De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 12 november pagina 11

12 november 1921 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

12 Nov. '21. No. 2316 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND i DE JNO VEMBERiS^TÖRM , ' -: Tetkening voor at Amsterdammer" van Joh. Braakensltli llllllltllflMIIIIIIIIHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIllllllHlllllllllllflIIIMIIHIIIIIIIIIMItHIIIIIIIUIIIIIIIfUIII AN ENGLISH OFFICER'S ADVENTURES IN HOLLAND whilst. chasing that elusive necessity "A JOB" '(Deze artikelen zijn door den schrijver bestemd voor de "Daily Mail"*en de Amsterdammer." Red. good Dutchmen and their homely vrouws. At times even hurgry, and lonely often, it cheered me so immensely, this feeling and knowiedge that these good people who, like us and the rest of the tired nervy" old world, have the same internal domestlc troubles, labour, unemployment etc. etc., have opened PREFACE Surely my first duty, before starting to feil you of rtiy experiences over here, must ?toe thist to publicly express, how reafly grate-fiifc I feel for the exfraordlnary kind symgathetic and so friendly hospitality which it Jias been my luck'to expcriehce from these their hearts and so often their homes to me, into which I have so thankfully sometimes crept, disappointed often, "fed up" somelïmes, but despairing never, and it's been just this touch of sympatby that has kept my flagflving. I'm no diplomat, Heaven save me, but l've wandered the world over all my life and. as R. W. Service says, "one learns to know oneself and men"; and this Isee and know, that the Dutch love us English more than any other race, and what is more, respect and trust us; and surely it would be well for us as a nation never to forget this. And now to concentrate my thoughts, and try and recount facts as they have befallen me in this complex land of windmills, waterways, and wondefful trams, gfapes, beer, cheese and mosquitoes!, wooden sabots and Parisian swade sJloes, pretty fresh gtrls with lots of stöctóng t on bicycles, homely laeHes w>th their.fresh.babieg on biclyctes, plump men with their plump wives,bumpingoverthe cobbled stfeets on bicycles, and the hundred and one sights and sounds that daily make one "love Holland more. INSPIRATION A wretched wet day in Town, and a useless search round the walls of that poor old, hopelessly depressing, but well meaning Officers Association, did it. With my currënt account at the bank nearly a negative quantity, and the prospectof more immêdiate funds?remotë, says I to myself, "son, you must get a move on^ but how, when and where the Lofdönly knows." Now I can't thiïik without' smoking and I'd always rather smoke than eat, if of the two luxuries I had to choose one; so into ac hop for an box of "Kensitas", my favourite virgins and then up "from the back of the box with a bang comes my .jnspiration." "l'ill see the boss at the factory and get him to place me," so off to Commercial Rd I buss and with a spasm. of "bonne chance," I' mshown right into the Manager. "YesSir, which brand do you require, and these are our trade prices." "Thanks very much," I murmur huskily, "but just a sample of each of your specialities, and so at the end of a month, if my work pleases you, will do me, and Sir, if possible, l'd like to stake my claim in Holland." He was going to refuse, but thank God was a young man himself, and a sportsman and something I suppose touched nis sense of humour, 'cos the next thing I realized was, l was on my way to Victoria to cabel the boattrain for the Hague, a very new but keen as mustard Salesmanager, but only if I found the prospects for business in Holland good. ? Third class train and 2nd steamer to the Hook cost me 3. I turn into my bunk at Harwich at 11 o'clock with a couple of nosey sheenies snoring a duet above and below me, but what of it; and l there and then thank God for "my chance." Another "inspiration" and out l tumble, bumping my friends intu wakeful bad temper and off goes a wire to some good Dutch friends l met at St. Moritz last year. "Surely little Poppie and her brother haven't quite forgotten me", thinks I; so bang goes five bob and good luck speed you, little wire. l'm awakened at 6 in the morning by the steward with a cup of steaming coffee. "Ship alongside, Sir," "and there's a jug of hot water in the lavatory for you" and after a wash and shave (I notice certain Hebrew gents neither wash nor shave, and have a hobby of sleeping plus costume !). l'm up and on deck to catch my first sight of Holland. Imagine me then on a certain snappy morning, nursing a ten cent (2d.) cigar in my teeth, as I swing jauntily along the quay, waiting for the train from the Hague. The brilliant sunshine playing on the canal, which stretches into the misty distance like a band of steel, beyond smister suddentywtta rumble the train js in > station and mydear little friend Poppfêand hftt brother are gripping my hands "Hullo, little- . thing," says l, "and how are we£' "Oh" so happy to see you again, and l've taken a f small room for you in the Hague and you must come and feed with us, aH tó-day",; and then she looks thoughtful, "but its oh such a sma.ll room l've taken, because. I think at first you must be a poor boy, till you are a rich one." "Dori't lose any sleep . over me, Poppie, l'ill be alfight, you'll see, and you and your happy smile means luck." By this time the train starts, and here stops my first .chapter. RIJM-KRONYCK Ontwapening De hongerstaker Groenendaal is blozend, dik en rond de dokter heeft hem onderzocht, zijn hersens -zijn gezond. . Hij zit in de beklaagdenbank en heet de wereld valsch x zijn meisje hangt er overheen haar armen om zijn hals. De wapens neer! Te Washington zal dat de leuze zijn, en Groenendaal begon maar vast een zaakje in het klein. Daar zitten de principes vast, nu Groenendaal begint, gaat er een storm door Nederland (nog sterker dan de wind). Wie redt ons uit dit scheef parket wie redt het vaderland? Daar komen reeds de helden aan, niet bommen in de hand. Een lont.... gelegd in 't nachtelijk uur, dan rook, en stank een slag, en rinkelend gaan de scherven neer langs heel den Frankenslag. De wapens neer, naar Washington ! of, wijt ge ''t in het Fransen: la, peine de mort sera suprimée, qti' les -assaseins comméncent! Al maken de ontwapenaars thans -voor de kamer queue, men neemt hen als geweldenaars niet meer erg au sérieux. Eerst hongerden zij voor-den schijn toen werden z' onbeschoft en thans is met een luiden knal hun bom-bast uit ontploft. MELIS SrOKE l UIIMMIIlllMIIIIUIMIIHIIItltnilttfl Illllll IIIIIIIIIIIIIMtll ?"tMf«iniHlllllllillllMnillMIIMIII|tflHIIII||||t| flUlllmlIIIIMItlHIIIIIIHII niiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiuiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiHiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiïiiiiiiiiiiftiiiiriifiitiiiiiiiiiiitliHiiHiiMiiiilMiiniiitliiiiiinuitHiniiiiiiiiiiiiiituviiifc .... een kreet van pijn kon ik niet weerhouden . . ." De Inspecteur der Harems ? Een gesprek met den nieuwen functionaris /(Met teekeningen voor de Amsterdammer" van :. Is. van Mens) Het is niet algemeen bekend dat de Volken bond onlangs een nieuwen functionaris op humanitair gebied benoemd heeft. Toch, is deze benoeming van voldoende .belang om er de aandacht even op te vesti gen, ware het slechts om aan te toonen welk een veelzijdig eri actief lichaam het is dat te Genève zetelt. Te Constantinopel is, bij het ter perse gaan van deze regelen, die nieuwe functio naris reeds in functie.- Wij w^ten niet in hoeVerre hij zijn bezigheden al heeft opgevat, maar gedurende het korte onderhoud dat wij met hem mochten hebben vór zijn vertrek, kregen wij wél den indruk dat de hem toe vertrouwde zaak in goede en ervaren handen is. ? Bovendien moge het de Nederlandsche landen verkwikken te vernemen, dat de benoeiAingc .'yan dezen ambtenaar weer een landgenoot gebracht heeft in het ambtenaren? corps Van den volkenbond, een ambtenaar weliswaar die niet dagelijks zal samenwerken met onzen mederedacteur Prof. v. Hamel en den beer de,,JR9ode, .maar die dan toch, -?evenmin; als wij, ons land .vergeten zai," n de uitoefening van zijn verantwoordelijke taak. De inspecteur der Harems zal de belangen behartigen der slachtoffers der Turksche veelwijverij, d.w.z. tot een zekeren grens, n.!. voor zooverre de haremvrouwen die hulp wenschen, op grond van nationaliteitsrechten en moreele bezwaren. Aan hem valt de eervolle en benijdens waardige taak ten deel die ongelukkigen te bevrijden van het gezelschap hunner medeechtgenooten, en er behoeft niet op gewezen te worden welk een eisenen van tact en zelfbeheersching deze taak van haren uitoefenaar vergt. De heet Jansen, de nieuwbenoemde func tionaris, ontving ons in den kring zijner familie. Hij is een groot en zwaar gebouwd man, met breede snorren, sterk ontwikkelde wenkbrauwen en een dikken rooden neus. Toen hij ons de hand schudde, hadden wij moeite een kreet van pijn te weerhouden, en thans nog, nu wij dit schrijven, gevoelen wij de kracht van dezen mensen. Wanneer de heer Jansen spreekt (zijn stem is zwaar en barsch, zijn oogen staren door ons heen, en telkens geeft hij u onder het spreken harde slagen op de schouders) is hij een toonbeeld van mannelijke kracht. Hij pakt u, en laat u niet meer los in het vuur van zijn betoog (schrijver dezes miste bij het eind van het interview alle knoopen van zijn vest en een stuk bretel). Hij sleept u letterlijk mee en is onweerstaanbaar. Mevrouw Jansen (zij schonk haar echt genoot acht zoons eri veertien dochters) is een bescheiden vrouw; zij wees ons op de kale muren en gepakte koffers in hare vrien delijke woning aan de Reguliersdwarsstraat te Amsterdam, en zuchtte dat "het niet alles was om met haarheelegezinnaarConstantinopel tg.verhuizen. Maat'enfin., er waren gevallen waaraan men zich nu eenmaal te onderwerpen had. Jansen heeft hier altijd fatsoendelijk zijn brood gehad en waarom zou het in Turkije anders zijn?" vroeg zij ons, onderwijl een glaasje port inschenkende. Hoe stelt gij u de uitoefening van uw ambt voor?" vroegen wij den nieuwen in specteur der Harems. De heer Jansen liet zijn enorme vuist op de tafel dalen, zoodat de glazen rinkelden en de zes jongste kinderen die op den grond speelden een luid angstgeschreeuw aanhieven. Ik zal ze d'r uitsleepen ! verklaarde hij, of ze willen of niet! Ik heb meer van die varkens gewasschen in mijn leven !" Wat was uw functie tot nu toe?" Kruier meneer, ik ben een Amsterdamsche kruier van de ouwe soort! Mijn kan je alles opdragen vanaf verhuizingen tot het veilig afhalen en thuisbrengen van jongedames toe ! En wat ik hier in Amsterdam heb kunnen klaarspelen dat zal me toch bij die schoone Grieksche en Arrmnische haremvrouwen toch ook wel gelukken !" Hoe is de keus op u gevallen, meneer Janse.n?" Wat zal ik je zeggen. D'r waren over de tienduizend sollicitanten., maar ik was de eenige Amsterdammer !" Waren er nog speciale eisenen aan de betrekking verbonden?" vroegen wij, met het' oog op de aanwezigheid van mevrouw Jansen, met een veelbeteekenend gebaar. Ben je gek? Allemaal ' praatjes hoor ! Daar zou'en ze mijn anders niet mee moeten aankomen ! Vijf en twintig jaar heb ik hier fatsoendelijk en vertrouwd bij alle deftige families aan huis gewerkt. Jansen kenne ze vertrouwen hoor.... net zoo goed met ver huizingen van zilver en kristal als in de desnoods sleepjk ze eruit...." harems. Mijn handen staan niet naar on gerechtigheid !" Ze hebben juist mijn man genomen, lichtte mevrouw Jansen schuchter toe, omrede hij met allerhande karreweitjes best vertrouwd is, ziet u? D'r is nooit zoo veel op hem te zeggen geweest!" ,,ls het onbescheiden om te vragen naar uw salaris?" Vierhonderd rijksdaalders in de week! Dat is niet zouveel minder als in de bouw vakken, en je moet toch in Turkije fatsoendelijk voor den dag kunne komen !" Wat is uw oordeel over den Volkenbond?" Ik ken alleen deze afdeeling. Daar kan ik dus over ourdeelen, en daar heb ik tot nu toe niet over te klagen !" Wat is volgens uw oordeel de taak van de/pers in verband met den Volkenbond?" De pers heeft tot taak om de boel niet af te breken. Dat doet ze bij alles. Dat weet ik uit m'n kiezerstijd hoor! Als d'r niks gebeurde en alles ging z'n gang, wie las d'r dan ooit wat over het werk van de kruiers in de krant? Maar o wee als je eens een koffer liet vallen, of een piano van de trappen liet rollen.... Dan stonden er meteen drie- vier verslag gevers en fotografen om je heen, en den vol genden dag stonden alle kranten vol met gescheld op die onhandige kruiers en d'r kruierswerk. Maar dat was nog niet alles ! Wanneer je eens een zwaar karweitje had, een brandkast verhuizen of zoo iets, dan stonden alle menschen d'r omheen en keken je op je vingers dat je d'r zenuwachtig van werd. Precies,zooals in het kruiersvak is het met den Volkenbond ook ! Laten d'r maar eens een paar honderdduizend krijgsgevangen uit Rusland gehaald worden.... mooi als n mensen d'r wat van zegt.... Maar nou zie je hoe ze het allemaal k vinden .met OpperSilezië, en d'r lui op d'r vingers kijken ! Het is net als het publiek bij een zware karwei ! De n zegt het moet zus, en de ander zegt het moet zó. Laten ze dat nou maar gerust aan de vakmenschen overlaten ! We laten ze des avonds uit China overkomen ! En wat nu mijn speciale werk betreft, daar heb ik van moeten hooren! De een die port mij in de ribben en zegt, dat ik een fijn leven zal hebben, en de ander wordt nijdig en vraagt wat ik met m'n Amsterdamsche kop in al die harems mot Maar dat zijn nou eenmaal teekenen van den tijd! Waarom zou Wellington nu uit Peking wel over Kattowitz moeten beslissen en Jansen uit de Reguliersdwarsstraat niet over de Turksche harems? Ik zeg maar, ieder wordt geboren met een gave, en de mijne is verhuizen, desnoods met geweld. De menschen hier weten niet wat een lijden het is om in ongelukkige huwelijksomstandigheden te leven, en daarom lachen ze om de harems.... Maar -ik ken d'r over oordeelen, want m'n broers zwager ligt al sinds jaren m2t z'n vrouw overhoop. Als ik zoo'n Turk z'n blanke prooi afneem dan doen ik dat met overtuiging, omdat ik niet kan zien dat zoo'n arm meissie van d'r vrijheid beroofd wordt..;." Mevrouw Jansen knikte toestemmend: dat is m'n man z'n gqeie hart, weet u?" lichtte ze toe. En wanneer vertrekt u?" Vogcnde week. Aanstaande maand zijn we in Constantinopel, ik leer al zoo'n beetje Turksch en dan hoop ik tegen Kerstmis te kenne beginne !" As d'r n ongelukkig meissie aan de schande van zoo'n Turksch' mormoon blijft overgeleverd, dan zal het niet aan' Jansen liggen meneer!" Hiermede was het onderhoud af geloopen, en wij verlieten den nieuwen functionaris, die ons uitgeleide deed tot aan de trap, waar hij ons nog nariep: Jansen, die zal dat varken wel wasschen hoor! wees daar maar niet bang voor ! Stoot uwes hoofd niet tegen:de deur post En as uwes ooit in Constantinopel mocht komen, loop dan maar gerust 'es op hoor ! We behne niks grootsch, en de Volken bond heeft noodig dat de pers d'r helpt!" MELIS STOKE

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl