Historisch Archief 1877-1940
25 Juni '21. No. 2296
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
DE VRIJHEIDSBOND EN DE
WETHOUDERSVERKIEZING >
Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
ZOMER
UITVERK
KOOPT ZOOVEEL MOGELIJK IN DE
MORGENUREN - VRAAGT
CENTRAAL
BOEKJE BiJ INKOOP IN DIVERSE AFD.
ZIE ONZE SPECIALE ETALAGES - MEN
RAADPLEGE VOORAL ONZE GROOTE
ADVERTENTIE VAN ZATERDAGAVOND
DE BIJENKORF
AMSTERDAM
De verloopen gentleman:
In elk geval ben i k* mijn gezelschap waard!''
lllllltllllNllllllllllllMlIlllllllllHHMIIIIIIHIMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIItllllllltllllllllt UIHIIIMIII
JAC, UBLUS
Havana 12 ets. sigaar
Uw leverancier heeft dit merk voorradig
Zoo niet, meldt het ons.
Sigarenfabriek FLEVO - UTRECHT
BE CONSUMPTIE IN HET OPENBARE
LEVEN
teekeningen voor De Amsterdammer"
van Js. van Mens)
Wie durft te zeggen dat het gebruik van
-voedings- en genotmiddelen niet een belang
rijke, zoo niet de leidende rol is gaan spelen in
het openbare leven?
Ik wil nog niet eens spreken van de maal
tijden waarbij vorsten elkander begroeten en
ministers, bankdirecteuren en industrieelen
de glazen n koppen bij elkaar steken ach
de Schuttersmaaltijd en hoevele monu
menten van schilder- en kook-kunst meer
.bewijzen ons dat deze waarheid zoo oud is
.als de wereld.
W Neen ik doel thans op de meer moderne
?\vijze waarop het voedingsmiddel in ons
open>are leven geslopen is.
B Het guitig-droog kamerlid Marchant dat,
zonder ooit in disharmonie te geraken met den
lijzigen toon onzer kamerdebatten, zoo nu en
dan toch wel eens eene oprisping van humor
heeft, verklaarde verleden jaar dat de minis
teries allengs in het teeken van de lunchroom
waren gaan staan. *
Wij zouden nog verder durven gaan en als
ons vaststaand oordeel verklaren, dat geen
modern kantoor meer gevonden wordt waar
de koffie en de thee zich qua
gebruiks-vloeistoffen niet een plaats veroverd hadden
maast de inkt als zoodanig.
Redacteur: Dr. A. O. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Aile berichten, deze rubriekbetreffende, gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres
NAPOLEON ALS SCHAAKSPELER
Reeds als eenvoudig luitenant was Napoleon
een groot liefhebber van het schaakspel. In
het beroemde Caféde la Regance te Parijs
heeft men tot op heden het tafeltje bewaard,
waaraan Napoleon als 'luitenant zijn eerste
veldslagen in het klein heeft uitgevochten.
Later op zijn veldtochten had hij steeds een
reis-schaakspel bij zich en vooral gedurende
zijn verblijf in Egypte (1799) bracht de over
winnaar van den slag bij de Pyramieden
vele uren door bij het schaakbord, zonder
echter zeer bedreven in het spel te zijn.
Joubert en Poussielgue waren toen zijn
tegenstanders; vooral laatstgenoemde echter
was hem verreweg de baas. Zooals Napoleon's
geheimschrijver Bourienne meedeelt, was deze
zich wel bewust van zijn zwakte op het
geruite veld, reden waarom hij vermeed met
de beste spelers van zijn tijd te spejen. Hij
bekommerde zich weinig om de theorie kwam
daardoor meestal in de opening reeds achter,
maar slaagde in het middenspel er niet zel
den in door zijn uitstekend combinatie-ver
mogen den achterstand weer in te halen.
Vooral toen hij keizer geworden was kon
Napoleon het niet goed verdragen als hij op
het schaakbord, dat zij het ook ten on
rechte met het corlogsveld wel vergeleken
wordt, verslagen werd. Behalve de reeds
genoemde partners speelde Napoleon veel met
zyn zwager Murat, die een hartstochtelijk
vereerder was van het koninklijk spel, verder
met den hertog van Bassano, met wien hij
zelfs vele nachten, naar men vertelt, aan het
schaakbord doorbracht. Ook Napoleon's
broeder, koning Lodewijk, maarschalk Ney
en onder de hofdames van keizerin Joséphine,
Madame de Rémusat waren niet zelden de
partners van den keizer aan het schaakbord.
Later op St. Helena wasji,et schaakspel voor
Napoleon een groote troost en vele uren
bracht hij toen met generaal Bertrand met
schaakspelen door. '"'.,
Een paar partijen (slechts enkele zijn be
waard gebleven) mogen eenig beeld geven
van zijn schaakkracht.
Wit: Napoleon, Zwart: Oen. Bertrand.
1. Pgl?f.3, Pb8?c6, 2. e2?e4, e7?e5,
3. d2?d4?Pc6xd4, 4. Pf3xd5, e5xd4, 5.
Lf l?c4, Lf8?c5.6. c2?c3, Dd8-e7. 7.0?0,
De7?e5, 8. f2?f4, d4xc3f, 9. Kgl?hl,
c3xb2, 10. Lc4xb7f, Ke8?d8, 11. f4xe5,
b2xalD, 12. Lf7xg8, Lc5-e7, 13. Ddl?b3,
a7?a5, 14. Tfl?f8t, Le7xf8, 15. Lel?g5f,
Lf8?e7, 16. L?5xe7f, Kd8xe7, 17. Db3
t7f, Ke7?d8, 18. Df7?f8f. Deze partij
werd gespeeld op St. Helena.
Wit: Napoleon. Zwart:, Mme de Rémusat.
1. Pbl?c3, e7?e5, 2. Pgl?f3, d7?d6,
3. e2?e4, f7?f5, 4. h2?h3, f5 x e4,5. Pc3 x e4,
Pb8?c6, 6. Pf3?g5, d6?d5, 7. Ddl?h5f,
g7?g6, 8. Dh5?f3, Pg8?h6, 9. Pe4?f6f,
Ke8?e7, 10. PföxdSf, Ke7?d6, 11. Pg5
e4f, Kd6xd5, 12. Lfl?c4, Kd5xc4, 13.
Df3?b3f, Kc4?d4, 14. Db3?d3f.
EINDSPELSTUDIE No. 98
VAN A. SELESNIEFF TE OÖTEBORO
(Tidskrift för Schack)
Wit: Kdl, Lc2, pionnen e2, f5 en h5.
Zwart: Kd5, Lc8, pionnen d6, g7 en h7.
Wit speelt en wint.
Oplossing volgende rubriek.
INHOUD : 1. Een kweekschool voor speci
aliteiten, door Prof. Dr. O. W. Kernkamp
Tijdgenooten : De Maire van Nogent, door Dr.
W. G. C. Byvanck De tragiek der vergetel
heid, door Stefan Zweig. 2. Het nieuwe
hoofd der gemeente, teekening van Jordaan
Krekelzang, door J. H. Speenhoff Koloniën:
De Bestuursdienst in Indië, door H. Carpen:
tier Alting 3. Spreekzaal: De muziek als vak
van onderwijs, door I. M. J. Hoog Het
roode lampje, door Dr. Fred. van Eeden
5. Voor Vrouwen : Joh. Westerman, door Dr^
Marie Baale, met teekening van B. van Vlij
men Nieuwe gedachten over woninginrich
ting, door E. M. Rogge Nogmaals: de
vrouw en haar tekort," door P. Willekes
Macdonald-Reynvaan Uit de Natuur: De
nieuwe zeeweg; door Jac. P. Thijsse 7.
Stadsschoen, door A. Plasschaert Boekbe
spreking, door Dr. H. A. Enno van Gelder r
Wie laag valt zal verheven worden, teekening
van George van Raemdonck De richting
van den hedendaagschen Franschen roman,
door W. Markus-Poels 8.
Tooneeluitvoering Utrechtsche studenten, door Frank
Luns Het spel der Faculteiten, door Mr.
J. G. L. Nolst Trenité, met teekeningen van
Is.vanMeris?Verzen?9. Op den Econ.Uitkijk:
Verhooging'van het invoerrechten-tarief II,
door Jhr. Mr. H. Smissaert 10. Onze Puzzle .
Uit het Kladschrift van Jantje
Biljartsport, door B. 11. De
Vrijheidstmnd en de wethoudersverkiezing, tee"
kening van Joh. Braakensiek Schaakrubriek
red. Dr. A. G. Olland 't Schietgat, door Melis
Steke, met teekeningen van Is. van Mens.
Bijvoegsel: De Kabinetscrisis, teekening
van Joh. Braakensiek.
iiiiiiuiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiii
iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii"iiiiiiiiiiiiiMiiiiiiMiiiiiiiiiiimib..iiiiiiiiiiiiiiitiiii IIIIIHI
iitiiiiiiiiiiniii
Maar zij vloeien in royaler en breeder stroo
men en op regelmatiger tijden.
Daar is niets op tegen, de prikkelende in
vloed, die van deze geïmporteerde genotmid
delen uitgaat, schijnt een geweldige stimulans
te zijn voor de arbeiders van den geest. Het
eenige bezwaar wat ik er tegen heb zou zijn
dat het gebruik er van onafscheidelijk samen
moet gaan met een uitbundig en vaak zelfs
kwaadwillig gepraat over menschen en
dingen.
Voorts wordt iedere min of meer feestelijke
gelegenheid te baat genomen om deze dranken
begeleid te doen gaan van genotmiddelen in
vasten vorm, als daar zijn
chocoladereepen, koeken, taarten en allerlei vormen van
brood, gezamenlijk aangeduid met de wellus
tige omschrijving van luxebroodjes."
Dit laatste nu is kinderlijk. Het slurpen van
warmen drank uit kopjes behoeftniet belemme
rend te zijn voor den gang van zaken op een
kantoor ; Honoréde Balzac dronk liters koffie
terwijl hij zijn besten geestelijke'n arbeid ver
richtte.
Geheel anders is het met het kraken van
boterhammenpapier, met afdrukken van vette
vingers en het noodzakelijk knoeien met
roomtaartjes en boterpotten in een niet uitsluitend
voor voedering ingericht lokaal.
De grens der betamelijkheid is duidelijk aan
te wijzen ; zij ligt tusschen de koffie en thee
eenerzijds en het baksel aan de andere zijde.
Onlangs werd dit weer ten duidelijkste
gedemonstreerd in den raad der gemeente
Alkmaar, waar de verjaardag van een vrouwe
lijk lid, aanleiding moest worden tot een alles
zins misplaatste snoeppartij.
Volgens het verslag ging eerst alles geregeld
en volgens het decorum, dat een milieu als
het deftige Alkmaarsche raadhuis vergt.
Men besprak ernstig den bouw van 135 ar
beiderswoningen en vijf winkelhuizen door
een bouwvereeniging, die daarvan een
grondvoorschot zou krijgen van ? 241,250 en een
bouwvoorschot van ?. 1.030.000. Daarna
werd het voorstel van B. en W. aangenomen
om n directeur aan te stellen voor het
grondbedrijf, het marktwezen en het
spurtpark, en wel met 13 tegen stem
men ; peen blanco.
Het valt mij niet in om eenig com
mentaar te durven maken op deze
beblissinge i die volkomen onder de
competentie van den Alkmaarschen
Raad vallen.
Verre van dien. Alleen trok ik er de
conclusie uit dat er 19 raadsleden
. aanwezig varen
Dit in vernr.;<! m.t ?'?t vervolg der
zitting dat volgens het verslag de
hier beschreven verrassing bracht :
In deze zitting werd den
raadsieden en der pers een kopje thee
aangeboden, terwijl mevr. A.
AukesTimmers, die jarig was, zelf met een
schaal gebakjes rondging om te presen
teeren. De burgemeester schorste voor
eenige oogenblikken de zitting,
wenschte mevrouw Aukes onder
applaus der raadsleden geluk met
haar geboortedag, terwijl haar namens
den raad bloemen werden aange
boden."
Ik zou niet graag fitten, of
achteraf onaangenaam zijn aan
mevrouw A. Aukes-Timmers, voor
wie het
sondgaan met de
schaal gebak
jes, eerst langs
B. en W. en
vervolgens de
raadszaal door
langs de pers
tribune (de pu
blieke tribune
en de veldwach
ters zullen wel
weer het toe
kijken gehad
hebben) waar
schijnlijk eene
zeer opwinden
de ceremonie
geweest is. Al
leen moet ik
uitinggevenaan
een onaange
name visie van
joviale gebaren,
vette vingers
en snorren en
baarden vol room! Het raadsverslag spreekt
noch van schoteltjes, noch van vorkjes
en servetten.
Daar zullen dus wel heel wat handen aan te
pas gekomen zijn om de monden af te vegen,
in het beste geval en zeer zeker in den
burgemeestersstoel een zakdoek. Maar hoogstwaar
schijnlijk hebben de stukken en dossiers vol
vetvlekken gezeten dien dag en lag het
groene tafelkleed vol kruimels, zoo niet vol
kwakken slagroom ! v
^
Hier is, volgens mijn gevoel, de grens over
schreden. Hier is het openbaar leven geraakt
in een wanstaltige impasse, een incident van
smakken en half-verlegen lachen en afvegen
van monden en vuile vingers, van besmeurde
reporters-papiertjes en aanteekeningen....
Neen, neen,
duizend
maal neen !
Geen genot
middelen in
vasten vorm
inonzeopenbare licha
men of op
kantoor.
Waar zou
den wij blij
ven wanneer
devoorzitter
der Tweede
Kamer een
haring zat j^~
te eten en
met zijn vork
tegen zijn
bord moest
tikken, terwijl hij met vollen mond om stilte
verzoeken moest?
Wat indien de Raad van State de zitting
schorsen moest om een der leden de gelegen
heid te laten een fleschje rum of cognac te
laten passeeren, terwijl room en jam uit
berliner bollen geknepen op den vloer van
nat eerbiedwaardig huis kletsten
Met opzet schilder ik deze mogelijkheden.
Want het is met groote schrik dat ik in de
burgemeestersbenoeming te Amsterdam een
teeken in die richting meen te zien. De heer de
Vlugt is expert in het bouwen van koffie
huizen.
Hij begon zijn carrière door op 18-jarigen
leeftijd een caféte bouwen; hij zette die
voort door een groot restaurant te Amsterdam
op te zetten, hij bevestigde die met het maken
van een warenhuis met lunchroom annex....
En met schrik zien wij uit naar den dag
waarop onze vrouwelijke raadsleden jarig
zullen zijn en, al naar haar mentaliteit, B. en
W., Raad en perstribune verrassen met
boordevolle eigenhandig aangeboden schalen
met Mei-kersen, taartjes, gebakken visch of
nierenbroodjes....
MELIS S T o KE