De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 5 maart pagina 2

5 maart 1921 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 5 Maart '21. No. 2280 l ticulieren wordt verleend ; in dit op zicht heeft zij nog meer te klagen- dan ae kunst. Voor enkele takken van we tenschap, die ook practische resultaten opleveren, met name voor de koloniën, moet misschien een uitzondering wor den gemaakt, maar de overige hebben zich zelden of nooit in de gunst van een Maecenas mogen verheugen. Hier valt een verzuim te herstellen. Schenkt dan, gij die het kunt en die het ook wel wilt, indien uw aandacht er slechts op wordt gevestigd, schenkt dan ruime giften aan de genootschappen die zich met de taak belasten om we tenschappelijke werken en tijdschrif ten te subsidieeren; vergeet ook de vereenigingen van oud-studenten niet, die aan de verschillende universiteiten bestaan, opdat zij, in gevallen waar dat noodig is, de kosten der uitgave van academische proefschriften voor hare rekening kunnen nemen. Tijdens den oorlog hebben handel, in dustrie en scheepvaart millioenen ver diend ; laat een klein deel daarvan ten goede komen aan de wetenschap, nu voor haar een toestand van nood is aangebroken! KERNRAMP DE NEDERLANDSCHE WEEK IN SPANJE Niet licht zullen wij vergeten dat, toen wij in het voorjaar van 1920 aan de Spaan sche grens te Izon stonden, het bleek dat niet minder dan zes Nederlanders met den zelfden trein medegekomen waren. Zes jonge menschen op nieuwe zaken in een nieuw land belust als onze handels-conquistadores van oudsher. Nederland was toen troef in Spanje. Men had er zeer onaangename ervaringen opgedaan met Engelsche en Amerikaansche verkoopers, die niet leverden wanneer de verkochte goederen wat al te veel in prijs gestegen waren, zooals in die dagen nog voorkwam. Nederland was eerlijker geweest, had het eens gegeven woord gestand gedaan en op dat oogenblik was het den Nederlander mogelijk tot beteren prijs dan wie ook in Spanje te verkoopen. Alleen door het feit, dat hij Nederlander was. Was daarbij zijn artikel van Nederlandschen oorsprong, in Nederland verpakt en uit Nederland verscheept, dan stonden zijn kansen om tot zaken te komen nog beter, want in het oordeel der Spanjaarden, die wij spraken, waren geen producten betrouw baarder, geen verpakkingen zorgvuldiger en geen stoomvaartlijnen zorgzamer dan de Nederlandsche. Voeg daarbij een jonge energieke, naar daden hunkerende diplomatieke vertegen woordiging van ons land te Madrid. Een fijne, krachtige, aan de beste Spaansche kringen goed bekende vrouwenhand, bereid om het stuur te grijpen. Een land met een daar sinds langen tijd onbekenden, krachtigen opbloei van welvaart en met groote kapitalen, in den oorlog ver diend, emplooi zoekend. Een land en een volk die nooit zooveel geleverd hebben als er van te verkrijgen ware geweest; waar'de hectare land 8 hectoliter tarwe opbrengt tegen 21 hectoliter bij ons. Is het dan wonder, dat dat land meer geschikt lijkt dan een ander om er nieuwen afzet voor ons onweegbaar zoowel als voor^ons weegbaar bezit te vinden? Zoowel een arbeids veld voor onze ingenieurs, geneeskundigen en iiiifimmiim ffV* p. doos 22 Ut. p. tube 40 et. ol's landpasta werkt reinigend en onlcmettend. De Londensche Vergadering is op 't oogen blik van mijn schrijven negen dagen aan den gang, maar van eenig tastbaar resultaat is nog geen sprake en zelfs zijn de vooruit zichten vandaag maar 't kan elk oogenblik verkeeren nog ongunstiger dan bij het begin. Het eerste bedrijf, de behandeüng der oostersche quaestie is afgespeeld zonder het pobleem nader tot zijn oplossing te brengen, het tweede, de tragedie der Duitsche gouden-marken-milliarden, zoo juist begonnen met elh, volgens de eerste berichten, hoogst ongelukkig debuut van den heer von Simons. Komt er geen cardinale wijziging in den loop van zaken, dan eindigt de conferentie spoedig op zulk een wijze, dat de wereld er mee achterop raakt inplaats van vooruit, of de honderden staatslieden uit alle windstreken blijven nog vele weken de Londensche hotels bevolken en Briand brengt nog menig week end op Chequers door, misschien met geen ander gevolg dan dat de moeilijkheden maar weer naar een nieuwe conferentie verwezen worden. Op die wijze is men immers reeds meer dan een jaar aan den gang, met niet veel meer succes dan dat... Lloyd George gaandeweg Fransch geleerd heeft, want wij lezen in een aardige beschrijving van een der ingewijden, dat de groote man tegenwoordig een gesprek in die taal volgen en zelfs een voeren kan, en alleen als hij zijn gedachten wil preciseeren en duidelijk uiteenzetten, een beroep doet op den immer tegenwoordigen M. Camerlinck, Franschman en volmaakten tolk. Ook deze was gast op Chequers het landgoed in Surrey, dat de Britsche staat beschikbaar stelt voor de wekelijksche rust dagen van zijn eersten minister en de aanwezigheid aldaar van, behalve Briand, de generaals Foch en Weygand en den Britschen legerchef Wilson, bewijst, dat al werd er Zondag aan het diner alleen maar over hengelen, paarden en golf gepraat, de rest der rustdagen wel degelijk besteed is aan hooge politiek. Vandaar dan ook schreven wij, dat de conferentie al negen dagen duurt, ofschoon er heden, Woensdag, nog slechts uur IUTIS TOEZEIDIH UI VAN DER HOOP'. MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ. AMSTERDAM f AN HAAR LAATST , VERSCHENEN ,-' UISTEIDIII PROSPECTUS ^ ||.Tr0(llp$tr,|t TELETOa»\ / Z1H ZUI landbouwers als een afzetgebied voor onze koloniale-, landbouw-en nijverheidsproducten? En laat ik niet vergeten het trotsche kunst juweel, dat Spanje is, te vermelden. Als gesloten in haar hart heeft zij de kunst schatten uit vroeger eeuwen bewaard, onver zorgd, maar ook ongerept, als een paarl van groote waarde." Ziet, de tijden zijn moeilijk,- onze beste koopers van weleer, die aan de Oostgrens bedoelen wij, zijn met onmacht geslagen. Welk een verleiding om ons de slaapmuts over de oogen te halen en met een: ,,er is toch niets te doen" in te dutten. Dan, niet aldus. Waren onze roemrijke voorvaders niet bereid de nering in een zeer warm oord te zoeken, indien zij daar winst vermoedden? En leeft er niet genoeg van hen in ons voort om hun voorbeeld te volgen? Zórijpte het plan om te pogen Nederland en Spanje dichter bijeen te brengen en hoe was dat beter te doen dan door het beste wat Nederland te zeggen en te toonen heeft daarheen te brengen? Onder de vleugelen der bekende Vereeniging Nederland in den Vreemde", waarvan de heer P. J. de Kanter, lid der 2e Kamer der Staten Generaal, voorzitter is, vormde zich een comitéter uitvoering van het voornemen. Ofschoon het finandeele uitspansel weldra betrok, werd er ongedacht veel belangstelling in Nederland voor gevonden. Niet minder dan f57.000 werd door belangstellenden tot nu toe bijgedragen in de kosten. De industrie volgde met f 18.000 en het Departement van Koloniën met f5000. In Spanje waren met zuidelijke geestdrift de deuren voor ons opengesprongen. Niet alleen vonden wij er veel belangstelling en hulp, doch de Spaansche Regeering gaf een ongevraagde subsidie van 10000 pesetas, de stad Madrid het gratis gebruik van twee fraaie, kleine, van ijzer en steen opgetrokken tentoonstellingsgebouwen in het aantrekkelijke Retiropark in het hart der stad gelegen. Wij sparen u de beschrijving van wat wij met dat alles gaan doen. Gij hebt er reeds iets van in de dagbladen kunnen vinden en wij hopen u er allengs meer van te vertellen. Wij gelooven niet te veel te zeggen met de mededeeling dat het alles goed, misschien zelfs zeer goed wordt met wat wij-te zeggen en te toonen zullen hebben. n wensen blijft ons. Het betrekkelijk niet zeer groote bedrag te verkrijgen dat ons in staat stelt het Amsterdamsch Concert gebouw Orkest onder leiding van den genialen Mengelberg naar Madrid te zenden. Wie helpt ons daaraan? Want zooals ieder bewijs van kracht den grootsten indruk maakt door onnavolgbaar te zijn, zagen wij zoo heel gaarne ons land op deze onnavolgbare wijze vertegenwoordigd. Het wil ons toeschijnen dat deze Neder landsche week eiken Nederlander ter harte dient te gaan. Het zal de eerste krachtige uiting na den oorlog zijn van ons willen en kunnen, een bewijs dat wij noch in wilskracht noch in macht tot uitvoering daarvan zijn achteruitgegaan. Nederland en Spanje beide, wij ondervonden het onlangs in de Vereenigde Staten, worden hoogelijk geëerd om hun houding gedurende den oorlog. Maar dat mag ons niet genoeg zijn. Wij willen en moeten toonen dat wij even krachtig, zoo niet krachtiger zijn, dan voor dien. Stilzitten mogen en kunnen wij niet. Nieuwe banen moeten gezocht, nieuwe banden gelegd worden. Daartoe zijn wij hartelijk welkom in Spanje, een land dat ons respecteert en ons welwillend gezind is. Daarheen dus de steven gewend en getoond hoe Nederland groot kan zijn. Het zoo intelligente Spaansche volk vraagt niet beter dan van ons te leeren waaraan ? het j zich in zijn, van de onze verschillende, 'Ëtoestanden kan aanpassen. Het dat te brengen is een deur te openen, toegang gevende tot een nieuw veld van actie voor ons willen en ons kunnen, onze sfeer van" actie vergrooten in een ook door ons tot dusver verwaarloosd gebied, waartoe Engeland en Duitschland, doch in de latere jaren Duitschland in toenemende mate, den ruimsten toegang hadden. t-->-, C. v A N E E r, n i; \ iiiiiiimtiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiMiiiiiiiiimiiiiitiiiiiiiiiiiiiii iitniiiniiii NIEUWE OVERHEIDSZORG Binnenkort zal in Amsterdam een nieuwe tak van Overheidszorg functionneeren, na melijk : de opvoeding van z. g. ontoelaatbare g e z i n n e n,". Voor dit doel besloot de Gemeenteraad tot stich ting van een inrichting. ^ Hiermede is het bestuur dezer stad, naar ik meen te weten, de eerste overheid in ons land, welke van oordeel is, dat ook deze be moeiing tot de sociale taak der stedelijke gemeenschap behoort. Wat verstaat men onder ontoelaatbare gezinnen en waar komen zij vandaan? Deze soort gezinnen heeft altijd bestaan ; men hield zich echter tot dusverre niet met hen bezig. Zij vormen het bczinksel van de groote prole tarische bevolking en behooren tot het deel dat,daartoe gedoemd door onzen maatschappijvorm, in zijn worsteling naar hooger en beter, in machteloosheid is teruggezonken. Zoo leef den zij lange jaren voort in de krotten en slop pen van de armoe-buurten der stad; meermalen van geslacht op geslacht. Toen nu door gemeentelijken woningbouw aan de bewoning der allerergste krotten, en daarmede aan de meest schrijnende woningellende, een einde werd gemaakt, waren het deze bewoners, die de weelde eener bescheiden, eenvoudige, maar ?joerie woning, niet konden dragen. Hun veeljarig vertoeven in een verblijf, dat den naam van woning nauwelijks verdient, had hen, naar toen gebleken is, ontoegankelijk gemaakt voor orde en reinheid : zij konden niet vol doen aan de eenvoudigste eisenen cue aan het behoorlijk bewonen van een normale woning kunneri worden gesteld. Meermalen werd de vervuiling van het oude milieu reeds na zeer korten tijd voort gezet in het nieuwe verblijf en bleken de in het oude milieu opgegroeide kinderen ge naderd te zijn tot een /oodanigen graad van vandalisme, dat moedwillige vernieling van de woning in allerlei vormen, niet tot de uit zonderingen ging behooren. Op deze wijze werden zulke bewoners al spoedig de schrik van de buurt". In de eerste plaats voor de op een hoogere trap van beschaving staande medebewoners van het woningkomplex, maar bovendien leed de gemeente onberekenbare schade. Het is dan ook reeds eenige malen voorgekomen, dat de Gemeentelijke Woningdienst, na de uiterste lankmoedigheid te hebben betracht, tot uitzetting van zulke bewoners moest overgaan. Hierin kon de Woningdienst, die een sociale instelling is, echteer.