Sept. '21. - No. 2306 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 DE GRIEKSCH-TURKSCHE OORLOG Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek J. Si MEUWSEN,Hofl., A'DAM-R'DAM-DEN HAA DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND IIHIIIItlllHMIMIIIIIIUHIIIIIIIUHIII'IIIIIHIIIIIIIIMIIIIIIIIIH llllllllll'ltlllllllll OPLOSSING DER LOYD-PUZZLES Van DE 14-15 PUZZLE Hoevele onzer puzzle-pluizers er met DE PONY-PUZZLE ingevlogen zijn, is niet bij benadering te zeggen. Verreweg de meesten hebben getracht de' pooten zoodanig onder het magere lichaam van het glimjachend-scheel-kiikende dier te praktisecren, dat ze eenigszins de houding kregen van een paard op hol. Uit de auteursoplossing, die hieronder gereproduceerd is, blijkt, dat met behulp van de pooten en de staart een silhouet wordt verkregen van het dravende paard. Een der oplossers, die de puzzle vroeger eens gezien had en dus de oplossing kende, schreef dat hij meer dan een uur had gewerkt, om de drie deelen in den juisten stand te leggen. Zoo ging het ook Barnuin. Deze kon de oplossing nooit ont houden en telkenmale schreef hij weer aan Lloyd om hem nog eens weer de oplossing te sturen. ontving A. B. een vijftal oplossingen, die er natuurlijk allemaal naast waren. De oplossers schreven er dan ook bij, dat men de doos een kwart-slag moest omdraaien of een ander vakje dan het laatste moesten openlaten zoodat b.v. op de laatste rij de blokken 12?15 kwamen te liggen. Lloyd heeft in zijn dagen herhaaldelijk 1000 dollars uitgeloofd voorden gene die eene goede oplossing van de 14-15 puzzle vond en dit per advertentie in de meest gelezen bladen den kinderen van Br, eder jonathan kond gedaan, doch er is nooit iemand in heel de Vereenigde Staten geweest. die er S 1000.- aan verdiend heeft, uitgezonderd Lloyd zelf, die door deze advertenties de aan dacht op zijn puzzle vestigde, zoodat de blokkendoosjes bij honderden, neen duizenden werden verkocht. Het was volstrekt geen zeldzaamheid, reizigers irj de treinen, in de trams, op stoombooten etc. blokjes te zien schuiven en er wordt zelfs verteld van een dominéin New-York, diéop een laten avond, in den stroomenden regen bij het schijnsel van een straatlantaarn, alleen beschut door zijn parapluie stond te zoeken naar ce op lossing van de 14-15 puzzle. iiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiimiiiiititiiiiiiiiiimiiii DE CHINA-MAN-PUZZLE* werd door enkele getrouwen opgelost. Wat A. B. schreef over de vele geleerden, die ver geefs hebben getracht eene goede verklaring van deze puzzle te geven, was natuurlijk humbug! Feitelijk zijn er geen 13, maar slechts 12 heele of liever gave Chineezen. De 13, die op de figuur staan, zijn alle min of meer verminkt; ieder mist een klein stukje. Dit komt het duidelijkst uit bij de twee onder links, die naast elkaar staan, n binnen en een buiten den cirkel : de een mist den rechterde ander den linkervoet. Draait men den cir kel, dan krijgt die binnen den cirkel den voet van zijn rechter buurman, die buiten den cir kel den vcet van den linker-of bovenbuurman en wordt zoo compleet. C!ie buurlui zelf krij gen voor het afgestane stuk een grooter stuk van den volgenden man, waarmee ze eigenlijk eerst compleet worden, etc. Feitelijk wordt n van de 13 incomplete Chineezen verdeeld over al de anderen, die dientengevolge com pleet worden. iiiiiimiiiiiiiiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii DINGEN DIE TELLEN HENK VAN BENTHEM. Eentonig, mistroostig kletterde de regen tegen de ruiten, zware wolken bedekten de zon, het was donker buiten, donker en koud. Maar wij, gezeten voor den open haard, be schenen door de fel oplaaiende vlammen, hadden geen hinder van het ruwe weder ; en de reeds aangestoken schemerlamp, door mijn vriend op een hoek van het zware antieke buffet geplaatst, verspreidde een gezellig licht. We dachten na over wat we besproken had den, en staarden in het vuur, volgend de vreemd opkronkelende vlammen. Dan keek ik weer naar mijn vriend, hij strekte zijn beenen, en de asch van zijn sigaar kloppend, zei hij als in gedachten ; Ja, zoo merk je later pas wat zulke dingen invloed op je leven hebben." Hij scheen geen antwoord te verwachten en veranderde niet van houding. Scherp ver lichte het vuur de krachtige lijnen van zijn gebruind gelaat, en sterk kwam uit zijn welgevormden vierkanten kin. Hij was dat echte type van groot-zakenman, wien de geschikt heid tot besturen en het organisatiever mogen, van het gezicht te lezen zijn. En hij had bewezen, zakenman te zijn, hij had zich opgewerkt van gewonen burger jongen, tot vooraanstaand figuur in de han delswereld, hij was directeur van een wereldzaak, en had aandeel in vele andere. Hij was een groot man ; en hij was mijn vriend, maar toch begreep ik hem niet. Ik kon me nooit juistindenken zijn eigenaardig karakter, soms zoo hard, en dan weer zoo gevoelig. Hij zag op, glimlachend, en zijn oogen hadden dien zachten- glans, als steeds, wanneer hij me sprak over intieme dingen. Hij glim lachte me toe, en staarde dan naar zijn sigaar, waarvan de rookwolkjes opkringelden. Ik wachtte op de woorden, die ik wist dat komen zouden. Woorden, zinnen opbouwend, in nauw merkbare wisseling van toon, dingen voordragende die voor minder krachtige na turen sorns levenskwesties zijn. Met om zijn scherp geteekenden mond, nu en dan een vagen glimlach, dezelfde, waarmee hij me sprak over een geleden groot verlies, of over een zaakje" dat hem enkele duizenden opbracht. Hij deed eenige trekken aan zijn sigaar, en dan, ziende naar een foto die ik van tafel genomen had,, begon hij : Beste Jan, trouw dagboek, je hebt al heel wat van me aangehoord, en dikwijls heb ik genoten van je zenuwachtige gebaren, je ongekunstelde uitroepen, en het geh'eele beeld van niet begrijpen" dat je dan ten beste gaf.... Maar eerlek.... als jij me niet begreep, snapte ik ook meest m'nzelf niet, tenminste, niet geheel, en dat hetmeisje, waar van jij daar een kiek heb, me ineens zoo on verschillig geworden is, vertikt als ik het begrijp! Alles heeft ze mé, niet? Alles! wat 'n geest en karakter ! wat 'n figuurtje !.. Onbeschoft was het toch van me haar laatste vier brieven niet te beantwoorden maar ik had ook geen tijd werkelijk, ik had geen tijd, dat weet jezelf wel. Die drie weken is elke seconde goud voor me geweest, ik werkte dag en nacht, had geen tijd voor eten of slapen, en maar net ben ik er gekomen, maar net! Ik kon geen oogen blik missen.... En nu, nu ik wel tijd heb, is ze vervaagd voor me, vergeten, is ze uit mijn leven gegaan als zoovelen vór haar, k mooi en goed.... Toch was zij bijzonder knap, niet? die donkere oogen, dat diepzwarte, krullende haar.... maar het was zwart" zie je.... dat is 't 'm juist...." Mijn