De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 15 oktober pagina 2

15 oktober 1921 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 Oct. '21. No. 23J 2 FINIS ATLANTA Teekentnt voor de Amsterdammer" MUI Jtrdaa* if S De deurwaarder: ,,Eindelijk !" lllllllllllllllll is van iedereen. Hoe weinig menschen zijn in staat zich zelf te beheerschen; hoe zou dan de collectieve massa dat kunnen doen, vooral als haar het denkbeeld is bijgebracht, dat zij niet alleen de hoogste macht bezit, maar die ook alleen met goed gevolg kan gebruiken, als haar wordt voorgehouden, dat al haar denk beelden uitnemend, al haar daden bewonde renswaardig zijn. Het is nu eenmaah zoo; er is een groote mate van beschaving nopdig om zich zelf te kunnen beheerschen, nog meer om de macht ongebruikt te laten, die men nu eenmaal bezit. Slechts zeer sterke beenen kun nen de weelde der heerschappij verdragen. Dat blijkt nu weer duidelijk uit de jongste wethouderscrisis te Rotterdam,waar de heeren Heykoop en De Zeeuw na herhaald gedreig er het bijltje bij hebben neergelegd. Hun partijvergadering, voorgelicht door den heer Ter Laan, raadslid als de heeren Heykoop en De Zeeuw, hechtte haar zegel aan het ontslag der beide wethouders. Wat hier is gebeurd, is de meest valsche de,,,?iiiiiiiiiiiiilillilim m i """ i"" imiiM DE TWEEDE VOLKENBONDS VERGADERING (Met teekeningen van B. Petrovic door La Suisse" aan De Amsterdammer" afgzstaan.) Juist een maand heeft de Tweede Volkenbondsvergadering te Genève geduurd en zel den zal een internationale conferentie hebben plaats gehad,waar werkelijk zoo ononderbroken hard gewerkt werd. Een andere bijzonder heid 'is de buitengewoon goede geest tus schen alle delegaties geweest. In tegenstelling met de vorige vergadering was de openbaarheid der beraadslagingen volledig. Reeds verleden jaar had Lord Robert Cecil een pleidooi gevoerd voor de volledige openbaarheid. Zijn voorstel ontmoette toen grooten tegenstand. Dit jaar veranderde deze toestand volkomen. Reeds terstond gaven een drietal commissies het goede vooi beeld door haar besprekingen openbaar te maken. Gelei delijk volgden toen ook de drie andere en toen begon het eigenlijke werk. Er zijn menschen die nooit tevreden zijn en die thans beweerden, dat ook deze openbaar heid veelal maar schijn was, daar het eigenlijke werk in de kleine-subcommissies van meestal vijf personen gedaan werd, die natuurlijk niet in openbare zitting bijeenkwamen! Dergelijke klachten werden vooral geuit door hen, die niet de moeite namen zelf de commis sievergaderingen bij te wonen! Wat zijn nu de 'uitkomsten dezer Confe rentie, die zooveel arbeidskracht en zooveel goeden wil ten toon spreidde en daarbij alle deuren en vensters openzette voor ieder, die in haar werk belang stelt? De heer van Karnebeek heeft het in zijn slotrede zoo juist gezegd: zoowel de utopisten, die wonderen verwachtten, als de sceptici, die op een uiteen vallen van den Volkenbond hoopten, zullen teleurgesteldzijn. De Volkenbond kan niet in eens de wereld uit het moeras bevrij den, waarin de wereldoorlog en de daaraan voor afgaande eeuwen van .internatio naal wantrouwen haar gebracht hebben. De Vol kenbond kan slechts geleidelijk door net verster ken der interna tionale samen werking en door het aan kwee ken mocratie, die men zich kan voorstellen. Het is hier alles schijn. En nu bedoelenVij niet het feit, dat het votum van zulk een hoogst een zijdig voorgelichte vergadering van geen be teekenis moet worden geacht. Wie de mentalitet van zulke kiezersvergaderingen kent, weet,dat daar het grootste woord en de handig ste repliek het ten slotte altijd winnen; de massa wordt nimmer beheerscht door ver standelijke overwegingen, maar door elemen taire sentimenten. Maar het ernstige van dit geval is, dat hier weer een procédéwordt toege past van revolutionairen huize, dat wij van ouds kennen en dat steeds perioden van poli tiek verval kenmerkt. Dat procédéis de poging van een minderheid om door gedreigden of werkelijken dwang dit laatste natuurlijk in de ruimste beteekenis de meerderheid te overrompelen en zoo te beheerschen. Wil de democratie nog eenige toekomst hebben, dan moet zij van dergelijke middelen voor goed af zien. Het is natuurlijk zeer de vraag, of theore tisch de meerderheid altijd gelijk heeft; IlilllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIlllllllllllllllll KRIKT E1ATIS TOEZEIOIK AAI VAN DER HOOP1* MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ. AMSTERDAM VAN HAAR LAATST VERSCHENEN TELEFOON AMSTELDIJK . Trompstraat 2195 ZUID ISRAELS WEZEN EN WILLEN iiiiiiilmiiiiiiiiiuiiMimiiiiiiim iiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiii zelfs is het nog steeds een open vraag,met welk recht de meerderheid zich mag stellen in de plaats van het geheel. Maar in geen geval komt dat recht aan de minderheid toe; een minderheid, die zich gedraagt als ware zij het geheel, het volk, handelt ondemocratisch, al tooit zij zich ook met democratische leuzen. En het is een vermoording der democratie, wanneer zoo iets regel zou gaan worden. De democratie is bij ons nog betrekkelijk jong. Zij is nog lang niet populair in breeden kring; in den grond is ons volk ook zoo bijzon der democratisch niet. Wie aan de democratie gelooven of althans haar taal spreken, mogen dat bedenken. Want de ontwikkeling gaat snel; op Cleon is de ondergang der Atheensche democratie zeer spoedig gevolgd. De echte de mocraat behoeft zich bovendien niet te over ijlen; wie gelooven, haasten nu eenmaal niet; wie zich haasten, geven blijk van klein geloof in hun beginselen. H. B R u G M A N s IlllllllltllllllUlllllllllllllllllllllllllllllltllllll umin»minimum Balfour Fisher van internationaal vertrouwen verbete ringen tot stand brengen. Wie geen begrip heeft voor de werkelijkheid, zal steeds worden teleurgesteld. Doch omgekeerd, hoe veel minder nog zijn zij in het gelijk gesteld, die meenden, dat de Tweede Volkenbonds vergadering reeds de teekenen der ontbinding zou in zich dragen. Hoe juichten de sceptici niet, toen Harding den Volkenbond voor dood" verklaarde, en toen Argentinië de Eerste Volkenbondsvergadering verlaten had. Dit jaar waren mér Staten dan verleden jaar te Genève vertegenwoordigd: 45 Regeeringen hadden haar officieele vertegenwoordigers afgevaardigd, en de eensgezindheid, het besef der noodzakelijkheid van het voortbestaan van den Volkenbond als politieke en zede lijke manifestatie van de belangensolidariteit der volkeren", waren sterker nog dan het vorige jaar. De Zuid-Amerikaansche Staten hebben duidelijk getoond den Volkenbond getrouw te blijven en men mag hopen, dat door rum en Spaije's toedoen Argentinië het vol gend jaar wed;r officieel vertegenwoordigd zal zijn. Reeds thans woonden niet-officieele gedelegeerden van Argentinië de geheele Ver gadering belangstellend bij. In een voortreffelijke rede tijdens de algemeene beschouwingen over het beleid van den Volkenbondsraad in het afgeloopen jaar bracht de veteraan der Volkenbondsbeweging, Léon Bourgeois, in herinnering, dat de Volken bond zich drieërlei tot taak stelt: de orga nisatie van het internationale Recht, de ver zekering van den internationalen Vrede, de regeling van het internationale Leven. Re:ht, Vrede, Leven, in deze drie woorden kon men naar Bourgeois' opvatting het gebied der Volkenbondswerkzaamheden omschrijven. Op elk dezer drie gebieden heeft de Tweede Volkenbondsvergadering nuttig werk ver richt. III HET ZIONISTENCONGRES TE KARLSBAD. Ruim driekwart millioen Joden hebben den shekel" betaald en daarmede zich vastgelegd op het Bazeler Program, of sinds de Balfour verklaring beter gezegd: op het Jewish National Home. Nog nooit heeft het Zionistencongres met zooveel recht zich de vertegenwoordiger van het Joodsche Volk genoemd. Het was.ook noodig dat dit Congres een zoo groot mogelijk prestige had, want de plicht rustte erop van de in-ontvangstname, de ratificatie als 't ware, van de Balfourverklaring en het besluit van San Remo. Dit is in de laatste nachtzitting gebeurd, toen een geheele reeks moties, door de politieke commissie uit het congres aan het plenum voorgelegd, werden aangenomen in plechtige stemming door een vergadering die zich van haar historische beteekenis bewust was. Enkele passages wi! ik hier citeeren: L... Getroffen en dankbaar vernam ,het Joodsche Volk de met toestemming ,der volken gegeven verklaring van de ,Britsche Natie, die onder den naam ,van Balfour-dedaratie historisch geworden ,is, de verklaringen van Frankrijk en Ita,lië, en hunne bevestiging en bekrachtiging ,door het besluit der Mogendheden te ,San Remo. Het Joodsche volk wacht op de verwezenlijking dezer verklaringen en van dit besluit. Het verwacht, dat in Erets Israël ten spoedigste de politieke, administratieve, en economische voorwaarden geschapen worden, die de oprichting van het Nationale Tehuis zullen verzekeren...." II. Het XII Congres verklaart dat de spoedige bekrachtiging van het Palestina mandaat door den Volkenbond voor de orde en de ontwikkeling van het land en den opbouw van het nationaal Tehuis dringend noodzakelijk is. Ofschoon het Ontwerp-mandaat in vele opzichten onvol,,komen is, en niet beantwoordt aan vele door de Zionistische Organisatie opgestelde eischen, drukt toch het congres zijn overtuiging uit dat de bekrachtiging van het Mandaat den weg zal banen tot een wettig geregelden, voorspoedigen en productieven arbeid van het Joodsche Volk, aan den opbouw van zijn nationaal Tehuis en tot heil van de geheele bevolking van Palestina...." De vraag is gesteld, in verband met de belangrijke zaken waarvoor het congres zich geplaatst zag: beantwoordt de vorm van dit Congres nog wel aan zijn doel? Moest niet een meer permanente vorm gezocht worden, ten einde het Congres meer op een Parlement te doen gelijken, waarvan het in vele opzich ten de taak heeft? Gelukkig is die vraag nog niet ernstig aan de orde gesteld, de tijden zijn er nog niet rijp voor. En ook zóheeft het Congres, bij alle menschelijke ontoereikend heid, veel en goed werk gedaan. Het heeft de atmosfeer gezuiverd. Het heeft eindelijk langs constitutioneelen weg een Leiding in elkaar gezet, waardoor de basis voor een behoorlijk werken met het noodige gezag is herkregen. Het heeft de noodige wijzigingen in het Statuut der Organisatie aangebracht. Aan de critiek is gelegen-heid gegeven en daarvan is ampel gebruik gemaakt om zich te uiten. n nieuwe lijnen zijn vastge steld voor de Politiek, het Palestinawerk, en voor het Opbouw-fonds. (Keren Hajesod). iiiiiimiliiiiiiiimuiiiiiiiiii Internationaal Recht! Wie