«loeilijk bevrediging vin den. De ontoelaatbare gezinnen", die zeer zeker van een particulieren eigenaar geen wo ning zouden kunnen bekomen, dreigden onder deze omstandigheden immers opnieuw in de ellende van het pauperisme terug te vallen. Het is uit mededoogen met deze anti-socialen, dat de hier besproken nieuwe overheidszorg werd geboren. Hoe stelt het gemeentebestuur zich de te stichten inrichting nu voor? Zij zal worden ge vestigd aan het Zeeburgerpad en plaats bieden aan 36 gezinnen, onder te brengen in een kom plex van even zoovele n-gezins huisjes. Behalve een woonkamer en keuken, zullen zij twee tot vier slaapkamers bevatten. Deze ngezins woningen zijn in groepen van vier en vijf stuks ontworpen, met op afdoende wijze geluidkeerende tusschenwanden. Zij zullen platte daken hebben, daar bij toepassing van een pannendak gevreesd wordt voor veelvul dige beschadiging van goten en pannen. Om dezelfde reden zullen ijzeren raamkozijnen en buitendeuren worden toegepast en is het zichtiiiiiiiiiiiiiiiimiiitiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimirHiiHiimi u iiiiiiiiiiiiiiu zeven officiecle zittingen gehouden zijn. Laat ons thans met een enkel woord pre ciseeren, waarom de oostersche quaestie in 't eerste stadium der vergadering geen duim is opgeschoten. Men weet, dat er twee Turksche delegaties zijn en n Grieksche, ook dat de twee Turksche delegaties, dank zij hun verblijf in een hotel, het heel spoedig eens geworden zijn en dat de eigenlijk ge zegde Turksche vertegenwoordiger sinds dien niet de bejaarde en ziekelijke Tewfik Pasja is geweest, maar de zeer gezonde en sterke Bekir Bey, afgezant van Kemal Pasja. De onderhandelingen gingen dus tusschen de Entente, Griekenland en de Kemalisten, met uitschakeling van de wettige Turksche regeering. Nu begon Lloyd George, met de Turken op hoogen toon hun misdaden in den oorlog voor te houden alsmede het onberekenbare nadeel dat zij de ge allieerden en daarmee de zaak van het recht hebben aangedaan, door aan Duitsche zijde te vechten. Eigenlijk echter was heel deze tirade alleen maar voor het mooi of voor de galerij gehouden, want toen het op zaken doen aankwam, bleek het duidelijk dat Engeland net zoo goed alsFrankrijk Turkije, d. i. de regeering van Kemal in Angora, heelemaa! niet meer beschouwt als een ver slagen vijand, gelijk Duitschland, Oostenrijk of Hongarije, maar als een zeer reëele en geduchte macht, waarmee men onderhandelt vrijwel op voet van gelijkheid. Vandaar natuurlijk schrik en ontsteltenis bij den Griekschen minister Kalogeropoelis die naar Londen gekomen was met de instructie om 't verdrag van Sèvres te verdedigen en aan te toonen, dat die Kemaiisten geenszins een reëele macht zijn, maar niet meer dan een slecht georganiseerde troep havelooze krijgs lieden die vandaag of morgen door de Grieken in de pan gehakt kunnen en zullen worden. Of dit werkelijk het geval is weten wij niet en zeker is nog niet gebleken dat de Grieken ongelijk hebben, maar blijkbaar gelooven de Engelschen het evenmin als de Franschen, want het staat nu vast dat ook zij het verdrag van Sèvres vaarwel zullen zeggen, teneinde de Kemalisten tot Kntentevrienden te maken. Nu zou men zeggen dat de gelegenheid schoon was om de zaak aan de conferentietafel, waar alle belanghebbenden aanwezig zijn, uit te maken, maar hiertoe hebben de leiders der conferentie geen kans gezien en daarom namen zij hun toevlucht tot het oude en probate middel: uitstel der moeilijkheden tot nieuwe besprekingen, even wel onder zulk een vorm dat men toch een eind weegs zou opschieten. De Turken en Grieken moesten namelijk het verdrag van Sèvres aanvaarden behoudens.... zijn be langrijkste bepalingen, te weten die over Smyrna, Tracië, Koerdistan en Armenië, en wat deze landen betreft moesten zij zich bij voorbaat neerleggen bij de beslissing eener internationale commissie, door de Entente ingesteld. Op deze wijze zouden dan wel is waar de voornaamste moeilijkheden nog niet opgelost worden, maar hun oplossing ware toch voorbereid omdat nu alleen de gealli eerden onderling er over zullen kibbelen en niet meer Turken en Grieken zelf. F.doch, zelfs deze stap in de goede richting werd nog niet afgelegd, want de Grieken zeiden dadelijk, dat zij hierin niet konden toestem men zonder bevel uit Athene en toen daar het plan bekend werd, werd men zeer boos en liet de beslissing over aan de Nationale Vergadering. Hoogstwaarschijnlijk weigert deze onvoorwaardelijk, en dan is men precies even ver als in 't begin. De geallieerden kunnen dan overwegen, of er sancties" ten aanzien van Griekenland toegepast zullen worden, bijvoorbeeld onthouding van crediet, maar de stemming in het land der Hellenen is van dien aard, dat men velerlei moeilijkheden zal over heb ben voor het behoud van het zoo vurig begeerde Tracië en Smyrna. Bovendien heeft de ondervinding geleerd dat volharding, steunend op bajonetten, ook tegenover de Entente tot mooie resultaten leiden kan, en eindelijk heeft koning Konstantijn bewezen een handig diplomaat te zijn, niet zooveel de mindere van Venizelos. /Aldus: voor 't oogenblik staat de zaak der Grieken slecht, maar hun middelen zijn nog niet uitgeput. Nu de Duitsche quaestie. Von Simons is Zondag in Londen gekomen en met zijn vijf en vijftig volgers in het Savoy-hotel onder gebracht hetwelk -- de bladen brengen 't in herinnering betrekkelijk kort geleden nog vele malen het doel der Duitsche Zeppellin-aanvallen was! Dinsdagmorgen heeft Von Simons gepraat en daarbij is toen het Damocles-zwaard gevallen, dat sinds de Parijsche conferentie boven Europa's hoofd hing : anders gezegd de Duitsche tegenvoor stellen bleken inderdaad zoo hemelsbreed te verschillen van de Entente-eischen, dat Lloyd George op scherpen toon den Duitschen minister verzocht, zijn toelichting voor zich te houden en dat dadelijk daarop de gealliMENGELBERG IN NEW-YORK Mengelberg, de groote Wille/n Is naar New-York toe gegaan, Met zijn rokpak en zijn stokje Kwam hij bij de Yankees aan. Iedereen was stijf verwonderd In die groote wereldstad, Dat hij heelemaal geen klompen en geen Urker-broek aan had. Hij werd door den brandkastadel Bij hun ,,tea" te kijk gezet En de heele upper thousand" Vroeg een haarlok en portret. En de lieve Yankee-meisjes Zegden aan hun Pa's en Ma s ,,Mengelbergistoch'n Dutchman"' En hij ruikt niet eens naar kaas.'' Eerst was hij geen wereldwonder, Wel arlist, maar niet zoo erg, Eerst was hij maar Mengelhenvcl, Daarna werd hij Mengelberg. Als we lezen van den bijval Dien hij daar in New- York heeft, Zou het wel eens kunnen wezen Dat hij Holland er aan geeft. Als hij om die brave, duiten Bij de Yankees blijven mocht, Is hij door een rundvei-koning Voor privé-gebruik gekocht. Hij is met die dollar-reuzen Beste maatjes als hij wil, Zeker noemen ze hem Billy Of al kortweg M engel-BUL n wanneer ze hem er houden Exploiteert men zijn genie Want ze vestigen de firma, William Mengelmount & Cy. Maar, hij zal ons niet verlaten, Want hij is ons eigendom En desnoods komt hij met schatten En als milliardair weerom. Hier in Holland moet hij wezen, Hier in Holland leeft hij pas Midden in ons weergalooze Geniale Wereldras. I. H. S P E EN H o K iiMiiillliiiHiiiiiiiiiiiiitimmiiiiiilHi* bare houtwerk beperkt. De vloeren worden op de gebruikelijke wijze uitgevoerd. De er varing zal moeten leeren, of ook te dien aan zien bijzondere voorziening vereischte is. Terwille van de reinheid zullen er, in plaats van voortuinen, klinkertrottoirs komen, terwijl ook langs den achtergevel een ruime klinkerband wordt aangebracht. Het gehecle woningkomplex wordt omgeven door een hekwerk met n toegang, zoodat toezicht op in- en uitgaandcn mogelijk is. Tot de inrichting zal een administratie-gebouwtje behooren, dat tevens kan worden benut door de bekende vereeniging Ons Huis", die reeds in tal van stads wijken haar zegenrijken arbeid verricht. Het ligt in de bedoeling in de inrichting te huisvesten diégezinnen, waarbij de kans be staat dat door nauwkeurig toezicht en bijstand met raad, door een woningopzichteres, de leefwijze dermate gunstig is te beïnvloeden, dat zij na een tijdelijk verblijf in de reclasseerings-inrichting wederom in gewone bouw blokken toegelaten kunnen worden. Men meent dat in den regel na een verblijf van een zestal maanden wel zal kunnen blijken, of een gezin voor reclasseering vatbaar, is, dan wel zelfs voor de bewoning van de inrichting voor ontoelaatbare gezinnen" ongeschikt moet worden geacht. Het verblijf in de inrichting zal, zooals van zelf sprekend is, een volkomen vrijwillig karakter dragen, en zal dan ook, mede uit een opvoedkundig oogpunt, niet gratis zijn. De gezinnen, die de n-gezins woningen be trekken, zullen een bijdrage (huur) moeten betalen ter tegemoetkoming in de exploitatie kosten. Deze bijdrage zal worden gesteld op 1. 4.- tot / 5.75 per week, naar gelang van de ^aapruimte, die het gezin in gebruik heeft. De gezinnen, die een woning van het komplex toegewezen krijgen, zullen onderworpen zijn UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAVENH/lGE, TILBU*Gr LEEUWARDEN, OISTERWIJK, UDENHOUT, LOCHES! en BORCULO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, SOER4BAYA, SEHARANG, BANDOENG, MEDAN en WELTETREDEN. Illllllllllllllll* «IIIMitll aan enkele nader vast te stellen voorschriften. Niet nakoming van deze voorschriften, zou verwijdering ten gevolge kunnen hebben. Het spreekt vanzelf, dat een stad als Am sterdam een veel grooter aantal ontoelaatbare gezinnen" telt dan de 36, voor wier verheffing eerlang de eerste poging zal worden gedaan. Het gemeentebestuur is dan ook van oordeel dat, naar schatting, in den eersten tijd vier tot zes van deze inrichtingen noodig zul len zijn, in verschillende deelen van de stad, tezamen plaats biedende voor plm. 200 ge zinnen. De groote moeilijkheid is echter het vinden van geschikt terrein. Maar intusschen is voor het eerste complex het terrein gevonden, zoodat binnen korten tijd aan het Zeeburgerpad deze nieuwe gemeen telijke bemoeiing een aanvang nemen zal. IS. S A N T C R O O S D L ZN. lllllllllllltlllllllllllllllllllllllllmlllllllllllllll eerden zelf ter beraadslaging togen en de militaire leiders bijeengeroepen werden, ja de Belgische generaal Manglise uit Brussel werd getelefoneerd. Men begrijpt wat dit beduidt! Blijkbaar bleef het Duitsche tegenvoorstel nog ver beneden de verwachting en als men de cijfers ziet, begrijpt men dit. De Kntente wil, naar men zich herinneren zal, 226 milliard gouden marken in 42 jaar, plus twaalf percent op den Duitschen uitvoer, en in Frankrijk wordt dit als een uiterste con cessie beschouwd, een kwijtschelding van veertig of vijftig procent der vordering op Duitschland, en een veel te laag bedrag om de Fransche geldzaken in 't reine te brengen. Zie nu echter wat de Duitschers hiertegen over stellen: 50 milliard in 30 jaar, zónder belasting op den uitvoer en na aftrek van 30 milliard die reeds betaald zouden zijn door afstand van oorlogstuig, koloniën e.d. Rest dus een simpele 30 milliard gouden mark en die krijgt de Kntente nog alleen maar als zij het gel i eerst aan Duitschland leenen wil! Zoo is de situatie op heden Woensdag morgen 3 Maart. Ze schijnt vrijwel wan hopig, want als Briand naar Parijs terug kwam niet zulk een plan of ook maar rnet een dat daar iets op geleek, zou hij geen dag langer premier blijven, ja zijn leven ware nauwelijks zeker. Oe groote vraag is voor 't oogenblik: zal de conferentie nu verder zijn een bespreking niet de Duitschers, ten doel hebbend hen van standpunt te doen veranderen en iets als het Parijsche besluit te aanvaarden ? Of zal ze eenvoudig een Entente-conferentie worden over de vraag welke sancties" er genomen mosten wor den? Men is geneigd het laatste aan te nemen, maar.... we hebben 't al meer beleefd op zulke conferenties, dat de /.on ten slotte tocii nog door zeer zwarte wolken brak, en dan is er de Engelsche handelswereld en de liberale politieke wereld die niets van sancties weten wil, en eindelijk is er ook Amerika nog dat bijzonder weinig voelt voor de overwinnaarspolitiek in Europa en dat, nu Harding overmorgen in 't Witte Huis trekt, weer een politieke rol zal gaan spelen. Kortom er zijn factoren die onze wanhoop aan 't slagen der conferentie een weinig lenigen, zonder haar evenwel in hoop te doen verkeeren ! Misschien is er een gunstige factor voor het succes der bijeenkomst, misschien ook juist een ongunstige, gelegen in de omstandig heid, dat Lloyd George's ministerieel bestaan gaandeweg op vrij zwakken grondslag is ge komen. Deze week leed de regeering op 't kantje af van een nederlaag in het lagerhuis en het ernstige daarbij was, dat zich onder de tegenstanders een zeer groot aantal coalitie-genooten, dus leden van Lloyd George's groep, bevonden. De oorzaken liggen voor 't grijpen: de hooge belastingen, de trage verbetering der internationale verhouding in Europa, de moeilijkheden in Perzië, Indië, Mesopotamië, Egypte, de geldverspilling en dan vooral Ierland. De lersche burgeroorlog bedreigt namelijk ten langen leste Sir H. Greenwood en daarmee de positie der gansche regeering. Directe oorzaak is het zoogenaamde schandaal van generaal Crozier, d. i. den commandant der Auxiliary Division of the Royal Irish Constabulary," die afgetreden is omdat een aantal Kadetten, door hem ont slagen wegens plundering, weer in dienst ge steld zijn op bevel van de regeering in Londen. Dus, zoo zeggen de regeeringstegenstanders aldaar, het staat nu vast dat regeeringstroèpen in Ierland mogen plunderen ! Natuur lijk heeft de regeering over dézen steen nog niet te vallen, maar ze struikelt toch en loopt er al slapper door Tot slot eenig gewichtig nieuws hetwelk nader toe te lichten de omvang van dit overzicht niet veroorlooft. Uit Rusland komen ernstige berichten over oproer in Petersburg en Moskou, door de Sovjet-regeering slechts in bedwang gehouden dank zij haar Chineesche wreedaardige huur lingen, 't Is niet voor de eerste maal dat zulke geruchten komen. De staat Georgië is in vollen oorlog met Sovjet-Rusland en vecht volgens sommige berichten met vrij veel succes. Riza Chan, die Teheran veroverd heeft, maar den Sjah op zijn troon liet, zegt proEngelsch te zijn, maar toch niet door En geland geholpen te worden. Dat is dus in elk geval voor Rusland geen goed nieuws. Beter voor de Bolsjewiken is een bericht uit Warschau over algemeene staking in Polen, als gevolg van spoorwegstaking. Al gemeene staking in een land waar honger wordt geleden en waar het geld nog tien maal minder waard is dan in Duitschland! Voor de Poolsche geestverwanten van Lenin wellicht een schoone gelegenheid. J. C. VAN OVEN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl