17 Sept. '21. No. 2308 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOO.R NEDERLAND Hotel Brieven van een Hollahdsche Vrouw uit Califorflie MEMORIAL DAY In Amerika is 30 Mei de Allerzielerrdag, oorspronkelijk niet anders bedoeld dan en herdenking van de dooden in het algemeen ; de plechtigheid vari -dezen dag heb ik bijge,!? woond op.een openbare school fn de buurt van Los Angeles. ? Acht klassen, negen met de Fröbelklasse : mee, gingen in optocht naar het Auditorium, de groote zaal waar alle feestelijkheden ge« houden worden. . ." > ; ?? Overal vlaggen en bloemen, kinderen in ^ lichte kleeren, met groote bossen bloemen n de hand, heel vooraan het hoofd der school en een Oud. grijs heertje diéla'teïbleek, y,De-Veteraan" te zijn voor wie déze heelë hulde bestemd was. Het hoofd der school hield, eerst een kort , speech je waarin hij meedeelde.'dat er nog twee andere oud-strijders verwacht waren maar . die waren verhinderd. ? Misschien moesten ze wel naar een andere school want er zijn vele scholen in Amerika en niet al te veel Veteranen, die een speech kunnen houden, zooals het voor deze gelegen heid gewenscht wordt. Maar eerst werd er ge? zongen. . Klas voor k'las en enkele solo's, een pnge... loofelijke verscheidenheid van militaristische, nationale liederen, meer dan tien over de vlag en de rest over Amerika. Toen kwam de Vete raan. Zijn redevoering zal hoogstwaarschijn lijk van te voren zijn vastgesteld in overleg met het hoofd, in ieder geval werd hij voort durend onderbroken door applaus, waartoe de onderwijzers het sein gaven.. Er waren niet veel ouders, ik was dus zeker de enige in die groate zaal, die afkeurde wat daar gebeurde. Kinderen van 4?13 jaar wer den opgehitst tegen alle andere volken speci aal tegen de Engelschen, de oorlog werd ver heerlijkt en er werd geen woord gezegd over, een mogelijke wereldvrede. Waarom zijn we in den wereldoorlog ge gaan? vroeg de Veteraan, met verheffing van stem. Ze wisten het zoo precies niet. Hij gaf toen zelf maar het antwoord : to make this world a decent place for women to live in!" Om deze wereld een goede woonplaats te maken voor de vrouwen! Wat moeten de kleintjes van de Fröbel klasse daarbij gedacht hebben, en de grooten, waarvan sommigen de krant lezen? Men moet n.1. Veten,-dat in Los Angeles een anti-vice campagne is ingesteld tegen de zedeloosheid en de speelholen, en dat niet onder de leuze van de stad beter te maken voor de vrouwen, maar omdat er Manoeuvres zijn van de vloot op de kust van de Zuidzee en Los Angeles was niet decent genoeg voor de ma trozen. In een rapport van het Leger des Heils over een Reddingshuis voor vrouwen staat :?? Eén klein meisje van ongeveer 12 jaar is hier opgenomen om moeder te worden, op het oogenblik worden hier 19 moeders ver.»?' : pleegtt>:6 zijn beneden de 15 jaar 12 beneden 18 jaar n is beneden 14 en heeft een baby van 3 maanden, Het was dus waarlijk niet zoo noodig om : naar Europa te gaan, als dit het ware doel van den oorlog was geweest. Waarom deze zaak zoo aan kinderen voor te stellen? Ik sprak er met een Amerikaansche moeder over : Och, zei ze, het gaat zoo aan ze voorbij. Dat was anders niet de bedoeling van on: zen oud-strijder : hij nam de Amerikaansche vlag en vroeg aan de jongens, of dat de vlag van Engeland was? Nee, schreeuwden ze, van de Chineezen dan? Nee ! Toen vroeg hij of ze op die vlag mochten trappen en de kinderen ' werden hoe langer hoe opgewondener. Ten SMIT&Co., Tailleurs P.C.HÖFISIRUieUnBelsctieStoffeo iMimiiiiiiMiiiiiiiiiimiJiiiiiiimiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iMiiiiiiiiiiii DE WULPEN De roep en de zang der vogels zijn zoo doordringend en zoo bijzonder, dat ze zich gemakkelijk los houden van alle andere geluiden en duidelijk uitklinken boven het meest ingewikkelde geroezemoes. Ik zit nog al eens in de Gooische stoomtram en iedereen weet, dat die niet karig is van geluid. Toch, als we bellend en rammelend een boerenhof passeeren of het kunstwoud bij het kanaal, dan hoor ik duidelijk niet alleen den schetterenden winterkoning, maar zelfs het teedere fitisje. Dezer dagen liep ik over het Sophiaplein, misschien het drukste en luidruchtigste plekje van Amsterdam, en daar hoorde ik heel ver den trekroep der wulpen. Toen ik opkeek zag ik ze ook nog: een parelsnoertje van vogels. Als ze niet zoo'n mooie lijn ge vormd hadden en zoo bepaald langs de blauwe lucht hadden gegleden, zou ik gemeend kunnen hebben, een rij vermoeienisvlekjes voor 't oog te zien. Maar het waren wel degelijk wulpen, zoo hoog, dat de Munttoren er heelemaal niets bij leek en voor hen zal heel Amsterdam wel niét anders geweest zijn dan een ruwheidje in 't landschap. De be woners van de groote steden, die zich versto ken gevoelen van het buitenleven, mogen wel bedenken, dat het vertier der vogels weinig onderscheid maakt tusschen stad en land en dat zij in Maart en April en in Sep tember en October heel wat te zien en te hooren kunnen krijgen van het grootsche ver schijnsel van den vogeltrek. Als het Zuiderzeepark eens goed in orde komt, dan kun je daar wonderen beleven, want het is wel goed een rustiger plekje voor die waarnemingen te hebben dan het Sophiaplein. Ik kan dien wulpenroep niet beschrijven. Het zijn twee tonen nagenoeg even hoog, zoowat c-zesgestreept en dan een zestiende HAARLEM RESTAURANT DE TOUT Ier ORDRE Kleeding van de maand (Teekenirtg voor De Amsterdammer" van Netty Heyligers IIIIM1IIIIIIIIIIIIII s'lótte vertelde hij dat deze. vlag nooit op den grond" gelegen had, en dat ze niet op deze school zouden zijn als de vlag ze niet bescherm de enz. Ook kwam er nog jets van Rusland in. Waar deze vlag niet woei n waar zoo velen werden doodgeschoten, en werd er nog veel gepraat over de stroomen bloed van den oorlijk, en de doode soldaten. Tot merkbare op luchting van de kinderen eindigde Dr. .S. met de vraag. Wat is het grootste volk op de heele aarde? Het antwoord was duide lijk, en met dien laatsten indruk in hun geest zongen ze het lied, dat iederen morgen voor schooltijd gezongen wordt na het salueeren van de vlag My country," Op de wijze van het Engetsche volkslied wat weer de wijze is van het Oostenrijksche ; maar daar wordt niet op gewezen. Maar wel wordt alle Duitsche muziek uit-de scholen geweerd omdat het niet goed is voor'het aankweeken van patriotische gevoelens als de kinderen in hun zang boekje zien, staan Duits,ch volksliedje" of iets dergelijks. Als dit groote machtige volk tot zulke mid delen zijn'toevlucht móet nemen, dan ziet de toekomst er wel somber uit. En als de openbare scholen, '-met goedvinden van de ouders, gebruikt worden voor deze zeer speci ale propaganda dan hebben we in Holland toch nog een andere Opvatting van de Vrij heid. l, E. P R l N S?W l L L E K E S M A C D O N A L D ,|| l l Illlllllllll III" HIIIIIIIlllllllllllllllllllll III Het derde Internationale Congres voor Huishoudonderwijs Een derde congres voor huishoudonderwijs dat in 1922 te Parijs zal worden gehouden, is in voorbereiding. Het zal in aansluiting zijn bij de twee eerste, zér belangrijke congressen gehouden te Freiburg (Zw.) in 1908, en te Oent in 1913* De internationale federatie voor de ontwikkeling van het huishoudonder