DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 5 Febr. '21. No. 2276 RUIZE-RIJMEN OVIDIUS NASO'S HERSCHEP PINGEN I. Pygmalion Zekere Pygmalion, in den tijd van het verre verleden, Leefde zoo vrij als hij kon, ongetrouwd, zonder zorg, en tevreden. Kunst was zijn lust, in 't gemeen, en het beeldhouwen in het bijzonder, En uit het levenloos steen schiep hij 't beeld van een vrouw 't was een wonder. 't Was van zoo zeldzame pracht, dat produkt van zijn vaardige handen, Dat, met ontembare kracht, het zijn mjnnevuur fel deed ontbranden. 't Was van een lijn en een bouw, die zóschoon en zólevensgetrouw scheen, Dat het geen beeld van een vrouw, maar een vrouw (en een beeld van een vrouw!) scheen. Als hij het marmer betast, is zijn minnevlam niet meer te blusschen, En hij bedekt het albast van den mond met de vurigste kussen, Woordekens, zalig en zoet, meer gezucht dan gezegd of gefluisterd, Luchten zijn dwepend gemoed, en hij beeldt het zich in, dat zij luistert Dan brengt hij gaven in goud, dan de roos, dan de wuivende winde, Reukwerk, en druiven bedauwd, als de minnaar de teeder beminde. Sieraden, kostbaar en mooi, die de zinnen der maagden bekooren, Hangt hij zijn lief om, ten tooi, diamanten aan hals en aan ooren. 't Feest van de Lente breekt aan, dat de Cypriër vroom pleegt te vieren; 't Altaar, met gaven belaan, wacht het offer der sneeuwwitte stieren. Pygmalion komt, en vraagt Aphrodite gehoor voor zijn smeeken: Geef mij mijn marmeren maagd tot mijn vrouw " Neen, zoo durft hij niet spreken En dan bedenkt hij een zin, half vertolkend 't gevoel dat hem blaakte: Schenk mij een gade, godin, die gelijkt op het beeld dat ik maakte!" Venus verhoort zijn gebed, en de vlam flikkert op tot een teeken. Blijde, met luchtigen tred keert hij weer, want zijn angst is geweken. Honderdwerf kust hij het beeld. Nu betast hij het ijzige marmer Als hij het kozende streelt, schijnt het steen hem al zachter en warmer, En naar zijn innigen wensch voelt hij 't hooge geluk tot hem naad'ren: 't Beeld wordt een levende Mensen.) en het bloed kleurt haar levende aad'ren! Andermaal kust hij haar mond, en hij voelt zich verrukt, als verwinnaar Blozende blikt zij in 't rond, En' dan schouwt zij in 't oog van haar minnaar. Kunstenaars, weet wat je doet l maakt maar nooit mooie beelden van vrouwen, Want het begint soms zoo goed, en dan eindig je met ze te trouwen. CHARIVARIUS TJIT HIHJT T V-AHST CTA.TST TJIE Illllllllllllllllllllllllllllllllllll Illllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllll iiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii GOEDKOOP WOMEM gent. HEEMSTEDE, buiten de annexatieplannen. Bouwt op Leeuw en Hooft" b/d Haarlem merhout gemeente Heemstede Lage belasting, billijke prijzen. Watersport; uitstekend onder wijs; Centrum van 't land, onder den rook van Amsterdam. Vraagt volledige inlichtingen. Bouwterreinen LEEUW & HOOFT", Halte Blauwe Brug. Telefoon 6039. Hlllllllplllfllll tfffiiiimiififiifiiiiiiiiiiMiiiiimifiiiiiiii ? u Bij deze receptie werd niet ge sproken." (Avondp.) Alleen gekletst zooals bij alle recepties. Indien de brand thans "zou zijn uitgebroken, zou het niet mogelijk geweest zijn te zeggen wanneer hij tot stand zou zijn gebracht. (Omm. Ct.) Jawel: thans. _ * CHARIVARIA Onze teekenaars Wij leven in cf van den woning bouw." (De Ing.) ,,Dit boek is geschreven in cf van wijsgeerige onvoltooidheid." (Amst.) Zelfs de damesrokken staan thans in d* van tekort." (Uiltje) De voorzitter deelt mee, dat een gift van / 25 is ingekomen van een dame die Renkum als woonplaats verlaten heeft, wat zeer op prijs wordt gesteld." (N. Reuk. Ct.) Daar kan ze 't voorloopig mee doen, Men doet goed," schrijft Mr. B. in de Twentsche Almanak voor 1921, in elk geval onmiddellijk een advocaat in de armen te nemen." Het ligt er aan. Feuilleton-paarlen~\ *! De dames haastten zich om1 van den nood een deugd te maken, en zeiden als n man, enz." (U. D.)l ; ^«??i ?'-'., In het spuithuis van"*"spuit 28 op het Kruisplein heeft gisterenavond de spuitgast van die spuit, W.£G. van Speyk,^"zijn 25-jarig jubileum her dacht." (N. K. Ct.)] Lees dit je stokdoove grootje maar eens voor. Wedden, dat ze er iets van "?spuit" uit verstaat ? Van spuiten gesproken die te Epe mo gen wel eens nagezien worden. Het Eper Nieuws en Advertentieblad, een brand aldaar J. H. DE BOIS, Kruisweg 68, HAARLEM Schilderijen - Prentkunst - Boeken over Kunst CATALOBI OP AANVRAAG beschrijvend, zegt: Het vuur kon gelukkig nog vór de spuit kwam gebluscht worden, anders waren de gevolgen niet te overzien geweest, met den stevigen wind." DE MEER EN MEER GEBRUIKELIJKE WEO 1. De idealisten Een jong Denker zoekt kontakt met een superieure vrouw van aller hoogste begaafdheid, om te komen tot wederzijdsche uitwisseling van innerlijke waarden." (Hbl.) Idealiste. Hoogst eenvoudige dame, zich aan haar leeftijd niet gebonden voelende, roept op eenige vrienden, om in hare schoone omgeving wan delingen te maken, ewenscht zijn zeer stille, jeugdige figuren, liefst zwart of bruin, doch geen vereischte." (N.R.C.) . Huwelijk!! Het jeugdige meisje uit de high life, dat onder de schutse van een teedere, zuiyer-eerlijke en spontane liefde zich vrijwillig wil verbinden, schrijve, enz." (Tel.) 2. De practische .,36-jarige doctor, gedipl. ing. schei kundige met eenige jaren praktijk en prima ref., wenscht in te trouwen in oe oliebranche." (Hbl.) 3. De onverschillige Een bejaard gepensioneerd burger weduwnaar zoekt samenwoning met Wed. of iets dergelijks." (Pr. Dr. en A&s. Ct.) 4. De complimenteuze Heer, weduwnaar, 59 j. met eenig vermogen, zoekt langs dezen weg in kennis te komen met Jonge Dame, ong. denzelfden leeftijd." '(N. R. C.) 5 Twee beschaafde Heeren, 35 en 28 jaar, met goede positie en vermo gen, wenschen kennismaking met een beschaafde Dame van gegoede familie met vermogen." (N. Isr. Wbl.) Twee vriendinnen 20 en 22 jaar zoeken een netten levensgezel." (H. D.) CORRESPONDENTIE De redacteur van het Orgaan van den Centralen Bond van Nederlandsen Post-, Telegraaf- en Telefoonpersoneel schrijft, dat het woord beknopping" niet uit zijn blad afkomstig is, zooals ik verleden week onder het opschrift Taaiverrijking" beweerde. Mijn hulde was dus misplaatst even goede vrienden! S S B L RN C HE ClCRCTETTES A. te A. Art. 3,1 der Badhuisverordening is, meen ik, niet verkeerd geredigeerd. Let op het woordje van". Fnaf heden zullen van tijd tot tijd be werkingen van Ov'dius' Metamorphosen als Ruize-rijmen verschijnen. De Uitgevers stel len, zoolang de voorraad strekt, de num mers van dit b?ad waarin deze klassieke rijmen voorkomen, voor gymnasiasten, en studenten en hoogleeraren in de Oude Let teren verkrijgbaar tegen den kostenden prijs. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIII'II" Een Gevaarlijke Bekentenis Naar aanleiding van het hoofdartikel wnder bovenstaanden titel in het nummer van 29 Januari j.l., ontvingen wij van den heer S. L. Snoek te Amersfoort een bijdrage, die wij wegens plaatsgebrek niet in haar geheel kunnen opnemen en waaraan wij het volgende ontleenen : Het is mij een raadsel dat onze regeering niet reeds lang heeft ingezien dat het zeer inkonsekwent is, in het vaderland alles, in de koloniën niets of veel te weinig voor het onder wijs te doen. Beseft men dan niet, dat het ter bevesti ging van onze macht, zoowel ais ter ver hooging van het peil van beschaving der inlanders gewenscht en zelfs noodzakelijk is, dat niet alleen de kwantiteit, maar ook en vooral de kwaliteitvan de onderwijzers Illlllllllllllllllllllllllllll MIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII Illllllllllllllllllllllllt voor de koloniën ruimschoots voldoende / zijn? Een hollandsche onderwijzer ii mist, gezien zijne opleiding, alles wat we juist noodig hebben voor het onderwijs in Indië, t dat toch heel wat meer en grootscher doel [moet hebben dan het leeren rekenen, lezen en schrijven. In vele opzichten moeten ze," be halve onderwijzer, ook en vooral!vader en moeder tegelijk zijn ! Alle ambtenaren en officieren voor de koloniën bestemd, genieten eene speciale opleiding, alleen de onderwijzers niet. Naar mijne meening zoude het blijk geven van goed koloniaal beleid, zoo ten spoedigste werd aangevangen met, het koste wat het wil, de opleiding van den onderwijzer voor Indië. Een aparte opleidingsschool, waartoe alleen toe te laten jongelieden, die door hun aard en persoonlijkheid als het ware voor die taak zijn aangewezen en meer dan wat schoolkennis in hun buidel meenemen. Een onderwijzer zooals ik hem wil, zal ons in de toekomst een compagnie soldaten uitsparen. Maar, dat moet dan worden een zeer goed betaald ambtenaar met heel andere antece denten dan de vaderlandsche schoolmeester! Het zal ons veel geld kosten, doch ons veel leed besparen. Als overgangsmaatregel zende de Regeering zoo spoedig mogelijk een aan tal uitgezochte onderwijzers en onderwijzer essen, met hooge traktementen, uit. S. L. SNOEK ?iiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiilliiimiiiiii ^De nieuwste ]uciferspuzzle.:||g Hoe kan men met behulp van 12 lucifers vijf vierkanten leggen? fj'jj l Oplossingen vór Vrijdag a.s.'in te zenden aan het ,redactiebureau (Keizersgracht 333, Amsterdam) onder letters A B. imiiiiitiiiiiiiiiiiini SLUIT UW LEVENSVERZEKERING B'J osAMSTERDAMSCHE VERZEKERD BEDRAG «5 MILLIOEN iiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini iiiMiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii i iiitimiiiiiiimiiiiiiimniiii IIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiutiii CHNISCHE R.UBR.IE DE OPTOPHOON Het algemeene medelijden met de blinden, en vooral met hen, die eerst de volle beschik king hadden over het gezicht en dit door ziekte, oorlog of ongeval moesten verliezen, heeft reeds menigeen gebracht tot het zoeken naar middelen om het gezicht onnoodig te maken voor het lezen. De tot nu toe best geslaagde poging is die van Braille geweest, die door een samenstel van punten en relief het gevoel in de toppen der vingers als leeswerktuig deed dienen. De boeken in Brailleschrift zijn echter duur en worden slechts door mede lijdende zielen in een enkel exemplaar gemaakt. Verder zijn ze zeer groot en zwaar en gaat het lezen met de vingers zeer langzaam en het isvermoeiend, zoodat reeds na een uur vermoeienisverschijnselen optreden. Tijdens den oorlog kwam uit Duitschland een voorstel om met behulp van een fonograaf het lezen, ook voor zienden,overbodig te maken. Het voorstel luidde om de letters te vervangen door de telegrafische morseteekens, die door een speciaal opneemtoestel in een plaat gebracht worden, zoodat later van die plaat weer een vrijwel onbeperkt aantal op geprepareerd papier of bladmetaal overgedrukt kon worden. Die overdrukken kunnen dan ,op een fonqgraaf bevestigd worden en geven dan de morseteekens weer, zoodat men na het aanleeren van deze direct den text af hoort, in plaats van afleest. Als voordeel werd ook geroemd de lage prijs en het geringe volu men der fonografische boeken, zoodat op een enkele plank van een boekenkast evenveel boeken geplaatst zouden kunnen worden, als tegenwoordig langs een geheelen muur. Een soortgelijk idee verkondigt ook de be kende schrijver Wells in zijn When the sleeper awakes" ; over eenige honderden jaren was het dan, volgens zijn fantastisch verhaal, overbodig om lezen te leeren, daar alles gedrukt of ge schreven werd (machinaal) op platen voor een fonograaf. Het nieuwste op dit gebied is de optophoon," die gevonden is door Fournier d'Albe, een professor uit Birmingham, die door middel van licht geluidsseinen doet geven. Hij ge bruikt hiervoor natuurlijk een zoogenaamde De Optophoon. Fig. l seleniumcel. Selenium heeft de eigenschap de electriciteit beter te geleiden, als er licht op valt, dan wanneer dit niet het geval is. Onderstelt men nu, dat een seleniumcel ge schakeld is in een geleiding, waarin ook een batterij van hoog potentiaal verschil en een draadklos geschakeld zijn, terwijl rondom die klos een tweede gewonden is, die verbonden is met de gewone telefoon en denkt men verder een witte reep papier met zwarte punten en strepen erop, die langs de seleniumcel bewogen wordt, dan zal het witte papier betrekkelijk veel licht op de cel werpen en de punten en strepen weinig. Men krijgt dan als resultaat dat in de eerste geleiding stroomstooten van langeren of korteren duur zullen ontstaan, die in de telefoon geluidseinen, die op gelijke wijze zullen afwisselen als de stroomstooten, doen hooren. Het merkwaardige van het geval is dan wel, dat men feitelijk het witte papier hoort en de zwarte punten en streepen niet. Fournier d'Albe past het voorgaande toe om een regel gedrukten text hoorbaar te maken. Hij zorgt dat vijf lichtbundels, afkom stig van een electrische lamp,boven elkaar op den regel vallen. Verschuift dus die reeks punten langs den regel, dan zal elke letter tel kens op zijn eigen manier die vijf lichtpunten in donkere of lichte vlekjes verdeden. Als nu die reeks vlekjes teruggekaatst wordt op een seleniumcel, zal deze in de telefoon een reeks muzikale toonen doen ontstaan,waarvan de opeenvolging kenmerkend is voor elke letter. Iemand met eenig muzikaal gehoor kan dus in korten tijd bepaalde tooncombinaties associeeren aan bepaalde letters en gemakke lijk met de ooren leeren lezen." Als de aangeduide methode in werkelijkheid toegepast was, zou men, daar overal het witte papier licht zou ontvangen, altijd door toonen hooren en dat zou sterk vermoeien. Daarom heeft de uitvinder nog een tweede selenium cel van specialen vorm opgesteld, die door een deel der lichtstralen (voor ze het papier bereiken) getroffen wordt en die in dezelfde telefoon bewegingen doet ontstaan, die de geluiden uitdooven, die afkomstig zijn van de witte randen der regels en van de witte stukjes tusschen de letters. Het resultaat is nu, dat b.v. de letter l klinkt als de toonen g, e, d, c, die tegelijk voort gebracht worden. De letter V klinkt als g, e, d, c, e, g, die na elkaar opgewekt worden. De symmetrie van de letter V komt natuurlijk ook weer terug in de symmetrie der toonen. Het toestel zelf is vrij ingewikkeld. Het moet immers zorgen voor de vijf lichtpunten en voor teruggekaatst licht voor de tweede seleniumcel ; verder moeten die punten vol komen regelmatig langs een regel bewegen en moet daarna op uiterst gemakkelijke manier het begin van den volgenden regel bereikt kun nen worden. Fig. l en 2 vertoonen het toe stel zonder en met bovenlaag met een boek erDe Optophoon. Fig. 2 op. Fig. 3 geeft twee schematische voorstel lingen van de onderdeden van het toestel ; het zijn schematische doorsneden in vlakken, Glazen plaat als drager van een boek terste S<2l c n i umcel Diverse lenzen. Onderdeelen van da tweede Draaiende doorboorde schijf Diafragma Lamp Motor Stroom gelei d er Magneet (permanente) Fig. 3 die loodrecht op elkaar staan, zoodat men met eenige moeite den bouw in de ruimte eruit kan opmaken. Het licht van een electrische lamp met recht gespannen draad (of spiraal) gaat eerst door een diafragma om alleen de noodige stralen door te laten en vandaar kan het gaan door gaten van een ronde schijf, die door een motor regelmatig rondgedraaid wordt. Die schijf is ook in fig. l en 2 duidelijk te zien. Zij bevat vijf concentrische cirkels van kleine gaatjes, die telkens het licht verdeden in vijf licht bundels,die alle een lenzenstelsel passeeren om dan weer door vijf gaatjes in den porceleinen drager van de seleniumcel te gaan en vijf licht punten op het boek te geven, dat op een gebo gen glazen plaat rust. Het licht van die vijf lichtpunten op het papier wordt diffuus terug gekaatst tegen de seleniumcel en veroorzaakt daardoor de geluidenreeksen. In het rechter gedeelte van fig 3 is aan den rechterkant de plaats van de tweede seleniumcel te zien en ook een der lenzen van het stelsel,' die door den scheeven stand een deel van het licht op die tweede cel werpt. Alle onderdeelen van het toestel zijn zoo ont worpen, dat een blinde ze gemakkelijk kan leeren hanteeren. De eerste toestellen, die aan blinden afgegeven zijn, bleken zoo goed te werken dat in korten tijd een snelheid van 25 woordenjperiminuut wordt bereikt. Die lijkt nog wei niet veel, maar het is een tee ken, dat door verdere oefening de snelheid minstens even groot zal worden als die der telegrafisten, die ook alles op het gehoor aflezen. .Misschien kan de gewone lees snelheid van zienden bereikt worden, als voldoende oefentijd voor het leeren der geluidsseinen gegeven wordt. Verder is het vermoedelijk zeer wel mogelijkeen vrij groot gehoor in een en het zelfde boek of courant te doen lezen, zoo dat het nieuwe instru ment voor vele ongelukkigen een ware zegen kan worden. v. O