De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1921 10 december pagina 2

10 december 1921 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 10 Dec. '21. - No. 2320 BRIAND TE WASHINGTON Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan De Boeman iirmimmiMmimimiiiMMimitmiiiii iilliiililliiiiiiminiiimi 1O cent 1O cent Sumatra CBUITENGEWOOtQ Sigaar ? llttllimmilllHIIIMIIHIIIIIIIIIIMIMIIIII FRANKRIJK EN RUSLAND Reeds lang vór den oorlog waren er velen in en buiten Frankrijk, die de FranschRussische alliantie een ,,monsterverbond" noemden: een verbindtenis tuss;hen twee geheel heterogene opvattingen: de demo cratie en het absolutisme. Zoo werd, ver klaarden sommigen, de vrucht, in den barensnood der revolutie verkregen, verkwan«eld aan een systeem dat zichzelf aan het overleven was, en waarop niet te rekenen viel. En alweer heeft de ironie der historie de menschelijke logica gelogenstraft ! Niet de zwakke, maar welmeenende Tsaar, maar zijne moordenaars hebben Frankrijk verraden toen Trotzky in de eerste maanden van 1917 de wapens neerlegde. Het oude regime, waar de traditie van vroeger eeuwen nog leefde, waar men zich nog met Europa verwant gevoelde, waar opvoeding en vaak ook familierelatie naar het Westen deed diiiiiiiimiiiiiiinii IIIIMIIIIIIIIII n«IMIHIIIIHI.U TRIPLE SEC. COMBIER" Imoortépar SCHMITZ & Co.. Utrecht neigen, wilde trouw blijven aan het eens gegeven woord, al moest het Russische volk daarvoor ook offers brengen die op den duur niet meer te dragen waren. De Tsaar en zijn gezin hebben dien trouw met hun leven geboet en zij zijn geworden het middel punt van een tragedie zooals de wereld geschiedenis er weinige kent. Maar het verraad van Trotzky mag Frankrijk de oogen niet doen sluiten voor die andere, nog veel vreeselijker tragedie: de val van het Russische Rijk, en de ellende van een volk van 150.000.000 zielen, zonder welks hulp in de drie eerste oorlogsjaren de steun van Engeland en Amerika te laat zou zijn gekomen, en Frankrijk zich- mis schien nooit meer had kunnen herstellen. Dat men in Frankrijk met afgrijzen vervuld is voor het tegenwoordige bewind, wie zal het afkeuren? Wien zal het verwonderen dat de wonde die het verraad geslagen heeft, moeilijk heelen kan? Maar al zijn gevoelsoverwegingen niet licht te tellen, op het oogenblik, nu heel de wereld lijdt onder een schier ongekende ontwrichting van het eco nomische leven der volkeren, waarvan 150.000.000 Russen zijn uitgesloten, die vroeger onder de grootste leveranciers en afnemers van Europa behoorden, is het de vraag of Frankrijk verstandig doet, over wegingen van meer nuchteren aard voorbij te zien? Daar is in de eerste plaats het belang van de Fransche (en andere, bijv. Nederlandsche) houders van Russische schuldbrieven; het belang van Fransche en andere Europeesche industrieelen en handelaren bij eene weder-openstelling van het onmetelijke veld dat de Ruslanden aan hun arbeid bieden kunnen. Wij hebben die belangen reeds in twee vorige artikelen besproken en ter dege doen uitkomen. iiMiimMniiiiMiiiiiiiiiiiiiniiiiiiliitiiiiiiiiHllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiitiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiii DE DERDE INTERNATIONALE ARBEIDSCONFERENTIE Volkenbondsvergadering en Arbeidscon ferentie danken haar ontstaan aan het Vre desverdrag van Versailles. Zoowel voor den Volkenbond, als voor de internationale ar beidsorganisatie heeft de Parijsche Vredesconferentie de Grondwet vastgesteld. Zij moeten beide ieder jaar bijeenkomen, en wel, indien niet uitdrukkelijk in anderen zin beslist is, op de plaats, waar de zetel van den Volkenbond is, Genève. Tot beider jaarlijksche vergaderingen hebben recht van AUTOBANDEN Time to Re-tire? (Buy FWO Schitterende Kwaliteiten lage Prijzen - Hom verkrijgbaar VOOR NEDERLAND toegang: de Leden van den Volkenbond. Met deze eene, belangrijke uitzondering slechts, dat tot de internationale arbeidsorganisatie bovendien Duitschland is toegelaten en dat de Duitsche delegatie op de Internationale Arbeidsconferenties volmaakt dezelfde rech ten heeft, als de andere delegaties. Naast deze punten van overeenkomst hoevele verschillen ! De Volkenbondsvergade ring streeft naar internationalen vrede en internationale rechtvaardigheid. De Arbeids conferentie heeft ten doel de bevordering van de sociale rechtvaardigheid en van den binnenlandschen vrede. Het eene doel is even verheven, even noodzakelijk als het andere. Volkenbond en Arbeidsorganisaties zijn elkan ders onmisbare complementen. Het grootste verschil tusschen beide in stituten bestaat wel in de wijze van samen stelling der beide lichamen. Terwijl in de Volkenbondsvergadering uitsluitend de Re geeringen aan het woord komen en iedere nationale delegatie n gesloten geheel vormt, en dan ook slechts n stem kan uitbrengen. zijn in de Arbeidsconferenties naast de ver tegenwoordigers der Regeeringen ook gedele geerden der georganiseerde werkgevers en werknemers van ieder land aanwezig en heb ben dezen een eigen stemrecht, waarbij zij in geenen deele aan instructies hunner Re geering gebonden zijn. Het is een hoofdbe ginsel der internationale arbeidsorganisatie, dat, al draagt de Regeering door het recht van benoeming ook de verantwoordelijkheid voor de algemeene bruikbaarheid der werk gevers- en werknemers-gedelegeerden op een internationale conferentie, dit benoemings recht in geenerlei opzicht de volmaakte onaf hankelijkheid der werkgevers- en arbeiders gedelegeerden mag in den weg staan. Zoo hebben wij dan ook weder thans te Genève gezien, hoe niet alleen bij de stemmingen de vier gedelegeerden van nzelfde land (2 Regeeringsgedelegeerden, l werkgeversver tegenwoordiger, l gedelegeerde der arbeiders) vrijwel nooit alle vier gelijk stemden, doch bovendien, hoe herhaaldelijk het levendigste woordenduel juist ontstond tusschen de ver tegenwoordigers der verschillende groepen van nzelfde land. Dat door de aanwezigheid van de vertrouwenspersonen van zoo uiteenloopende maatschappelijke klassen de strijd over het algemeen veel levendiger was en dat veel vaker door een stemming de strijd be slecht moest worden, dan tijdens de Eerste en Tweede Volkenbondsvergadering het geval was, is begrijpelijk en is niet alleen aan de VRAAGT GRATIS TOEZEIDIIG AAN VAN DER HOOP's MEUBELBEWARINQ. EN TRANSPORT MIJ. AMSTERDAM N. VAN HAAR LAATST . Ditslüitnd \ VERSCHENEN / AHSTEtOIIK imttigtf: X^SWCTUS / h T||ip|ta|( TELEFOON \. / 2195 ZUID Maar er is nog een belang hetwelk van nog meer overwegenden aard is dan deze twee, en minstens van even dringenden, spoedeischenden aard, en daar wij het nog niet^besproken hebben, willen wij daaraan een korte beschouwing wijden. Men moge over de waarde van het tractaat van Versailles oordeelen zooals men wil, men moge de economische en financieele clausules wraken of niet, er is n ding waar over men het zelfs in Frankrijk tamelijk wel eens is. Men begint n.l. in te zien dat de grootste fout die men te Versailles heeft gemaakt, ligt in het cpnfiskeeren van alle Duit sche koloniale bezittingen. Het is alsof men, verblind voor mogelijke gevolgen, Duitsch land van alle neigingen in Westelijke, transatlantische, richting heeft willen doen afzien, en het a. h. w. heeft willen dwingen, den blik naar het Oosten te richten. Reeds de scherpzinnige Balfour zeide te Versailles tot een zijner vrienden: I would rather see the Germans in Togo than in Moscow". Het kwaad is nu eenmaal geschied, en moeilijk zonder herziening van het tractaat te keeren. Er zijn niet, zooals in het econo mische en financieele gedeelte, clausules die den weg tot wijziging openlaten en toch het tractaat onaangetast laten. Er zijn geen Commissies benoemd die de bevoegd heid zouden hebben, de koloniale clausules te wijzigen. Het tractaat is la mort sans plirase voor Duitschlands vroeger koloniaal bezit. En al schept men ook aan Duitschlands oostgrenzen een Poolschen bufferstaat, het blijft de vraag of die slagboom, ver van WestEuropa verwijderd, den bekenden Duitschen Drang nach Osten op den duur zal vermogen te stuiten. Integendeel, wanneer niet alle teekenen bedriegen, dan is men in Duitsch land reeds bedacht op een hervatting der handelsrelaties met Rusland, waar vór den oorlog Duitsch kapitaal en Duitsche industrieele ondernemingen een zoo be langrijke rol speelden. Het is zeer wel denk baar dat Polen op den duur vooral eco nomisch en financieel, eerder naar Duitsch land, zijn naasten buurman, zal graviteeren dan naar Frankrijk. Is Polen eenmaal onder den invloed van een zich hersteld hebbend Duitschland geraakt, hoe zal Frankrijk dien op zoo grooten afstand kunnen neutraliseeren? De verbinding tusschen Duitschland en Rusland te land is bijna niet te onder vangen. Maar hoe kwetsbaar zou de zeever binding tusschen Duitschland en bijv. OostAfrika geweest zijn ! Als een zwaard van Damodes zou het verlies zijner kolonieén boven Germania's hoofd hebben gehangen en haar van allerlei avonturen in Europa hebben afgeschrikt. Intusschen, men schijnt te Versailles een Duitsch-Russische toenadering niet mogelijk te hebben geacht en zich verbeeld te hebben dat de stichting van een Poolschen staat vol doende zou zijn om die tegen te houden. Op den duur zal het echter toch moeilijk gelukken Duitschland zóte verzwakken dat het Polen niet onder zijn invloed krijgt. Ook is het geen verstandige politiek, te rekenen op een Polen dat krachtig genoeg zou zijn voor het doel waarmede deze staat in het leven is geroepen, en alles op die eene kaart te zetten. Hoogstens mag rnen daarop hopen, en Polen zooveel mogelijk steunen. Maar er de hoeksteen van een geheele politiek van te maken, dat is bedenkelijk. Daarom moet Frankrijk pogen, in Rusland Duitschland vór te zijn. De bezetting der Russische havens door een landmacht, de bescherming daarvan door een zeemacht, het inrichten der douane-organisa tie, dit alles moet internationaal geschieden. Maar onder leiding van Frankrijk dat bij de Russische financiën het grootste belang heeft. De gelegenheid zal zich wellicht aanbieden voor het tot stand brengen eener Internatio nale Douane-organisate, beschermd door eene Internationale Politie te land en ter zee, met het bepaalde doel, een noodlijdenden staat van de zeekust uit, weder op de been te helpen en in staat te stellen, aan zijne finan cieele verplichtingen voor een deel te voldoen. Geweldig groot is Frankrijks belang bij een financieel herstel van Rusland. Het bedrag der in Frankrijk gehouden Russische schuld brieven loopt in eenige tientallen van milliarden. Maar nog veel grooter, voor Frankrijk en Europa,zou zijn : het Duitsche gevaar,vereenigd en vermeerderd met hetRussische. Briand heeft er te Washington met een enkel woord op ge wezen, ook om aan te toonen waarom Frank rijk een sterk leger noodig heeft. Maar is dat voldoende? Frankrijk, met België samen, telt niet meer dan 45.000.000 zielen. Rusland met Duitschland samen meer dan 200.000.000, met oneindig grooter hulpbronnen dan waar over Frankrijk en België beschikken. Zou het dan niet veel beter zijn, in Rusland zelf voldoenden invloed te verkrijgen om een samengaan met Duitschland te beletten? Nog in Februari 1918, dus toen de schrijver nog geloofde aan een voor Duitschland gunstigen afloop van den oorlog, en dus het ver lies der koloniën nog niet eens vreesde, schreef Daya 1) dat Duitschland verkeerd had gedaan, zich te wenden naar het Westen, terwijl toch reeds in de Middeleeuwen de Hanze nog in het Oosten haar eigenlijk arbeidsveld zag. Hare uiterste voorposten waren Pskov en Nisjni Novgorod, en in die streken ontmoette zij geene concurrenten, zooals in het Westen Engeland. Hij verklaart: Sich auf dieses Ziel (een tegendruk op Engeland te kunnen uitoefenen) grundsatzlich einzustellen, die gesamte weltpolitische Betatigung unter dem einen Gesichtspunkt zusammenzufassen, dass dem Drucke desWestens von unserer Seite ein stlicher Gegendruck entgegenzustemmen ist das muss für uns die Summe der Erfahrungen darstellen, die wir aus den politischen Vorgangen des Krieges zu ziehen haben." Om dit te bereiken is echter eine durchgreifende Einigung mit Russland" noodzake lijk. En die is zeer goed te verkrijgen, want, zegt Daya, tegenover Rusland hebben wij geen enkele reden tot vijandschap, integen deel, er zijn vele gemeenschappelijke belangen en het zou voor Rusland voordeelig zijn sich wirtschaftpolitisch auf Deutschland zu stützen und weltpolitisch mit ihm Hand in Hand zu genen." Ten einde niet te veel plaatsruimte te vragen zullen wij van verdere citaten afzien, maar Daya toont in zijn zeer belangwekkend boekje aan, waarom voor Duitschland het onmetelijke Russische achterland van zoo over wegend belang is. Het is een vraagstuk dat hier te lande, en trouwens ook in Frankrijk, lang niet genoeg bestudeerd is en wij zijn er van overtuigd, dat wanneer rnen te Parijs de toekomst der Duitsch-Russische betrekkingen, getoetst aan het verledene, aan een ernstig onderzoek onderwerpt, men tot de slotsom zal komen dat er geen tijd te verliezen is en dat men verstandig zal doen, zich zoo spoedig mogelijk, en op welke wijze dan ook, in Rus land te doen gelden. De Sovjet-regeering heeft verklaard, de oude schulden te willen erkennen en een Europeesche Conferentie verzocht. Men neme haar thans bij haar woord, stelle zijne eisenen, hoe zwaar ook. Dan zal men den ernst der Russische leiders kunnen beoordeelen. Maar volharden bij een negatieve hou ding zonder een ernstige poging tot verbetering, dat is niet de opbouwende politiek waaraan de wereld, die Rusland zoo moeilijk missen kan, en waaraan ook Frankrijk in de eerste plaats behoefte heeft. H. D u N i. o p Den Haag l Dec. 1921. l) Der Aufmarscli in Osten München 1918p. 4. ODE OP DE BOERENKOOL. Dichter Kees bezingt de stralen Van zijn smarten-aureool, Dichter Jan bezingt de blaren Van de rulle Boerekool. Dichter Bas bezingt de slagen Van zijn wreede wereldlot, Dichter Klaas bezingt de geuren Van een hap gestampte-pot. Boere-koolhydraat-bsreider, Boerekool, hoe wel zijt gij Met wat blommerige piepers En gebakken spek er bij. Pralend gloeit ge op den akker Met uw fraaien krullebot, Veel kunstzinniger en fiever Zijt ge dan de ui en knol. 't Is alsof ge eiken avond Duizend papillotjes zet, Ook het keurslijf van uw stronkje .Spant zoo seduizant koket 's Morgens suist het uchtend-windje. Door uw rare blaarderij In de symphonie des akkers Zingt ge zacht de altpartij. En dan komt de dag der dagen, Dat de groenteboer u plukt En dat Jaantje in de keuken U de bladrenpraal ontrukt. Dan begint het kaantjes braden: Ieder stukje kraak van korst. Boerekool, ge zijt ook nobel Rond een bruine runderworst. Met een zuchtje hupsche peper, Of een zoentje nootmuskaat, Zijt gij, Boerekool, een wonder Voor den fil;schen democract. De:e houdt van artisjokken, C, ene van de schorseneer Maar de snaakschc yrocntendichter Boerei:, <>!, bemint u weer. Blijf maar wassen, groeien, krullen In de kleffe klodders klei. Meer dan Lid der Tweede Kamer Zift ge voor de maatschappij. ). A S P T. E N H O F F IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIMHIIIIIIIIIIUIINUIIIIIIIItlllll UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAVENHAGE, TILBURG LEEUWARDEN, OISTEHWIJKj UDENHOUT, LOCHEM en BORCULO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, SOERABATA, SEMARANG, BANDOENG»MEDAN ei WELTEYREDEN. IIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIllll meer diplomatieke hoffelijkheid en terughou dendheid van de gedelegeerden in de Salie de la Réformation (de vergaderplaats van den Volkenbond) toe te schrijven. Zooals ten aanzien van iedere internationale Conferentie onvermijdelijk schijnt te zijn, (zij moge slechts een paar dagen, dan wel eenige weken duren, het is altijd hetzelfde!) was ook de agenda der Derde Internationale arbeidsconferentie weder meer dan overladen. Wat verwacht werd, is geschied. Bij de be handeling der verschillende ontwerp-aanbevelingen en ontwerp-conventies stonden op tal van punten het bloc" der werkgevers en het bloc" der arbeiders-gedelegeerden te genover elkander. De Regeeringsgedelegeerden moesten dan den doorslag geven. Zij waren, gelukkig, zelden even eenstemming onder elkander en gaven nu eens aan de eene, dan weder aan de andere richting de overwin ning. In de meerderheid der gevallen, zoo schijnt het mij althans toe, gaven zij echter den doorslag ten gunste van de arbeidersvoorstellen. En waarschijnlijk zou het aantal overwinningen voor de arbeidersgroep nog wel wat grooter zijn geworden, indien niet het grondwettelijke voorschrift, dat bij de eindstemming in tweede lezing een 2 3 meerderheid van stemmen noodzakelijk is, wil een aanbe veling of verdrag als door de Arbeidsconferentie aangenomen worden beschouwd, tot groote, wellicht eenige malen te groote ge matigdheid en voorzichtigheid aanspoorde. Het praktisch opportunisme," dat, naar de eenigszins verwijtende uitspraak van den Franschen arbeidersgedelegeerde Jouhaux, de Directeur van het Internationale Arbeidsbu reau, Albert Thomas, in zoo hooge mate bezit, was herhaaldelijk oorzaak, dat de meerder heid eigenlijk anders stemde, dan zij werkelijk wilde en gedaan zou hebben, indien niet het spookbeeld van de 2 3 meerderheid haar voor oogen had gestaan. Behalve een aantal besluiten, die de on middellijke bestudeering van een probleem bepleiten (o.a. betreffende de internationale bestrijding der algemeene werkeloosheid en betreffende de voorkoming van miltvuur) heeft de Derde Internationale Arbeidsconferentie een twaalftal aanbevelingen" en verdragen" aangenomen, waaromtrent de dagbladen den lezer reeds volkomen hebben ingelicht. Alle Regeeringen der Staten, die deel van de internationale arbeidsorganisatie uitmaken, onverschillig of zij ter Conferentie tegenwoordig waren of niet, en onverschillig hoe zij gestemd hebben, zijn nu verplicht de aangenomen aan bevelingen en conventies aan de bevoegde autoriteit van het land (in den regel het Par lement) voor te leggen. Wil die autoriteit de conventie niet goedkeuren en de ratificatie niet mogelijk maken of wil zij aan de aanbeveling geenerlei gevolg geven, dan is de betrokken Staat niet verplicht iets verder te doen. Een Super-Staat, die den aangesloten Staten dwang kan opleggen, bestaat nog niet. Maar nood zakelijk is, cfat men de volksvertegenwoordi ging de gelegenheid biede zich erover uit te spreken, of zij in den zin der internationale hervormingswenschen bereid is werkzaam te zijn. Terecht legde Mgr. Nolens (die evenals de andere Nederlandsche Regeeringsgedelegeerde Zaalberg en de arbeidersgedelegeerde Serrarens een zeer werkzaam aandeel aan de Conferentie genomen heeft en bij de stemmin gen vrijwel steeds medestemde met de ar beidersgroep, die trouwens te Genève een zeer gematigde en beleidvolle houding heeft aangenomen) den nadruk op de noodzakelijk heid, dat deze voorschriften van de Grondwet der arbeidsorganisatie stipt worden nageleefd. Niemand kan de volksvertegenwoordiging van een land dwingen een conventie goed te keuren. Di.ch de Regeering moet haar al thans daartoe uitnoodigen. Indien, wat nog slechts al te veel Voorkomt, de Regeeringen de besluiten der Internationale Arbeidscon ferentie eenvoudig maar voor kennisneming aannemen en niets verder doen (en er zijn zelfs Regeeringen, die ter Conferentie haar stem aan een conventie gaven, en desniettemin niets ter bevordering der ratificatie onder nemen !) dan zal met ieder jaar het vertrou wen en de belangstelling in de Internationale Arbeidsconferenties verminderen. Het gaat er om, zooals Jouhaux, die ongetwijfeld de meest beteekenende figuur onder de aanwe zige arbeidersleiders was, zoo kernachtig uit drukte, wat ten slotte de overhand zal ver krijgen: ,,de democratische internationale atmosfeer onzer Conferenties" of de nationale reactionnaire wenschen", die na de Con ferentie in ieder land haar invloed oefenen. Wil de grootsche poging, om door inter nationale conferenties van vertegenwoor digers der Regeeringen, der werkgevers en der arbeiders de sociale rechtvaar digheid en de sociale verzoening te be vorderen, slagen, dan moeten de Regeeringe.i na de Conferentie de besluiten ernstig opne men en zich dienovereenkomstig gedragen. Op den sluitingsdag der Derde Internationale Arbeidsconferentie. waarvan Lord Burnham een buitengewoon goedwillende, doch niet steeds even kranige voorzitter is geweest (hij heeft zich intusschen toch dapper door zijn taak weten heen te slaan), verzekerden de woordvoerders der drie groepen, dat zij ieder voor zich natuurlijk het een of andere resultaat graag anders zouden gezien hebben, doch dat deze Conferentie hen desniettemin opnieuw overtuigd had van de wenschelijkheid van het bestaan dezer schepping van Versailles. Aan de Regeeringen is het thans, ervoor te zorgen, dat de vier weken harden arbeid te Genève niet vergeefsch geweest zijn ! Bern. B. D E | O N (i V A N B i: E K E N D O N K iiiiiiiMiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimntiiiii iiiiiiiiimiiiiiiiiiitiiiiiitiiiiniiitii

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl