeeuwsche Oosterland(1919,) en dateert Mengelberg's portret (.1920). Het bevat een goede dertig reproducties waar onder het zelfportret uit 1915, een -aantal citaten uit Toorop's lezingen, gezegden van hem, die geen zuiverder kan weten dan de schrijfster. Wat den stijl van deze bettelt, hij is mij in het lyrische deel niet sober genoeg ; vaster zon ik hem wenschen in het beschrij vende deel. Het is rne dikwijls of ik Toorop herken in de hanteering der zinnen. PUASSCHAERT mmm t FDLMEI Om Haig Hiiiipnspirk Tl ^PPC'AllTPIT 'ERHIimiSEI ONOFR GUMDE.;. -:? - . .-. . REIGPUITSEI (OOI IIMEKlt iMinnmtinm ,,De Troubadour" Hij wandelt eenzaam door de dorre blaaren en draagt zijn ziel m een oud instrument; hij spant zijn leven op wat zijden snaren en speelt een lied, een lied dat niemand kent. Daar is -geen uur, dat hij niet heeft bemind te diep, te innig aan beleden tranen ; hij kent de zilvren lach der courtisanen de stille oogen van het vragend kind. Maar in den avond, als de schemer wacht, de dag is stil als een voorbij gebeuren dan sluipt hij slank langs de gesloten deuren en hult zich in den mantel van den nacht. De stilte vangt wat vleiende muziek, het rythme van zijn lispelend gefluister ; zijn bleek gelaat is als een mozaïk van geel ivoor in het verborgen duister. . Dit is de ure der vertedering. Het diepst belijden van zijn gansche leven ; hij heeft zijn ziel uit zijne hand gegeven ; Kun witte roos valt door de schemering. B K N VAN E Y S S E L S T E I j N J. S. MEUWSEN, Hofle»er»nciei, A o A. -K' DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND rïlfïEHS T NEDERLAND MAANDSCHRIFT VOORDEN NEDERLANDSCHEN STAM ONDERREDACTIE VAN CYRIELBUYSSE FRANSCOENEN& LOUISCOUPERUS OPGERICHT DOOK LOUIS COUPERUS;*. W G. VAN NOUHUYS IN i-I ET JA AR UITGAVE VAN VAN i K H KEMA IcWARENDORFAMSTERDAM Met I Januari 1921 gaat Groot-Nederland zijn 19e" jaargang in, Buiten verwachting snel heeft Groot-Nederland zich aan liet hoofd geplaatst van de beste tijdschriften. Het staat thans vooraan als lite rair maandschrift. Bij het publiek en niet minder bij de auteurs vond het groote belangstelling. Het beste wat de Noord- en Zuid-Nederlamlschc letteren opleveren, werd in het tijdschrift opgenomen. Zoo zullen in den jaargang 1921 o. m. verschijnen: ROMANS en NOVELLEN van: l. BOUDIER-BAKKER, I:. HOPMAN. DOROTHÉE BUYS, E. ZERNIKE, O. SIMONS, A. DE MAN, H. MEERKERK, H. VAN LOON, K. WASCH. ANT. THIRY. G. VAN LIDTH DE JEUDE, N. .M. PRINS-BURGERS o. a. TOONEEI.SPELEN van: DO!' BLES (Narcose); MAUR1TS WAÜENVOORT (De Ver liefde Casanova); EMMY VAN LOKHORST (Trouw en On trouw): Een vertaling van Alfred de Vigny's CHATTERTON door R. Terlaan; Kleist's DER ZERBROCHENE KRUG (ver taling Mr. J. Fock); Marivaux' HET LEGAAT en PHILOTAS, beide in de vertaling van Dr. J. de Jong, enz. KUNSTHISTORISCHE STUDIES wi CRITIEKEN van: Dr. J. VVALCH, Dr. P. VALKHOFF, CARRY VAN BRUG GEN, M. H. WERKMAN. H. WOLF, Dr. A. PIT, A. HENKEL, FRANS COENEN, R. HOUWINK, Dr. F. H. FISCHER. Mr. UYTTENHOOVE, e. a. VERZEN van; ). REDDING JUS; |AAP VAN GELDEREN: (vertalingen van HORAT1US): M. BEVERSLUIS; L. ALICOHEN; LAURA OL1VIER; J. GRESHOFF; M. WERKMAN: J. F. VAN HEES; W. DE MÊRODE; J- ZELDENTHUIS; VICTOR VAN VRIESLAND, e. a. Lessings De pers is eenstemmig in haar lot'. Zou sein ijft : Het Algemeen Handelsblad: Groot-Nederland blijft door literair-artistieke bijdragen te leveren een tijdschrift van bijzondere betcekenis. Nieuwe Rolt. Courant: Maar wanneer Hollandsche tijdschriften gén superieur werk ueveit, dan geven ze zdden-of-nooit zulk werk, zóó technisch-voortret't'eliiU, zou prettig van levendigheid, zoo lustig maar knap. Haugscli Dagblad: Een best tijdschrift, \vaarin mis wel 'l aangenaamst is, dat 't zooveel en zooveel verscheidenheid bevat. Haarlem's Dagblad: Een Nederlandsch tijdschrift van gruote importantie. Voorwaarts Gent: Wij kunnen dit, zuo interessante tijdseinift niet genoegzaam bij onze lezers aanbevelen. WIJZE VAN UITGAVE Groot-Nederland verschijnt den eersten van iedere maand in. afleveringen van _?.- i25 pagina's royal octavo formaat. Tevens ver schijnen als e eenige tooneehverketi. De prijs per jaar gang is ? ;>-l.?, franco per post ? 25.--, voor Indië? 26.50. Men tcvkent in bij lederen boekhandelaar en bij de uitgevers, AMSTERDAM VAN HOLKEMA £ WARENDORF i II!

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl