29 Oct. '21. No. 2314 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Op den Economischen Uitkijk Door de diepte. Het opschrift van deze rubriek begint bedenkelijk te worden: op den economischen uitkijk" wordt men gerekend meer en verder te zien dan de man, die niet beweert op zoo'n observatie-post te staan. En die man ver wacht dan, dat de ander, op den uitkijk, hem zeggen zal wat hij vandaar heeft waargeno men. Maar wat kan ik meer dcen dan mij lekenschap geven van de dagelijks zich voordoende feiten en hun beteekenis, meer dan: mijn indruk weergeven van wat wij allen beleven? Nooit was de toekomst ondoorgrondbaarder dan nu, nimmer'de onzekerheid grooter. Wat wel vaststaat (doch hoe pover is dit!), is, gelijk ik aan het slot van mijn vorige beschouwing reeds zeide, dat wij hier in Ne derland geen betere toestanden kunnen verwachten, zoolang in Europa en daar buiten alles blijft woelen en gisten als in een heksenketel. Maar wel pover is deze uit spraak. Want vraagt men: tegen wanneer het einde daarvan is te voorzien, dan is er wel niemand ter wereld, die zich van de be teekenis zijner woorden rekenschap geeft en op die vraag eenig ander dan een uiterst vaag en nietszeggend antwoord zou durven geven ! Wel kunnen wij aanduiden, welke voor waarden vervuld moeten worden om eindelijk het licht van den dageraad eener gunstige wending te zien aanbreken, maar o/en wanneer de vervulling van die voorwaarden beginnen zal zich af te teekenen, dat weet alweer geen mensch. En is iets geweldig-stumperigs in heel deze geschiedenis van de laatste jaren en ik vrees dat de geschiedschrijver later een hard, doch niet onverdiend vonnis zal vellen over de zoogenaamde leiders" der buitenlandsche staatkunde in die rijken, welker invloed op OELOF pITROEN KALVERSTRAAT 1 Amsterdam - OPGERICHT 1850 TELEFOON 658 N. DEN HAA8 - PLAATS 23 firma M. J. GOUDSMIT PAARLEN, BRILLANTEN Goud, Zilver «n Horloges Uitsluitend tent»kwaliteit iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitniMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii! den algemeenen gang van zaken het grootst is, welke leiders de toestanden niet beheerschen en niet bij machte zijn de door henzelven en hun voorgangers begane misslagen te her stellen en de fouten daarvan te niet te doen. Eer zien wij ze in die misslagen volharden. Wij krijgen den zeer sterken indruk dat hun politiek" hun wordt voorgeschreven door overwegingen van.... politiek, d. w. z. door allerlei doeleinden en oogmerken, die voor hen van het grootste belang zijn maar die niets uitstaande hebben met het belang der menschheid. M. a. w.: zij jagen een doel na, daf niet is: het vinden van een zakelijk antwoord op de vraag hoe zij de wereld het snelst en het best kunnen redden uit het moeras, waarin zij van dag tot dag steeds dieper zinkt. Welk doel zij dan wel beoogen, weet ik niet; misschien is het voordeel voor de partij", of behoud van de eigen machts positie, of voldoening van persoonlijke eer zucht, of slaafs volgen van de openbare mee ning, of voordeel behalen voor het tigen land, al moeten alle andere landen daaronder tot het uiterste lijden, of botvieren van wraak zuchtige gevoelens, of dat alles geheel of ge deeltelijk bij elkaar maar wat doet dit er eigenlijk toe? Wij zien deze leiders gehand haafd op hun hooge plaatsen en wij moeten daaruit afleiden dat zij in hun doen en laten worden gesteund door het volk dat achter hen staat, de parlementen, waaraan zij ver antwoordelijk zijn, de kiezers, die de leden dezer parlementen hebben aangewezen. En zoo komen wij, dunkt mij, bij den wortel van het kwaad. Tegen de voortdurende verwarring en verslechtering van de wereld conjunctuur, gevolg van wat de Jeidende figuren in de vreemde rijken doen en niet doen, is geen verzet bij de volken, wier lot door de handelingen en verzuimen van die leidende figuren wordt bepaald. Wij moeten gelooven dat deze figuren door die volken worden beschouwd als mannen, die de ver langens van die volken bevredigen. En wanneer wij dan die mannen niet boven alles zien streven naar een rationeelen weder opbouw van de zoo jammerlijk ontredderde wereld-huishouding, dan moeten wij wel gelooven dat hoe vreemd het klinken moge dit ook niet is wat allereerst en allermeest door die volken wordt begeerd. Ik denk mij, dat na den oorlog in de massa's nog leven ooilogs-instincten, die aan de leiders der binnen-en buitenlandsche staatkunde van de vreemde rijken bekend zijn en waaraan zij vór alles willen voldoen, ten deele misschien omdat zij die mee-voelen, ten deele wellicht omdat die voldoening hun schijnt de onaf wijsbare eisch van het oogenblik. Want dit is immers wel zeker: leefde er in die volkeren een sterke drang naar algemeen herstel van al wat nu is vernietigd en gebroken, een drift naar weder-opbouw, een jagen naar het vinden van een zakelijke oplossing van de groote moeilijkheden, waarvoor het heele menschdom na den oorlog is komen te staan en nog staat, dan zouden wij aan het roer van staat in de landen over de grenzen en over de zee mannen zien opstaan, die.... ik zeg niet: tegen die overweldigende taak waren opgewassen, maar wier werk ons dan toch duidelijk zou toonen dat de vervulling, zoo goed mogelijk, van die taak was hun allergrootste zorg en hun vurigst begeeren. Zie ik dit goed in, dan.... wordt de uit kijk niet minder somber. Want dan zien wij in de leiders dat, wat zij meestal zijn: de vol gers, en dan zien wij de groote stuwende kracht niet uitgaan van de enkelen vooraan, maar van de massa achter hen. En dan beseffen wij ook, dat hoop op herstel uitge sloten is, zoolang de mentaliteit dier massa's zich niet wijzigt en na die wijziging de man nen vooropgeschoven worden, die niet meer te rekenen hebben met de dan afgeleefde instinctenrmaar zich gedragen weten door de algemeene begeerte, dat nu dan toch eindelijk boven vroegere verdeeldheid en buiten chau vinistische overwegingen om reëel werk zal worden gedaan, waardoor ons oude Europa kan worden opgeheven uit dit steeds dieper economisch verval. Maar nu stelt zich dan de bange vraag: wanneer zal deze keer in de volksgezindheid zich gaan afteekenen en zoo sterk worden, dat aan de leidende staatslieden een nieuw doel wordt gesteld? Weer n van die vragen, waarvan het heet: Und ein Narr wartet auf Antwort." Slechts kunnen wij zeggen (maar een antw.iord is dit niet): klaarblijkelijk is de misère allerwegen niet zógroot, dat deze reactie zich nu reeds baanbreekt. Dat is, meen ik, de eenige, zij het dan ontstellende, uitkomst en uitweg: ook hier keert de wal het schip. De politiek, die niet vór alles naar economisch herstel streeft, moet haar heilloos werk nog verder voortzetten, zooveel verder, dat dan de onhoudbaarheid van die politiek ook geopenbaard wordt aan de massa's, welker instincten die politiek beheerschten. Eerst door uiterst nijpenden nood zal men dan inzien, zal men dan gedwongen worden tot het inzicht, dat voortgezette voldoening aan de begeerten dier instincten beduidt een volkomen onherstelbaar en volslagen economisch verval. Dan zullen ook zij, in wie die instincten blijven leven, begrijpen dat nog langer gehoor geven daar aan ook voor hen beteekent reddelooze onder gang en dat dus, tegen wil en dank, het roer wel moet worden omgegooid. Langs dien lijdensweg zullen wij uit het moeras moeten komen. Maar is dan niet nu reeds zeer veel onherroepelijk te loor gegaan? AUTOBANDEN «-? ««? ?«. O. t. M. M Time to Re-tire? (Buy FWO Schitterende Kwaliteiten Lage Prijzen - fa verklaar VOOR NEDERLAND Hofleverancier - Amsterdam UIÏEISTIIUT 2li -:- WILLEMSPARIWEfiS TEL. NOS. 2040-1881 TEL. Na. 1793 Zuid KOUDE EN WARME SCHOTELS Is dan niet de toestand niet thans reeds van dien aard, dat iedereen tot het inzicht der onafwijsbaarheid van een wending moet komen? Instincten zijn taai en veler belangen houden ze in stand. Het is geen troostvolle gedachte, dat wij nog dieper zullen moeten zakken eer van stijgen sprake kan zijn. Een sombere uit kijk". Maar ik zie geen anderen. En wij moeten wachten totdat de crisis zich heeft toegespitst tot op het onduldbare. Maar hoeveel zal dan voor goed verloren zijn! SMISSAERT IIHIII llll Illllllllllllllll llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIII DE TWENTSCHE BAIK Amsterdam, Rotterdam, 's-firavenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Bestoi-t kapitaal f 35 500.000.?Reserven: circa f 12.000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B.W. BLIJDENSTEIN &Co., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOE^ & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In-en Verkoop Wissels op Binnen-en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembourscredieten in Noord- en Zuid-Amerika. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Deposits. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIQING, hetzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Rente voor DEPOSITO'S ONTViNB- ei BETULKAS Nieun Doilinstnat 20-22, Jkmstnilain Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging 2 pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging 2% pCt. Voor andere termijnen op nadet overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAFE DEPOSIT INBICHTL\?f, geopend: opWerkd.v.8|i v.m.tot 4V»uur n.m. op Zaterdagen en Beursvacantledagen des morgens v. 8% tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand f ? 10.?per Jaar) en hooger te buur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Direct opvorderbaar 2 Tien dagen opzegging 2 J* Een maand vast . . i op nader overeen te komen Een maand opzegging } voorwaarden. Drie maanden opzegging . . . 3J % Zes Maanden 4 Een jaar . . . 4i Vanaf den dag der op zegging wordt J % minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor groote bedragen, volgens overeenkomst. De Maatschappij voor Hypothecair Credie! s-Gravenhage - Nassaulaan No 23 g»ft mlt 5 pCt Pandbrieven IN STUKKEN VAN f 10OO.?, f 5OO en f 1OO. III De bekende ALL-RISK-POLIS van de Excess" geeft de meest volledige dekking in alle ge vallen van schade. Modelpolissen en tarieven aan te vragen bij: J, Herm. Sehr der, Heerengr. 121/128, Amst. Telefoon N. 329. ItlDEL-MltTStllirrU Gestort Kapitaal ....... f 80,000,000.?. Statutaire Reserve ....... f 18,979,250.?. Buitengewone Reserve ..... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE. Vestigingen in NEDERLANDSCH-INDIË, STRAITS-SETTLEMENTS, BRITSCH-INDIË, CHINA en JAPAN. In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten. Incasseeringen en Financieeringen Schriftelijke en Telegrafische Credieten. Beiscredietbrieven. Deposito's Rekeningen-Cou rant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken. RENTEVERGOEDING VOOR DEPOSITO'S : Met n Jaar opzegging 4J pCt. Voor andere termijnen nader overeen te komen. Levensverzekering Maatschappij «flrnbem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden De Koliiniischi Voanehotiiink HAARLEM, KRUISWEG 70 Bijkantoor: Amst., Keizersgr. 604 Rotterdam, Wijn haven 129a, 's-Oravenhage, Oed. Burgw. 38, Maastricht, Stationstraat 36. De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f *.»«> en verkoopt 4>4 % schuld brieven in stukken van f 1000, t 500, / 100 en / 50. _ A tintori IfiDtkiiÉtail ti lottin'it { Directie: Mr. H. H. C. CASFENDIJK en I. MOSSELMAN De Bank geeft onder con trole van het Algemeen ] Administratie- en Trustkan-' toor 6% Pandbrieven uit tegen ' 100%. |: + littiid. Miittiik nat Opgericht in 1864 Viltiikutf Miitukweljk Kipltnl 15.000.00!) Verstrekt geld op eerste hypo theek zonder vooruitbetaling van rente. V oor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank, Ged. Bierha ven 25 te R'damof tot hare Agenten in de hoofdplaatsen des Kijks. De Dir. Mr.W.v. RossEM.Mr.TE REEPMAKER, Mr. M. P. C. v. WIJK ertéeim <fe ~§omper(z 1834 en wrediefvereeniging 1853 'apitaal en (fteseroes . . . ? 19. 500. 000, e (JJepostfoeen jaar vasf. ...... ¥li % zes maanden opzegging . . . 4'A % drie maanden opzegging . . . 33k lo QJoor andere termijnen op nader overeen f e /tomen voorwaarden Q)eposi(o'Ole(jlemen{ verkrijgbaar bij alle Kantoren der Q)an/t Oirt«li»v.N«derland: iH).N.PISTQR|US lederlandsclie Hypotheekbank Opgericht te VFENOAM in 189O Directie; Mr.6. BROUWER Jzn en Mr. H. J. BOS AMSTERDAM. Heerengracht 310 Kantoren: VEENDAM Oosterdiep C 5 Eiplaitit Miatsth. lipitiil 14.000.000. Ruimt 1.238,341.60 HjpoMin raim f 38.500.000. Paidbi 38.000.000.ROTTEBDAM a-GRAVENHAOE Zuidblaak 5e Kneuterdijk 18. Belast zich met lnca»eerlngen op het Binnen-en Buitenland. Koopt en verstrekt wissel»en cheques op het Buitenland. Verstrekt handelscredleten tegen zakelijk onderpand. Bezorgt telegrafische uitbetalingen. Belast zich met de uitvoering van Effeotenorders. Verhuurt Safeloketten. Neemt gelden deposito tot wekeljki teannoncceerenrentr. VERKRIJGBAAR: 5y2% PANDBRIEVEN a 99 % met uitloting a 1OO% van minstens 4% per jaar. Gelden op eerste hypotheek beschikbaar. Rente 6;/4 % en een beperkt bedrag 6%. N.B. Deze Bank niet te verwarren met de 15 jaar later eveneens te Veendam opgerichte Veendammer Hypotheekbank. INSULAIRE PANDBRIEVEN In omloop ruim 10 millioen gulden Verkrijgbaar: 6 % Pbr. * 100l/2 % Uitloting In 25 jaar a pari De Directie: J. J. COCK, H J.KORLVINKE DE HAARLEMSCHE HYPOTHEEKBANK. 6% Pandnrieven tegen Amsterdamschen Beurskoers INCASSO-BANK Amsterdam > Rotterdam - Almelo - Arnhem ? Cuyk - Delft - Dord recht - Enschedé? VftraTenhage - Gulpen (L.) - 's-Hertogenbwch Hilrergnm - Leeuwarden ? Maastricht- NHkerk-Tilbmrg - Utrecht ? Ude»Wonnwriwr - Wtfk b)] Dra-stede - Z**ndam Volgestort Kapitaal f 25.OOO.OOO. Rosorvo f 5.O11.7OO.|| Vreemd Bankpapier Cheques M Buitenl. Wissels Effectenorders Coupons Prolongaties SCHRETLEN&C2 AMSTERDAM. Kilzarsgr. 126 MIJMECCN. SU(Ugr»CfcL MLT«LIS701toM9t2«. tal.TM. U7t ?* fW. Verrichten alle Bankzaken. Anno Hy potheebban lz Hypothecair Kapitaal beschikbaar, lente vanaf 6% Directie: Mr. S. J. VAN ZYST Mr. J. F. VERSTEEVEN POSTCHEQUE EN GIRODIENST Als de winkelier het nemen van een post rekening uitstelt totdat al zijn klanten een post rekening hebben, en de klanten het nemen van een postrekening uitstellen tot alle winkeliers er een hebben genomen, duurt alles veel te lang. DE AMSTER DAM M ER Weekblad voor Nederland kost slechts f6.50 per half jaar BinnenL Vaart Risico Sociëteit. Telef. N. 1028 K. 7321 Amsterdam, Heerengractit S60. VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder land, België, Duitschland Frankrijk, enz. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom boot e n VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen in Schepen, Booten enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten, B a n kpapieren. Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa, naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-Indien, enz. VERZEKERINGEN op PASSAGIERSGOEDEREN. De schade in de Hotels enz. wordt vergoed. aWandsctie DvDoMhaok 's-GRA V EN H AG E 5°o FaaÉieven a 97%