wijs, die haarzetel heeft in Freiburg (Zw.) heeft gehoor gegeven aan den wensch, geuit door ? verschillende landen in Europa en Amerika, en besloten het congres ditmaal te doen hou den in Parijs van 18?21 April 1922. Het congres zal in 3 secties verdeeld zijn. Tot de vragen, onder .de 1ste sectie, behooren die, welke betrekking hebben op de ontwikkeling van het huishoudonderwijs-sedert het congres te Oent; toestand toen de oorlog uitbrak, toestand tijdens den oorlog, hoe de scholen zich hebben kunnen handhaven, in den tijd van voedselschaarschte, of gemeente en staat ondersteunden, waardeerden en in welken vorm die waafdeering getoond werd/ welke nationale diensten scholen en onderwijs heb ben bewezen; de toestand van het onderwijs op het oogenblik, de rol, die het onderwijs vervult ten opzichte van de aanpassing aan den tegenwobrdigen toestand, met name de vereenvoudiging van de huishouding. In de 2de sectie zullen de vragen behandeld worden of het huishoudonderwijs ingevoerd moet worden op de Lagere School, op de Middel bare ; hoe de inrichting voor dat onderwijs moet worden aangebracht aan de scholen, of in centra ; hoe die inrichting moet worden voor de steden, hoe voor het land ; of het onderwijs verplichtend of facultatief moet zijn ; hoe wij de belangstelling der ouders moeten wekken voor 't onderwijs, hoe de onderwijzeressen en leeraressen het best en vlugst gevormd kunnen worden, welke 'betrekkingen voor de opgeleiden openstaan ; of het onderwijs ook aan jongens gegeven moet worden ; verder het nut van landbouwhuishoudscholen, reizende keukens met huishuosonderwijs, opleiding van dienstboden verplicht stellen van examen , de inspectie van het huishoudonderwijs in het algemeen, van het vakonderwijs in 't bijzonder. De 3de sectie behandelt het wetenschappelijke deel der opleiding. Moet die voor een deel naar de universiteit worden overgebracht ?het pracOekleede huisjaponnen van.crêpe de Chine met lange zijden franje in de kleur van de stof. imiuiii miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiMii iimiiiiiiimiimi in tisch onderzoek aan dé" universitaire labora toria, voor zoover de stoffen van nut zijn voor de leerares in huishoudkunde. Om dan te eindigen met de algemeéne vraag ter beant woording. In hoever de huishoudscholen (en landbouwhuishoudscholen natuurlijk) kunnen medewerken aan de verbetering van de sociale toestanden ten opzichte van : volks huisvesting, de voeding, kinderhygiene, co peratieve inkoopen, opdrijving van prijzen, vervalsching van waren en voedingsmiddelen. Het programma is uitgebreid en zal bij velen belangstelling wekken. Wie er bij ge nteresseerd zijn? Allereerst allen, die bij het 'huishoud- en landbouwhuishoudonderwijs wer ken, of er belang in stellen ; allen, die werk zaam zijn aan scholen of. inrichtingen van maatschappelijk werk, alten, diéwertóaam zijn bij 't lager of middelbaar onderwijs; directies van ziekenhuizen, c die voelen dat op huishotidkundig géJ%a-:Tin; de zieken huizen, nog veel te ë&wïjto onhygiënisch en onzuinig gewerkt wordt ; hotel en restauratiehouders :, 'WAla zouden bijv. reizigers en commis-voy^e'uVs er,1,wel bij varen, als ze niet op de, in hoofdzaak uit vleeschkost bestaande maaltijden waren aangewezen '. ; bouwvexee.ntgingen, die veel voelen voor doeltreffende bewoning van goed afgeleverde woningen, moeders en kinderverzórgsters, coöperatieve -vereenigingen, in specties van tuchtscholen, opvoedingsgesticihten, gevangenissen. En- allen die voelen voor kunst en smaak in de woning, voor de ehtiek van de huishouding, voor het rustige, gezellige, dat ervarenheid in het werk, dat gedaan moet worden altijd meebrengt. Ieder kan meewerken om het onderwijs, dat jonge menschen tot huisvrouw en moeder maakt te verdiepen en te vermoeien door hun mede werking aan dit congres. Van de sympathie van het rijk zijn we al vast zeker. Heeft dat niet sinds 1893 zijn koks, zelfs hofmeesters voor lege,r en vloot op de IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMMIIIIIIIllllllll'llllll"llll'l|l'l"'lll|IIII|l""""" Hotel Duin en Daal Te midden eener schoone boschr. omgeving. Huishoudschool laten* opleiden voor «.,^-v», en toonde net ook niet na den oorlog door sub-' sidieering der scholen, de wettelijke regeling van het onderwijs, de benoeming eener des kundige Inspectrice, de groote waarde van het huishoudonderwijs te erkennen? Het is .hartelijk te hopen, dat Nederland, ook op dit congres, goed vertegenwoordigd zal zijn ! Wij hopen vele inleiders(sters) bereid te vinden een der onderwerpen in-studie te nemen, en vele leden straks {e zien optrekken naar Parijs. Het lidmaatschap kost maar frs 10. Voor wie het 1ste congres te Freiburg bij woonde, weet wat een kracht er kan uitgaan . van een samenzijn met anderen, die onder gewijzigde omstandigheden, dezelfde moeilijk heden doormaken, dezelfde problemen moeten oplossen, dezelfde pioniers moeten zijn voor een vak, waarvan het groote belang voor volks welvaart en maatschappelijk leven nog maar steeds te weinig gevoeld wordt. Wij hebben daar allen, uitgaande, gevoeld, dat we, schoon ver van n, verbonden waren, vroeger onbewust, verbonden zijn en blijven onbewust verbonden door ons levenswerk, dat ons allen lief is. Programma's van de.onderwerpen,.die in studie genomen zijn en inteekenbilletten voor deelneming zijn aan-te vragen bij het Office International de l'Enseignement mcnager.te Fribourg Suisse. Er is maar n schaduwzijde aan dit congres, m.i. een^groote. Het congres zal te Parijs wor den gehouden ! Zullen de Duitschers nu ontbreken? Dat kan en mag dunkt me niet waar zij mede de stichtsters van het huishoud onderwijs zijn. We denken aan een Frau Hedwig Heyl, die van het huishoudwerk, in sleur overgedragen van de een op den ander, een methodisch onderwijs maakte, die, ondanks haar 70 jaren, o.m. krachtig persoonlijk ? meewerkte om den middenstand voor weinig geld voldoende te voeden en daarvoor inge richte restaurants oprichtte. De resultaten van het congres zullen onvol doende zijn, wanneer de raad en de ervaringen van een groot land uitblijven. Jammer, dat een neutraal land, bijv. Nederland, in dit geval Frankrijk niet vór is geweest. Maar nu dit niet gebeurde, hoop ik, dat van de; neutrale landen pogingen zullen worden aarf* gewend om te verhinderen dat Duitschland op ons congres ontbreekt. Met pro-Duitsche gezindheid heeft dit niets uit te staan. Oods-. dienst, kunst en wetenschap kennen geen grenzen : Ons onderwijs is een internationaal belang, dat alleen door aller samenwerking tot vollen bloei komen kan'! S. G. F. M E Y B o o M llftllillllliniii iiniiiiuniiiii iitn i Hlliliiuillliiiiiiiiiili Ingezonden Van 6?11 Juni jl. werden in den Haag de jaarlijksche examens der Algem. Ned. Vrouwenvereeniging .?Tesselschade" gehou den. Is dit dan iets bijzonders ? In zekeren zin, ja; de Algem. Ver. besloot nl. in 1919 den naam Examen Kinderjuffrouw" te veranderen in: ,.Tesselschade examen", waarIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIII Nodorl. Munt Hollmndm bomto W oeaf mlgmmr mee we'rd bie%wsld~' d-afr-de opleiding voor dit examen niet uitsluitend is; ingesteld 'voöf " a.s. kind_erjuffrouwen, maar voor allej/rouwen en meisjes, die een cursus wenschenTêrivt>1gen in: het verzorgen en opvoeden van kinderen, r het spelen met kinderen, in handwerken en waschbehandeling. In het volgend jaar be sloot de Algem. Ver. tot splitsing van het examen, nl. in een examen voor Hulp der Moeder" en een examen voor Kinderver-' zorging en Kinderopvoeding", welke beide examens in 1921 voor het eerst zijn afgenomen. Behoudens enige wijzigingen, voornamelijk hierop neerkomende, dat aan de candidaten Hulp der Moeder" minder theorie en meer praktische kennis wordt bijgebracht omtrent gezondheidsleer en opvoedkunde, bleef, de leerstof ongeveer gelijk aan die voor het vroegere examen Kinderjuffrouw". Bij de instelling van het examen Kindervfirzorging en Kinderopvoeding? heeft de Vereeniging Tesselschade" als eisen gesteld, ? cta* de-.candidate -minstens een M.\U. L. O. school moet afgeloopen of een daaraan gelijk^taande vöSrohtwikkeling moet hebben verwerven. Hiermee wordt ^uitgesproken, dat de *Vére>enigin'g Tesselschade van oordeel is, dat er, behalve aan kinderjuffrouwen, die de moeders helpen, ook behoefte bestaat aan vrouwen en meisjes, die-voorbereid worden voor de taak. van plaatsvervangster der moeder of als hulp of hoofd van inrichtingen voor kinderen. * Het programma voor 't examen ,,KinderVerzorgihg en Kinderopvoeding" omvat onge veer dezelfde eisenen als dat voor Hulp der Moeder", maar vanzelfsprekend is het de bedoeling, dat met candidaten met meer voor-ontwikkeling dieper op de leerstof zal worden ingegaan. Waar mede onder de eisenen voor Kinderverzorging en Kinder opvoeding" valt: kennis van kinderlectuur en van lectuur over opvoeding" en begrip van de opvoedkundige waarde der Fröbel en der Mbntessori-methode", zal men be grijpen, dat hier gïtracht wo;dt, inzicht te geven in de kindernatuur, hetgeen het eerst noodige is als men zich wil voorbereiden voor de moeilijke taak van opvoedster en verzorgster van kinderen. Men kan de programma's aanvragen bij Mei. E. Simon, Zeemanstraat 10, Rotterdam. en bij plaatselijke Tesselschadebureaux, waarvan de adressen in het maandblaadje van Tesselschade" zijn opgegeven. De Tesselschade-opleiding verdient de be langstelling van meisjes, die de schooljaren achter zich hebben en zich tot kinderen aangetrokken gevoelen. Wat er onderwezen wordt is nuttig voor elke vrouw, onafhan kelijk van de vraag, of zij later het geleerde in een gesalarieerden werkkring of in eigen gezin productief zal maken. A. V O E R M A N?V E R K A D E HAARDEN KACHELS DE GROOTE KEUZE EN SPECIALE PRIJZEN BIJENKORF AMSTERDAM gevolgd door een kwart. Ook wel eens wat minder verschil in duur en het timbre is als van een metalen fluit, maar dieper en zoeter. Ik vrees, als ik nog verder ging, dat ik zou moeten vervallen in de periphrasen en vergelijkingen van de muziek-critici en daar waag ik mij liever niet aan. Liever geef ik u den raad om in de zomervacantie wat eerstehands bekendheid met de wulpen op te doen langs onze stranden en in het bijzonder op de Wadden. Daar zult ge het heerlijk geluid kunnen waardeeren en het meteen leeren ver binden aan de gedachte aan den hoogen stillen zomerhemel en de wijde wijde wereld. Reeds te beginnen met Juli komen scharen van wulpen opdagen uit het Noorden en Oosten en die zwerven dan rond langs de stranden en kreeken van de Waddenzee, het schoonste en meest zuivere ontspanningsterrein van Nederland. Onder al de onderhoudende vogels, die deze streek opvroolijken nemen de wulpen wel de eerste plaats in, niet alleen door de wondere welluidendheid van hun roep, maar ook door hun talrijkheid en hun eigenaardig bewegen. Vaart ge bij eb door de geulen, dan ziet ge ze geflankeerd door de mooie steltloopers, die den harden punt van hun langen snavel in modder en zand boren, ?IIIIIMIIIUItllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII I MOERHE1M" I I DEDEMSVAART | l Omstreeks 30 Hectaren met : l Vaste planten ....... f Rozen .... ..... | Coniferen ......... l | Heesters ......... l | Catalogus op aanvraag. \ iiliiliiiiiiiiiiiiiliiiiliiiiiiniiii ....... iiiiiiiii iiiiimiiiiiiiiiumiiiiiii *x ^"tó" ? VH'; A \ j ; ?XV1' '£*'**?- A \"v \\ ' ? V, De Wulp bij zijn nest (foto Red. Brothers) zoekend naar allerlei gedierte uit de verwant schap der kreeften en wormen. Rijst het water, dan zoeken ze hooger grond en dan vlie gen ze voort met. rappen vleugelslag. Soms gaan ze in lange rijen, dan weer in een breede frontlinie, dan weer in den veelbesproken V-vorm en een andermaal weer in dichte koloniien van ettelijke gelederen diep en ette lijke gelederen hoog. En altijd bij het opvliegen en neerstrijken of als er verandering komt in de formatie, klinkt hun montere en melo dieuze trekroep. Ze zien lichtgrijs, aan het achterdeel bijna wit en de lange, kromme snavel geeft altijd een betrouwbaar herkenningsmerk. Nu, in September vliegen ze rond over heel Nederland, soms hoog, soms laag. Als bijna alle trekkende vogels komen zij over water vlakten graag lager vliegen. De roote Braak bij Halfweg is maar een kleine plas maar zelfs daar kunt ge zien.hoe de spreeuwen, die dikwijls met den trein mee vliegen, over het water meteen een heel stuk lager gaan. Wanneer ik nu rondvaar over de Utrechtsche plassen of over het Naardermeer, dan krijg ik in dezen tijd en ook in het voorjaar op alle tijden van den dag de trekkende wulpen van zeer nabij te zien en te hooren en altijd is het een aangename ontmoeting. Het is een van de plezierigheden van ons land, dat vele van deze mooie steltloopers bij ons blijven overwinteren. Andere zoeken het verder langs de kusten van den Atlantischen Oceaan tot heel in Kaapland toe. Zoo komt het ook, dat een verdwaalde wulp, die ergens in den nacht zijn roep doet hooren, wel altijd van den een of anderen soortgenoot een antwoord krijgt. De meeste van onze wintergasten komen wel uit Scandinavië en Noord-Rusland. Be noorden den Poolcirkel broeden ze weinig of niet en zuidwaarts komen ze ook niet ver; de zuidgrens gaat door Bretagne, België, Beieren en alicië. In ons land broedden vijfentwintig jaar -geleden heel wat wulpen en thans nog zijn ze in de Meimaand gelukkig niet zeldzaam. Het valt echter niet te ont kennen, dat hun aantal belangrijk vermindert. Ze worden langzaam maar zeker verdrongen door de cultuur. Ze broeden het liefst op heiden en in de duinen of op de hooge venen. Nu behoef ik u verder eigenlijk niets meer te vertellen. Wat ik voor vijfentwintig jaren nooit gedacht zou hebben, dreigt nu te ge beuren, de wulp verliest gaandeweg zijn broedterreinen en als wij niet oppassen, zal het hem gaan zooals de mooie goudplevier, die dit jaar de afwateringsgreppels heeft zien graven .door. zijn laatste toevluchtsoord in de Peel. Kievitten, grutto's en tureluurs kunnen zich aanpassen aan onze wei- en hooilanden. Aan die vogels behoeven we nooit gebrek te krijgen. Maar met de goudplevieren en de wulpen is dat anders, die moeten de vrije, stille wildernis hebben en het is dan ook om hunnentwil, dat we wat woeste gronden moe ten uitsparen uit onze ontginningsplannen, temeer daar ook in andere landen ontginning het parool is. Bij ons geeft de droogmaking van de Zuiderzee hun misschien nog een kansje. JAC. P. T n i j s s E.