vriend zweeg maar ik antwoordde niets, want ik dacht om de meisjes die voor deze geweest waren, blonde, bruine, rooden; en ik glimlachte. Mijn vriend zag het en vervolgde : ,, Dat begrijp je niet hè?. .. . en, ik kan het ook niet zoo uitleggen, maar zal je een kleine geschiedenis vertellen. Misschien ga je dan gevolgtrekkingen maken, daar betrap ik me zelf ook wel eens op in melancholische oogenblikken, oogenblikken als geen werk me roept. Ik denk dat luie menschen over het algemeen ook erg melancholisch zijn enfin, de geschiedenis Het was m'n eerste liefde, tenminste, de eerste waar ik wét van had. Mogelijk was het nummer vier of vijf, maar van de anderen die nog daarna kwamen, telde ik steeds terug tot haar". .. .en daarom, zie je, is zij" mijn nummer n, en.... omdat er zoo van die dingen zijn, die tellen.... .Het was een mengeling van goud en rose, glanzend gouden haren, en een zacht rose gezichtje ; goud, rose, en blauw, twee heldere blauwe oogen.... 'k weet dat er ook wit" was, parelend wit in een mooi gevormd mondje, twee prachtig gelijke rijtjes 'k weet het, maar werkelijk opgemerkt heb ik het nooit, want dat goud en rose, met die mooie, mooie oogen, bedwelmde me, maakte me gek van geluk, gek en toch ook rustig, zooals ik ben, niet? dat weet je, tóch altijd kalm, ziend achter de roes Maar wat daar achter was, die ziel, verborgen door dat goud en rose, die lichtte in die reine oogen, was ook zoo .mooi zie je, zoo in-inmooi ze was een engel.... Maar voor engelen schijnt hier geen plaats te zijn en geknakt, gebroken, is ze.... Blossem" noemde ik haar. een naam die iklasin De Raderen van den Tijd van Florence Barclay". Een boekje dat ik haar voorlas, ergens in de omstreken van Zeist, liggend saam, op de hei. Ook heb ik haar voorgelezen Het Jongetje" van Borel.... en eens, een gedicht dat ik voor haar maakte ja. 'n gedicht!... .God bewaar me! dichten!.... enfin ik was achttien, zij zestien, excuseerende redenen.... En ik heb dat ding ook nooit vergeten, omdat het zoo echt uit m'n hart kwam, omdat ik het opschreef, gelukkig en spontaan, in mooie krulletters, op oud Hollandsch papier Van sommige dingen bewaar je zoo heel duidelijk de herinnering, niet? Juist alsof het pas gebeurd is.... zoo ook van dien middag toen ik haar m'n vers, en daarna,, De Raderen van den Tijd" voorlas Toen ik het boekje uit had, legde ze haar mooie kopje, nat van tranen, aan m'n borst, en beiden dachten we aan het kindje, dat zoo gaarne witte rozen had toen het leefde, maar ze pas volop kreeg toen het in een klein zwart kistje lag, ongevoelig voor de liefde, die het nu onder witte rozen bedolf nu, maar te laat Dicht vlijde Blossem zich tegen me, en, God kerel, toen ik haar vochtige oogen kuste, en ze me zoo heel in' toefluisterde : nietwaar Guus, als wij eens zoo'n lief kindje hebben zullen we het heel veel witte rozen geven?".... enfin Nog 'n moment is me zoo heel duidelijk bijgebleven, 'n moment dat ik als 't ware a! huichelende te voorschijn riep. Op 't oogenblik van succes, verachtte ik me om mijn huichelen, maar toch, het deed me ook zoo heel zuiver gevoelen, de groote innigheid van onze liefde. We hadden lang geloopen, buitenom, sprekend over allerlei onderwerpen, tot on willekeurig ons maatschappelijk verschil ter sprake kwam. En een wreede lust was het mij, n voor n de moeilijkheden te bespreken, die mettertijd tusschen ons en onze liefde zouden oprijzen. En ik stapelde ze op tot een, volgens mij, onoverkombaren berg van bezwaren. Onder mijn woorden waren haar oogen doffer geworden, maar toen ik zweeg, antwoordde ze niets. Ik wilde echter wéten, en al hakkelde ik, voelend het gemeene van mijn uitrekenen, vroeg ik toch'ten slotte : Zouden we daarom niet beter kunnen scheiden Tine?.... Het doet me nog pijn Jan, als ik denk aan de schrijnende angst, die daarop sprak uit haar oogen en stem, toen ze met moeite uitbracht: Hou je dan niet meer van me Guus?".... Ja, het was een gemeen zakelijk betoog, dat ik gehouden had, gemeen maar waar, dat heeft de tijd bewezen. Ik kwam bij haar aan huis als vriend van haar broer, en na tien maanden geluk, kwam de dag dat haar vader me op zijn werkkamer riep, om eens te praten. Nu, op die werkkamer is gesproken, lang en verstandig, maar niet door mij. Haar vader, 'n sympathieke, welbespraakte man, wees me eerst op het verschil in Gods dienst tusschen ons, zij, streng katholiek, ik protestant; dan, zij van ouden adel, ik, enfin, m'n grootvader was wagenmaker. Dat ik ook geen cent bezat roerde hij niet aan, uit kieschheid zeker, maar ik ben er van over tuigd, dat als ik maar de helft van nu had bezeten, het gesprek anders zou zijn geweest .. het gesprek en m'n leven.... Enfin, we spraken over geen geld, en hij was hartelijk, op het sentimenteele af. Guus" zei hij verder ongeveer jongen, het doet me pijn voor jouw, maar als Tine bij je kwam, dagelijks in een ander toiletje, ziend naar je oogen of je haar mooi vond, dacht je dan ook nooit: dat alles zal ik j e niet kunnen geven? want de liefde geeft graag en gevoelt pijn als ze moet nemen ! En dat zal jij moeten 1% x het verschil. Nu komt een moment, dat Anna 3 x zoo oud zal zijn als Marie op ge noemd tijdstip, dus 3 x l^ = 4% x het verschil. Hiervan is Marie op zeker oogenblik de helft, dus 2'4 x het verschil. We krijgen nu: Marie is 2 x zoo oud als Anna was, toen Ma rie 2^4 x het verschil was. Toen Marie 2>4 x het verschil was, was Anna 114 x het verschil. Marie is nu 2 y zoo oud, dus 2 x IJ/4 = 2 V* x het verschil. Anna is nu ly^ x het verschil. Samen dus 4 - het verschil of 44 jaar. Het verschil is 11. Marie is dus 2% x 11 = 27Vs Anna :is dus \\'t ?? 11 = 16i/2 Het kan natuurlijk ook algebraïsch. Oplossingen zonden: Mr. A. B. te Utrecht (3. 4. en 5) J. H. B. te Rotterdam (4 en 5) J. C. B. te Utrecht (3, 4 en 5) C te D (1. 3. 4 en 5) W. B. G. te Haarlem (4 en 5) L. H. te Helmond (4 en 5) D. J. K te Roermond (4 en 5) A. P. te Rotterdam, Mej. A. R. te Haag (4 en 5). L. S. Jr. te Leiden (4 en 5) M. S. te Asdam (1. 4. en 5) C. W. te Haag (4 en 5) Dr. W. te V. (l, 3, 4 en 5) en verder nog een honderdtal oplossers, die of alleen puzzle no. 4 of alleen no. '5 inzonden. Prijswinnaars zijn dus: Mr. A. Burger te Utrecht J. C. Baarspul te Utrecht C. te Delft. M. Sas te Amsterdam. Dr. W. te V. 'Correspondentie: Timofe G. te Rtdam. Uwe oplossingen van l, 2 en 5 waren fout. Overigens een compli mentje over uw Hollandsch. J. G. Uithuizen. A. B. las met veel belang stelling uwe aardige beschouwingen. D. v. d. S. te H. en anderen. Ja, de doos een kwart slag draaien ! Maar dat is geen goede oplossing. J. P. H. te Arnhem. U hebt gelijk ; No. 5 is fe'telijk een rekensom, maar wat voor een? Mena S. te Brussel. Een compliment voor uw inzending van de 14-15 puzzle. Hieronder treft men de oplossing van de TWEE DOODE EZELS" Of de ruiters in galop' aan. Deze behoeft geen nadere verklaring. HOE OUD WAS MARIE? Het verschil in leeftijd verandert niet. Laat dit ons uitgangspunt zijn. Op zeker oogenblik was Marie 3 : zoo oud als Anna, dus doen. Laten we aannemen dat jij je een zeer goede positie verwerft, dan nóg zal je haar nooit dat kunnen geven wat zij hier heeft. . . . Je zal je moeten behelpen, en het graag willen misschien, maar toch zal in die omstandig heden veel van het mooie en romantische der liefde verdwijnen. Ik ben ook jong geweest, en weet wat het zeggen wil, idealen te moeten opofferen, maar later begrijp je dat het zoo toch het beste was. Ik heb vrinden van me zien ondergaan bij het najagen van hun illusies, die anders zeer zeker figuren in de maatschappij waren geworden. En wees geen egoïst Guus, denk ook bij wat je verder doet in de eerste plaats om Tine. Ook haar zal het leed doen.... maar k zal ze leeren inzien dat dit alles wat ik zoo beschikte voor haar welzijn was ...." Nog meer heeft hij gezegd Jan, maar wat doet het er toe, in me welden de woorden, verzonken dan weer. Ik gevoelde dat ondanks alles, onze liefde werkelijkheid was, en wat hij daar besprak, schijn, maar waarom het gezegd? Kon ik duidelijk maken, dat ze nooit met diezelfde tinteling in haar stem, tegen een ander zou kunnen zeggen, Als wij eens zoo'n lief kindje hebben?".... kon ik hem weer geven de uitdrukking harer oogen toen ze me vroeg :,, Hou je dan niet meer van me, Guus?" ....o l ik kon niet!.... Weinig of niets antwoordde ik, en nam met bonzend hoofd afscheid. Vaag mezelf voor nemend, kalm n en ander te overleggen en daarnaar te handelen. Maar van dat kalm overleggen kwam niet veel, want zooals haar nabijheid me bedwelm de, zoo maakte deze scheiding me kapot ! Haar ouders wisten haar steeds van mij af te houden. Alles heb ik gedaan om Tine nog eens te kunnen spreken, maar te vergeefs. Ze werd thuis gehouden, of ging onder geleide van een kloosterzuster uit, en altijd per autu. Och, ze wisten wel, dat het slechts voor korten tijd behoefde te zijn, want m'n vertrek naar Indiéwas reeds bepaald. Een week voor m'n vertrek kreeg ik haar broer nog te pakken voor hun huis. Maar hij was ook niet als anders. Guus" sprak hij gejaagd hou me niet op en loop niet mee, want ze hebben ons vast gezien, er is niets aan te doen, hoewel ze Tine er mee breken, nou, geef me een poot, het beste in Indiéhoor, saluut'.'' en daarmee liet hij me staan. Drie dagen daarna, in de buurt van de Bilt, waar ik ronddwaalde, heb ik haar gezien, maar zij zag mij niet.... Een auto stond stil, een non stapte uit, en toen zij. Maar die non had me direct in de gaten, duwde Tine weer naar binnen, en. . . .maar mér zag ik niet. . . . God ! . . . . m'n Blossem !. .. . was ze dat? geen goud, geen rose. . . . een schim van twee maanden terug.... Heilige God ! wat hadden ze haar gedaan. ... ik wilde naar haar toe vlie gen, maar m'n knieën knikten, en ik sloeg tegen den grond.... toen ik me steunend oprichtte was niets meer te zien.... 'k Heb enkele jaren in Indië doorgebracht, en ben.... fortuinlijk geweest, 'k Heb gekke dingen gedaan, roekeloos gespeculeerd, n Nieuwe Boeken Bij de Industrie en Handel-Maatschappij Hag" te Amsterdam is verkrijgbaar een Studie van prof. dr. W. Storm van Leeuwen over de werking van Coffeïne, Koffie en coffeïnevrije koffie. Dr. M. W. P ij n a p p e l schreef hiervoor een inleiding. De vereeniging Joan Blaeu" geeft dr. B o u t e n ' s Beatrijs opnieuw uit. Het is met de letter van Hen rieden Lette rs n i d e r en houtsneden van Joan Collette, gedrukt bij de firma Joh. Ensched en Zonen te Haarlem. Het Houtsnijwerk in Nederland tijdens de Gothiek en de Renaissance, door D. B i erensde Haan, is een lijvig boekwerk door Martinus Nijhoff te 's Gravenhage uit gegeven. Het boek heeft een platenbijvoegsel met 210 afbeeldingen en een voorwoord van dr. Jan K.alf. Het Committee on Health te Glasgow zond ons het Report of the Medical Officer of Health; City of Glasgow 1920. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiia tegen honderd,.... enfin, van die dingen weet je...." Mijn vriend zweeg, en hard klonk het tikken van de ouderwetsche hangklok. Deregen klet terde niet meer tegen de ruiten, en een straal van de ondergaande zon was nog even door de wolken gebroken, schuin vallend door de gekleurde glas-in-lood-ruitjes, vreemd aan doend naast de nog brandende schemerlamp. Zacht vroeg ik : Heb je haar nadien nooit weer ontmoet?" Mijn vriend keek op, vragend, glimlachend dan, en ik begreep dat zijn gedachten'reeds met een ander onderwerp waren bezig geweest. Langzaam antwoordde hij : Ja, ik heb haar ontmoet een jaar geleden. bij een zakenkennis in Utrecht. Maar ze was niet vrij tegen me, scheen gesuggereerd d,oor de anderen die me allen als 'n soort Godheid behandelden. Toch informeerde ik nog naar een en ander, en kwam te weten, dat ze twee maal verloofd was geweest, maar het beide keeren onder groot protest der betrokken famillies weer afgemaakt had.... ja, ja, dat heeft haar vader indertijd vergeten het verschil tusschen een vrouwen-en mannenziel En haar vader?" vroeg ik. Haar vader", ging hij ernstig verder, had naar de bl.... gegaan als ik er 'n half jaar terug geen stokje voor gestoken had. ... Zat vol met Russen, scheurpapier.. . .500000 marken tegen 20.90 mille strop, en,alsof zulke menschen stommiteit op stommiteit moeten begaan, ten slotte neemt hij 2 ton aandeelen met commissariaat, in een zaakje, dat zes maanden terug voor een tekort van vijf maal honderdduizend gulden komt te staan.... ja, ja.... Op de laatste vergadering van heeren aan deelhouders was ik introducé. ... je hadt die koppen moeten zien man !. . . . Enfin, tenslotte, na eerst de zaak zwart gemaakt te hebben, liet ik me overhalen het tekort te dekken met recht op. ... maar dat doet er niet toe, in alle geval, ze knipten voor me jö, als voor 'n vorst! Haar vader deed me persoonlijk uitgeleide, vroeg nog vlug m'n meening over een paar fondsen, drukte me nog eens extra de hand, deed het portier van m'n wagen dicht, prat er op me nog van vroe ger te kennen . . . ." Mijn vriend was onder het spreken opge staan, had een flesch uit het buffet gehaald en twee glazen vol geschonken, n ervan reikte hij mij. En Tine?" probeerde ik toen hij zweeg. Hij hield zijn glas wijn tegen het licht, bekeek aandachtig de fonkelende vloeistof en zei dan rustig : ,,'k Heb vandaag m'n Poerworedjo's" tegen 280 opgeruimd, en last gegeven morgen wat Loyds" tegen koers weg te doen, wat denk je van een en ander?" Ik zocht naar een antwoord, en probeerde te glimlachen, ik begreep dat hij uitgesproken was over zijn kleine geschiedenis".