10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 29 Jan. '21. No. 2275 KUNST-KRONIEK BAUER, BIJ VAN WISSELINGH, AMSTARDAM Wat het eerste treft en blijvend btkoort bij Bauer is de teeder zich ontwikkelende ruimte. Dat is uit de Haagsche School, en het is merkwaardig hier te moeten neerschrijven, dat twee der Amsterdammers van de grootste faam, Breitner en Bauer, in dit opzicht stellig Hagenaars" zijn gebleven. De Am sterdammers définieeren stoffen, ten minste de tijdgenooten, de Hagenaars formeeren ruimten. Ten tweede is Bauer, de roman ticus, die, door en in het Oosten, de voor stellingen vond, waarmee hij zijn gevoelens kon uiten. Een curieus schilderijtje is daarom een koestal, een Hollandsche (?), enkeling tusschen vele posterlinge. Dit Oosten is niet nauwkeurig in den zin van Nieuwenkamp, de persoonlijkheid van Bauer is sterk genoeg een eigen Oosten te scheppen, waarin we kunnen gelooven. De kleur" is zeer eenvou dig in 't algemeen, dat is romantisch, maar met spelingen, die voor d'eentonigheid schilderwerk en teekening behoeden. Want er zijn bleeke groenen tusschen ; edele iele roses; diepe blauwe schemer blauwt nu en dan over de vormen van stad en landschap ; een straat, waardoor een ezel trekt, is geel. Veel van het werk is stadsgezicht met figuur, menschen zitten, een kameel profileert zich hoog boven het andere; een blinde met den roependen open mond tast zijn weg. Het is het gedrapeerde Oosten, het zijn de opblokkende gebouwen, massa tegen een nooit zware lucht (48). Er zijn gebouwen, die als in grotten uitgebroken zijn (3), er is een burcht op een helling (23) romantisch eenzaam; een kerkinterieur met duiven hangt vol vlaggen als voor een overwinning, (5) Soms zijn de donkers tegen de witten sterk (49) Er is soms iets van Delacroix in maar verdoft, soms erkent ge Decamps maar meer welig en lucht. Naast het stadsgezicht en het architecturale vindt ge er het landschap, niet veel, maar toch een paar maal, spiegelend en blank in 13; met teederc boompjes en zachte kim een andermaal Dit is te saam Bauer: phantasie, en ruimte, een afzonderlijk begaafde, een schilder, meer nog, een lenig teekenende. Met dit tekort : niet altijd wel geconstrueerd: een groot schilderij, een brok gebouw, bracht het niet tot noodzakelijke eenheid binnen zijn om lijsting. Het humoristische, dat in Bauer leeft, is hier weinig te vinden. P L A S S C II A U R T ? C.BvBOHEMEN Speciaal Schilderijen-Reslauraleur ?!. HELMERSSTHAAÏ D7O9 den HAAG. mfiiiliiiiHifiiiiillililllllillliiiiiiiliiiiiii den stootbal na]het caramboleeren.SDit doorloopen was geen gevolg van te hard raken, zooals men allicht zou meenen, doch van te laag raken. Ware de stoot enkele millimeters onder het middelpunt toegebracht amorti dan zou een geringere baldraaiïng zijn ont staan en de drie ballen in een gunstige positie binnen den cirkel van afb. l zijn komen stil te liggen. Hoewel in de meeste gevallen voor het voortzetten der serie, bal 2 de gewichtigste rol in het biljartspel vervult, komen er toch ook wel posities voor waarbij bal l of 3 hiervoor aangewezen is. In afbeelding II links is het bal 3, welke op de aangegeven wijze gerappeleerd wordt terwijl bij de positie op het midden van het biljart de stootbal zooveel mogelijk langs de beide andere gespeeld moet worden, zon der dat 2 en 3 van elkander komen te lig gen of de driehoekspositie verbroken wordt. Geroutineerde biljarters kunnen op de laatste manier wel 10, en soms nog meer, punten maken. Ook als oefening is dit een bij uitstek ge schikte stoot, daar het den speler nood zaakt met de drie ballen rekening te houden en de geringste fout bij de uitvoering zich zelf onmiddellijk straft in den vorm van een masquéof andere narigheid. B. Financiën en Economie DE KENTERING IN DE BELEGGINGSMARKT llllllllllillllllllllill WENKEN VOOR DE PRAKTIJK Wanneer een middelmatig biljarter de ballen heeft liggen in de positie als afbeel ding I weergeeft (een ballcnstand die met geringe variaties tallooze malen voorkomt), dan geschiedt meestal het volgende: De speler trekt van 2 op 3 en zorgt, met juist inzicht, dat bal 2 over drie banden in den rechter bovenhoek terechtkomt. Doch de stootbal loopt na het caratnboleeren nog een meter, of daaromtrent, verder door en de positie wordt dan zooiets als afbeelding II rechts doet zien. Een zeer riskante stoot . dus, die, gesteld dat hij al gelukt, omtrent een gunstigen nastoot geen de minste zeker heid biedt. De fout zat derhalve in het doorloopen van De, in de laatste maanden van 1920 ingetre den, scherpe reactie voor locale speculatieve waarden heeft ten gevolge gehad, dat meer aandacht is geschonken aan beleggingswaar den en daarvoor eene betere stemming valt waartenemen. Diverse stedelijke en andere 7 pets. leeningen, te zarnen een zeer aanzien lijk bedrag vertegenwoordigende, hebben grif plaatsing gevonden en zelfs wordt, naar ver luidt, met de verdere plaatsing van de 7 pets. leening Amsterdam van / 15 millioen, die bij de emissie een fiasco is geweest, goede vorde ringen gemaakt. Van nog meer beeekcnis is echter, dat de andere beleggingswaarden, die in de tweede helft van 1920 een sedert de paniekdagen van 1848 niet gekende laagtcrecord bereikt hadden, zich sinds December j.l. belangrijk konden herstellen en voor enkele soorten zelfs tot iets boven den hoogsten in 1920 bereikten koers gestegen zijn. Van welken omvang deze verbetering is ge weest kan blijken uit nevenstaanden vergelij kenden koerstabel, waaraan ik enkele beschou wingen wensch toe te voegen ten aanzien van de vermoedelijke koersverwachtingen, mede in verband met de dezer dagen in de bladen gevoerde polemiek tusschen den president der Nederlandsche Bank en den oud-minister van financiën, oud-thesaurier generaal van het departement van financiën, mr. van GijnAan dezen tabel heb ik nog een kolom toege voegd, aangevende den in den loop der jaren bereikten hoogsten koers, waaruit men kan zien, dat, hoe belangrijk het thans reeds in getreden koersherstel ook zijn moge, de tegen woordige koersen nog verre achterstaan bij de vroeger gekende. Uit onderstaanden vergelijkenden koerstabel blijkt, dat sedert einde October 1920, toen voor de voornaaamste hier opgesomde soorten het laagste koersniveau bereikt was, eene ge leidelijke, hoewel langzame, verbetering in getreden is, die van 4 tot 10 pet. nominaal, maar effectief veel meer bedraagt. Daarbij valt op te merken, dat de effectieve verbe tering het belangrijkst is bij de soorten met eene lage rentetype (de 21, 3 en 31 pet.). Zooals te dezer plaatse bij vroegereTgelegenhcden reeds meer dan eens is in het midden gebracht, is dit verschijnsel alleszins gewet tigd en verklaarbaar, omdat, indien de kente ring in de beleggingsmarkt eenmaal ingetre den is, de marge voor verbetering bij de fondsen van lagere rentetype zooveel grooter is dan bij die van hoogere type, waar de verbetering begrensd is tot slechts weinig boven pari wegens de mogelijkheid van con versie en het verlies bij uitloring a pari. De aandacht verdient het dan ook, dat Integralen van ca. 41 tot 451, d.i. 4', pet. nominaal, maar 11 pet. effectief;" de 3% N.W.S. van ca. 49 tot 531 of 41 pet. nominaal, maar 9 pet. ef fectief"; de 31 pets. N. W. S. 6 pet. nominaal of ruim 10~pct. effectief verbeterd zijn, terwijl de vooruitgang voor de 31 pets. obligatien der groote spoorwegmaatschappijen ongeveer 10 pet. nominaal of 15 pet. effectief bedraagt. Vergeleken bij de grove fluctuatiën, die bij de meer speculatieve waarden herhaaldelijk plaats hebben,mogen deze|verbeteringen schijn baar onbeduidend zijn, in werkelijkheid zijn zij echter van groote beteekenis, omdat ge lukkig nog altijd het gezamentiijk bedrag van in beleggingswaarde!! vastgelegd kapitaal et telijke malen meer bedraagt dan dat in spe culatieve waarden. En dientengevolge ver tegenwoordigt eene appreciatie van een tiental percenten effectief op de hier bedoelde beleg gingswaarden reeds een belangrijk bedrag. Intusschcn blijkt uit den laatsten kolom van bovenstaanden tabel, dat er nog heel wat zal moeten geschieden, alvorens de sedert het begin van deze eeuw en dus reeds lang vór den oorlog ingetreden achteruitgang bij deze waarden ook maar eenigszins /.al worden ingehaald. Of zelfs de jongeren van het tegenwoordig geslacht zulks zullen beleven, schijnt thans nog zeer twijfelachtig. En zelfs is het nog de vraa^ of de in de laatste drie maanden ingetreden verbetering van duur/amen aard zal blijken te zijn. Het meest waarDE COMMUNISTISCHE TOEKOMSTRAAD Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan Ned. 1918. 19 Hl HM6. 1017. 4 "u 31 3"°o 21 5% 5 "o s % 5 " 4% 3 l 5 % 4 " Ned. Indic HM 5 HM 6 1917 Amsterd. 1904 1861 's-üravenh. 1916 1 L. K. SO ,', 84', 78 'U 70 572 48! ;' 40; 92-j,' 84:; 78-} 78', 02 J 751 66 60 80 68 63 '120 H. K. (?o; 04 88 81', 70 (531 55 ! 49 1051 93! 89} 80} 100 84 68 :; 69 851 701 681 24 Jan. 1921 84;;; 01 j 85-{ 7776 tf 64 53', 451 96 i PO} 84'. 84', 94 78 69 63:J 83 70'. (56 Hoogst bereikte Koers. 97 (1919) (1920) (1916) (1918) (1917) (1911) (1895) (1895) (1920) (1916) (HM6) (1917) (1920) (1918) (1916) (1899) (Ï919) (1916) 04 1021 08 ,: 95', 96i 101 i 05; 105'. 102 j 102 101:; 100 100:j 07; 101.', 517 98'. Rotterdam 1900 13 3'. i"" 5 ",, 4 5 4 " 5 "!'! 4" 31 6 " 5 "o 4 "o 31 5 ",, 4",, 31 Klaar voor 't debat L. K. 79 J 661 591 75; 1 '3' 85" 03 837 03" 79 65 641 92 \ Holl. Hyp. B. Nat. RÓ'tt. ',' t»«i Holl. Spoorwg. Staatspoor 65 ., 1800 1808 64 J Ned. Ind. Sp. 85 66 64 H. K. 84} 72', 68 81 94" 100 93 91" l" 76" 72;| 100 91 76 72 93 77 i;72} Minimum 24 Jan, 1921 79 71 J63 J 82 98 i; 86 06 85', 99 871 77 73 J 98 :; 87 77 ;j 74; 89 i1 761 72 iiiiMiiniiMiiiiniiiiiiiiiiiiiiMii Hoogst bereikte Koers. 97J (1919) 104»(1006) 1011 (1890) 103" (1805) 104 (1917) 1031 (1895) 1041 (1917) 102-2 (1805) 102}* (1920) 105 (1917) 105 i (1906) 101 1 (1890) 100 (1920) 1051 (1916) 104} (H06) 1011 (1895) 102 J (1917) 1041 (1902) 99} (19J6) -3 O ?*. C o Biljartsport. Afb. I. Biljartsport. Afb. II. schijnlijk schijnt wel, dat de verbetering zal stand houden, maar gepaard gaan met voor bijgaande terugslagen, indien geene behoor lijke beperking betracht wordt bij het aan de markt brengen van nieuwe waarden. En in dat opzicht geeft het koersverloop van de Nederlandsche beleggingswaarden in de tweedehelft van de 10de eeuw wel grond tot eenigs zins meer optimistische verwachtingen voor de toekomst. Na de crisis van 1848, toen Integralen een oogcnblik tot 34 en drieën tot 38 gedaald wa ren, volgde in de daaropvolgende jaren een flink herstel tot resp. 66 en 80, om in 1854 55 tengevolge van den Krimoorlog weder sterk terug te loopen. In de daarop volgende 15 jaren toen de wereld-vrede herhaaldelijk gestoord werd (de Oostenrijksch-Italiaansche oorlog in 1850, de Sleeswijk-Holsteinsche kwestie in 1864, de Oostenrijksch-Duitsche oorlog in 1866 en eindelijk deFransch-Duitsche oorlog van 1870), gingen de koersen herhaalde lijk op en neer, om echter na 1871 bijna onaf gebroken te verbeteren. De Baring-crisis in 1800 ,ten gevolge van de financieele moeielijkheden der Zuid-Amerikaansche republieken, veroorzaakte weder eene tijdelijke reactie, om echter reeds zeer spoedig plaats te maken voor eene nieuwe scherpe verheterieg, doordat het kapitaal.schichtiggewordendoorevengenoemd Zuid-Amerikaansche moeilijkheden, zich van meer of minder riskantebeleggingen onthield en zich nagenoeg uitsluitend tot eerste klasse waarden bepaalde. Dientengevolge werden in 1895 en 1896 hoogte-records bereikt,waarbij o.a. Integralen tot 06 pet. en drieën tot boven pari stegen. Van toen af ging het echter bergafwaarts.tengevolge van allerlei omstandigheden F. f\. DOSTOJEFSK1 BOOZE GEESTEN 2 zware deelen ongeveer 900 pag. druks Geïllustreerd omslag van JORDAAN Prijs compleet ingenaaid f Q.50 Gebonden f 12.50 Mr. L. VAN GIGCH Jr. schrijft in De Telegraaf: De literatuur heeft Dostojefski al zoolang opgeëischt; het is misschien zelfs mode hem thans boven alle anderen te stellen; maar hij behoort niet alleen der letterkunde, maar ook liet recht kennis van romanliteratuur, van Dostojefski in 't bijzonder, behoorde examenvak te zijn.... Hoe fonkelt in elke bladzijde het zuiver begrip; hoe worden we doordrongen van het feit, dat elke misdadiger, de groote en de kleine, mensen is en karakter heeft. NOG EEN PERSOORDEEL: Wat zal ik u er van vertellen? Dostojefski's verhalen zijn niet na te vertellen En zijn stijl!? Nooit ben ik bij den lectuur van D. getroffen door een mooien" zin of een prachtig" woord zijn stijl voel je eerst na bladzijden en bladzijden gelezen te hebben; dan merk je eerst iets heel bijzonders te beleven! Zoo koester ik de hoop, dat nu D. eindelijk in ons land begint door te dringen, steeds meerderen dit geheel bijzondere zullen gaan doorleven. En de hoop dat velen, heel velen zijn boeken zullen koopen; want niemand, in wien de wil tot beter mcnsch worden inderdaad leeft, kan de groote suggestie van dezen (niet bij de