De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 29 januari pagina 12

29 januari 1921 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 29 Jan. '21. - No. 2275 TT I T lEÏ IE T L A. T "V A. 2sT O" A. HST T J" IE Spfe<£K^<Sn. ' cf5rri£Xè.<?*c(4*n. * <£t*~ Q ^G o60W*.\ lllllillillllllllllllllliiilllllinniiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiMMiniiiiii iiiiiiu imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii iiiiuiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiitiniiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiitiiiiiiiifiii RUIZE-RIJMEN KLAAGRIJM. Over den Tijd in '/ algemeen en over M Reglement van Orde van den Amsierdamschen Raad in het bijzonder. Ach, ons leven wordt verdrietig ! Waarvoor strijden wij den strijd ? Alle vreugd is vaag en nietig, Smart alleen is werkelijkheid ! Alom heersenen dwaalbegrippen, Heel de maatschappij ontaardt, En de vraag rijst naar de lippen : Is 't Leven 't leven waard ? Wie zich vroeger vrij verveelde, In den goeden, ouden tijd, Zoekt, verstoken van zijn weelde, Bitter mokkend, bezigheid. Nu wij al maar kunnen geven Aan een grijpgraag Rijksbestuur, Moeten wij gezond gaan leven, Want de borrel wordt te duur. Zie ze met de duiten smijten, Kleine burgers gaan op reis, Volksuniversiteiten Maken iedren werkman wijs. Als je 's avonds wat gaat loopen, Nadat 't dagwerk is verricht, Kun je geen sigaar meer koopen, Want dan zijn de winkels dicht. 't Beestwijf", dat aan 't reine Leven, 'n Extra-oplaag had verschaft, Heeft men haar vergrijp vergeven, 't Stomme dier is niet gestraft. En zoo zie j' aan alle zijden Niets dan jammer, wee en rouw, Maar mijn diepste medelijden, Arme Wijnkoop, is voor jou ! Want, nu 't Reglement van Orde Van den Amsterdamschen Raad In een teugellooze horde Rust brengt, ernst en regelmaat, Nu het middel is gevonden, ('t Is speciaal voor jou bestemd) Dat d' onhandelbaarste honden En de dolste stieren temt, Nu een regiment klabakken, Opgesteld staat in de buurt, Om je bij je kraag te pakken, Als je 't huis in 't honderd stuurt, Nu je niet meer door kunt loeien Als de burgemeester spreekt, Nu j' op 't rinklen van de boeien Sidd'rend om 't glas water" smeekt. Ach, nu moet ik je beklagen, Dieper dan 'k je zeggen kan, Want nu moet je je gedragen, Jij zelfs! als fatsoenlijk man. CHARIVARIUS Nederlandsche gasten brachten ten slotte hun dank tot uiting door het zingen van hun volkslied, waarop de Duitschers het lied: Deutschland, Deutschland ueber Alles aan hieven." Het was grof, maar de Hollanders waren met hun van vreemde smetten vrij" de ruzie begonnen. Dr. Mendes da Costa, de schrijver van de ,,TooneeIhennneringen" in het Hbl. is zijn noten-hartstocht bijna meester. Bij zijn laatste artikel geeft hij niet meer dan 24 noten. Oouverner c'est prévoir," schrijft het N. v. d. D. Wanneer komt Oeorge Dandin weer eens aan de beurt? ,,ln het derde jaar eener parlement is er bovendien niet veel reden om erg uitvoerig te zijn bij het algemeen debat." (U. D.) Gewoonlijk komen ze pas los in het vierde jaar van 't Staten-Generaal. MISS C3 LRN C H t£. CHARIVARIA De Tel. bericht omtrent het verblijf der Nederlandsche gasten te Hamburg o.m.: De Veteranen-strijkjes ? Dat volk weet en waardeert wat Nederland voor hem gedaan heeft. Als het zijn eigen torens ziet, dan denkt het terug aan de torens van MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMItllllllllltlllllllllimi illllllllllll Illllllllllllllllllll II Illllll Illllllllll min IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUI LAUSANNE-PALACE FAMILIE-HOTEL VAN DEN ALLEREERSTEN RANG. Prosp. en inl. Reisbureau LINDEMAN, Den Haag, Arnhem, Groningen, Utrecht. HET HEMEL-LICHAAM door HERMAN SALOMONSON He went his way, untied and iree ...., The stars and his high thoughts for cotnpany.... Per Johansson was een dichter wiens wer ken onbekend gebleven zijn, en wiens levens wijze het best is geteekend met de mededeeling dat zijn geest immer tusschen de sterren doolde, maar zijn sterfelijk lichaam in de Stockholmsche koffiehuizen. Evenmin intusschen als de sterren rea liteiten voor zijn gedachten waren, waren het de stoelen en tafels, of was het zijn kale jas voor zijn tastbaar zelf. Per Johansson kende geen realiteiten. Hij leefde voor dingen die hij een ander niet kon doen zien of tasten, en daarom lieten de meeste menschen hem terzijde en noemden hem dwaas. Zij die meenen dat dwaasheid nimmer groot en ontroerend zijn kan, zij zullen hem en zijn hier beschreven dwaas avontuur beter terzijde laten. Ze zouden er den stakkerd van mijn ver haal maar te meer om uitlachen, en dat heeft men hem bij zijn leven al voldoende gedaan. Dat was de groote leegte in zijn leven, die hij zelf nimmer gekend heeft: dat men hem nooit had liefgehad zonder hem tegelijkertijd uit te lachen. Per Johansson was, maatschappelijk en gezelschappelijk beschouwd, bespottelijk. Men hoorde hem nooit over zijne belangen of die van anderen spreken. Hij kon, zittend in het laatste verlichte hoekje van een bierhuis, fantaseeren over hemelsche ridders van den Oraal en gewijde orden, terwijl hij een breed en statig gebaar maakte met zijn arm, waarbij hij de mouw van zijn jasje bevlekte met gemorst bier. En wanneer het koffiehuis gesloten was en hij naast u voortstapte, hoorde ge het zuigend geluid van zijn gelapte schoenen in de modder, maar onderwijl hield hij niet op u te verhalen van zijn vreemde ervaringen in een ontastbare wereld waarvan zelfs een Hamlet slechts schroomvallig dorst gewagen. Hij bracht u dan tot de deur van uw weiverwarmd huis om dan alleen terug te keeren naar zijn gemeubileerde kamers aan de Kungsgatan. Daar leefde hij van een kleine rente te midden van een groot aantal zorgvuldig gerangschikte manuscripten en een enkel dun versbundeltje dat eens uitgegeven was voor rekening van een paar vrienden, die hem en die geste al lang weer vergeten waren. Er was een tijd geweest, dat men hem graag vertellen liet uit zijn gedachtenwereld ; dat men hem aanmoedigde door te informeeren naar zijne ontmoetingen met de Troll", de hekserij, die nog leven zou in het land van Dalecarnië, waar 's nachts om twaalf uur het witte paard losbreekt en de dwergen feestvieren op de vlieringen der afgelegen hofsteden. En telkens wanneer Per Johansson terug gekeerd was van zijn zomerreisje naar middenZweden was zijn hoofd weer verzadigd van ?tooververhalen, die hij zich had laten ver tellen door oude boeren en boerinnen die hij kende, en die hem vertrouwden als elkander. Het was ieder jaar de opening van het winterseizoen : de eerste avond in het koffie huis.... maar dan lieten de vrienden hem al spoedig in den steek, op een enkele na die, een verloren avond lang, zijn wonderlijke verhalen aanhoorde in een hoekje van een volgerookte café-zaal. Zoo ging het dan den langen Stockholmschen winter door; dan was het deze, dan weer een andere kennis die wilde aanhooren wat Per verzonnen had aan ridderlijke avonturen, aan hoog-zedelijke en on-aardsche fantasie, waarin 'hij zelf een kruisridder of een Parsival, een heilige of een Don Quichote was. En van elke gebeurtenis maakte hij een roman : wanneer een onverwachte brief hem bereikte, was die door bovengeestelijk con tact geïnspireerd, wanneer een vriend ziek was legde hij dit uit als een beproeving deigoden, en nmaal, toen de kelners uit zijn koffiehuis staakten, voorspelde hij den onder gang der wereld. Op zekeren dag toonde men hem een bericht van de dagbladen, volgens hetwelk een prijs van honderd-duizend dollars uitgeloofd zou zijn voor dengene die, zóstond het er : door teekenen in verbinding zou weten te treden tot een ster, en vervolgens in nauwer contact zoo mogelijk." Dat was iets voor hem, zoo betoogden de vrienden op dien avond : hier was zijn kans. Zijn geest die met on-aardsche zaken in verbinding stond, zou kunnen bereiken wat gén door menschelijk vernuft gecon strueerde telescoop nog had kunnen doen geschieden. Eerst aarzelde hij, wantrouwig voor dit geheel nieuwe gezichtspunt; indien het gold een geestelijk contact te verkrijgen, zoo was hij de man, maar nog schrikte hem de materieele eisch der teekenen af. Hoe kon men deze doen ? door armzwaaien immers niet, of door het lichaam, dat oneindig klein was in verhouding tot de banen van de sterren en zijn geest ? Nog besprak hij dit alles uitvoerig toen het koffiehuis gesloten werd en zij buiten stonden op de stille Gustav-Adolf-Torg. Met de handen weggeduwd in de zakken van zijn sjofele jas stond hij, den blik ten hemel gewend, op het plein ; en tegen de sterren die fonkelden aan den donkeren hemel, schudde hij het hoofd. Neen, zoo n hem een teeken zou kunnen doen, zoo zou hij het vatten, maar dan naar den geest, wellicht door middeling van een goddelijker! boodschapper, die, onbewust en als mensen onder menschen ging. En in zijn geest ging hij ze allen na, die hij kende, de geteekcnden en half-heiligen, de dienstridders der moraal en de boodschappers van den booze- 6 altemaal waardigheden waarvan hij zijn kennissen zeer stellig de dragers wist, hoezeer ze zelf dat ook dorsten ontkennen. De dagen gingen voorbij en de dagbladen brachten nieuwe sensationeele berichten ; maar nog zocht Per den middelaar door wiens hulp hij de sterren zijn teeken zou doen. Hij was er stellig van overtuigd dat zijn handlanger niet meer dan een werktuig zou zijn. Het wist dat de menschen hunne be stemming onbewust dragen en heiligen zijn of duivelen zonder het zelf te weten. En ten slotte bracht hij zijne vrienden het verbijsterend bericht, dat een stem hem geroepen had naar het Fénix-variété, een café-concert waar zangeressen optreden. De enkelen, die hem, curiositeitshalve, op dezen voor hum zoo ongemeenen gang begeleidden, constateerden een buitenge wone ontroering in zijn wezen. Gedurende de eerste helft van het program ma sprak en lachte hij luid en zenuwachtig, nam telkens zijn lorgnet af om het zorgvuldig af te vegen en werd zelfs onder de vertooning van eene zeer gevierde danseres tot driemaal toe tot stilte aangemaand, de laatste maal onder bedreiging uit het lokaal verwijderd te zullen worden. Maar een plotselinge ommekeer kwam in hem toen de muziek een nieuwe deun aanhief, blijkens het programma ter inleiding van Miss Evelvn Ross, the worldknown vaudeville Star Hij nam nu zijn lorgnet geheel af, zweeg, en zette zich in een houding van aandachtig luisteren. Miss Evelyn Ross bleek een grofgebouwde vrouw, die gewaagde liederen voordroeg en deze toelichtte met ondubbelzinnige gebaren. Zij was een attractie van het programma en droeg alle kenteekenen eener 25-jarige zware carrière. Maar nimmer, ook niet in hare schoonste voorbij'e dagen, had zij een toehoorder gehad als Per Johansson, dien avond, den eerste dien hij doorbracht in een café-concert. Nadat hij haar, gedurende het eerste couplet, aandachtig had bekeken, was hij opgestaan, en had hij zich tot de verbazing en verheu genis zijner vriëtiden, naar een pilaar begeven, vlak bij het orkest. Daar zette hij zijn lorgnet op, en bleef eenigen tijd met gekruiste armen staan ; IIMIIIIMIIIlmlIIIIMIIII IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMI Holland. Als zijn bejaarden spelen, dan hoort het de bejaarden uit het Noorden." (N. R. C.) Tijdpasseeringen onzer /ioogc ambtenaren De voorzitter van onze Tweede Kamer zal den Buitenzorgschen zetel gaan bekleeden." (N. Gids) A. Stanger. 17de eeuw. Jacob ver koopt zijn eerstgeboorterecht aan Esau." (Catalogus Mak). 't Heeft 'n tijdje geduurd, Esau, maar van harte gelukgewenscht, kerel, dat je 't terug hebt. Om het volgende uit te kunnen werken moeten wij er ons eerst eens goed in werken : Vele factoren welke inwerken op de koersen zijn in werking en geen enkele geeft eene uitwerking." (Fin. Nbl.) iitllliniiiiiilillliiiiiiiiilliiiilllllllllKiiillllllllliiiliillllllliiiiiiiilllliiiiiiiiiiiiii behooren te stoppen." (Avondp.) En nu gaat Mac Neill met de eer strijken. Geloofsdilenma heet dit nieuwe fragment." (U. D.) Wij hebben ons neergelegd bij düemna, maar laat het daar nu ook bij blijyen. Onder verwijzing naar vorige verslagen, hebben wij de eer den oproep aan Rijks-, provinciale, gemeentelijke en particuliere in richtingen om toezending aan de M. T. S. van modellen, instrumenten en teekeningen, voor zoover zij gemist kunnen worden, te herhalen," schrijft de Ingenieur. Ziehier in derdaad de uiting van een zeer verfijnd eer gevoel. De heer H. W. A. Deterding, di recteur-generaal van de Kon. Ned. Petroleum-Mij., is in den Engelschen adelstand verheven, wegens zijn ver diensten, enz." (M. R. C.) ,? Wij zullen 't niet verder vertellen. Aidoende verklaring Maas woonde in Het Hemeltje", zoo genoemd omdat die huisjes aldaar schijnbaar bijzonder laag staan, n.l. aan den voet van den hoogen Rijnlandschen dijk." (O. H. C.) Mac Neill, die voldoende vervangen is door de Vitres, weet eiken bal naar GOEDKOOP WONEN gem. HEEMSTEDE, buiten di annexatiaplannen. Bouwt op Leeuw en Hooft" b/d Haarlem merhout gemeente Heemstede Lage belasting, billijke prijzen. Watersport; uitstekend onder wijs; Centrum van 't land, onder den rook van Amsterdam. Vraagt volledige inlichtingen, Bouwterreinen LEEUW & HOOFT", Halte Blauwe Brug. Telefoon 6039. toen zag men hem een zakdoek te voorschijn halen, en, tot uitbundige vreugde van de geheele zaal, begon het onaanzienlijk mannetje daarmede te wuiven in de richting van het tooneel. Eenige suppoosten, die, achter hem ver zameld, bij voorbaat een dreigende houding hadden aangenomen, veranderden die ten goede, toen de zangeres zich geheel tot Per wendde, en dezen een tamelijk scabreus couplet met als-verlangend-uitgestrekte armen toe-zong. Toen eindelijk het scherm daalde, en ze hem een laatste kushand toewierp, maakte Per een diepe buiging, en stapte stralend van vreugde en onbewust van de op hem geconcentreerde aandacht naar zijn plaats terug. Daar verbaasde hij zijne vrienden, door met een bevende vinger op het programma duidende, te stamelen: .... zij is het.... zij heeft mijn leekenen beantwoord...." Toen verklaarde hij hen, dat Evelyn Ross door de menschen Vaudeville Star geheeten werd, en dat zulks de transcendentieele symboliek was voor het vaststaand feit dat zij, boodschapster der sterren, onder de sterfelijken verkeerde.... hoewel door hen en zichzelf als zoodanig ongekend.... Maar men noemde haar ster, en, onbewust sprak immers het volk met de stem der goden ! Men verzuimde niet Per te sterken in zijn geloof aan de missie waarvan deze vrouw, onwetend, de draagster zou zijn. En hijzelf, aangemoedigd door de teekenen waarmede de ster de zijne ondubbelzinniglijk beantwoord had, schaarde zich voortaan eiken avond onder een groepje jongelieden dat aan de artisten-uitgang van den schouw burg verzameld was. Wanneer Humphry's" song-and-dancegirls zich na afloop der voorstelling onder hunne bewonderaars begaven, wachtte ieder nog even op het telken avond zich herhalend en juichende begroet gebeuren van Per die, de hoed in de hand, en buigend, de vetzuchtige Amerikaansche de hand kuste en aan zijn arm wegvoerde.... Door de daad van zijn onverwacht aange knoopte verhouding was Per met n slag wederom belangwekkend en populair. Men liet hem, ernstig en zelfbewust, des avonds praten over de nauwe betrekkingen, die hij, na gunstige wisseling der teekenen, tot de ster had weten aan te knoopen. Met nauw verholen vreugde hoorde men hem gewagen van het boven-menschelijk geluk dat zij in zijn aardsch leven van eenzaam sterveling gebracht had, en wanneer hij dan voortging, en verklaarde dat in deze vrouw een door niemand dan hem gekende godde lijkheid was, wanneer hij plechtig zeide dat haar aanwezigheid aan zijn hart hem opdroeg tot nimmer gekende hoogten en openbaringen van eeuwigheid en onsterfelijkheid, dan klopte men hem op den schouder, en noemde hem een ernstig candidaat voor de honderd duizend-dollars.... Hij zou immers den weg tot de sterren wel vinden, hij die er reeds ne veroverd had. Dan knikte Per instemmend en blij. Hij had immers nimmer vrouwen gekend of veel liefde ondervonden; de materieele eischen van Evelyn Ross joegen hem. geen schrik aan Hij haalde blijgemoed zijn kapitaaltje van de bank om haar veeren boa's en imitatie-juweelen te koopen Had niet een menschlievende vreemdeling uit een ver land zijn aardsche rijkdommen ter beschikking gesteld van dengene die de teekenen der sterren zou verstaan en zich opheffen aan hun heerlijkheid? Veertien dagen lang bleef Evelyn Ross in Stockholm.; in dien tijd dineerde zij, een zware vrouw van omstreeks vijftig jaar, met den schamelen Per in alle restaurants waar het licht lokte. Driemaal bedronk zij zich schandelijk en eenmaal brachten zij een nacht te samen door in een politieposthuis; de kwalijke bejegening der agenten versterkten zijn overtuiging dat de gerechtigheid hier beneden niet in dienst stond van het hoog moreel gezag der eeuwig heid. Hij verdroeg het gelaten, dat de agenten hem een mallen dronkaard scholden, maar geried in verontwaardiging en toorn toen ze zijn geleidster oneerbiedig toespraken. Ook voor den Commissaris herhaalde hij, wijzend op het rood en verward hoofd van Evelyn Ross, dat geen sterfelijk mensch weten kon welke boodschap zij hem gebracht had.. Toen hij voor de veertiende maal aan haar schouder gedroomd had van eeuwigheid en den weg der sterren, bleek zij in den vroegen morgen verdwenen, met medeneming van zijn horloge. Zij was den weg van alle sterren gegaan, en had hem, zooals hij later getuigde, bevrijd van den maatwijzer der aardsche oogenblikken. De vertwijfeling van den materialistischen minnaar heeft hij nimmer gekend ; de veron derstelling der vrienden dat zij niet een ster, doch eene passagierende gloeiende meteor aan zijn nachthemel geweest zou zijn, wees hij glimlachend van de hand. Hij dierf haar zooals hij haar ontvangen had, en in het volle besef van de nietigheid van zijn persoon tegenover die dereeuwigheid. Gedurende de hem nog restende jaren van volkomen armoede bleef hij de fantast die hij immer geweest was. En wie gezegd zou hebben dat het mys terie der liefde ook aan een sjofelen dwaas voorbij gaat, dien zou hij met een groot gebaar naar de sterren gewezen hebben, en gezegd dat hij, los van de aarde, een wijle hun hoogen baan had mogen volgen FINIS.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl