De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 8 oktober pagina 3

8 oktober 1921 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

8 Oct. '21. No. 2311 DE AM-STERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Motor- OD Zeiljachten TE KOOP, in diverse groottenen prijzen. Lijst van in commissie staande vaar tuigen gratis en franco toegezonden. eincHAn & LI/GT APD. JACHT AGENTUUR Slepersvest 1 Rotterdam SIGAREN Verschenen bij N. V. UitgeversMaatschappij VAN LOCHUM SLATERUS & VISSER, Arnhem: De Heilige in baar Hoekje door ALEXANDER IRVINE Vertaling van D U T R l C f 3.50 ing. f 4.50 geb. ,,Het is een suggestief boekje, hoe eenvoudig en toch hoe fijn en mooi het geschreven is een boek dat wij lezen met stille aandacht, dat ons niet loslaat en dat we herlezen." Nieuws v. d. Dag. Dit is een zeer bijzonder boekje, de simpele, maar ontroerende geschiedenis van een eenvoudige vrouw, die in hare armoedige omgeving wonderen doet door toewijdende liefde, 't Is ernstige, ver kwikkende lectuur," Avondpost. K. UNSTHAND WEVEN. Geïllustreerde Handleiding ten gebruikt; van school en huis voor het aanleeren der technieken van Kunst en Spoelweven op den handweefstoel, door ELIS. M. ROGGE en LOUISE H. WILDT. PrtJR, gecart /1.90. uitgave van VA»HOLKIMA & WAMWDOBF, A' Itra ENZ. LUXE- EN VRACHTAUTO'S B ENZ & Cie., Amsteldijk 10, Amsterdam. lllllltlllllllllMllllllllllllllllllllllll 1BJBILEERINRJCH Snilschrill RlENTS BALT Zelfond. 89 Cent fr. "^ In den Boekh. en n* ALLE VERKORTINGEN kunnen in gewoon schrift overgezet, zoodat ze VOLKOMEN DUIDELIJK olijven postw. bl] RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. iiiiiiiiiinitiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihik.Miiii CHENARD&WALOKER N A S H M. A. N. Automobielen en Vrachtwagens H.V. Automobiel Mij. HET CEHIRUM" Parkstraat 91a - 's-Gravanhage Tel. Haag 3569 OESTERS IMPERIAL. Lunch, Diner, Souper a la carte. De salons zijn dagelijks (ook Zon dags) geopend tot l uur 's nachts. DE HIEUW MODEL MICHELIN CABLE" Buitenband DE SNELSTE. DE STERKSTE. Bij alie Rijwielhandelaren f6. IIIIIIHIlllt.lltMMIIIMI IIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIII DE DIENSTPLICHTWET Het ligt in de bedoeling van den nieuwen minister van oorlog de behandeling van de dienstplichtwet met een nieuwe redactie van art. 27 weder op te nemen. De nieuwe redactie komt hierop neer, dat in de eerste plaats het verschil in kern- en reserve-troepen wordt losgelaten en in de tweede plaats, dat de lichting van 23000 op 19500 man wordt teruggebracht. Ten nauwste houdt hiermee verband een gewijzigd art.32 waarin de duur der eerste oefening in stede van op 6 maanden voor de kern- en 4 maanden voor de reservetroepen (voor zoover aangaat de infanterie) thans voor alle infanterie wordt vastgesteld op 5J maand. Waar de duur van de eerste oefening voor de andere wapens en dienstvakken bij deze wetswijziging geen verandering heeft onder gaan, kan deze buiten beschouwing worden ? IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Illllllll gelaten. Omtrent de zoogenaamde vervolgoefeningen, die gelukkig thansjweer bij haar waren naam: herhalings-oefeningen worden genoemd, zij aangeteekend, dat deze in den regel" zullen worden verdeeld over twee tijdvakken, zoodat de minister vrij is de 40 dagen ineens te doen dienen, indien groote oefeningen of andere redenen dit wellicht noodig maken. Deze oefeningen worden vervuld binnen G jaar na het tijdperk van de eerste oefening, zoodat de dienstplichtige practisch op zijn 27e jaar geheel vrij in zijn doen en laten is. Wat is nu de strekking van deze wijzigin gen? We dienen daartoe terug te treden in de beschouwingen, die betrekking hebben op het oorspronkelijke wetsontwerp. Daarin vormde den steen des aanstoots de wensen van den toenmaligen minister Pop om het leger in twee deelen te scheiden, waar van een deel volledig geoefend werd en een deel onvolledig, waarbij deze bewindsman meende dat de onvolledig geoefenden vór het gebruik te velde alsnog zouden kunnen worden geoefend. Dit werd door alle deskun digen met een voor defensie zaken ongemeene eenstemmigheid betwist. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinr CKARIVARIUS, Ruize-rijmen, 5 Bundels f 0.65 Charivaria, 3 Bundels d f 0.65 Uitgave H. D. TJEENK WILLINK & Zn., Haarlem Terecht wees men er op, dat, in een klein land als het onze,de sterkte en de hoedanigheid van het veldleger in eersten aanleg de waarde bepaalden van het veldleger. Waar thans door allerlei uitlatingen van officieele personen in ons land, in Frankrijk, in Duitschland, ja zelfs in België, is vast gesteld geworden dat onze vroege, dus tijdige mobilisatie van een behoorlijk leger, de reden is geweest van de eerbiediging van onze neutraliteit, daar ligt het voor de hand, dat men algemeen van oordeel is, dat de pa raatheid van het leger in de eerste dagen eener mobilisatie noodzakelijk is en dat men dan niet nog eens moet gaan aanvangen met het oefenen van mannen, die slechts gedeel telijk zijn afgericht. Daarnaast had de minister Pop een deel der ouderen van de volledig geoefenden voor de bezetting van liniën en stellingen bestemd, terwijl in dien gedachtengang een deel der reservetroepen (onvo lledig geoefenden) beter voor die taak had kunnen worden bestemd. Het is een verheugend verschijnsel, dat het verzet tegen de wet het duidelijkst aan den dag is gekomen in hetgeen men meende, dat schade zou doen aan de levensbelangen der weermacht en niet_op nevenpunten, die weinig ter zake doen en na overleg zijn op te lossen. De wijziging, die in de wet is aangebracht, beoogt dan ook in dezen toestand verbetering te brengen. Een nadeel is, dat de organisatie thans meer in de diepte wordt gezocht, daar het verkleinen van de lichtingen noodwendig meer lichtingen voor het veldleger moet eisenen. Dit is (behoudens het feit van de steeds kleiner wordende groep, die de lasten draagt) geen practisch bezwaar, daar bij eene evcntueele mobilisatie toch onmiddellijk beschikt wordt over alle lichtingen. Noch op de herhalingsoefeningen, noch op den duur van den dienstplicht heeft het invloed of meerdere lichtingen dan vroeger voor het veldleger zijn bestemd. In de ge wijzigde wet is nog rekening gehouden met het feit, dat de Vrijwillige Landstorm komt te vervallen, op het oogenblik, dat de Landstormwet wordt ingetrokken. Men heeft dit voor het bestaande personeel van den vrijwilligen Landstorm in orde gemaakt door overneming van een amendement van der Voort van Zijp. CADILLAC Hat Meesterstuk dar Autotechniek Importeur: K.LANDEWEER, UTRECHT Evenwel is de zaak hiermede niet in orde en dient een nieuw wetje te worden ont worpen, op grond waarvan vrijwilligers zich voor de militaire vooroefeningen kunnen verbinden. Eerst als dit wetje is ingediend en aangenomen kan een nieuw instituut in het leven worden geroepen, waarin de vrijwillige Landstorm overgaat. Zonder dat de toelichting op de gewijzigde wet daarvan spreekt, mag verondersteld worden, dat men door een andere dislocatie der troepen, in verband met den wensen om de oefeningen in kampementen te doen houden, zal trachten de indeeling van de dienstplichtigen in andere districten te doen plaats hebben dan tegenwoordig en verschil lende garnizoenen op te heffen. Waar de vredesorganisatie eveneens wordt gewijzigd, zal een inkrimping plaats hebben van beroepspersoneel. Naar onze meening zal deze inkrimping met het oog op de pensioenwetten en het feit, dat reeds veel beroepspersoneel buiten het leger werkzaam is, geen groote afmetingen behoeven aan te nemen en geen ernstige moeilijkheden ver oorzaken, behoudens in de hoogere officiersrangen. iiiiiiiHiiiminiiimiiiii HiimiiiHiiiiiiiMimiii HET LAND DER UITVLUCHTEN Het wordt tijd weer eens een inval te doen in het land der uitvluchten. De uitvluchtelingen voelen zich weer veel te veilig. Ze zitten achter verstokte oude, vieze bedenksels, waar in langen tijd niets aan gedaan is. En als ze te lang met rust worden gelaten, dan raken ze in den zoeten waan, dat hun uit vluchten heel overtuigende en fatsoenlijke argumenten zijn, zoo goed als die van een ander, die dus ook gerespecteerd moeten worden. Dat brengt de eenigszins opge schrikte geweetens weer tot rust en het stelletje leugens kan weer een tijdje mee. De kunst van den uitvluchteling bestaat daarin, dat hij den man die hem tracht vast te zetten op zij-paadjes lokt en hem door een of ander groot woord ooverdondert om daarna, als het woord tot daad zal worden, het oude leugenpaadje weer stiekempjes op te zoeken en te begaan, met het gevoel nu geheel gerechtvaardigd te zijn. AUTOBANDEN M Kut |U«. O. t Pit M, Time to Re-tire? (Buy Fi»kj Schitterende Kwaliteiten lage Prijzen - Alom verkrijgbaar VOOR NEDERLAND Ï.T.JLUI.L De taktiek die teegenover den uitvluchte ling past, is het onmiddelijk vast-nagelen van den leugen, en vasthouden als een bulldog, zonder zich op zijweegen te laten lok ken of zich te laten verblinden door een dik woord. Want de uitvluchteling is glib berig en kronkelig. Het gaat bij hem ook om zijn veiligheid en gemak, zijn genoegens en gewoonten. Eevenmin als de paling wil hij in de pan, hij wringt zich wanhopig door alle gaten. De voorige maal sprak ik van een der dikste uitvluchten waarachter tal van vreesachtigen zich goed geborgen achten. De uit vluchteling zegt: welzijn niet rijp, de menschen niet, de maatschappij niet, dus moeten we wachten, en voortgaan met ons onrechtvaardig en onmaatschappelijk leeven totdat we rijp zijn". Welke is nu de beweering ook terecht gevoeld als een beschuldiging die te niet zou worden gedaan door deeze uitvlucht: dat de menschen niet rijp zijn? Ik heb beweerd, nu reeds dertig jaren lang dat de rechts-verhoudingen in onze maatschappij onbillijk zijn, omdat er beroovings-rechten worden toegekend aan in dividuen, die daartoe geen verdienste of nuttigheid behoeven te hebben, en die deeze rechten alleen aanwenden tot schade voor de gemeenschap en voor zichzelven. -Deeze schattings-rechten particuliere belastingen, zou men ook kunnen zeggen hebben den naam van rechten van bezit of eigendom, niet in den zin van gebruiksrecht, maar in de uitgestrekte beteekcnis van bebeschikkmgsrecht oover grond en goed, veel meer dan tot eigen gebruik zou kunnen dienen, Deeze rechten nu dragen den fictie ven naam van kapitaal-bezit" en maken het af-eischen van rente mooglijk. Deeze rechten zijn willekeurige instellin gen, en hangen samen met het mystieke en weetenschappelijk niet nader te doorgronden gevoel van recht en billijkheid. Het komt er maar op aan, te weeten, wat de volwassen, gezonde, toereekenbare mensen de rijpe mensen dus billijk vindt. En nu blijkt bij het eenvoudigste onderzoek reeds, dat voor den gemiddelden mensen van onzen tijd en ons ras, het beschikkings-recht oover goed, als het meer is dan gebruiks recht, niet billijk is. Volgens het rechtsgevoel van den mensen van onzen tijd is het niet billijk dat een landheer ver van zijn landgoed in weelde leeft door den arbeid van talrijke onderhoorigen, die steeds eeven arm blijven. Nu spreekt men van den goeden landheer, als den bij uitstek productieven en nuttigen mensen. Dat zou een landheer zijn, die zelf ziji, goed administreerde en tot zijn deel een behoorlijk administratie-loon nam en niet mér. Indien dit wonder ergens bestaat dan is 't ook geen landeigenaar meer, want dan heejt hij van zijn rechten afstand gedaan. Zijn recht toch is : in de stad te gaan woonen en het grootste gedeelte van het door zijn pachters en daggelders zuur ver diende geld naar willekeur te verkwisten, 2onder zelfs nauwkeurig te weeten, hoeveel land hij heeft. Dit is zijn recht! verstaat ge, uitvluchteling! Neen, niet trachten weg te kronkelen, ik houd u vast: Waar is de ,,on rijpe" mensch, onbeschaamd genoeg om te zeggen dat hij dit een billijk en rechtvaar dig recht vindt? Zoo rijp" zijn wij allemaal wel, om te voelen dat dit soort recht een bitter en schan delijk onrecht is. Moeten we nog langer rijp worden, tot wij geheel en al rot zijn ? Is de uitvluchteling aldus in een hoek gedreeven dan zal hij trachtten u op zijpaadjes te leiden, b.v. door te zeggen: maar hoe moet het dan? Achter die uitvlucht zal hij zich weer veilig wanen. Niemand kan natuurlijk pre cies zeggen hoe de maatschappelijke orde zich wijzigen zal. En wie zich op dat zijpaadje laat leiden komt spoedig in zulk dialectisch doorn- en struikgewas, dat de uitvluchteling kans ziet om zich schijnbaar uit de klem te redden. Hoe het moet", dat zal de werkelijkheid wel uitmaken. Dat krijgt men nooit te weeten vór de praktijk het heeft geleerd. Maar zoolang men zich laat verschrikken door dat malle woord: niet rijp", zoolang ook gebeurt er niets en zal men nooit wee ten : hoe het moet". Het droevige van die uitvluchten is dat ze niet alleen verdoovend werken op het ongeruste geweeten, maar ook verlammend op de neiging tot handelen. , Waar iedereen, klein en groot, doordrongen is van de onrechtvaardigheid der maatschap pelijke toestanden, waar de kinderen zelf vragen aan hun ouders welke weegen er zijn om geld eerlijk te verdienen en waar dan alle uitvluchtelingen zijn verdreeven, daai zou het' practisch onderzoek onmiddelijk worden ter hand genoomen, men zou voor geen bezwaren terug schrikken, men zou den strijd teegen het onrecht met niet minder Mllllllllllll ?imfUIUMIIIIIIIIIIIII iiiiiiiiifiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiimiii KUNSTHANDEL JACK HIEKERK vjh Chef Goupil A Co. 23 & 25a Lange Houtstr.'s-Gravenhage MEESTERWERKEN VAN DE 17e EEUWSCHE, HAAGSCHE EU FRANSCHE SCHOOL kracht en ijver onderneemen als het droog leggen van de Zuiderzee. Onder mijn enquête-brieven vind ik er een van een achtbaren man, in 't bezit van uitgestrekte landgoederen. Hoor hoe hij orakelt: ,,de maatschappelijke toestanden en de innerlijke rust, die door langdurigen oorlog zoozeer geleeden hebbin, mogen i'ict door het verkondigen van nieuws theiirien, die in de praktijk onhoudbaar zullen blijken te zijn, nog meer verstoord worden. En dan verder, (met tante Betje er bij): Door gemeenschappelijk grondbezit wordt alle energie van den mensch gedood en zal dit eerder nadeelig dan voordeelig op de soeiale toestanden inwerken .... Alle energie maar iiefst gedood! t'is geen kleinigheid. Dat zou natuurlijk zeer slecht op de sociale toestanden inwerken. Nu weet ik toevallig dat de vader van dcezen landeigenaar tot economisch systeem had : schandelijk lage loonen te betalen en zich aan alle kanten te laten besteden. Wel een geschikte methode om den onrijpen mensch tot moreele rijpheid te brengen! En wel een bevoegd persoon om te oordeelen oover theoriën die in de praktijk onhoudbaar zuilen blijken te zijn !" Wat is nu de schijn-waarheid achter deeze uitvlucht omtrent de rijpheid der menschen? en het dooden van hun energie? Het is deeze: Wanneer onbekwame, slecht ontwikkelde, door hun milieu verdorven menschen aan het landbouw-bedrijf worden gezet, dan werken zij niet zoo ijverig en zoo productief als de geoefende landbouwer. De proefnemingen om stads-arbek'ers .of indus trie-arbeiders op het land te laten wer ken gaven verlies. Terwijl Staats-exploitatie in eigen beheer, ook met bekwame arbeiders niet altijd de gewcnschtc uit komsten opleveide. Maar wie zegt dat gemeenschappelijk grondbezit altijd met bjdorven en onbe kwame arbeiders moet gedreven worden? en wie zegt dat het vrij maken van den grond, het wegneemen van het monopolie, altijd op die manier moet geschieden dat de landbouwer gaat reekenen op Staatshulp en niet werkt zooals hij voor zichzelven op eigen terrein zou werken? Zie dat is ook echte uitvluchtelings-taktiek: Men stelt de bedoeling van den tegenstander onjuist vór. en vernielt dan dapper deeze fictie. Maar dit is leugen, uitvluchteling! De Staat behoeft alleen het grond-monopolie op te heffen en de grond zoodanig ter bebouwing uit te geeven, dat de productie opgedreeven en niet verzwakt wordt. Dus door bekwame en geoefende landbouwers tot pachters te maken, met een matige pacht ten bate van den Staat, en met den waarborg dat de grond feitelijk zal toehooren aan de opwoonenden die hem W. J. M. LINDEN iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiimiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiti goed bewerken, en niet moogen vervreemden of onderverhuuren. Deeze eenvoudige methode is zonder eenig risico veilig te bepioeven, en naar mijn vijfen-twintig jarige ervaring met tuin- en landar beiders leerde, zonder eenigen twijfel heilzaam en uitvoerbaar. Op die wijze krijgt men geen vermindering maar een stijging vandeenergie, omdat de landbouwer dan werkelijk voor zichzelven werkt en de volle opbrengst van zijn arbeid geniet, behoudens een matig tribuut aan den Staat. Dus niets van voorbarige, ooverijlde maatreegelen, maar een hoogst noodig ingrijpen in verouderde en dór en dór rotte toe standen, die bron zijn van verkwisting, arbeidsschuuwheid, armoede en diefstal. Te zeggen dat de menschen niet rijp" zijn hiervoor, is eeven zot als het zou zijn te beweeren dat de menschen nog niet rijp zijn voor hygiëne, voor goed onderwijs, voor geneeskundige hulp, voor wetten teegen diefstal en opligting, teegen verduistering en woeker. Want het grond-monopolie is woeker, in den ongunstigsten zin. Het benadeelt den landbouwer, die de vruchten van zijn arbeid dour anderen ziet verkwisten, en dus natuurIfik zijn lust in 't werk verliest het be nadeelt den landheer, die door onverdiende oovervloed tot verkwisting komt en demo raliseert en eindelijk benadeelt het den staat, die in de zakken van particulieren ziet verdwijnen wat aan de gemeenschap toekomt, de oovennaat die bij alle goede pioductie ontstaat, en voor de gemeenschap onmisbaar is. F R E D E R l K V A-N E E D E N TRANSPORT Mij. HOLLAND", Weesperzijde 94, AMSTERDAM Tel. Zuid 4271. Tel.-Adres Transport VERHUIZINGEN1, ook per gesloten auto verhuiswagens met aanhangwagen. Binnen een rayon van 80 Km. bespaart men Hotelkosten. BEHANGERU en STOFFEERDER!.). Machinale Stofreiniging. Bewaarplaatsen voor Inboedels..

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl