Historisch Archief 1877-1940
9 Juli '21, No. 2298
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE MODERNE MOLOCH
Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
'?rtlillllHliiiiiiiiii
imuiiiiiiiiiiiiliitmiiiiiiiiiiiiiiiittiiiiiiiiiiiMiiiiiiitiiiiiiiMiiiiiiii
mil i iiiiiiiiiiiininiiiiiniiiiiiii muil
INHOUD: 1. Dienstweigeraars, door Prof.
Dr. G. W. Kernkamp; Tijdgenooten: De
Maire van Npgent, door Dr. W. G. C.
Byvanck; De Nieuwe Russische politiek, door
Anatole Anine. 2. De gebroken spiegel,
teekening van Jordaan; Krekelzang, door
J. H. Speenhoff; De beteekenis van de
crisis ? aan het Departement van Oorlog,
door W. J. M. Linden; Brief uit Japan,
door Ellen Forest. 3. Literaire beschou
wingen, door Dr. F. van Eeden. 5. Voor
Vrouwen (red. Elis. M. Rogge): Na het
eindexamen, door Dr. Marie Baale; Hoe
kan genieten van muziek door het muziek
onderwijs bevorderd worden ? door M. Ber
denis?van Berlekom: Zomercursussen, door
Elis. M. Rogge; De Moederclub, door P. J.
W. M.; Van alles wat; Uit de natuur: In
het hooiland, door Jac. P. Thijsse. 7.
Oostersche invloed bij de illustratie van
middeleeuwsche handschriften, door Dr. A.
W. Byvanck; Boekbespreking, door Prof.
Dr. J. Prinsen JLzn. 8. Schilderkunst
kroniek, door A. Plasschaert; Muziek in de
Hoofdstad, door H. J. den Hertog;
Rembrandt, door A. Yusuf Ali; Vers, door I.
van Beughem; De mode, teekening van
George van Raemdonck; Limburgsche
Typen, door Dr. A. Schillings. 9. pp den
Econ. Uitkijk: Verhooging van het invoer
rechtentarief, door Jhr. Mr. H. Smissaert.
10. Charivaria, door Charivarius; .Uit het
Kladschrift van Jantje; Onze Puzzle; Dikke
menschen, door Melis Stoke; Feuilleton:
Ontmoeting, door Lucie de Gérardue. 11.
De moderne moloch, teekening van Joh.
Braakensiek; Vers, door Jan van Riemsdijk; 't
Schietgat, door Melis Stoke, met teekeningen
van Is. van Mens. 12. Schaakrubriek,
red. Dr. A. G. Olland.
Bijvoegsel: Amerika sluit vrede met de
Centralen, teekening van Joh. Braakensiek.
iiiitiiimHiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiHimiiiiiiiiiimiiimiiii
Bello
Bello was zoo'n trouwe waker,
Moch zien boas zoo geerne lièn.
A'j die an zien jasse kwamen,
Liet hie voort zien tanden zien.
Hie had zulke trouwe oogen,
As hie noar zien boas op keek.
Toen die eensklaps was 'e storven,
Was hie stille en van streek.
Bello kon 't zich niet begriepen
Woarüm kwamp zien boas toch niet ?
Lag te rauwen, wol niet vreten,
Jankten soms van het verdriet.
d'Menschen die er nog wel waren,
Treurden ook wel in 't begin.
Moar npar twee moand zat bie 't rrfenschdom
d'Vroolikheid er al weer in.
Met zien kop op beide pooten/
An zien kettink en zien band.
Lag hie stille moar te loeren,
Tot een mensch kwamp, met verstand.
De veearts was 't, die beweerde,
Dat hie is wat loopen mos.
?'d Leeren. band gonk van zien hals oaf,
Toen was Bello, eind'lik los.
IjglIIIIHIIIHIllliminilllimifnilllllllllllllllimillllllllllllllllllimillllimilllimill
Hie liep daalik noar de plaatste
Woar zien boas geregeld zat.
Doarnoa gonk hie snuff'lend varder
Tot hie 't sfarfbed e vunden had.
Doarnoa Hop hie weer noar buten,
Al moar snuffelend in draf,
En een goed half uurtien later,
Stond hie an de boas zien graf,
Hie groef 'n gat tot op de planken,
Want door kon hie niet deur heer.
Hie hield op, rook an de kiste,
En leij zich toen doarop neer.
Toen d' menschen hem eind'lik vonden,
Wol hie van zien plek niet oaf,
d' Veearts hield wat an zien neuze,
Toen bleef hie, bie d' boas in 't graf.
Menschen haj dat kunnen denken,
Dat een dier zoo diepe treurt ?
't Is de woarheid zoo uut 't léven,
Want in Velp is 't gebeurd.
Trek niet lachend met oe scholders,
Als 't oe vremd in d' ooren klink,
'n Verstandig mensche stiet soms leger,
As een dier met wat instinc.
De Veluwsche boer
JAN VAN RIEMSDIJK
Inhoud van de Juli-Tijdschriften
Groot-Nederland: E. van Loon-yan Lokhorst,
Trouw en Ontrouw. Karel Wasch, De
Vrouw met de grijze oogen. Jan van
Nijlen, Gedichten. Ch. van lersel, De
slaapwandelaarsnacht; De ridder van de
droevige figuur. Heinrich von Kleist, De
gebroken kruik. Carry van Bruggen, De
zelfvermomming des absoluten. J. J. A.
A. Frantzen, Prometheus, door Carry van
Bruggen. J. L. Walch en F. C., Literatuur.
Vragen des.Tijds: Dr. G. Kalff,
Vondelvereenng en Vondel-studie. M. C.
Baehrens, Wat de tijd ons zegt. Dr. A. F.
Meijer, Déonderzoekingen van Sir William
Crookes omtrent Psychic Force". Mr. E.
v. Raalte, Binnenlandsch Overzicht,
Elsevier's Maandschrift: Cprn. Veth, C. J.
Traviès. ??Dr. Jan de Vries, Het boeren
huis in Noorwegen. Maurits Sabbe, De
Antwerpsche Ommegang. Frits Tingen,
Verzen. Emmy van Lokhorst, Lotje.
Karel Wasch, Na de reis. Kroniek.
J. SI., J. Kriege. G. Kn., Het portret in
Nederland. C. v. H., Dilettantisme of
Kunst. J. SI., Tentoonstelling van Kunst
nijverheid in Engeland.
De Gids: Antoon Thiry, Pauwke's loute
ring. J. Huyts, Verzen. H. Lysen,
Waarom vindt de stem. J. J. van Geuns,
't Was niet de kroon. Dr. Ch. M. van
Deventer, Mousa Philosophos. Top van
Rhijn-Naeff, Tooneelkunst, een scheppende
kunst. Dr. J. Huizinga, Twee worstelaars
met den Engel. P. E. van Renesse,
Visscherijbeheer en Visscherijstatistiek.
Dr. W. de Sitter, De bouw van het sterren
stelsel. Bibliographie.
....berichten, die mij in lachen doen uitbarsten
GEMENGDE BERICHTEN.
Ik begrijp niet waarom de menschen in dit
?warme jaargetijde nog naar bioscopen gaan.
Men zegt dat ze zich daar amuseeren. Hoe
?dat mogelijk is begrijp ik niet. Er zijn honderd
andere middelen orn zich des avonds te amu
seeren. Men- kan bijvoorbeeld lederen avond
de krant Iez0g^»nneer jnfen de krant goed_
leest is men' "értegërT e ff' uur mee klaar, en
?dan is men zoo slap van het lachen als geen
mensch ooit uit de grappigste bioscope geko
men is. Nederla'nd is het land der onbegrensde
mogelijkheden. De ernstige couranten
betoogen zwaar-op-de hand over dingen die
au-fond door-en-door amusant zijn. Daar is
bijvoorbeeld.
DE CAB1NETS-CRISIS.
Welk een aantal pennen heeft ze niet in
beweging gebracht. Hoe scherp was de strijd
tusschen legerianen en ontwapenaars, hoe
kraakte de coalitie in haar voegen, hoe vlogen
kerkelijken en niet kerkelijken elkander,
ver?deeld in de vreemdste bataljons, in de haren.
Nederland beefde en sidderde.... en de
buitenlandsche pers nam ons au sérieux....
zelfs den heer Troelstra die verheven werd
tot inluider van een Fransch-Belgisch
allrantie-politiek.
En ieder was het er over eens, dat een s
rieuse- vervorming van het kabinet voor de
deur stond Toen kwam er iemand die
in alle ernst de oplossing gevonden zou hebben:
het kabinet zou in dien geest veranderd worden
?dat de minister van oorlog minister van
marine a. i. af zou treden. Goed.... dat klonk
logisch, hoewei niet strikt parlementair.
Maar de minister zou elders opduiken.
Onze zegsman vertelde het. Niet als directeur
van de Koninklijke Petroleum Maatschappij
of rentmeester van het kroon-domein ditmaal
maar als minister van Marine.... a. i.
minister van oorlog.
Daarmede was de kabinetscrisis opgelost.
En het malste van het geval was, dat men
in een groot blad zooiets in allen ernst kan
schrijven, zonder kans op onwelwillend com
mentaar. ...
Van onwelwillend commentaar gesproken,
wat dunkt u van het volgende bericht: .
HET SCHEVENINOSCHE BADSEIZOEN.
Heden zijn te Scheveningen gebruikt: 187
gtniengae had n, \ damesbqd en l
heerenbad.
Ook dit bericht is zonder commentaar en
in volle ernst door een Nederlandsch dag
blad gegeven.
Alsof het geval niet duidelijk genoeg was.
Men leest als het ware tusschen de regels
.man dat er eigenlijk 188 gemengde, baden
genomen zijn te Scheveningen op dien dag.
Een scherpzinnig blad zou dan ook het
bericht in den volgenden vorm gegeven
hebben :
Een minnedrama te Scheveningen?
Een dame en een heer krijgen twist in
zee!
Minnenijd in het gemende bad!!
Heden heeft een droevige geschiedenis
zich afgespeeld .in de Noordzee, juist daar
waar hare golven onze kust, ter hoogte van
de badplaats Scheveningen bespoelen.
Terwijl een 187-tal vroolijke baders
stoeiden in het zilte sop,bemerkte men een
dame en heer die zich, ieder eenzaam en
verbitterd, ophielden op eeni'ge honderden
meters ter weerszijden van de blijde groep.
Hadden zij getwist? Broeiden sombere
plannen in hun hoofd terwijl ze zich,
gescheiden, lieten wiegen door de
kabbelande baren?. ? ?? ?
Ach wie zal het zeggen?
De golven dragen het geheim met zich,
en wij hebben het niet van'-hen mogen ver
nemen.
Twist in het bad hoe bitter, bitter
wreed ! Wanneer men uit is om te genieten
en dan niet beter weet te doen dan herrie
te maken.
En dat in zee !
Foei !
Talloos zijn de voorbeelden van onvolledige
of dwaze berichten in onze dagbladen.
Neem eens het volgende :
Anti-Militaristische relletjes.
toen dan, als gezegd, tegen half
een het bereden corps, tellende 25 man, Imistoe
ging, en een handbeweging ter hoogte van het
revolvertaschje maakte, verdwenen fok de laatste
oproerkraaiers en nieuwsgierigen van het
tooneel en kochten, ter verfrisscfting, nageven een
,,ijsco" of mecó" van de straatventers die tot
laat in den nacht goede zaken maakten
Ter oriëntatie van den lezer die. hiervan on
kundig mocht zijn, diene, dat ijsco en meco
populaire verfrisschingen zijn, en dat niet het
bereden corps" als zoodanig, maar ieder der
vijfentwintig mannen waaruit het was samen
gesteld, afzonderlijk een handbeweging ter
hoogte van het revolvertaschje" maakte.
Dit sein was voldoende om de oproer
kraaiers te hoop te doen dringen rondom de
... .verfrisschen de anarchisten zich met ijsco of meco
.Minnenijd in het gemengde bad....
ijswagens en chocoladeventers, teneinde zich
t£verfrisschen.
Zóonschuldig en snoepzuchtig zijn dus de
bloederige typen die bij ons de revolutie
zullen maken !.
Maar zoo handig waren ook de
Nederlandsche handelaars in ververschingen, die,
visschend in het troebel water der revolutie,
goede zaken wisten te doen tot laat in den
nacht.
Herinneren deze eenvoudige kooplieden ons
niet aan de oude Amsterdammers, die mu
nitie wisten te slijten gedurende de Engelsche
zee-oorlogen.... zijn ze niet op n lijn te
stellen met de Fransche handelaars die rijk
werden aan de leveranties van vivres aan het
strijdend leger....?
Ook dit commentaar hebben wij gemist.
In dorre ernst wordt het nachtelijk tafereel
van revolutie, bloed, ijsco", wapenen en
meco" ons afgeschilderd.
Hoe bitter en verbitterd wijdt de pen zich
niet aan het geval van onzen hongerstaker !
De hongerstaker.
Ja, zoo hebben wij dan thans ook onzen
hongerstaker! We doen aan alles mee !
Welk een treurigen moed wanneer men het
lijden van den burgemeester van Cork zoo
juist nog heeft mee gemaakt. Met den heer
Groenendaal heeft dit wreede dwangmiddel
ook in Nederland zijn intrede gedaan.
Hoe staan wij er tegenover?
Het is een ernstig feit.
Niemand is dan ook in gebreke gebleven
het van de ernstigste zijde te beschouwen....
Ach, en hoe zou men ook niet.... een jong
leven nietwaar?.... principes.... een vege
tariër op het hoogtepunt van zijn carrière
En zou dat alles met een slag vernietigd
moeten worden?
Wij denken aan zijn moeder, die hem be
mint aan zijn meisje dat hem liefheeft..
Neen .... neen, duizendmaal neen .... !
Wij wenschen de zaak niet ernstig te be
schouwen.
Wij moeten, integendeel, verklaren, dat wij
onzen buik hebben vastgehouden van den
lach bij het vernemen der heuchelijke tijding
dat onze hongerstaker het best maakt.
Onze hongerstaker is gedurende de eerste
veertien dagen van zijn régime l kilo in
zwaarte toegenomen. ?
Indertijd lag er een man te hongeren,
zichtbaar voor het publiek, te Amsterdam,
Hij .heette Papus, en later werd ontdekt dat
hij stiekum krentenbroodjes at.
Dat doet onze hongerstaker niet. Men
zegt dat hij genoegelijk, room door een buisje
zuigt en boeken over plantkunde leest.
Zoo'n guit! ,
En terwijl hij ligt dik te worden in zijn bed
omdat hij niet dooden wil, maken de menschen
om zijnentwil relletjes en schieten elkaar in de
beenen.... zómal ziet men het niet in de
bioscope, en daarom lees ik liever thuis de
dagbladen om mij te amuseeren....
MELIS STOKE.
.Groenendaal is l K-G- aangekomen