r 10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 Febr. '21. No. 2278 <*>' ^ S B LRNC H a ClCRRETTES lllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllll RUIZE-RIJMEN DE KEIZER VAN DOORN (De Nieuwe Courant bevat een interview met den ex-keizer. Nu en dan maakt zijn heftig temperament zich van hem meester, dan balt hij de vuist en spreekt nadrukkelijk en theatraal.... Mijn volk heeft zichzelf, zijn God en mij verraden.... daarvoor zorgden de sociaal-democraten Nog altijd zeg ik met Martin Luther : Und worm die Welt v c'l Teufel waer', enz." Ik denk niet zonder tevredenheid terug aan het historisch onderhoud met den Keizer van Doorn en Amerongen.) De Keizer van Amerongen en Doorn" (Droeve naam van den eens zoo Gedichten!) Heefty weer eens zijn wrok en zijn haat en zijn toorn Voor een dagbladnmskiet kunnen luchten. Hij heeft weer van God en van Luther gelald, En van de sociaal-democraten, Hij heeft weer gebriescht en de vuisten gebald, En gepocht op de Duitsche soldaten. Hij heeft van de tijden geen weerga geleerd; Hij maakt nog hetzelfde spektakel Als toen hij gevreesd werd, gevleid en geëerd, En zijn zotteklap gold voor orakel. De persman noteert het. Zijn aandacht is groot; ' Het verslag wordt pikant en omvangrijk; En al het geblaf van den ouden malloot Vindt de persman geweldig belangrijk. Zijn Majesteit raffelt een rijmpje van Welt", Van Teufel" en niemand te vreezen".^ En al dat geleuter wordt woordlijk gespeld, Dat moeten de Hollanders lezen! Och, Nieuwe Courant staak dat malle gedoe! 't Is allemaal moeite verloren, Wanf de held van je hoogst interessant interview Is heusch niets n~eer dan Keizer van Doorn"! CHARIVARIUS TJIT lEÏET CHARIVAR1A Een lezer zendt ons het volgende uit een hoofdartikel van het N. v. d. D. : Natuurlijk gaat het niet om de vraag of wij vreemde hulp moeten aanvaarden. Niet om die twee honderd onderwijzers gaat het zonder meer. Het gaat om onze eer. Het gaat er om, dat men niet, enz." Ons gespartel tegen de gaatommers hebben wij al lang opgegeven. Hebben we gelijk of niet? Onze levensverzekering-maatschappijen Uit het verslag van het eerste jaar blijkt, dat door de 'Utrecht' in het eerste jaar reeds kon worden afgestolen een bedrag van f. l, 740,1 1 2,50." (Verz. bl.) Moet het daartoe komen," schrijft het N. v. d. D., dan ware de natie waard beschreid." Wij vinden dit waard geplaatst. iiiiiiiiiiiMiiiiMllliliilliiiimilllllliiiiimimiiMMiiiiii iiiiiiiniiiiniiii ,,De woningen worden voor het imiilimilliiiiiiiiiiliiiiiiiuiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii UMI grootste deel niet verkocht maar aan de verbruikers verhuurd." (Gids) Nette bewoners bepalen zich tot gebruiken. De .... e-mode De vertooning door het Nederlandsche Tooneel was een slappe. Heel slappe." (Hbl.) Deze avond was een succesvolle." (O. H. C.) Moge deze roepstem geen vergeefsche zijn." (Ing. i. d. N. R. C.) ,,De oplossing werd niet bepaald een gelukkige genoemd." (O. H. C.) Des middags werd in Hotel Ter minus de vergadering gehouden. Als nu maar 't resultaat van die verIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMItl gadering is, dat zulke schadelijke dingen niet mier kunnen plaats hebben." (De Dierenvriend) Wij vreezen er voor. De meeste bestuurtjes zijn er veel te dol op. HEEREMGR/3CHT W* LEVÊMS-OMGEVflLLEh-fl/WSPff/lKELLIKHEIPS ZIEKTE VERZEKERINGEN Haagsch Mannenkoor. De Liedertafel Haagsch Mannenkoor heeft be sloten tot het op non-activiteit stel len van het dameskoor." (Vad.j Jammer. Het was vroeger altijd zoo'n aardige verrassing als je op niets dan die rauwe mannenstemmen gerekend had. Dt levende lijken In den loop van het jaar werden 115 assistenten toegelaten, terwijl 51 wegens overlijden bedankten." (De Accountant) CORRESPONDENTIE Wij hebben het nog eens nagegaan: het woord beknopping" komt voor in het Orgaan van den Centralen Bond van Ned. Post-, Telegr.-, en Telef. Pers., nl. in het nummer van 28 Oct. 1!>20. Dus toch alle hulde! HUISHOIJPWEEK BEZICHTIG VOORAL DE ETALAGES EN PROFITEER VAN DE SPECIALE, UITSLUITEND GEDURENDE ONZE HUISHOUDWEEK, GELDIGE PRIJZEN DE BIJENKORF AMSTERDAM lllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllimilllllllittllllli iiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiimiiii Burger-Edelmann" Uit deperiode-Muck?ik ben er zeker van zullen wij ons bij voorkeur de introductie van Strauss' ,,Bürger-Edelmann"-muziek blijven herinneren. En wel in de eerste plaats, los van alle bedoeling tot uitbeelden : als merkwaardig geheel van klank. Kamermuziek in de groote zaal, en voor deze ruimte-verhoudingen wellicht nog meer geschikt dan voor die van het theater. De uitvoering toevertrouwd aan 38 leden van 't orkest, waarbij 6 violisten, 4 altisten, 4 cel listen en 2 bassisten ; en aan 't hoofd een diri gent, die recht op zijn doel afgaat, absoluut zeker is van zijn tempi, en elk stuk direct naar zijn karakter doet aanspreken, maar vór alles de zeer bijzondere klankwerking tot haar recht brengt. Wat de strijkers aangaat, in zoo kleine bezetting heeft men ze pp 't podium der groo te zaal tot dusver stellig nog niet gezien. Al thans naast het apparaat van blazers en slag werk, dat hier dienst deed. En klonk dit strijkers-ensemble niet allerverrukkelijkst? En hield het niet allervoortreffelijkst stand tegenover het totaal der overige instrumenten? In de werking van beperkt strijk-orkest in symphonieën van Haydn en Mozart, in de groote concertzaal, is veelal iets armelijks niet te miskennen. Het essentiéele verschil tusschen dit geval en dat der B rger-Edelmann"muziek is hierin gelegen, dat bij Haydn en Mozart alle solistisch spelen voor de strijkers uit den booze is, en in Strauss' werk de sterk geïndividualiseerde strijkerspartijen er juist om vragen De door Strauss aan het ensemble toege voegde piano voldoet nauwelijks, waar ze, gelijk al dadelijk in de Ouverture, de stemmen der strijkers en de accoorden der blazers meespeelt. Het kan niet veel uitwerken, dat de componist het voorschrift: cembaloartig" geeft; en het gaat niet aan, de piano door een cembalo" te vervangen (een vleugel met pennetjes in de hamers), aangezien dit instrument allereerst in de bravour-passages van den Fechtmeister" te eenen male mis plaatst zou zijn. Het spreekt vanzelf, dat Strauss veel af wisseling heeft gebracht in de combineering der instrumenten in de verschillende stukken. Zoo voegen zich in het eerste Menuet alleen de twee fluiten bij de strijkers, wier bezetting voor dit nummer nog weer gereduceerd is. In het Menuet van Lully treden voor een belangrijk deel naast de strijkers alleen maar de rste houtblazers op. Terwijl in den Auftritt des Cleonte" (naar Lully) het ensemble der houtblazers-solisten, met een triangel kleurtje erin, op bevallige wijze met de strijkers komt contrastecren. Uit het tutti", ten slotte, wordt bij herhaling het een en ander weggelaten. Gelijk gezegd, het spreekt alles vanzelf: Strauss is een geraffineerd instrumentator, en dat beteekent in de eerste plaats : een met spaarzaamheid omgaan met de orkestkleuren, en een sterk-doorgevoerd variëeren van de menging ; maar het resultaat is in dit geval zóimponcerend en zóbe korend, dat ik niet heb kunnen nalaten, op enkele bijzonderheden te wijzen. Met een grappigen septime-sprong omlaag in wezen niets anders dan een verbreede voorslag begint de Ouverture, die Jotirdain wil teekenen, in al zijn burgerlijkheid". Een eenvoudig thema in dartel rhythme, waarvan de bestanddeelen, geheel naar het voorbeeld der klassieken, de gegevens verstrekken ter iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiii voortspinning van de muzikale gedachte. Maar Strauss, hoewel teruggaande naar ouden vorm en oude manier, zou Strauss niet zijn, wanneer hij zich hier onthield van de aanwen ding van modern-harmonische middelen, opeenvolgingen van reine kwinten in de eerste plaats. Lustig gaat het voort: een prikkelendbruisende muziek, die den draak steekt met de bourgeois"-figuur, een beetje om haar gichelt. Dan, in drie-kwarts-maat verbreed, de aanhef van het aanvangs-theina, in zware blazers-accoorden : het beeld van Jourdain ten voeten uit. Tot slot : een zangerig Allegretto, waarin de hobo de hoofdrol heeft ; men kent de voorliefde en het succes, waarmee Strauss cantilenen aan dit instrument toeGOEDKOOP WOHEM gem. HEEMSTEDE, buiten da annexatieplannen. Bouwt op Leeuw en Hooft" b/d Haarlem merhout gemeente Heemstede Lage belasting, billijke prijzen. Watersport; uitstekend onder wijs; Centrum van 't land, onder den rook van Amsterdam. Vraagt geïll. brochure, die gratis wordt toegezonden. Bouwterreinen LEEUW & HOOFT", Halte Biauwe Brug Telefoon 6039. JOZEF PEMBAUER (Teekening voor de Amsterdammer" van P.) bedeelt.... Dit zal dan wel het op last van den muziekmeester door een zijner leerlingen coram populo gecomponeerde air" zijn, que Ie bourgeois a demandépour une sere nade." '<--g| Hier voelt men voor den eersten keer het bezwaar van het ontbreken eener toelichting, die verband legt met Molière's komedie, zoo als Hoffmannsthal ze tot twee bedrijven heeft saamgetrokken. Doch al te drukkend is dat bezwaar niet ! Ook zó, zonder, dat er iets bij verteld wordt, laat deze zoo verbluffend-knap en zoo frischmuzikaal bewerkte muziek zich volop genie ten. De gratie en de kluchtige levendigheid der verschillende danswijzen naast elkaar, de plastiek in den Fechtmeister" ( L'audace de vouloir comparer leurs professions a la mienne !")?en het Intermezzo Dorante tind Dorimène," en tot waardigjbesluit: de roezemoes en het koddig gedoe in Das Diner" (?II y a du mouton dedans," zou Monsieur Jourdain zeggen : het schapengeblaat uit Don Quixote") , dat^alles te zamen geeft deze Suite een inhoud, die zich zeker voldoende laat overzien, en waarvan de beteekenis stellig niet achterblijft|bij de merkwaardigheden van klank, waarop ik straks de aandacht vestigde. >t Wie deze muziek triviaal vindt, kent, zou ik willen beweren, den Bourgeois Gentilhomme" niet, en kent Strauss niet.^ De leiding der uitvoering prees ik reeds ; alle leden van het ensemble verdienen gelijken lof; laat ik onder hen er twee in 't bijzonder mogen noemen, die belangrijke en^veeleischende soli voor hun rekening hadden en ze met gloedvolle virtuositeit uitbrachten : Zimmermann en Loevensohn. ? *& U H. J. DEN HERTOG in mi ??? - --J. H. DE BOIS, Kruisweg 68, HAARLEM Schilderijen - Prentkuntt - Boakan ovor Kunst GATALOai OP AANVRAAa