4 Juni '21. - No. 2293 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND HOMARD a la DELIESS Ia derriière Création HOTEL METBOPOLE" BRUXELLES Motor- on Zeiljachten TE KOOP, in diverse grootten en prijzen. Lijst van in commissie staande vaar tuigen gratis en franco toegezonden. BiNGtmn & LUGT AFD. JACHT AGENTUUR Slepersvest 1 Rotterdam NV ^lEUKLEERINRICH iNG ? SnlubriH IIEITS BALT Z.Ï ? Zilfond. 99 Cent ft. ? In den Boekh. en nt l in "j postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. Ik heb Uw stelsel bij studie en in 't dagelrjksoh leren geregeld in toepassing gebracht." (w.g.) G. D., Ond. te W. Hotel Kasteel Oud-Wassenaer Wassenaar. Eerste rang Hótel-Restaurant, temidden van bossohen en parken nabij Zee en duinen. Bleotrisohe verlichting op alle kamers. Koud en warm stroomend water. Groot eigen park. Autogarage roeien viesoheu lawntennis enz. Afternoon tea Concert. Het geheele jaar geopend. Verschenen: Plattegrond van Amsterdam in 1921 Opnieuw naar officiëele bronnen bewerkt door J. H. SCHMÜLL Uitgave van Van Holkema & Warendort te Amsterdam ROTTERDAM AMSTERDAM DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 6.50 per half jaar Ittrecht ?a-Sioseh SPECIAAL LUX F. FEDDEMA WAGENSTRAAT 67 - Telefoon 879 - DEM HAAG llllltlllllltllKlttlllllllllllllllllllllllIflIllllllllllllllllllllllllltlllllllfIHIIIIIIIIlIillllllllllUIIIIIIIIIIItlllllllllllllll»IlltlllllllllltlllllflIllllllllUllllllllt peer d. Uiterlik is zij een femme d'intérieur", zeer gehecht aan haar gezin en haar keuken: in werkelikheid is zij hoog ontwikkeld; haar geest staat open voor alle stromingen. Zij leest veel en bezit^meestal een massa kennis, die zij evenwel niét ten toon spreidt, want zij is zeer eenvoudig en het tegenovergestelde van ,pedant. Op de leeftijd van twintig jaar ongeveer houdt het jonge meisje zich bezig met litteratuur, wetenschap, kunst en sport. Zij ontmoet haar aanstaande in de lanen van het bos of op het strand, en zij geeft weinig om haar toilet; het is een echt jong meisje. Zi{ loopt recht voor zich uit.en vlug, de benen gespannen, met stevige kuiten, de haren in de wind; zij houdt van jersey's en baretten, die op zij of achter op het hoofd staan met bevallige zwier. Geen coquetterie hoegenaamd. Zij is zeer sport". Een natuur* like frisheid, iets gezonds en die levenslust IIIIIMIIIIIIIIIIIItnMIIIIIIIIItlllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII HET ROODE LAMPJE die het gevolg is van het verblijf in de vrije lucht, nemen op zeer gelukkige wijze de plaats in van de afwezige kunstmiddeltjes. Velen harer zijn bekoorlik: ongelukkig ver welken deze bloemen uit de open lucht vrij spoedig. Eenmaal huisvrouw geworden geeft de Hollandse vrouw gemakkelik haar be haagzucht op; zij wil voortaan niet meer zijn dan de schutsengel van de haard." Ik weet niet of onze vrouwen en meisjes zich allen in dit portret zullen herkennen. Maar dit is de vraag niet; wél of de schrijver erin geslaagd is, het type" der Hollandse vnuiw te plaatsen tegenover het type" der ; Franse vrouw, en mij dunkt, dit is hem gelukt, evenals hij over de Hollanders in het algemeen zeer juiste opmerkingen heeft weten te maken, al zal geen enkel Hollander precies al de eigenaardigheden van die typiese" Hollander bezitten. iiiiiiniliiiiiiini «uu iiiiiiiiiiiiiiiifiiii Signifische Gepeinzen VAN GOED EN KWAAD. II (84). Het zijn de jonge menschen, die het eerst in ontaarding vervallen. Op hen loert de demon, de heer van het rijk der nacht. Want in ondergang en verderf is zijn wellust. Men denke aan den jongen Willem Kloos, die den Bijbel noemde : 't vervloekte boek van laffen deemoed klein" en Satan verheerlijkte. In den jongen mensch woelt sterk de vrijheids-neiging en de voortplantingsdrift. Hij voelt deugd en vroomheid in deeze driften. Het schijnt hem het beste en het mooiste. En het waren ook heerlijke impulsen. Alleen de Liefde van een vrij, oprecht mensch kan God gevallig zijn, en waar zijn schooner emoties dan in de liefde van man en vrouw ? Maar ook dit alles moet geofferd worden. De kritische tijd breekt aan, de ondergang dreigt onvermijdelijk. Moraal en deugd worden niet meer gevonden in het roekeloos volgen der driften, zooals in T. 1. De zwenking begint en de grootste weldoener der menschheid wordt haar grootste vijand. De goede richting gaat niet meer naar menschelijke voorspoed, menschelijk geluk, menschelijke kennis maar naar God alleen. Dit doet ook begrijpen waarom Jezus gehaat werd en vermoord door hen die de oude wet wilden handhaven. Als vijand werd Hij ge zien Hij die de menschheid tot goddelijkheid wil verheffen. En Hij was ook de vijand van den ouden mensch. Het moeyelijkst is dit voor den jongenmensch te verstaan, die nog beladen is met oover-erfde driften. Hij veracht de gedweeen, de slaven van Gods nieuwe wet. Hij verstaat Gods roepstem niet, door het gerucht der begeerten. Het juk der tucht en der moraal, de zuivering van zonde en onreinheid, schijnt hem onnoodig en laf. In zijn oovermoed wil hij het vuur der driften laten yoortbranden. Het zijn toch Gods gaven en het is toch vroom en moedig die gloed tot het verste einde te laten oplaayen. En de Booze, waarvan het onze Vader spreekt voert hem al verder en verder, tot aan de buitenste duisternis. Zal Gods vergeeving en barmhartigheid zóver reiken? Mijn hart zegt: arme, arme menschen! Maar zien ze dan niet dat Jezus geen lafaard ?is en het geen slaafsheid is Hem te volgen? Oovermoedigen! die de tucht in Uw jeugd verwaarloost, de ouderdom zal het U des te moeyelijker maken. (85) De sexualiteit is het fijnste en sub tielste probleem van den nieuwen mensch, in zijn ommezwaai. ? Twee opmerkelijke verschijnselen treffen mij bij 't mediteeren oover Goed en Kwaad, en de voortplantingsdrift. Nog een hoofdstuk zou hier, als de plaats het mij veroorloofde, moeten worden op de voorgrond gebracht, n.l. dat over La Hollande artiste", dat aldus begint: La Hollande est tres artiste et tres peu littéraire". Deze stelling wordt wel verzacht door een verwijzing naar de grote letterkundigen die wij in verleden en heden bezitten, maar deze zijn geïsoleerd: een litteraire beweging heeft hier niet die brede vlucht, stijgt niet omhoog zoals bij andere volken." Terecht wijst Asselin op het nadeel van door geen buiten landers te kunnen worden gelezen; verge leken met de schilderkunst, is de letterkunde in dezen werkelik zeer slecht bedeeld, en misschien zal dat feit aan onze litteratuur hebben geschaad. Met welk een verrukking en hoe welsprekend verhaalt de schrijver ons van de Hollandse musea, hoe aardig spreekt hij over de zonderlinge wijze waarop wij somtijds Franse woorden bezigen. Waarlik, al deze hoofdstukken zijn hoogst lezenswaard. Overal ook herkennen wij de man die Holland en Frankrijk wil bijeenbrengen; hij betreurt, evenals zovele Hollanders, dat de goede Franse boeken zulk een moeite hebben hun weg naar ons land te vinden, en hij ver zuimt erbij te zeggen dat hijzelf zich, ge durende zijn verblijf in ons midden, biezonder verdienstelik heeft gemaakt om de Neder landse boekhandel en de Franse uitgevers tot elkander te doen naderen. Door zijn persoon, zijn talenten en, niet het minst, door dit boek, heeft Henry Asselin zich een plaats veroverd in vele Hollandse harten. Mogen de omstandigheden hem en ons nog vaak tot elkander voeren. J. J. SALVERDA DE GRAVE iiiiitiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimtimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii»miiiiiiiiiiiiiiiitiiiiHiiiiiiiiiiiiiiitiniiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii Vooreerst: de bizondere, heftige en algemeene vrees, onder alle vroomen, voor het gevaar der sexueele liefde. Die vrees blijkt al uit de vereering der kuischheid. Het altijd-maagd zijn van Maria, haar ontbeeren van alle sexueele impuls, haar wonderbaar ontvangen en baren, dat is als een verachting van wat toch zoo natuur lijk en schuldeloos schijnt, huuwelijk en paring. Niet enkel de onkuischheid en onreinheid, maar ook de zuivere en reine paringsdaad wordt zoo niet geminacht, dan toch laag ge steld. Trouwen is goed, maar niet-trouwen is beeter, zegt Paulus. En voor de Allerheiligste Vrouw zou hét reinste huuwelijk een schande en een verneedering geweest zijn. Het schaamte-gevoel van het eerste menschenpaar duidt reeds daarop. Zoodra de mensch ontstond, werd ook de paring voor hem iets schandelijks. Hetgeen zeggen wil, dat de menschheid het ophouden van alle voort planting tegemoet ziet, in het uur van volkoomen verlossing. Het mensen-geslacht moet te gronde gaan, opdat de menschheid goddelijk worde. Het tweede merkwaardige verschijnsel waarop ik doelde is de groote zachtheid en vergeevingsgezindheid van Jezus voor sexu eele zwakheid en oovertreeding. De zondares uit Magdalena werd zijn heilige en innige volgeling, vereerd door de liefde van Hem en van zijn Moeder. En de ooverspeelige vrouw werd niet harder gestraft dan door het liefderijke woord : ook ik veroordeel U niet, ga heen en zondig niet meer!" En wat beteekent dat stille geheimzinnige, meditatieve letters schrijven in het zand, terwijl de beulen, die al klaar stonden, volgens de Wet te dooden, stillekens hun steen laten vallen, in het besef van eigen zonde? Hoe zeeker van zijn zaak was Jezus toen hij den zondelooze opriep om den eersten steen te werpen. Niemand in Jerusalem ging vrij uit. De oude leer (T 1) wilde sexueele zonde met den dood bestraffen. Het welzijn van 't ras stond op 't spel. Homosexueelen moesten uit geroeid. Maar de nieuwe leer (T2)vraagt naar Liefde vór alle andere dingen. En waar veel Liefde is daar worden veel zonden vergeeven. Hoe noodig is echter, bij dit schoone woord begrip Liefde, Signifische bezinning. Wij mis bruiken het schrikkelijk ??en verwarren de drie beteekenissen : Eroos, Amor en Caritas. Men waagt het zelfs, bij de grofste ontucht, het woond Liefde te gebruiken. De Franschen spreeken van faire l' amour." Hoe moeyelijk is het voor hen, die in het moeras der ontucht hebben geploeterd, met hun zware moddèr-voeten den ijlen kleurenboog heemelwaarts .te bestijgen. Denk aan het zoo vaak herhaalde symbool der voetwassching in het Evangelie. (86). Toen ik het boek schreef dat ik Johannes Viator noemde de Reiziger toen wilde ik al het laatste woord zeggen 't welk thans onder menschen gesprooken kan worden oover Liefde. En toen voelde ik, bij het eindigen, dat mijn taak niet volbracht was. Mijn machteloosheid voelde ik, en mijn laatste woord was de er kenning dat ik gefaald had, en mijn werk niet goed had gedaan. En nu nu moet ik weer in ootmoed het hoofd neigen. Weederom ben ik te kort gckoomen. (87). Het Roode Lampje vraagt : En als het nu toch alles eens waar ware? Als nu toch waarlijk een Hoog Weezen, uit eigen liefdevolle aandrift, den Albestuurder had gevraagd ons menschen bij te moogen staan in onzen zwaren oovergang ? Als nu toch waarlijk die liefdevolle Jezus het zwaarste menschelijk leed heeft willen onder gaan, om ons den weg te wijzen en terug te voeren tot het zalig Godsbestaan, zou het er dan veel op aankoomen of de Priesters wel eens dwalen, en onaanneemelijke dingen zeg gen, en absurde woorden en termen beezigen, en hun eigenlijke taak gebrekkig verrichten? Als in al die litanieën en liturgie, in al dat ceremonieel nu toch een geheimzinnige waar heid verborgen ligt, moogen wij dan niet dankbaar erkennen.dat door dat ceremonieel die duistere en zoo gewigtige waarheid is oovergeleeverd van geslacht op geslacht door de eeuwen? Het mooge dan door kinderlijke bizonderheeden, door naïve opvatting en gebruiken, verduisterd, en bedorven zijn, de hoofdzaak is er nog in bewaard zouden anders zooveelen er hun vreugde en toevlucht vinden? Alles is moogelijk. Geen feit is te vreemd, te onwaarschijnlijk, om a priori geloochend te worden. ods scheppingskracht is eindeloos en on beperkt, ledere seconde, iedere duizendste seconde wordt een geheel nieuwe waereld geschapen, elke zandkorrel wordt vernieuwd, niets blijft geheel gelijk, niets herhaalt zich volkoomen. Waarom zouden wij weigeren de verzeekeringen van onzen Redder en Verlosser aan te neemen? Waarlijk zou dit beleediging zijn van het eedelste Weezen, dat wij, in zijn uitingen en zijn daden gekend hebben, en nog kennen. En als het wonder van zijn Weezen, vau zijn Geboorte, van zijn Opstanding waar is wat kunnen wij dan beeter doen dan Hem eeren, en aanroepen, en liefhebben ooveral waar Hij zich manifesteert al is het in kinderlijke ceremoniën en naief gebed? (88). De Paaschklokken luiden en zeggen : het wonder is waar, Hij is opgestaan, Hij was de wondermensch die wij noodig hadden. Zeeker kan het voor den mondigen, ver lichten, oprechten mensch moeyelijk zijn, schuld te bekennen, berouw te voelen, boete te doen waar hij zich toch van geen schuld bewust is, waar toch God de oorzaak is van zijn dwalingen, waar God alleen verantwoor delijk mag heeten voor al de gebreeken en tekortkoomingen en onvolmaakthceden van Zijn schepselen. Zeeker is het onder menschen liefdeloos VERÜIOUTH Dl TORI HO la qualiteit. f 1.60 per flesch. WIJNHANDEL DE BARBANSON Amstal 51 l lllllllllllllltflllllllllinillllll III1IIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIMIIIMIMIIII1IIIH en onrechtvaardig te achten, als wijze ouders het kind laten lijden, omdat het niet ver standiger is dan een kind kan zijn. Zeeker is het geen liefderijk heerscher onder menschen, die boete eischt en zich beleedigt acht als arme, hulpelooze, geheel van hem af hankelijke onderdanen naar verkeerde en dwaze driften handelen. Zeeker zou het een zonderlinge rechtvaar digheid moögen heeten als een menschelijk rechter n schuldelooze strafte voor het kwaad dat miljoenen hebben bedroeven, alleen om aan een blinde wet, door hemzelf ingesteld, te voldoen. Maar kan dit alles niet worden begreepen door de menschelijke onmacht om het boovennatuurlijkc uit te spreeken? Heeft dit gevoel van schuld, zonde, berouw en boete niet een veel dieper beteekenis die onuitspreekbaar is, maar die aan 't licht komt door de zeegenrijke ziels-verheffing en heerlijke troost, als het gevolg van deeze, schijnbaar dwaze en onrechtvaardige zelfvcrneedering? ' De leevens der heiligen geeven het antwoord. Rustig brandt het Roode Lampje, het heeft reeds zooveel miljoenen den juisten weg geweezen, en zeegevierend booven alle mensche lijke woord-geruchten luiden de Paasch-klokken. Het is waarheid. Hij is uit een maagd gebooren, Hij is den mcnschelijkcn dood gestor ven. Hij is opgestaan en heeft een verheerlijkt Lichaam gckreegen. En wie Hem volgt, vertrouwend en zonder vrees, zal met Hemdeden in des Vaders gloorie. (8i>). Maar als wij toch nog meer bevreediging zoeken voor ons gevoel van recht en oprechtheid dan moeten wij door veel Signifische gepeinzen tot het inzicht koomen dat Ik en Gij in Weezen hetzelfde is, en dat alle verhoudingen van schuld gansch anders worden wanneer schuldenaar en schuldeischer een en dezelfde zijn. Want --?schuld" onderstelt geeven en neemen, onderstelt ruil, en wel een eevenwigtige ruil. Maar tusschen mijzelven en mijzelven kan geen sprake zijn van geeven en neemen, noch van ruil. Jezus is n met den Vader, en verlangde van ons dat wij volmaakt zonden worden, zooals God volmaakt is. En wie die woorden ooverpeinst, voelt de schijnbaar onrechtvaar dige verneedering verdwijnen. Alle schuld geldt onszelvcn, alle boete betalen wij aan onszelven, en wij dragen de verantwoordelijkheid zoover als wij zelve Goddelijk zijn. Dan is er geen sprake meer, noch van Recht, noch van Ruil. Alles lost zich dan op in Liefde. Dezelfde zwaartekracht verbindt al het bestaande, het niet-ik wordt Ik, het schijnbare wordt Weezen. F R E^ I) ERIK VAN E H D E N AUTOMOBIELEN in alle modellen uit voorraad leverbaar. De Importeur: J.LEONARDLANG AflSTERDAD. WHITE Vrachtautomobielen hebben DE wereld-reputatie. Vraagt ons om adressen van f>Wh!te"bezitters. De verstrekte inlichtingen geven U direct aanleiding een WhHe" aan te schaffen. Kostenberekening wordt gaarne vrij blijvend verstrekt. FirmaGebr.NEFKENS, Amsterdam JrAC. OBRECHTSTRAAT 26 Tel Z. 2507. VARHOM LtVES' DE/VCPLANCD INZEEP KORTCN T'JD ALLE HOUTCONyTRUCTIEX ALy LANDHUIZEN /CHOOLCEBOUWEN JACHTHUIZEN ZIEKENHUIZEN .,.., INLICHTINGEN OP AANVPAAC, BATENBURG & FOLME1 | Den Haag ?:? Huijgenspark 22. SPECIALITEIT: Iferhuizing&n onder Garantie Bergplaatsen voor Inboort-/s J. S. MEUWSEN.Hofl., A'DAM-R'DAM-DEN HAAG DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND Levensverzekering Maatschappij H A A R L E M" Wllftonspleln 11 DE VOORDEELIOSTE TARIEVEN TH.FIMENvfl.Yi Hofleverancier - Amsterdam IALVEESTIAA12i§ -:- filLElSPAtlf E§ S TEL Hts. HMft-lUi TEL He. 17*8 ZK!* KOUDE EN WARME SCHOTELS CADILLAC Het Meesterstuk der Aotolecliniek Importaar: K. LANDEWEER, UTRECHT