16 April '21. No. 2286 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND |ffi»iilii||i|||t|n||iii|||||i|niiin!i|iniii||iii|iiiiiniimiiiiimimiiiii PAIGE ,The most BEAUTIFUL CAR in America' Importeurs: L.JC. VERVOOREN & Co., ROTTERDAM. Uitgebreide Reparatieweikplaaisen, speciaal oor eleclrische automohielsyslemen. SPECIALITEIT m ,_ in ^ fcio g^ KRiMPVRijE |g GEZONDHEIDSONDERGQEOEREN Nederlandsch Fabrikaat TRICOTHUIS HET AMSTERDAM Reg. Breestraat 36 TEL. NOORD 6O«a HAARLEM Gr. Houtstraat 143 TELEFOON U6&, m M m m m m m tëO 1^0 i^a ^B i?:a m riANOr COMPLETE 5ORTEERING NIEUW5TE - MODELLEN ZooWEL IN HET EENVOUDIGE ALS LUXE GEMRE K^TTNEU AMJTERPAM ME.ILIC.EWEG UTRECHT CHOOH.STRMT HILVERSUM STATIONSPLEIN Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop In het OOSTERPARK te L Logt prijzen, mooie vegen, gat, electr. licht, water. I.Ï. Haatichappij tot Eiplolt. vin Hat Doitarpirk D». 1.1. STOKMAIIS nno SCHOLZ Tel. Int. 38 & 48 Motor- on Zeiljachten TE KOOP, In diverse grootten en prijzen. Lijst van in commissie staande vaar tuigen gratis en franco toegezonden. BITtGHAft & LUGT AFD.JACHT AGENTUUR Slepersvest 1 Rotterdam DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 6.50 per half jaar ? _ ?.£> KwaliteMa ZANDBLAD-SIGAAH l*br- TK.HouireAn..'fl BOSCH. linklijke Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER & Co." Gevestigd sedert 1881 DEN HAAG AMSTERDAM ARNHEM VERHUIZINGEN Bergplaatsen voor inboedels. OEN HAAG 'OPGERICHT isso MM MODE-UTIKELEN HEERENSTRAAT 12,GRONINGEN( l Telefoon 1083 ! Sinlschiilt RIENTS BUI Zelfond. 98 Cent fr. In den Boekh. en na postw. bij RIENTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. Ik prjjs nogmaals Uw syst., omdat ik er al dadelijk Duitsch mee kon schrijven, zonder een nieuwe oefening." (w.g.) K. te B. St.James Palace, Londen. 19/2/'12. "Countess Peodora Gleichen presents her compliments to the Manager of Ozonair Limited, and is very much obliged to him for taking back the OZONAIR machine whioh has been used for her Mother, PRIJSCESS VICTOR OF HOHEWLOHE, during her last illness. She wishes to say of what very great service i t was in freshening the air of the room and also in affording relief to the patients breathing". The late EARL of CRAWFORD, K.T. London: "I have now been able to try the :? Ozonair Apparatus which you set up here. I find that it gives me distinct relief in the access of Asthma". Ververscht huizen, kantoren, winkels, werkplaatsen, scholen, schepen, ziekenhuizen, bioscopen, theaters en alle gelegenheden waar menschen vergaderen met: - O Z O H door middel van de wereld-bekende apparaten van OZONAIR.LTD. London en bestrijdt aldus op de meest af doende wijze alle kwaadaardige bacillen, welke de gezondheid ondermijnen. Schaft k een apparaat aan, voor stopcontact aansluiting. Honderden attesten. Vraagt om inlich tingen bij den agent: INGENIEURS-BUREAU "ECONOOM". AMSTERDAM ZUTPHEN. Prinsengracht 967. Spoors WASjDoörjr_ Culemborg Fr. 