denkt hier niet terstond aan de verkiezing van de rechters en plaatsvervangende rechters in het Internati onaal Gerechtshof, die op 14 September heeft plaats gehad? Hierdoor is het internationaal Gerechtshof, dat in het Haagsche Vredespaleis zijn zetel zal hebben en welks oprichting op 13 December 1920 door de Eerste Volken bondsvergadering besloten was, tot een wer kelijkheid geworden. Het internationaal Recht is door de Tweede Volkenbondsvergadering ook behartigd, toen zij de verschillende voorstellen tot herziening van het Volkenbondsverdrag behandelde. Voor het eerst is deze Grondwet van den Vol kenbond aan een werkelijk grondige inter nationale discussie onderworpen. Door den arbeid der constitutionneelen commissie,waaiin de Nederlandsche gedelegeerde Prof. Struycken een vooraanstaande plaats heeft ingenomen, is het Vplkenbondsrecht in menig opzicht verduidelijkt en zijn van verschillende artikelen de onduidelijkheden aan het licht getoond, waardoor de Derde Volkenbonds vergadering hier den weg uit het duister in het licht gemakkelijker zal kunnen vinden. Als belangrijkste uitkomst op dit gebied is te ver melden, dat thans het artikel, hoe wijzigingen in het Volkenbondsverdrag kunnen tot stand komen, op ondubbelzinnige wijze nieuw geredi geerd is. Door voor amendementen niet de gebruikelijke eenstemmigheid, doch slechts een 3/4 meerderheid te vorderen, is gewaar borgd, dat het Pakt met den tijdgeest zal kunnen medegaan. Internationale Vrede ! Meer dan waarschijn lijk iemand tevoren vermoed had, heeft de Volkenbondsvergadering zich bezig gehouden met pogingen, om in bepaalde streken den vrede te hand haven. Voorzit ter van Karne beek heeft in zijn sluitings rede hiervan geen gewag gemaakt. Hij vond de posi tieve uitkom sten van deze pogingen klaar blijkelijk te weinig hoopvol, om met vol doening ze onder de win sten der Verga dering te kun nen vermelden. En inderdaad, het geschil tusschen Polen en Lithauen, waaraan twee lange zittingen werden gewijd, Léon Bourgeois Hj. Branting kon geen ' stap verder worden gebracht. Iets optimistischer schijnt men echter te mogen zijn met betrekking tot het geschil Albanie-Servie-Griekenland. Het zenden van een Volkenbondscommissie naar het betwiste gebied kan tot de rust aldaar zeker bijdragen. Doch de zorg voor de verzekering van den internationalen Vrede omvat mér dan een behandeling van concrete geschillen. De orga nisatie van het machtmiddel van den Volken bond, de economische blokkade, die tegen een vredeverstorenden Staat moet worden aange wend, mag in deze*rubriek stellig op de creditzijde der Vergadering worden vermeld. En het voor de vredeshandhaving zoo belangrijk vraagstuk van de beperking der bewapening za!, indien de gemengde tijdelijke commissie voor het bewapeningsvraagstuk" haar plicht doet, thans endelijk uit de phase der alge meenheden,die ons niets nader tot de oplossing bracht, bevrijd worden. Aan deze uit militaire en burgerlijke elementen bestaande commissie vandaar de naam gemengd" is n.l. opgedragen in groote lijnen een bepaald plan van bewapeningsbeperking aan de Derde Volkenbondsvergadering voor te leggen. Ten slotte; het internationaal Leven. Op dit gebied zijn wel de meeste besluiten der Tweede Volkenbondsvergadering genomen. Ook thans weder gaf de Vergadering, evenals haar voorgangster van 1920, blijk te beseffen, van hoeveel belang voor het hoofddoel van den Volkenbond, de verzekering van büjvenden Vrede, op het Recht gebouwd, de organisatie van het internationale Leven is. Bij alle dele gaties bestond een levendig bewustzijn van de belangensolidariteit op zoo menig gebied en van de doelmatigheid hieromtrent gemeen schappelijk een regeling te treffen. Aldus werd besloten met vereende krachten den strijd voort te zetten tegen de besmettelijke ziekten in Oost-Europa, tegen het opium-gebruik en tegen den handel in vrouwen en kinderen. Door haar instemming uit te spreken met de handelingen der Verkeersconferentie van BarGillette veilioheids-scheermes Koopi het nog heden, het geeft U meer dan de helft besparing in Uw mesjesverbruik. Overal verkrijgbaar in diverse soorten vanaf f 15. GILLETTE SAFETY RAZOR CY. Keizersgracht 31 Amsterdam De Politiek. In het antwoord op de Balfourverklaring is de richting voorzoover het de. buitenlandsche politiek betreft, al aange geven. Vasthouden aan het woord van Engeland, de Balfourverklaring, die beschouwd moet worden als het grondlegge.id Staatsstuk, iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiuiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiimiiniiiiiiiiHiiiim UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAVENHAGE, TILBURG, LEEUWARDEN, OI8TERWIJK. UDENHOUT, LOCHEM en BORGULO. Agentschappen in Indië: BATATIA. SOERABAYA, SEMARANG, BANDOENG, MEDAN e WELTEVREDEN. celona gaf de Vergadering blijk van haar in zicht, dat de grootst mogelijke vrijheid en zekerheid van verkeer een gemeenschappelijk belang van allen is. Door de economische en financieele permanente Volkenbondscommissie op te dragen haar studies betreffende inter nationale credieten, eerste grondstoffen, recht vaardige handelsbetrekkingen tusschen de Volkenbondsleden voort te zetten, is het uitzicht geboren, dat een volgende Volkenbondsver gadering ook omtrent deze levensbelangen der Staten tot een regeling zal komen. Door het in werking stellen van het mandatenstelsel van den Volkenbond, eindelijk, zal ook op internationaal koloniaal gebied aan nieuwe humanitaire beginselen een meer algemeene toepassing worden gegeven. Zij, die het nut van een geleidelijken vooruit gang erkennen, kunnen tevreden zijn. Zij, die trots dezen niet te ontkennen voor uitgang desniettemin zich beklagen, dat alles zoo langzaam gaat, zouden onrechtvaardig zijn, indien zij de Tweede Volkenbondsverga dering zelf daarvan een verwijt maken. De gedelegeerden waren officieele afgevaardig den hunner Regeeringen. Dat zij zich dit, meer nog dan het vorige jaar, voorturend voor oogen hielden en niets besloten, waarvan zij niet overtuigd waren, dat hun besluit door hun regeering ook inderdaad zou bekrachtigd wor den, het strekt hun tot eer en verhoogt de beteekenis der Vergadering. Wie snelleren vooruitgang wenschen, zij moeten zich wenden niet tot de gedelegeerden der Vergadering aan wier goeden wil niet te twijfelen is, doch tot de'Regeeringen zelf en bovenal tot de volkeren, wier vertrouwen voor het aan het bewind blijven eener Regeering onmisbaar is. De volkeren te bewe gen meer aan dacht aan de Vol kenbondsvergade ringen te schenken, de volkeren te winnen voor de groote idealen die reeds bij de meeste gedelegeerden ter Tweede Volken bondsvergadering zelf in leven zijn, dit zij de groote taak van allen, die snellere hervor mingen wenschen. De Volkenbonds vergadering, verre van hiervan afkeerigte zijn, heeft herhaaldelijk door den mond van haar meest gezaghebbende sprekers de volkeren tot dit taak opgeroepen ! B. D E -j O N G VAN BEEKENDONK Genève, 8 October 1921. ?m Fridtjof Nansen

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl