Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
5 Maart '21. No. 2280
l
ticulieren wordt verleend ; in dit op
zicht heeft zij nog meer te klagen- dan
ae kunst. Voor enkele takken van we
tenschap, die ook practische resultaten
opleveren, met name voor de koloniën,
moet misschien een uitzondering wor
den gemaakt, maar de overige hebben
zich zelden of nooit in de gunst van een
Maecenas mogen verheugen.
Hier valt een verzuim te herstellen.
Schenkt dan, gij die het kunt en die het
ook wel wilt, indien uw aandacht er
slechts op wordt gevestigd, schenkt
dan ruime giften aan de genootschappen
die zich met de taak belasten om we
tenschappelijke werken en tijdschrif
ten te subsidieeren; vergeet ook de
vereenigingen van oud-studenten niet,
die aan de verschillende universiteiten
bestaan, opdat zij, in gevallen waar dat
noodig is, de kosten der uitgave van
academische proefschriften voor hare
rekening kunnen nemen.
Tijdens den oorlog hebben handel, in
dustrie en scheepvaart millioenen ver
diend ; laat een klein deel daarvan ten
goede komen aan de wetenschap, nu
voor haar een toestand van nood is
aangebroken! KERNRAMP
DE NEDERLANDSCHE WEEK
IN SPANJE
Niet licht zullen wij vergeten dat, toen
wij in het voorjaar van 1920 aan de Spaan
sche grens te Izon stonden, het bleek dat
niet minder dan zes Nederlanders met den
zelfden trein medegekomen waren. Zes jonge
menschen op nieuwe zaken in een nieuw
land belust als onze handels-conquistadores
van oudsher.
Nederland was toen troef in Spanje.
Men had er zeer onaangename ervaringen
opgedaan met Engelsche en Amerikaansche
verkoopers, die niet leverden wanneer de
verkochte goederen wat al te veel in prijs
gestegen waren, zooals in die dagen nog
voorkwam.
Nederland was eerlijker geweest, had het
eens gegeven woord gestand gedaan en op
dat oogenblik was het den Nederlander mogelijk
tot beteren prijs dan wie ook in Spanje te
verkoopen. Alleen door het feit, dat hij
Nederlander was.
Was daarbij zijn artikel van Nederlandschen
oorsprong, in Nederland verpakt en uit
Nederland verscheept, dan stonden zijn
kansen om tot zaken te komen nog beter,
want in het oordeel der Spanjaarden, die
wij spraken, waren geen producten betrouw
baarder, geen verpakkingen zorgvuldiger en
geen stoomvaartlijnen zorgzamer dan de
Nederlandsche.
Voeg daarbij een jonge energieke, naar
daden hunkerende diplomatieke vertegen
woordiging van ons land te Madrid.
Een fijne, krachtige, aan de beste Spaansche
kringen goed bekende vrouwenhand, bereid
om het stuur te grijpen.
Een land met een daar sinds langen tijd
onbekenden, krachtigen opbloei van welvaart
en met groote kapitalen, in den oorlog ver
diend, emplooi zoekend.
Een land en een volk die nooit zooveel
geleverd hebben als er van te verkrijgen ware
geweest; waar'de hectare land 8 hectoliter
tarwe opbrengt tegen 21 hectoliter bij ons.
Is het dan wonder, dat dat land meer
geschikt lijkt dan een ander om er nieuwen
afzet voor ons onweegbaar zoowel als voor^ons
weegbaar bezit te vinden? Zoowel een arbeids
veld voor onze ingenieurs, geneeskundigen en
iiiifimmiim
ffV* p. doos 22 Ut. p. tube 40 et.
ol's landpasta
werkt reinigend en onlcmettend.
De Londensche Vergadering is op 't oogen
blik van mijn schrijven negen dagen aan den
gang, maar van eenig tastbaar resultaat is
nog geen sprake en zelfs zijn de vooruit
zichten vandaag maar 't kan elk oogenblik
verkeeren nog ongunstiger dan bij het
begin. Het eerste bedrijf, de behandeüng
der oostersche quaestie is afgespeeld zonder
het pobleem nader tot zijn oplossing te
brengen, het tweede, de tragedie der Duitsche
gouden-marken-milliarden, zoo juist begonnen
met elh, volgens de eerste berichten, hoogst
ongelukkig debuut van den heer von Simons.
Komt er geen cardinale wijziging in den loop
van zaken, dan eindigt de conferentie spoedig
op zulk een wijze, dat de wereld er mee
achterop raakt inplaats van vooruit, of de
honderden staatslieden uit alle windstreken
blijven nog vele weken de Londensche hotels
bevolken en Briand brengt nog menig week
end op Chequers door, misschien met geen
ander gevolg dan dat de moeilijkheden maar
weer naar een nieuwe conferentie verwezen
worden. Op die wijze is men immers reeds
meer dan een jaar aan den gang, met niet
veel meer succes dan dat... Lloyd George
gaandeweg Fransch geleerd heeft, want wij
lezen in een aardige beschrijving van een der
ingewijden, dat de groote man tegenwoordig
een gesprek in die taal volgen en zelfs een
voeren kan, en alleen als hij zijn gedachten
wil preciseeren en duidelijk uiteenzetten, een
beroep doet op den immer tegenwoordigen
M. Camerlinck, Franschman en volmaakten
tolk. Ook deze was gast op Chequers het
landgoed in Surrey, dat de Britsche staat
beschikbaar stelt voor de wekelijksche rust
dagen van zijn eersten minister en de
aanwezigheid aldaar van, behalve Briand,
de generaals Foch en Weygand en den
Britschen legerchef Wilson, bewijst, dat al werd
er Zondag aan het diner alleen maar over
hengelen, paarden en golf gepraat, de rest
der rustdagen wel degelijk besteed is aan
hooge politiek. Vandaar dan ook schreven
wij, dat de conferentie al negen dagen duurt,
ofschoon er heden, Woensdag, nog slechts
uur
IUTIS TOEZEIDIH
UI
VAN DER HOOP'.
MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ.
AMSTERDAM
f AN HAAR LAATST ,
VERSCHENEN ,-' UISTEIDIII
PROSPECTUS ^ ||.Tr0(llp$tr,|t
TELETOa»\ / Z1H ZUI
landbouwers als een afzetgebied voor onze
koloniale-, landbouw-en nijverheidsproducten?
En laat ik niet vergeten het trotsche kunst
juweel, dat Spanje is, te vermelden.
Als gesloten in haar hart heeft zij de kunst
schatten uit vroeger eeuwen bewaard, onver
zorgd, maar ook ongerept, als een paarl van
groote waarde."
Ziet, de tijden zijn moeilijk,- onze beste
koopers van weleer, die aan de Oostgrens
bedoelen wij, zijn met onmacht geslagen. Welk
een verleiding om ons de slaapmuts over de
oogen te halen en met een: ,,er is toch niets
te doen" in te dutten.
Dan, niet aldus. Waren onze roemrijke
voorvaders niet bereid de nering in een zeer
warm oord te zoeken, indien zij daar winst
vermoedden? En leeft er niet genoeg van hen
in ons voort om hun voorbeeld te volgen?
Zórijpte het plan om te pogen Nederland
en Spanje dichter bijeen te brengen en hoe
was dat beter te doen dan door het beste
wat Nederland te zeggen en te toonen heeft
daarheen te brengen?
Onder de vleugelen der bekende
Vereeniging Nederland in den Vreemde", waarvan
de heer P. J. de Kanter, lid der 2e Kamer
der Staten Generaal, voorzitter is, vormde zich
een comitéter uitvoering van het voornemen.
Ofschoon het finandeele uitspansel weldra
betrok, werd er ongedacht veel belangstelling
in Nederland voor gevonden. Niet minder
dan f57.000 werd door belangstellenden tot
nu toe bijgedragen in de kosten. De industrie
volgde met f 18.000 en het Departement van
Koloniën met f5000.
In Spanje waren met zuidelijke geestdrift
de deuren voor ons opengesprongen. Niet
alleen vonden wij er veel belangstelling en
hulp, doch de Spaansche Regeering gaf een
ongevraagde subsidie van 10000 pesetas, de
stad Madrid het gratis gebruik van twee
fraaie, kleine, van ijzer en steen opgetrokken
tentoonstellingsgebouwen in het aantrekkelijke
Retiropark in het hart der stad gelegen.
Wij sparen u de beschrijving van wat wij
met dat alles gaan doen. Gij hebt er reeds
iets van in de dagbladen kunnen vinden en
wij hopen u er allengs meer van te vertellen.
Wij gelooven niet te veel te zeggen met de
mededeeling dat het alles goed, misschien
zelfs zeer goed wordt met wat wij-te zeggen
en te toonen zullen hebben.
n wensen blijft ons. Het betrekkelijk
niet zeer groote bedrag te verkrijgen dat
ons in staat stelt het Amsterdamsch Concert
gebouw Orkest onder leiding van den genialen
Mengelberg naar Madrid te zenden. Wie helpt
ons daaraan? Want zooals ieder bewijs van
kracht den grootsten indruk maakt door
onnavolgbaar te zijn, zagen wij zoo heel
gaarne ons land op deze onnavolgbare wijze
vertegenwoordigd.
Het wil ons toeschijnen dat deze Neder
landsche week eiken Nederlander ter harte
dient te gaan. Het zal de eerste krachtige
uiting na den oorlog zijn van ons willen en
kunnen, een bewijs dat wij noch in wilskracht
noch in macht tot uitvoering daarvan zijn
achteruitgegaan.
Nederland en Spanje beide, wij ondervonden
het onlangs in de Vereenigde Staten, worden
hoogelijk geëerd om hun houding gedurende
den oorlog. Maar dat mag ons niet genoeg zijn.
Wij willen en moeten toonen dat wij even
krachtig, zoo niet krachtiger zijn, dan voor
dien.
Stilzitten mogen en kunnen wij niet.
Nieuwe banen moeten gezocht, nieuwe banden
gelegd worden. Daartoe zijn wij hartelijk
welkom in Spanje, een land dat ons respecteert
en ons welwillend gezind is. Daarheen dus
de steven gewend en getoond hoe Nederland
groot kan zijn. Het zoo intelligente Spaansche
volk vraagt niet beter dan van ons te leeren
waaraan ? het j zich in zijn, van de onze
verschillende, 'Ëtoestanden kan aanpassen.
Het dat te brengen is een deur te openen,
toegang gevende tot een nieuw veld van
actie voor ons willen en ons kunnen, onze
sfeer van" actie vergrooten in een ook door
ons tot dusver verwaarloosd gebied, waartoe
Engeland en Duitschland, doch in de latere
jaren Duitschland in toenemende mate, den
ruimsten toegang hadden. t-->-,
C. v A N E E r, n i; \
iiiiiiimtiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiMiiiiiiiiimiiiiitiiiiiiiiiiiiiii iitniiiniiii
NIEUWE OVERHEIDSZORG
Binnenkort zal in Amsterdam een nieuwe
tak van Overheidszorg functionneeren, na
melijk : de opvoeding van z. g.
ontoelaatbare g e z i n n e n,". Voor
dit doel besloot de Gemeenteraad tot stich
ting van een inrichting. ^
Hiermede is het bestuur dezer stad, naar
ik meen te weten, de eerste overheid in ons
land, welke van oordeel is, dat ook deze be
moeiing tot de sociale taak der stedelijke
gemeenschap behoort.
Wat verstaat men onder ontoelaatbare
gezinnen en waar komen zij vandaan? Deze
soort gezinnen heeft altijd bestaan ; men hield
zich echter tot dusverre niet met hen bezig.
Zij vormen het bczinksel van de groote prole
tarische bevolking en behooren tot het deel
dat,daartoe gedoemd door onzen
maatschappijvorm, in zijn worsteling naar hooger en beter,
in machteloosheid is teruggezonken. Zoo leef
den zij lange jaren voort in de krotten en slop
pen van de armoe-buurten der stad; meermalen
van geslacht op geslacht. Toen nu door
gemeentelijken woningbouw aan de bewoning
der allerergste krotten, en daarmede aan de
meest schrijnende woningellende, een einde
werd gemaakt, waren het deze bewoners, die
de weelde eener bescheiden, eenvoudige, maar
?joerie woning, niet konden dragen. Hun
veeljarig vertoeven in een verblijf, dat den naam
van woning nauwelijks verdient, had hen,
naar toen gebleken is, ontoegankelijk gemaakt
voor orde en reinheid : zij konden niet vol
doen aan de eenvoudigste eisenen cue aan het
behoorlijk bewonen van een normale woning
kunneri worden gesteld.
Meermalen werd de vervuiling van het
oude milieu reeds na zeer korten tijd voort
gezet in het nieuwe verblijf en bleken de in
het oude milieu opgegroeide kinderen ge
naderd te zijn tot een /oodanigen graad van
vandalisme, dat moedwillige vernieling van
de woning in allerlei vormen, niet tot de uit
zonderingen ging behooren. Op deze wijze
werden zulke bewoners al spoedig de schrik
van de buurt". In de eerste plaats voor de op
een hoogere trap van beschaving staande
medebewoners van het woningkomplex, maar
bovendien leed de gemeente onberekenbare
schade. Het is dan ook reeds eenige malen
voorgekomen, dat de Gemeentelijke
Woningdienst, na de uiterste lankmoedigheid te
hebben betracht, tot uitzetting van zulke
bewoners moest overgaan.
Hierin kon de Woningdienst, die een sociale
instelling is, echteer.«loeilijk bevrediging vin
den. De ontoelaatbare gezinnen", die zeer
zeker van een particulieren eigenaar geen wo
ning zouden kunnen bekomen, dreigden onder
deze omstandigheden immers opnieuw in de
ellende van het pauperisme terug te vallen.
Het is uit mededoogen met deze anti-socialen,
dat de hier besproken nieuwe overheidszorg
werd geboren.
Hoe stelt het gemeentebestuur zich de te
stichten inrichting nu voor? Zij zal worden ge
vestigd aan het Zeeburgerpad en plaats bieden
aan 36 gezinnen, onder te brengen in een kom
plex van even zoovele n-gezins huisjes.
Behalve een woonkamer en keuken, zullen zij
twee tot vier slaapkamers bevatten. Deze
ngezins woningen zijn in groepen van vier en
vijf stuks ontworpen, met op afdoende wijze
geluidkeerende tusschenwanden. Zij zullen
platte daken hebben, daar bij toepassing van
een pannendak gevreesd wordt voor veelvul
dige beschadiging van goten en pannen. Om
dezelfde reden zullen ijzeren raamkozijnen en
buitendeuren worden toegepast en is het
zichtiiiiiiiiiiiiiiiimiiitiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimirHiiHiimi u iiiiiiiiiiiiiiu
zeven officiecle zittingen gehouden zijn.
Laat ons thans met een enkel woord pre
ciseeren, waarom de oostersche quaestie in
't eerste stadium der vergadering geen duim
is opgeschoten. Men weet, dat er twee
Turksche delegaties zijn en n Grieksche, ook
dat de twee Turksche delegaties, dank zij
hun verblijf in een hotel, het heel spoedig
eens geworden zijn en dat de eigenlijk ge
zegde Turksche vertegenwoordiger sinds dien
niet de bejaarde en ziekelijke Tewfik Pasja
is geweest, maar de zeer gezonde en sterke
Bekir Bey, afgezant van Kemal Pasja. De
onderhandelingen gingen dus tusschen de
Entente, Griekenland en de Kemalisten, met
uitschakeling van de wettige Turksche
regeering. Nu begon Lloyd George, met
de Turken op hoogen toon hun misdaden
in den oorlog voor te houden alsmede
het onberekenbare nadeel dat zij de ge
allieerden en daarmee de zaak van het
recht hebben aangedaan, door aan Duitsche
zijde te vechten. Eigenlijk echter was heel
deze tirade alleen maar voor het mooi of
voor de galerij gehouden, want toen het op
zaken doen aankwam, bleek het duidelijk dat
Engeland net zoo goed alsFrankrijk Turkije,
d. i. de regeering van Kemal in Angora,
heelemaa! niet meer beschouwt als een ver
slagen vijand, gelijk Duitschland, Oostenrijk
of Hongarije, maar als een zeer reëele en
geduchte macht, waarmee men onderhandelt
vrijwel op voet van gelijkheid. Vandaar
natuurlijk schrik en ontsteltenis bij den
Griekschen minister Kalogeropoelis die naar
Londen gekomen was met de instructie om
't verdrag van Sèvres te verdedigen en aan
te toonen, dat die Kemaiisten geenszins een
reëele macht zijn, maar niet meer dan een
slecht georganiseerde troep havelooze krijgs
lieden die vandaag of morgen door de
Grieken in de pan gehakt kunnen en zullen
worden. Of dit werkelijk het geval is weten
wij niet en zeker is nog niet gebleken dat
de Grieken ongelijk hebben, maar blijkbaar
gelooven de Engelschen het evenmin als de
Franschen, want het staat nu vast dat ook
zij het verdrag van Sèvres vaarwel zullen
zeggen, teneinde de Kemalisten tot
Kntentevrienden te maken. Nu zou men zeggen dat
de gelegenheid schoon was om de zaak aan
de conferentietafel, waar alle belanghebbenden
aanwezig zijn, uit te maken, maar hiertoe
hebben de leiders der conferentie geen kans
gezien en daarom namen zij hun toevlucht
tot het oude en probate middel: uitstel der
moeilijkheden tot nieuwe besprekingen, even
wel onder zulk een vorm dat men toch een
eind weegs zou opschieten. De Turken en
Grieken moesten namelijk het verdrag van
Sèvres aanvaarden behoudens.... zijn be
langrijkste bepalingen, te weten die over
Smyrna, Tracië, Koerdistan en Armenië, en
wat deze landen betreft moesten zij zich bij
voorbaat neerleggen bij de beslissing eener
internationale commissie, door de Entente
ingesteld. Op deze wijze zouden dan wel is
waar de voornaamste moeilijkheden nog niet
opgelost worden, maar hun oplossing ware
toch voorbereid omdat nu alleen de gealli
eerden onderling er over zullen kibbelen en
niet meer Turken en Grieken zelf. F.doch,
zelfs deze stap in de goede richting werd
nog niet afgelegd, want de Grieken zeiden
dadelijk, dat zij hierin niet konden toestem
men zonder bevel uit Athene en toen daar
het plan bekend werd, werd men zeer boos
en liet de beslissing over aan de Nationale
Vergadering. Hoogstwaarschijnlijk weigert
deze onvoorwaardelijk, en dan is men precies
even ver als in 't begin. De geallieerden
kunnen dan overwegen, of er sancties"
ten aanzien van Griekenland toegepast zullen
worden, bijvoorbeeld onthouding van
crediet, maar de stemming in het
land der Hellenen is van dien aard,
dat men velerlei moeilijkheden zal over heb
ben voor het behoud van het zoo vurig
begeerde Tracië en Smyrna. Bovendien heeft
de ondervinding geleerd dat volharding,
steunend op bajonetten, ook tegenover de
Entente tot mooie resultaten leiden kan, en
eindelijk heeft koning Konstantijn bewezen
een handig diplomaat te zijn, niet zooveel
de mindere van Venizelos. /Aldus: voor 't
oogenblik staat de zaak der Grieken slecht,
maar hun middelen zijn nog niet uitgeput.
Nu de Duitsche quaestie. Von Simons is
Zondag in Londen gekomen en met zijn vijf
en vijftig volgers in het Savoy-hotel onder
gebracht hetwelk -- de bladen brengen 't
in herinnering betrekkelijk kort geleden
nog vele malen het doel der Duitsche
Zeppellin-aanvallen was! Dinsdagmorgen heeft
Von Simons gepraat en daarbij is toen het
Damocles-zwaard gevallen, dat sinds de
Parijsche conferentie boven Europa's hoofd
hing : anders gezegd de Duitsche tegenvoor
stellen bleken inderdaad zoo hemelsbreed te
verschillen van de Entente-eischen, dat Lloyd
George op scherpen toon den Duitschen
minister verzocht, zijn toelichting voor zich
te houden en dat dadelijk daarop de
gealliMENGELBERG IN NEW-YORK
Mengelberg, de groote Wille/n
Is naar New-York toe gegaan,
Met zijn rokpak en zijn stokje
Kwam hij bij de Yankees aan.
Iedereen was stijf verwonderd
In die groote wereldstad,
Dat hij heelemaal geen klompen
en geen Urker-broek aan had.
Hij werd door den brandkastadel
Bij hun ,,tea" te kijk gezet
En de heele upper thousand"
Vroeg een haarlok en portret.
En de lieve Yankee-meisjes
Zegden aan hun Pa's en Ma s
,,Mengelbergistoch'n Dutchman"'
En hij ruikt niet eens naar kaas.''
Eerst was hij geen wereldwonder,
Wel arlist, maar niet zoo erg,
Eerst was hij maar Mengelhenvcl,
Daarna werd hij Mengelberg.
Als we lezen van den bijval
Dien hij daar in New- York heeft,
Zou het wel eens kunnen wezen
Dat hij Holland er aan geeft.
Als hij om die brave, duiten
Bij de Yankees blijven mocht,
Is hij door een rundvei-koning
Voor privé-gebruik gekocht.
Hij is met die dollar-reuzen
Beste maatjes als hij wil,
Zeker noemen ze hem Billy
Of al kortweg M engel-BUL
n wanneer ze hem er houden
Exploiteert men zijn genie
Want ze vestigen de firma,
William Mengelmount & Cy.
Maar, hij zal ons niet verlaten,
Want hij is ons eigendom
En desnoods komt hij met schatten
En als milliardair weerom.
Hier in Holland moet hij wezen,
Hier in Holland leeft hij pas
Midden in ons weergalooze
Geniale Wereldras.
I. H. S P E EN H o K
iiMiiillliiiHiiiiiiiiiiiiitimmiiiiiilHi*
bare houtwerk beperkt. De vloeren worden
op de gebruikelijke wijze uitgevoerd. De er
varing zal moeten leeren, of ook te dien aan
zien bijzondere voorziening vereischte is.
Terwille van de reinheid zullen er, in plaats van
voortuinen, klinkertrottoirs komen, terwijl ook
langs den achtergevel een ruime klinkerband
wordt aangebracht. Het gehecle
woningkomplex wordt omgeven door een hekwerk met
n toegang, zoodat toezicht op in- en
uitgaandcn mogelijk is. Tot de inrichting zal een
administratie-gebouwtje behooren, dat tevens
kan worden benut door de bekende
vereeniging Ons Huis", die reeds in tal van stads
wijken haar zegenrijken arbeid verricht.