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM TELEFOON N. 5812 HEMDEN HAAR MAAT FIAT IITONOBIELEII in alle modellen uit voorraad leverbaar. De Importeur: J.LEONARDLANG i»i i i in n " iiiiiiiMiiiiiiiimiMiiiiiiiiiiaiiMiiiaaau < iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiaitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiimiii»iiiiiiiiin HET ROODE LAMPJE Uj VAN GOED EN KWAAD Signifische Gepeinzen (56). Deeze ooverweegingen brengen ons steeds weer tot de vraag: bestaat er zooiets als een soort-ziel, zoowel in menschen als in dieren en planten? Een groep-geest, waarvan wij persoenen de arbeidende deelen zijn, doch wier hooger bewustzijnstoestand (besef) ons ontgaat, eevenals ons zielsbesef waarschijnlijk ontgaat aan de cellen van ons lijf. De Engelsche dichter Yeats, spreekende met mij oover de vizioenen van sommige zieners, gebruikte de uitdrukking the memory of the race". Dus aanneemende een denkend weezen, dat alle heugenis der individuen bewaart en die soms in persoonlijke vizi oenen oopenbaart. Ook de Fransche term Ie genie de la race" is mij wel ter oore gekoomen. In Schijn en Weezen," tweede deel, spreek ik van de Godheid mensen" en bedoelde daarmee, dat wat ik nu ,,soort-ziel" noem. Men zal den indruk gekreegen hebben, dat ik Christus bedoelde. En inderdaad heeft mij een tijdlang de gedachte vervuld, of dat begrip Christus, als soortziel, als het hoogere intellect, dat alle menschen vereenigt, niet te identificeeren is met Jezus, onzen Heiland en Verlosser. Dan zou de mensch-soort zich zelf nmaal als individu hebben ge-incarneerd. Christus, de Boom, waarvan wij allen de bladeren zijn. Er staat een Boom in lichten Hof ge plant." 1) Zeeker is dit beeld niet nieuw; de Boom, de Wortel, de Bladeren. Maar in de Christus-gedachte, zooals ik die in Schijn en Weezen formuleerde, is toch iets, wat ik mij niet herinner van anderen te hebben gehoord. Namelijk de naar mijn meening onvermij delijke gevolgtrekkin, dat Christus, als Hij werkelijk in de soort-ziel der menschheid, ook niet volmaakt kan zijn. Wél zeer hoog booven ons verheeven, onbegrijpelijk vernuftig, leevend met ons, in ons en door ons, en met een vorm van bewustzijn, die ons kleine cellen-bewustzijn verre oovertreft. Maar niet volmaakt. En zelfs zoo onvolmaakt, dat wij, nietige deelen van den igrooten Geest, de onvolmaaktheid duidelijk [kunnen bespeuren. Wij bespeuren fouten en gebreeken, die niet kunnen stropken met ons begrip van de hoogste Wijsheid. Hetgeen ook volgt uit de beperktheid van het Groote en Heilige Weezen, dat de menschheid wel met wonder bare schranderheid heeft gemaakt, maar toch zelf maar een schepsel is, geschapen en vrijgelaten door den Opperheerscher, eeven als al die andere schepsels, die met .de menschheid leeven in de eerste tendens, opgroeyend in onderlingen zwaren strijd om macht en duur. Veelen zullen meenen, dat dit indentificeeren van Christus, de zoon Gods, met de groepziel der menschen, een verneedering is voor Christus, en een oneerbiedige gedachte. Ik geloof het niet. Zijn verheeven zelf besef staat tot onze als Algol tot Electron, de symbolische afstand tusschen zijn wijsheid en de onze is zestien miljoen licht jaren. Toch is hij gebrekkig tegenoover God. Wat is daar teegen? Heeft Hij niet zelf gezegd: wat noemt ge mij goed? (d. i. volmaakt) Niemand is goed als n alleen." t (57). Rustig ooverdenken. Voorzichtig weegen en wikken. Geen denkfunctie door haast of hartstocht vertroebelen of omneevelen. De denkbeelden in goede meditatie zijn niet logisch verbonden, maar door zuivere, sterke en fijne gevoelsdraden aaneen gehecht. Men kan Jezus' weezen en optreeden be grijpen als noodzakelijk bij het wisselen van Tl tot T2, de oovergang van vrije, onderling kampende natuur-rassen tot het welbewust zoeken naar den terugkeer tot God. Het is begrijpelijk, dat deeze ommezwaai die toch Gods wil en bedoeling was, wordt bewerkt door een Hem booven alles dierbaar Weezen, dat de ivenschcn voorgaat in het ooverwinnen van de heevigste smart, om de kudde den weg te wijzen. In dit begrip van onze Verlossing door Christus is niets theologisch of dogmatisch. Een schrander kind, dat wat biologie en be schavingsgeschiedenis heeft gestudeerd, kan deeze voorstelling begrijpen, als verklaring van ons geestelijk weezen, die in geen enkel opzicht strijdt teegen onze weetenschappelijke kennis. t (58). Het treft mij, dat de vorm van die ontzachelijke sterren-wolken,die op oneindigen afstand toch voor ons zichtbaar zijn, de spiraal-vorm is. Want die vorm is de symbolische uitdruk king van der menschheid ontwikkeling. Geen cirkel, geen kringloop, maar een spiraal, waarvan iedere omloop hooger is, en nieuw. Wij leeven ook in een spiraal-vlek, onzen melkweg, 25000 lichtjaren breed. En zouden wij daarin het eenigste ras zijn, dat ook op den terugweg van Tl tot T2 was, en besef had gekreegen van zijn goddelijken oorsprong? En al waren wij in ons systeem de eenige zoo hoog ontwikkelde soort, zouden er dan in de ontelbare meenigte van spiraal-neevels niet minstens in ieder n zeifbeseffend en God eerend ras zijn ontwikkeld? Ik moet de toestand op aarde wel begrijpen al zoo bedoeld voor der menschen ontwik keling en terugkeer tot den Vader. Schuilt er niet duidelijk opzet in die zoo merkwaar dige inrichting, dat ijs ligter is dan water, zonder welke inrichting de planeet voor men schen en planten onbewoonbaar zou zijn? Zoo heeft God ons T3 gegeeven tot onmisbaren weerstand en tot eindelijke ooverwinning. Maar de Godheid mensen, of mensch-geest, of soort-ziel, of hoe men die groote en ver heeven Macht noemen wil, die het menschenlijf zoo kunstig samenstelde, die heeft de 13 meer en meer aan zich ondergeschikt gemaakt (de natuur beheerscht) en tracht nu gelei delijk zijn gansche kudde te drijven in de richting van T2, de heilige veréning met den Schepper, die de aarde bewoonbaar en de soort-ziel tijdelijk zelfstandig heeft ge maakt. Hierbij denk ik steeds aan de zeven ontwikkelings-stadiën, door Jezus ons indirect meegedeeld in het boekje oover Zijn leer en verborgen leeven. 2) Of nu Jezus identiek is met de soort-ziel, dat behoeft niet te worden uitgemaakt. Wij kunnen het nu toch niet doorgronden of als zeeker stellen. En het is ook niet in ons onmiddellijk belang het te weeten. Jezus is in elk geval een weezen, dat oneindig booven ons menschen verheeven is, en door ons begreepen wordt, door indirecte waarneming, als bestaande zonder stoffelijk lichaam, en voortduurend om en bij ons, al of niet door ons bespeurd. Hetzelfde zou ook van de soort-ziel kunnen gezegd worden. Maar wij weeten het niet, en kunnen het niet goed onder woorden brengen. t (59). Gisteren, het weezen van de derde tendens ooverdenkend, vond ik er iets vrou welijks in. T3 is de natuur en de natuur wetten, maar niet zonder een zeeker eigen aardig karakter. Men kan ook spreeken van de stof" of het vleesch." Het is dat weezen, dat in ons menschelijk lichaam wakker en actief blijft, terwijl de geest en de ziel afweezig of onwerkzaam zijn, in slaap. In de hypnose is dat het best te bcstudeeren. Welnu, die stof, die huulè, T3, heeft een karakter, en wel een vrouwelijk karakter; ze is onderworpen en heeft het noodig om beheerscht en soms ook gekastijd te worden. Het is niet mijn bedoeling, dat de zaak ook omgekeerd kan worden, en dat de vrouw bizonder stoffelijk of vleeschelijk is. Neen, vrouwen zijn soms juist zeer sterk tcegenoover T3 en vergevorderd in T2. Maar ik wil alleen zeggen, dat T3 op een vrouw lijkt, op een niet-hoogstaande on-eedele vrouw. t (60). Wat mij treft in de soort-ziel als duidelijkst teeken van haar onvolmaaktheid, dat is haar zoekend poogen. Haar ontzaglijk moeijelijke opgaaf is, de menschelijke individuen, door algemeen gel dende inrichtingen, te wapenen in den strijd met de natuur, en in de beheersching van T3. Hierbij kan ze geen individueele uitzonde ringen maken. De inrichting, die beschermt en versterkt, moet bij eik individu op dezelfde wijze werkzaam zijn, terwijl de gevaren en moeyelijkheeden op talrijke en zeer verschil lende wijze hen bedreigen. Om een eenvoudig algemeen bekend voor beeld te kiezen: uitermate vernuftig is de wijze, waarop wonden in het lichaam geneezen. Ook tot een zeekere hoogte zeer doeltreffend; zoolang het kleine wonden zijn. Het stollen van 't bloed, het onmiddellijk toesnellen der witte bloed-celletjes, het vor men van een roof uit de Ivmphe, dat alles is prachtig en bewonderenswaard, vooral als men denkt aan de tallooze moogelijkheden van verwonding, die allen door dezelfde, voor elk individu gelijke methode, moeten worden bestreeden. Maar niettemin is de gansche gcneezingskitnst van het gewonde lichaam een ge brekkig, zoekend poogen, dat bij eenigszins uitgebreide of zware verwondingen geheel ontoereikend blijkt. Het stollen van 't bloed gelukt bij groote wonden alleen wanneer de wond gescheurd is en niet gesneeden, de toevloed van witte bloedcellen wordt bij groote wonden een ge vaar in plaats van een bescherming, omdat die cellen alle wsefsels aangrijpen en ver teeren, het vormen van een roof gelukt bij diepe wonden in het geheel niet of werkt schadelijk. De geheele genees-methode van de soort die men bij alle zoogdier-soorten herhaald vindt is berekend op toestanden van Tl. In de vrije natuur gencezen wonden ver wonderlijk vlug, en zijn ook meestal ge scheurde wortden, terwijl de witte bloedcellen (pus) door het gewonde dier worden wesgelikt. In T2, zoodra de mensen inzicht krijgt in zijn hooger en verheevener aard en zelf met scheppend vernuft ingrijpt in de stof, daar zijn de genees-methodcn uit Tl en T3 geheel ontoereikend. De soort-ziel werkt niet meer alleen door de ingebooren driften en instincten, die ze aan de individuen meegeeft, maar ook door het vernuft der individuen zelve. En deeze, hoewel de natuur-geneesmethoden niet verwerpend en er steeds op terugkoomend, moeten toch op allerlei wijzen het gebrekkig en ontoereikend werk der soortziel aanvullen en bijstaan. Merkwaardig vernuftig is ook hè*" moeyeüjk probleem opgelost, om de maagwand te be schermen voor de invreetende kracht van het scherpe maagzuur. Om dus te zorgen dat het maagsap wel het ingebrachte voedsel maar niet de maagwand zelf verteert. Dit schijnt een zeer moeyelijk probleem. Het is opgelost door den alkalischen aard van het bloed, dat het maagzuur neutrali seert. Maar ook deeze vernuftige inrichting faalt zeer vaak, zoodra de bloeds-toevoer vermindert in het cirkelronde gebied van een kleine ader. Dan verteert het maagsap de maagwand en er ontstaat de zoogenaamde ronde maagzweer, waaraan veele lijders sterven. FREDERIK VAN EEDEN 1) Dante en Beatrice XIII. 1) Jezus Leer en Verborgen Leeven. W. Versluys 1019, rag. 103. iiimMtimiaii Gtdaptnaard Hindiltniari Dit merk op Uwe rookartikelen garan deert U kwaliteit VOOR ENOROS IAN AARNOOÏSt DEN HAAG