Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER; WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13 Aug. '21. - Nb. 2303
CT .A. HST T CT IE
iiiiiiiiiiiiiiinii
GOEDKOOP WONEN
HEEMSTEDE, bulten dt ?nnaxatbplanmn.
Bouwt op Leeuw en Hooft" b/d
Haarlemmerbout gemeente Heemstede Lage belasting,
billijke prijzen. Watersport; uitstekend
onderwQs; Centrum van 't land, onder den rook
van Amsterdam. Vraagt geul. brochure, die
gratis wordt toegezonden.
Bouwtarralnin LEEUW ft HOOFT',
Hilto Blaim Brug. Telefoon 6039.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
onbelangrijke vermindering der onkosten voor
alle banken zal brengen.
Qaat men nu na, welke beteekenis de dr.e
bovengenoemde factoren op het eind-resul
taatvan de Handelmaatschappij in 1920 gehad
hebben, dan blijkt dat bij een bruto-winst
van f43.211.232 of c.a. f 14.7 millioen meer
dan in 1919 c.a. 19.7 meer noodig zijn geweest
voor meerdere onkosten, afschrijvingen en
reserveeringen. Voegt-men hierbij eene dotatie
van vijf ton aan het bouwfonds en het feit,
dat de winst van het agentschap Suriname,
die het voorgaande jaar f 275.000.?bedroeg,
thans geheel afgeschreven is, dan is door een
en ander eene meerdere bruto-winst ad.
f 14.700.000.?per saldo omgezet in een
minder netto winst-saldo van f5.600.000.
In een volgend nummer stel ik mij voor,
hieraan enkele beschouwingen toe te voegen.
J. D. SANTILHANO
UIIIIIIUNIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIII
RUIZE-RIJMEN
(Wij ontmoeten hier te lande dezer dagen
veel Engelschen. Wij verstaan ze uitstekend
tenzij ze Hollandsche eigennamen uit
spreken. Charivarius biedt de volgende
vaerzen aan te. oefening).
1.
A gentleman, frugal and staïd,
Was fond of plain, iced lemonade,
And it once came to pass,
That hèoffered a glass
To an actor whose name was Veikade.
2.
A man, very learnèd at tillage,
Came to Haarlem, the flowery village,
Which, hèsaid, was sublime,
So hèstayed for some time
With the great floncultunst, Krelage.
3.
A stupid. old fellow, called Louis,
Does not, really, know where Peru is!
Why does not hècall
'On the man who knows all,
The member of parliatnent, Duys?
4.
I once asked a man whom l met,
Who drank rather more than hèate :
Who is our best poet?
He answered : I know it,
Not Vondel or Cats, biit Ten Kate.
5.
A gentleman, living at Lenh,
Showed a set of most beautiful teeth
When hèheard something funny.
And hèmade lots of money
As a journalist, just like Jan Feith.
6. ?
An artisr, whose name was MacLaren,
Had no offspring, nis wife being bauen.
He painted quite well,
But his woik did not sell,
So hèsent some to Hamdoiffs, at Laten.
7.
"l eat," said a silly, old bloke,
But the white of the egg not the yolk."
For this reason : the yellow
Reminded the fellow
Of Orange and hèread the Volk \
8.
A guttersnipe once a mere midge
Stood spitting (and worse!) on a bridge.
Now guess where hèstood.
,,Amsterdam." Very good.
And the water hèsoiled was the IJ7
CHARIVARIUS.
iiiiiiiniiiiMiilMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiMiiiiitiiiiiiiiiHiniiiiiiiiiiiiiiiHiiimiuiii'imiiiMiHH
De langharige broeder
Benoemd tot broeder in de orde'.van
C3 L RN C H E
CHARIVARIA
Plat-Duitsch
Niet elk station is voorzien van een
billetuitgave." (Groene).
Begeesterend klinkt het
hoerageroep." (N. R. C.)
Dit is een bewijs hoe men bij een
grooten patroon slecht kan wegkomen."
(Tijd)
Uit de hand te koop in de kom
van de stad Doetinchem een huis met
groote schuur, waar men met wagen
en paard kan invaren, waarin
oogenblikkelijk een goedbeklante
groentezaak is gevestigd." (Adv. D. C.)
De ex-kroonprins, vergezeld van
zijn adjudant en van burgemeester L.
C. Kolff, vertrok gistermorgen naar
Doorn, teneinde een bezoek te bren
gen aan den ex-keizer. Het gezel
schap hoopt Vrijdag 12 Aug. weer op
het eiland terug te keeren." (Hbl.)
. Dat hoopt" is goed!
.
den Nederlandschen Leeuw Johanna
Goozen, eervol ontslagen
gemeentevroedvrouw te Oudewater." (S/c)
Op de glibberige paden
,,Hij weet een zuidenwindje dermate
met f razen aan te dikken tot het een
donderslag gelijkt. Evenmin roert
Oskar Beyer het naadje van de kous
dezer schilderes aan."
(Ned. Bibliogr.)
Zeldzaam. Te koop een echte oude
kunstviool". (Adv. Hbl.)
Niet zeldzaam. Veel zeldzamer zijn de
natuurlijke.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIII
Wij waarschuwen 'tegen het gebruik van
naast". Wie niet oppast raakt er meestal
naast. Bv.:
Naast déze houding der Duitsche
regeering is er een coreespondentie
geweest tusschen Koningin en Keizer."
(N. R C.)
Indien de geldmiddelen het zullen
toelaten, hopen de heeren H. van Beek
en H. Vuurmans, na vooraf in het
huwelijk te zijn getreden, den Gen
Augustus naar Deli te vertrekken,
waar met groot verlangen naar hun
komst wordt uitgezien."
(Ned. Zoml.bl.)
Wij hopen, als 't zoover is, een kiekje Ie
geven van het jonge paar.
Het gebruik van het ouderwetsche ge
oorloofd" is geen toelaatbaarheid meer. De
mode eischt nu iets veel mooiers :
Het ontoelaatbare van het eten
van vleesch.?Wij kwalificeeren deze
leeringen als ontoelaatbaar." (O.H.C.)
De voor de organisatie ontoelaat
bare eisch.?De al- of niet
toelaatbaarbaarheid van de staking." (N. C.)
Vergeef hen, die in koortsige drift
de grens van toelaatbare actie een
oogenblik overschreden." (Hbl.)
De minister stelde in zijn antwoord
voorop, dat hij de staking absoluut
onwettig en ontoelaatbaar achtte."
(Hbl.)
Het is nu echter zaak, dergelijke
ontoelaatbaarheden bij een nieuwen
druk te voorkomen." (Hbl.)
Hofleverancier - Amsterdam
KAWRSÏWniG -:- WILLfMSPAm 9
TEL NOS. 2040-1881 - TEL. No. 1793 Zuid
KOUDE EN WARME SCHOTELS
De broedplaats der
Alaska-zeehonden ligt op de Pribiloff-eilanden
200 mijl bewesten het vaste land."
Wie dus gesteld is op een smakelijk zee
honden-eitje aan zijn ontbijt, richte zijn
bestellingen aan een eierboer op de
Pribiloffeilanden.
Zij hebben kunnen genieten van
een keurig programma, doorgaans
prachtig gespeeld." (H. D.)
De plaatselijke vereeniging heeft
voor een keurig programma gezorgd.
Nadat allen staande het Wilhelmus"
gezongen hadden, vergastte ons het
zangkoor De Lofstem" uit Duisburg
op keurige HoHandsche liederen."
(Hbl.)
Keurig gezegd.
lilimiiitlllliiimiii til iiiiiiiliitiimiliiiuiiiiinimi m m uiiiiiiiiiiiiiiiiint itiiiiiiini iiiii.iiiinimiiii IIIIIIIIMIIIIIIIIII mii ui i n mi 1111
IIIIIIMIHUIIIIIIIIIIIIIItlll
711 ^ 713
LEID3CHE3T&.73
OVER ZANGWEDSTRIJDEN EN
WAT ER MEE SAMENHANGT
III.
De kwestie der geleende of gehuurde
krachten, ach, wat is daai al onnoemelijk
veel over te doen geweest! Tot in den Ge
meenteraad van Amsterdam toe bij een
debatje over de verdeeling van een subsidie
heeft men ze ter sprake gebracht. En hoe
ze op de hartstochten werkt, dat is enkele
weken geleden nog weer eens duidelijk ge
bleken, op den wedstrijd te Zandvoort,
'waar een fanatiek tegenstander van het
geleende-krachten-stelsel" zoo heftig en
zoo lang heeft geprotesteerd, dat hij eerst
buiten het gebouw is gezet en ten slotte
door de politie is opgebracht.
Met dezen nen martelaar zou men,
dunkt mij, voorloopig kunnen volstaan ; laat
men de zaak eens heel kalm overdenken.
Er zijn veel te veel zangvereenigingen,"
zei ik in mijn eerste artikel, en ik behoef
hieraan slechts te herinneren, om een ieder
te doen inzien, dat ik hier als noodzakelijk
gevolg moet aanwijzen : te weinig mooie
stemmen in de meeste vereenigingen, en
hinderlijke wanverhoudingen in de bezetting
der verschillende koorpartijen.
Het verschijnsel is internationaal, en open
baart zich allereerst op het terrein van de
groote gemengde koren. ,,In allen
Chorvereinen"; zegt Carl Krebs in zijn : Meister
des Taktstocks", in allen Chorvereinen
herrscht Münnermangel, und um das
Missverha'ltnis zwischen Manner- und
Fiaueniiiiiimiiimiiiiimiii
Grand Hotel Fanckler
HAARLEM
RESTAURANT DE TOUT Ier ORDRE
stimmen auszugleichen und bei den
Auffiihrungen die gehörige Klangfülle zu erzielen,
mussen Berufssnnger herbeigezogen werden".
6at ziet in de eerste plaats op Berlijn ; ik
denk, dat de ervaiingen bijv. van het bestuur
der Amsterdamsche
Toonkunst-zangvereeniging wel van dergelijken aard zullen zijn.
Waar nu blijkt, dat onder de leden van
zangveicenigingen in het algemeen de mannen
verreweg in de minderheid zijn, daar mag
men er zich zeker niet over verwonderen,
dat men in tal van mannerkoren goede
stemmen te kort komt. En, hoe kleiner het
koor, des te meer wordt het ontbreken van
een behoorlijk aantal goede stemmen voelbaar.
Wat zullen nu de directeuren doen, als men
ten wedstrijd gaat? Natuurlijk : aanvulling
eisenen, in de ne groep meer dan in de andere.
Maar in ieder geval : aanvulling e schen,
want met een onevenwichtig-samerigesteld
koor Uitkomen .n een wedstrijd, i.aar be
danken zij voor. Er zijn zelfs directeuren, die
ervoor bedanken, met een dergelijk, in zijn
samenstelling gebrekkig koor uitvoeringen
te geven. Hebben zij ongelijk? Ik vind van
niet. Op de repetities moeten zij zich behelpen ;
daar geldt het, de tot het lidmaatschap toe
getreden koorkrachten, kan het zijn : ook
individueel, doch in ieder geval in het ensem
ble zoo goed mogelijk te scholen. Men mag
van den directeur vergen, dat hij daar al
zijn ijver, al zijn deskundigheid, al zijn geduld
aan geeft. Doch. komt het tot eenig open
baar optreden, dan stellen de uit te voeren
v/erken k hun eisenen. De uitvoering is
geen openbare les. En de wedstrijd nog minder!
Uiterst bedenkelijk is het, dat, toen de
concours-reglementen nog algemeen het laten
medewerken van niet-leden verboden, het
overtreden van dit verbod schering en inslag
was. In jilaats van zich aldus aan oneerlijk
heid schuldig te maken, had men bij de
wedstrijc-besturen op intrekking der verbods
bepaling moeten aandringen. Van lieverlede
is het verbod verdwenen, en zoo kan er in
J. S. MEUWSEN.Hofl., A'DAM-R'DAM-ÜEN HAAG
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND
het bedoelde geval nu van oneerlijkheid geen
sprake meer zijn.
Dus", hoor ik mij tegenwerpen, daar
kunt gij u dus best mee vereenigen, dat de
vereeniging, die het meeste geld beschikbaar
heeft, om hulpkrachten aan te werven, den
eersten prijs ktijgt?"
De interruptie is mij welkom; zij geeft mij
gelegenheid, een dwaasheid te noemen, wat
ontegenzeggelijk een dwaasheid is.
Ik heb het bijgewoond, en velen met mij,
dat een gemengd koor van
allervoortreffelijkste samenstelling het was alleen voor
n van de twee op het concours uit te voeren
werken misschien iets te gioot , ik heb het
bijgewoond, dat dit prachtige koor, in plaats
van den hoogsten, den laagsten prijs kreeg.
Ook ken ik en velen met mij ! ?, ook ken
ik een klein gemengd koor, dat, blijkbaar
uitsluitend, uit eerste-rangs-dilettanten be
staat, uitmuntende stemmen en echt-muzikalo
naturen, een koortje, dat in menig opzicht
ook buitengewoon verdienstelijk wordt geleid,
en dat zich toch den allerhoogsten prijs nog
al eens ziet ontgaan. Dit laatste koor treedt,
naar ik meen, nooit anders dan met eigen
krachten op, het eerstbedoelde daarentegen
stond vul met betaalde en onbetaalde out
siders, lp beide gevallen echter hebben we
te doen niet mooi-evenwichtige ensembles,
die voor klankgehalte" allicht bij ieder lid
der jury het maximum-aantal punten zullen
kiijgen.
Er zijn echter nog andere elementen in de
prestatie,waaraande jury haar aandacht wijdf.
Veelal onderscheidt men naast klankge
halte" nog : intonatie", ihythmic-k", nu
anceering", uitspraak", samenzang" en
opvatting". Als regel worden bij de vast
stelling van het eind-oordeel alle zeven deze
elementen als volkomen gelijkwaardig be
schouwd ; of dit al dan niet goed gezien is,
daar hoop ik in een volgend artikel nog op
terug te komen. Vaststaat in ieder geval,
dat er bij gelijk maximum-aantal punten
in de zeven verschillende rubrieken tegenovei
het voordeel van een hoog cijfer voor klank
gehalte" gemakkelijk de natieelen kunnen
komen te staan van aanmerkelijk lagere cijfers
in andere rubik-ken, zoodat het werkelijk
niet mindei dan een uwaasheid is, aan te
nemen, dat wie maar veel geld kan ten koste
leggen aan de aanvulling van zijn koor, zich
caarmbf.- ook practisch van den eersten prijs
verzekert.
Men kan zich nog denken, dat het mede
werken van een aantal zeer zuiver treffende"
hulpkrachten de taak van liet koor als geheel
op 't punt van intonatie" aanmerkelijk
verlicht; ten aanzien van elementen evenwel
als rhythmiek", nuanceering" en uit
spraak" is het ensemble als zoodanig door een
geroutineerd deel ei van niet te helpen;
de opvatting" komt voor rekening van den
dirigent; en wat den samenzang" aangaat,
die wordt door de medewerking van met
mooie, volle stemmen begaafde helpers juist
heel licht in gevaar gebracht, daar ze gewoon
lijk niet uitmunten door bescheidenheid.
Heeft een vereeniging geen geld voor de
aanvulling van haar koor ook geleende"
krachten kosten nog wel wat , of heeft ze
overwegend principieel bezwaar, dan zijn
haar wedstn.idkansen nog volstrekt niet ver
keken, ten minste als het koor zekeren om
vang heeft, de verschillende partijen in
cenigszins behoorlijke verhouding tot elkander staan,
en de leider meer dan gewone bekwaam
heden bezit. Een waarlijk knap koordirigent
zal op 't punt van opvatting" altijd met
iets zér-aannemelijks voor den dag komen,
en ook een middelmatig ensemble zal hij
weten te brengen tot zuiver intoneeren, tot
heel precies in de maat zingen, tot nauw
gezet en muzikaal nuanceerjn, tot duidelijk
en absoluut-dialectvrij spreken, en tot
het combineeren van de verschillende partijen
tot een goed geheel, terwijl toch, waai noodig,
de zelfstandigheid van iedere partij in 't
bijzonder gewaarborgd blijft.
En voo'- klankgehalte" kan hij zeker zijn,
zoo niet het hoogste, dan toch in ieder geval
een voldoend cijfer te behalen, een Cijfer,
dat past bij de omschrijving: niet vol,
niet warm, niet glanzend genoeg, doch onte
genzeggelijk beschaafd."
Men voelt mijne conclusie : eerst dan,
wanneer in den wedstrijd uitsluitend
diiigenten tegenover elkaar komen te staan,
zoo begaafd en zoo bedreven en zoo zeker
in het afgaan op hun doel als de leider, dien
ik u hier schetste, eerst dan krijgt de kwestie
der geleende of ,,ehuurde krachten werkelijk
piactische beteekenis. Zoolang de diiectie
dei koren dit algemeene peil niet heeft bereikt,
kan ik in het gezeur over hulpkrachten in
dienst var anderen niet veel anders zien dan
een poging, om de aandacht van eigen, zeer
essentiëele tekortkomingen af te leiden.
Ten slotte nog dit: dat koorzangers met
meer stem en routine dan financiëele onaf
hankelijkheid een bescheiden honorarium be
dingen, als ze worden aangezocht om hier
f daar op uitvoering of wedstrijd een en
semble te komen vei sterken, daar behoeft
men, dunkt mij, geen bezwaar tegen te maken,
op n voorwaarde evenwel, n.l. dat elk
dezer zangers bij een bepaalde vereeniging
als medewerkend en contiibueerend lid aan
gesloten zij. Wordt hieraan niet zoo streng
mogelijk de hand gehouden, dan raakt op
den duur het bestaan onzer zangvereenigingen
deerlijk ondermijnd.
H. J. DEN HERTOG
(Wordt vervolgd.)
l H "Ml" III "UMI" Illllll
VERMOUTH Dl TORI HO
la qualiteit. f 1.60 per flesch.
WIJNHANDEL DE BARBANSON Amstal 51