Het ligt in de bedoeling in de inrichting te
huisvesten diégezinnen, waarbij de kans be
staat dat door nauwkeurig toezicht en bijstand
met raad, door een woningopzichteres, de
leefwijze dermate gunstig is te beïnvloeden,
dat zij na een tijdelijk verblijf in de
reclasseerings-inrichting wederom in gewone bouw
blokken toegelaten kunnen worden. Men
meent dat in den regel na een verblijf van een
zestal maanden wel zal kunnen blijken, of
een gezin voor reclasseering vatbaar, is, dan
wel zelfs voor de bewoning van de inrichting
voor ontoelaatbare gezinnen" ongeschikt
moet worden geacht.
Het verblijf in de inrichting zal, zooals van
zelf sprekend is, een volkomen vrijwillig
karakter dragen, en zal dan ook, mede uit
een opvoedkundig oogpunt, niet gratis zijn.
De gezinnen, die de n-gezins woningen be
trekken, zullen een bijdrage (huur) moeten
betalen ter tegemoetkoming in de exploitatie
kosten. Deze bijdrage zal worden gesteld op
1. 4.- tot / 5.75 per week, naar gelang van de
^aapruimte, die het gezin in gebruik heeft.
De gezinnen, die een woning van het komplex
toegewezen krijgen, zullen onderworpen zijn
UNIE BANK
voor NEDERLAND en KOLONIËN
AMSTERDAM
en ROTTERDAM
Agentschappen in Nederland:
's-GRAVENH/lGE, TILBU*Gr
LEEUWARDEN, OISTERWIJK,
UDENHOUT, LOCHES! en BORCULO.
Agentschappen in Indië:
BATAVIA, SOER4BAYA,
SEHARANG, BANDOENG, MEDAN en
WELTETREDEN.
Illllllllllllllll* «IIIMitll
aan enkele nader vast te stellen voorschriften.
Niet nakoming van deze voorschriften, zou
verwijdering ten gevolge kunnen hebben.
Het spreekt vanzelf, dat een stad als Am
sterdam een veel grooter aantal ontoelaatbare
gezinnen" telt dan de 36, voor wier verheffing
eerlang de eerste poging zal worden gedaan.
Het gemeentebestuur is dan ook van oordeel
dat, naar schatting, in den eersten tijd
vier tot zes van deze inrichtingen noodig zul
len zijn, in verschillende deelen van de stad,
tezamen plaats biedende voor plm. 200 ge
zinnen. De groote moeilijkheid is echter het
vinden van geschikt terrein.
Maar intusschen is voor het eerste complex
het terrein gevonden, zoodat binnen korten tijd
aan het Zeeburgerpad deze nieuwe gemeen
telijke bemoeiing een aanvang nemen zal.
IS. S A N T C R O O S D L ZN.
lllllllllllltlllllllllllllllllllllllllmlllllllllllllll
eerden zelf ter beraadslaging togen en de
militaire leiders bijeengeroepen werden, ja de
Belgische generaal Manglise uit Brussel werd
getelefoneerd. Men begrijpt wat dit beduidt!
Blijkbaar bleef het Duitsche tegenvoorstel
nog ver beneden de verwachting en als men
de cijfers ziet, begrijpt men dit. De Kntente
wil, naar men zich herinneren zal, 226
milliard gouden marken in 42 jaar, plus twaalf
percent op den Duitschen uitvoer, en in
Frankrijk wordt dit als een uiterste con
cessie beschouwd, een kwijtschelding van
veertig of vijftig procent der vordering op
Duitschland, en een veel te laag bedrag om
de Fransche geldzaken in 't reine te brengen.
Zie nu echter wat de Duitschers hiertegen
over stellen: 50 milliard in 30 jaar, zónder
belasting op den uitvoer en na aftrek van
30 milliard die reeds betaald zouden zijn
door afstand van oorlogstuig, koloniën e.d.
Rest dus een simpele 30 milliard gouden
mark en die krijgt de Kntente nog alleen
maar als zij het gel i eerst aan Duitschland
leenen wil!
Zoo is de situatie op heden Woensdag
morgen 3 Maart. Ze schijnt vrijwel wan
hopig, want als Briand naar Parijs terug
kwam niet zulk een plan of ook maar rnet
een dat daar iets op geleek, zou hij geen dag
langer premier blijven, ja zijn leven ware
nauwelijks zeker. Oe groote vraag is voor
't oogenblik: zal de conferentie nu verder
zijn een bespreking niet de Duitschers, ten
doel hebbend hen van standpunt te doen
veranderen en iets als het Parijsche besluit
te aanvaarden ? Of zal ze eenvoudig een
Entente-conferentie worden over de vraag
welke sancties" er genomen mosten wor
den? Men is geneigd het laatste aan te
nemen, maar.... we hebben 't al meer
beleefd op zulke conferenties, dat de
/.on ten slotte tocii nog door zeer zwarte
wolken brak, en dan is er de Engelsche
handelswereld en de liberale politieke wereld
die niets van sancties weten wil, en eindelijk
is er ook Amerika nog dat bijzonder weinig
voelt voor de overwinnaarspolitiek in Europa
en dat, nu Harding overmorgen in 't Witte
Huis trekt, weer een politieke rol zal gaan
spelen. Kortom er zijn factoren die onze
wanhoop aan 't slagen der conferentie een
weinig lenigen, zonder haar evenwel in hoop
te doen verkeeren !
Misschien is er een gunstige factor voor
het succes der bijeenkomst, misschien ook
juist een ongunstige, gelegen in de omstandig
heid, dat Lloyd George's ministerieel bestaan
gaandeweg op vrij zwakken grondslag is ge
komen. Deze week leed de regeering op 't
kantje af van een nederlaag in het lagerhuis
en het ernstige daarbij was, dat zich onder
de tegenstanders een zeer groot aantal
coalitie-genooten, dus leden van Lloyd George's
groep, bevonden. De oorzaken liggen voor
't grijpen: de hooge belastingen, de trage
verbetering der internationale verhouding in
Europa, de moeilijkheden in Perzië, Indië,
Mesopotamië, Egypte, de geldverspilling en
dan vooral Ierland. De lersche burgeroorlog
bedreigt namelijk ten langen leste Sir H.
Greenwood en daarmee de positie der gansche
regeering. Directe oorzaak is het zoogenaamde
schandaal van generaal Crozier, d. i. den
commandant der Auxiliary Division of the
Royal Irish Constabulary," die afgetreden is
omdat een aantal Kadetten, door hem ont
slagen wegens plundering, weer in dienst ge
steld zijn op bevel van de regeering in Londen.
Dus, zoo zeggen de regeeringstegenstanders
aldaar, het staat nu vast dat
regeeringstroèpen in Ierland mogen plunderen ! Natuur
lijk heeft de regeering over dézen steen nog
niet te vallen, maar ze struikelt toch en
loopt er al slapper door
Tot slot eenig gewichtig nieuws hetwelk
nader toe te lichten de omvang van dit
overzicht niet veroorlooft.
Uit Rusland komen ernstige berichten over
oproer in Petersburg en Moskou, door de
Sovjet-regeering slechts in bedwang gehouden
dank zij haar Chineesche wreedaardige huur
lingen, 't Is niet voor de eerste maal dat
zulke geruchten komen.
De staat Georgië is in vollen oorlog met
Sovjet-Rusland en vecht volgens sommige
berichten met vrij veel succes.
Riza Chan, die Teheran veroverd heeft,
maar den Sjah op zijn troon liet, zegt
proEngelsch te zijn, maar toch niet door En
geland geholpen te worden. Dat is dus in
elk geval voor Rusland geen goed nieuws.
Beter voor de Bolsjewiken is een bericht
uit Warschau over algemeene staking in
Polen, als gevolg van spoorwegstaking. Al
gemeene staking in een land waar honger
wordt geleden en waar het geld nog tien
maal minder waard is dan in Duitschland!
Voor de Poolsche geestverwanten van Lenin
wellicht een schoone gelegenheid.
J. C. VAN OVEN