kerk als heilige ingeschreven,) maar inderdaad meest volmaakten daadwerkelijke!! Christen ontgaan; hij zal er als breeder denkend en warmer voelend mensen uitkomen; hij zal er uit lecren wat hij allicht in geen honderd preeken van cerste-klas-dominés zoo diep heeft kunnen leeren: De schoonheid van vergevingsgezindheid en menschenliefde! En dat in een spannend tragedisch romantisch verhaal van het werkelijke leven, zooals het zich nu nog op aarde afspeelt. En ook al mag dat een nuchteren Hollandschen burger dan wat onwaarschijnlijk voorkomen, hij vergetc niet, dat er over de grenzen van ons dierbaar groote vaderland ook nog land ligt, waar menschen" wonen! A. N. in de Deli Courant. UIT SIBERI door F.M. DOSTOJEFSKI Roman in 2 deelen, omslag van IS. VAN MENS Prijs per deel gebonden f 1.50 Uit de voorrede: .... Ik las deze papieren eenige malen door en kwam bijna tot de overtuiging, dat zij in waan zin geschreven waren. Maar de herinneringen aan "zijn dwangarbeid tooneelen uit het doodenhuis" zooals hij zelf op een plaats van zijn manuscript noemt, schenen mij niet geheel en al van belang ontbloot. De geheel nieuwe tot nog toe onbekende wereld, het ongewone van sommige gebeurtenissen, enkele bijzondere opmerkingen over het verloren volk'' trokken mij aan en ik las met.... belangstelling. De Gebroeders Karamazow door F. M. DOSTOJEFSKI Vijfde Druk Geïllustreerd omslag van l S. V A N M E N S Prijs in 2 deelen in stempelband f 1.50 per deel In Rusland wordt door kenners zijn ,.De Ge broeders Karamazow" als zijn meesterwerk beschouwd. N. Arnhemsche Courant. Voor iemand, die werkelijk eens een goed boek wil lezen, kunnen wij dit gerust aanbe velen. Voor den aandachtigen lezer boeit het van het begin tot het einde. Dordr. Courant. Vrienden van uitnemende boeken hebben alle reden, de firma Van Holkema & Warendorf van harte dankbaar te zijn, dat zij ,,De Gebroeders Karamazow" tv\ee lijvige deelen voor zoo uiterst civielen prijs onder het bereik van het Nederlandsche publiek heeft willen brengen. Bredasche Courant. DE VERNEDERDEN door F. M. DOSTOJEFSKI Uit het Russ. vert. d. J. C. VAN WAGENINGEN Geïllustreerd omslag van JORDAAN Prijs in 2 deelen ing. f 5.90; in l deel geb. f 6.90 Het is een der allerbelangrijkste boeken, die men moet lezen, zoo men eenige studie maakt van Russische toestanden. FRITS LAPIDOTII in de Nieuwe Courant. Het geheel is een belangrijke, interessante roman. Indische Mercuur. Het landgoed Stepantchikowo en zijne bewoners door F. M. DOSTOJEFSKI Uit het Russisch vertaald door S. VAN PRAAG Prijs in geïllustr. omslag van JORDAAN f 3.90 Keurig gebonden ,, 5.50 ... in wat voor een vreemde kolonie voert ons de phantastische schrijver hier weer, een kolonie met aan het hoofd die verschrikkelijke Foma, een mystificateur a la Rasputin, op klei ner schaal weliswaar, maar niet minder fataal. De Hofstad. . . . dat individu is al zoo dikwerf geteekend en gehekeld in de literatuur, maar Dostojefski doet het op zijn eigenaardige manier en maakt er iets grotesk van. Boekenschouw. TER PERSE: DE EERLIJKE DIEF - DE KLEINE HELD?EEN VEELBEWOGEN JEUGD - HET GEBROKEN HART - OOM'S DROOM DE DUBBELGANGER EEN ONGELUKKIGE GESCHIEDENIS Uitgaven van: VAM HOLKEMA A WARENDORF -:- AMSTERDAM