Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
17 Dec. '21. No. 2321
C* LRNC H E
ilillllliiliilliiimiMMimiiiiiiimiii
RUIZE-RIJMEN
IRISH BULLS
Twee Ieren stonden, voor 't duel,
Elk met zijn vriend,
Maar d' een riep, net voor d' aanvang, snel:
Ik ben bijziend!"
Dus 't is niet fair als 't zómoet gaan,"
Vervolgde hij,
'k Moet tien voet dichter bij hem staan,
Dan hij bij mij."
VI
Mijn moeder had een groote kom
Met goudvisschen een keurcollectie.
En zei tot 't hitje, goed maar dom:
Maak dat ik nooit op 't glas een vlek zie,
Hou 't water altijd versch en rein,
De visschen schoon verzorg de dieren,
Zoodat zij blijven wat zij zijn:
De bloemen, die mijn home versieren."
Jawel!" zei Mary. Maar, o neen!
? De stomme dieren gingen kwijnen,
De schublaag brak, en een voor een
Zag men ze sterven en verdwijnen.
Maar wie schetst moeders ergernis,
Toen z' eens bemerkte ach, te spade!
Hoe Mary vlijtig visch voor visch
Aan 't poetsen was met poetspomade?
VII
Vriend Patrik holde hijgend
Het hek in van den hoef.
Een schop, gauw!" klonk het klagend, en
zijn oogen stonden droef.
Broer Mike zit in de modder,
Tot aan zijn enkels1 Gauw!!"
Die redt zz'chzelf wel,"zei de boer. Ik heb
geen schop voor jou."
Een oogenbükje stilte.
Toen, plotseling, zei Pat:
Er schoot hem iets te binnen, dat hij
schoon vergeten had
,,'k Vergat er bij te zeggen,
Door schrik en droefenis,
Dat Mike er met zijn hoofd voorover in
gevallen is!"
CHARIVARIUS
Hiuiliiiliiilililliiiiiliillllliiiiiillliiiitiililililliiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiitii
GOEDKOOP WONEH
g«n. HEEMSTEDE, bulten d« ?nnexatlultnmn.
Bouwt op Leeuw en Hooft" b/d
Haarlemmerhout gemeente Heemstede Lage belasting,
billijke prijzen. Watersport; uitstekend onder
wijs; Centrum van 't land, onder den rook
van Amsterdam. Vraagt geul. brochure, die
gratls^wordt toegezonden.
Bouwtirraintn LEEUW & HOOFT",
Halte BUuwi Brug. Telefoon 6039.
Oplossing van het door B. te L.
ingezonden Rui/e -rijm -raadsel:
Ik kreeg van een kennis op Sinterniklaas
Uit Breda toegezonden een heerlijke kaas;
Daar zag ik een oorwurm, zoo vet en zódik!
BrrüMijn eetlust begaf mij van af keer e n schrik.
Ik kreeg van een dame op Sinterniklaas
Uit Edam toegezonden een heerlijke kaas;
Daar zag ik een made, zoo vet en zódik!
BrrüMijn adem begaf mij van afkeeren schrik.
De prijs' is gezonden aan L. Vergouw te
Venlo.
W. te L. zond het volgende raadsel:
Het is al bij twaalven, 'k heb alles gesloten.
Daar zie ik door den schoorsteen iets naadren
op pooten....
Andren hadden voorzeker van doodsangst
gebeefd,
Maar ik heb in mijn kamer a! zooveel beleefd !
Oplossingen moeten bij den secretaris der
redactie inkomen vór Dinsdag 12 uur
's middags.
TJIT
KL.AODSOIHIEII.FT
J.AJNTJE
lllllllMMMIIIIIIIIinilllllllMIIIMMIItlMllllllllMlllllllltllllllllll IMIMMIIMI l l lllll.ll IIIIMMMIIIIIIMIIIIIMMMIIIIIMMKIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMMIIMMIIMIIIIMMIIMIMIIIMIIIIMMIIIIMIIIIIIIIIMIHIMMIIMIMIIIIIIIIIIMIMIII
J. S. MEUWSEN,;Hofl.A'DAM-R'DAM-DEN HAAO
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND
BUN- & MQEZElPNtN vanat II. 1.25 per llescli. "« teekenaars
WIJMHANOEL DE BARBANSON Amstal 51
Amsterdam.
iifiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiHiiimitiiiii imifiimfiiifitiiimiitiitiiiiiiiitiiiii
IMMIMI" IIIIIHIIIIIIlllll
Ons klinkt het zeker meer zoetelijk dan
Hollandsen.
CHARIVARIA
Plat-Duitscli
De meeningen van den heer Ortt
zijn niet altijd onaanvechtbaar." (H. P.)
Kinderlijke begeestering.''
(Virg. Loveling in Groot-Ned.)
De menschelijke duizendpoot
Dr. Kroll leidde fnaf het klavier
zoowel het zang-gedeelte alsook het
kleine orkest, terwijl hij zelf tegelij
kertijd het harmonium, de piano en
een
staande
Zij staan in het <-<* der werkloos
heid." (J. C. S. in de Tel.)
Dit seizoen staat in het tf der
ontaarde moeder." _ , , , T-..., «. ...
(T. Naeff, Dram. Kron.) Inhoud van de Dec.-Tijdschnften:
De beurs staat altijd in het een of
ander r/. Zoo stond zij in de thans Vragen des Tijds: Dr. G. W. Kernkamp,
achter ons liggende week in het d* Von Schoen's gedenkschriften. Dr. H. D.
van de Ontwapeningsconferentie van Tjeenk Willink, Biologische theonen en
Washington. (Neef. Financier) Staatsbestuur. H. Tiesmg, Econ.
toestanden in Drenthe. Mr. E. v. Raalte,
" ~'= Binnenl. Overzicht.
CORRESPONDENTIE
Vragen van den Dag: Dr. Georg Brandes,
Gustave Flaubert. J. Rietsema, De
bespinet bespeelt. En niettegen- Als de deining na 't voorbijgaan van de vvoners onzer drie noordelijke provinciën.
Ie deze ontzettende overlading boot verschenen er dezer dagen weer Kenjums. rj. H Lem-Bennewitz, Grootindustrie en
heeft hij het geheel op meesterlijke Zonder de rubriek te willen heropenen de Arbeidsvreugde. Constant van Wessem,
wijze in de hand." (Propria Cnres) beste zijn weg vermelden wij nog deze, De memoiren van Napoleon's tweeden
maDoch medoogenloos gekweld en vervolgd
door venijnige en kuipende lastcrtongen",
lezen wij in een bioscoop-advertentie, staat
deze gevallen vrouw eindelijk op als een moe
gelukkig is de zin hier niet uit, maar komt
er nog wat. Char. opgejaagd schepsel."
Taaiverrijking
Deze worden, indien voor Maandag aan
geen opzage volgt, opgenomen in het
uit de Lage Landen en uit Insulinde: Toen nleluk __ G p H_ Zimrncrmail, Het
negerik m de kerk was HEKTOR gel gehoord. Engelsch in Suriname. Annie Bosch,
DakZe nebbe de diens BEAUFORT gejaag. Doe [ooze Kinderen.
die AENEAS niet aan, trek liever die ANDREAS
Onze Eeuw: E. Zernike, Kans en Keer.
KUHS7HANDEL
JACK HIEKERK»h Chef Goupil A Co
23 A 25a Lange Houtttr. 's-Grarentiage
MEESTERWERKEN VKH DE
17e EEUWSCHE, HAAGSCHE
EU FRANSCHE SCHOOL
Ook Prins Hendrik heeft een krans neer
gelegd op het graf van den onbekenden
poilu", te Parijs. De aanwezige vertegen
woordiger der Fransche Regeering was, toen
de corr. van het Hbl. hem zag, kapitein",
toen die van de N. R. C. hem zag, com
mandant", en toen die van de Tel. hem zag,
kolonel." Langdurig bezoek, of vlugge
promotie ?
De vermenigvuldigheidsinachin, , , ^ , k t
De duozittcr werd er af geslingerd" 3' ""* '" CU1 V'°egLr raadse' gtbn"kt Z'jn' Martin J. Premsela. Edmond Rostand.
(Tel.) IIIMIIIII MUM ....... ? Willem de Mérode, Gedichten. Jacqueline
Het was een prachtlglijk schouw
spel. Een prechtiglijk werk. En
het was een prachtiglijk schouw
spel. Te gelijkelijk klonk het."
(Couperus, Naumachie)
Tirenze! Klinkt het Hollandsche
Florence niet te zoetelijk ?
(Op de Hoogte)
Hotel Duin en Daal BLJfïN
Te midden eener schoone boschr. omgeving.
JUIST UW SMAAK!
M, INLUS"
Havana 12 cents Sigaar
Fabrikaat FLEVO" Utrecht
. v. d. Waals, Verzen. Jo de Wit,
Tooneel.
Wetenschappelijke Bladen: Het te werk
stellen van blinden in de nijverheid. De
Narcose. Catharina II en haar gedenk
schriften. Bolivia. Het eeuwfeest van
Grickenlands herrijzenis. Neon. Een
Argentijnsch Patriot. De huidige Russische
letterkunde. Optische sensibilatoren in
het dieren- en plantenrijk.
llllltllllliiilllil Minimin MI MI UMI mi
II... MIMIIIIIII. IIIMIIIII l IIIIIMIMMIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIMIIIMIIIIIillllllMIIIIIIIMIIIIIIIIIIItlllll»Illllllttlllllllll ItlllllllllMMIIII
(Punch) (Punch)
(Daily Mail)
(Punch)
't
Dame: Ja, ik wil 'n elegante hoed hebben maar
laat rrie d'r niet uit zien als een bakvisch!"
iiiimiiliiiiiiiimmiiiiiMiiiii minimin iiiiiitiiiiinii m "IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIM
De vriendelijke heer: Wel ventje, en wat doet
je vader?"
De j o n ge n (trotsch): Die is strooper bij bcron van
Heekere."
Wat doe jij nou op een automobielen-tentoonstelling.
Ik dacht dat je zoo 't land aan die dingen had."
Dat heb ik ook. Maar daarom vin'k't juist zoo prettig,
's kalm tusschen die bakken rond te loopen, waar ze
onschadelijk zijn."
De Mark
IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIilllllllM
Melodramatische werken
De uitvoering van het declamatorium Das
Klagende Lied" van Hubert Cuypers, en Das
Hexenlied" (Gedicht van Ernst von
Wildenbruch met begeleidende muzie'k) van Max von
Schillings op Zondag 11 December geeft mij
aanleiding, niet tot een uitvoerige bespreking,
maar tot enkele opmerkingen.
Het genre levert toch wel zeer ernstige
moeilijkheden op. Vooral is het een puzzle,
hoe den declamator met de muziek, die zijne
voordracht \ergezelt, te doen stemmen."
Alle spreken geschiedt op eene niet altijd ge
makkelijk vast te stellen, maar toch in ieder
geval definieerbare toonhoogte. Blijft nu
de voordrager tonaal geheel zelfstandig, dan
ontstaan er zeer ongewenschte conflicten,
en past hij zich zooveel mogelijk aan de bege
leidende muziek aan, dan wordt het verschil
met zingen zógering, dat de muzikale hoor
der er allicht aanstoot aan gaat nemen, dat
er gesproken in plaats van gezongen wordt.
Immers, het voordeel der natuurlijkheid,"
aan^het spreken verbonden, is dan zoo goed
als»geheel j prijs gegeven.
Het hier aangeduide bezwaar wordt al hél
sterk voelbaar, wanneer er veel rhythmische
overeenstemming is tusschen de verzen en de
bijbehoorende muziek. Zoo zal men zich waar
schijnlijk uit Cuypers' Terwc" tal van plaat
sen herinneren, die bepaaldelijk den indruk
maken van gesproken liederen. In Das
Klagende Lied" treft het bezwaar niet in
gelijke mate, maar het komt hier en daar toch
inderdaad voor den dag. Schillings past in
zijn Hexenlied" ccne eigenaardige oplossing
voor de moeilijkheid toe, ik zou zeggen: voor
hem, die voor het genre voelt.de meest aanbe
velenswaardige oplossing. Hij verscherpt
namelijk het conflict tusschen woord en toon
zooveel mogelijk, door ze ook in rhythme
tegenover elkaar te stellen. De aldus "toege
spitst; tegenstrijdigheid krijgt dan in menig
geval de bekoring van zekere contrapunctische
werkingen in de muziek.
Cuypers' compositie op den tekst van
Martin reiff is zeer sober gehouden, n in
de algemeene conceptie, n in de instru
mentatie. Ik houd den indruk, dien men bij
deze eerste uitvoering kreeg, voor weinig be
trouwbaar. Da tijd van voorbereiding was
wat krap toegemeten, en de toonec'lspeler
Wilhelm Klitsch staat te ver van de beoefe
ning der muziek af, clan dat men in zijn
geval met beperkte ensemble-studie kan vol
staan. Ook het orkest, hoe geroutineerd ook,
komt bij een dergelijke gelegenheid voor tal'
van lastige problemen te staan.
Klitsch heeft blijkbaar moeite met het vol
gen der ontwikkeling van het muzikaal geheel,
hij gedraagt zich vaak al te vrij, maar overi
gens vind ik van alles warm in hem te
waardcercn. Hij heeft een mooie, krachtige en
buigzame stem, die hij tot in alle hoeken van
de zaal weet te doen doordringen. Zijn voor
dracht is rijk gevarieerd, en, door fijne intel
ligentie geleid, treft hij overal de juiste accen
ten. Op de hartstochtelijke hoogtepunten
geeft hij ctn enkele maal iets te veel; toch is
in dergelijk geval zijne dictie nog altijd van
gemaniëreerdheid vrij. Prettig is ook zijn op
treden: een kloeke, jonge kerel zonder cenige
acteurs-aanstellerigheid.
We hebben achtereenvolgens verschillende
Gurrelieder"-solisten weer eens in ons midden
gehad. Oiga von Pilecka bracht teleurstelling
en de tenor Hubert Lener was de doffe plek
in een glansrijke ,,Jahreszeiten"-uitvoering,
d:e M j n ge l berg n met het orkest, n met koor
wonderen zag doen; Mevrouw Leuer-Kiurina
was een /- 'er aannemelijke Hanne", maar Wil
helm Klitsch aan wiens fameuse stijging in
zijne ,,Gurreli'eder"-voordracht ik met blijde
bewondering blijf terugdenken, Klitsch
heb ik van het gausche gezelschap toch wel
met het meeste genoegen weergezieu.
H. J. D F. N H i; R r <j <;.
SCHILDERKUNSTKRONIEK
TENTOONSTELLING
EN Co. December
WISSELINGH
Moderne Hollanders en Franschen en een
Frans Hals: de Mulat. Men moet Frans Hals
zijn om van dit gegeven iets boeiends te maken.
Hém heeft het blijkbaar bijzonder getroffen.
In Cassel hangt een nagenoeg gelijke herhaling
en er bestaat een afbeelding van ter zijde.
De voorstelling nijgt naar het genre-schilderij.
In Cassel is het stuk als de lustige drinker be
kend. De man kijkt n met een goedigen glim
lach van verstandhouding aan; in zijn lin
kerhand de geopende kan. Het ware medeleven
met zulk een opwekking hebben wij verloren.
De bekoring /it in de kleur en vooral in de
factuur: de speelsche uitgelaten, joviale en
toch beheerschte peuseelbehandeiiiig is mis
schien de eenig mogelijke om aan zulk een
onderwerp hoogere waarde te geven. Treffend
zijn de inplanting van baard- en snorharen, de
n penseelstreek kostende ongelooflijk rake
schaduw onder den neus, de of-het-niets-was
nonchalante maar onverbeterlijke weergave
van den half open mond met de weinige ge
mutileerde tanden en de dikke lippen. De kiel
met gele banden is een mooi stuk kleur maar
schijnt met wat minder brio geschilderd. De
hals, waar die uit de kiel komt, is
verwaarMMIIIIIIIMMI l iiillillliiiiliiillllilllli n ut minimin
loosd De nabuurschap van het oer-krachtige
schilderij is funest voor cenige kleinere werk
jes, waaronder toch een goede studie van
Daum'er.
Onder de modernen vallen op een goode
Decamp, een romantische vroege Jongkind
met herinneringen aan Isabey, elf Fantin
Latours waaronder vooral de twee vrouwen
koppen zuiv.'r en gevoelig, en een groote
representatieve Mauve: ploegen. Het merk
waardige van dit laatste schilderij is, dat het
zoo openhartig vertelt hoe zijn auteur nu
eens iets hjcl go:ds heeft willen maken. Die
naieve, in alles doorstralende trek, geeft het
een aparte, aandoenlijke bekoring die ge meer
bij Mauve ondergaat. Zijn groot talent ging
samen met een gaioten eenvoud. Jammer dat
de haast te zorgvuldige doorvoering den
schilder van d'z.'ii bijna tastbaren boer met
zijn drie voortreffelijk geleekende paarden op
den rand h:eft gebracht van het peuterige.
Het is bijna pijnlijk het bewu.it/ijn daarvan
niet te kunnen onderdrukkin tegenover een
zoo fijn overwogen, een zoo nobel schilderij.
NAJAARSVI;II.INU. PREDEKIK MULLER.
De ce m lx-r.
Deze vuling overtrof zeker niet zijn voor
gangers. Noch de oude schilderijen, noch het
chincesche porselein of het Delftsch waren
van bijzondere hoedanigheid. Beter was het
Hollandsche porselein waaronder een Haagsch
eetservies en zeer bijzonder: een romp van
brons ingelegd met goud en koper, Egyptisch
werk uit de achtste eeuw voor Christus. Het
kl.-iiie bijna 30 c.M. hooge fragment vertoon
de een voornaamheid van houding en een
fijnheid van bewerking die wij niet meer
kennen, Opmerkelijk was ook een mooi exem
plaar van de tamelijk zeldzame serie
Amsterdamsche gezichten van de Kruyf, door Lutz
in aquatint-manier in kleur gegraveerd en
door Buffa omstreeks 1810 uitgegeven. De
bewerking dezer zorgvuldige prentjes past
volkomen bij het stadsbeeld dat zij
reproduceeren en onder de talrijke verbeeldingen van
Amsterdam zijn er misschien geen die zoo
trouw en zoo typisch het karakter der
stadvan-vroeger hebben bewaard. Met alle waar
deering voor Monnickendam houdt men zijn
hart vast bij de gedachte dat hij toen aan het
werk was geweest. Maar ons Amsterdam kan
zulk een naïeve, trouwhartige weergave niet
meer velen.
H.
imimih uiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiii
WHITE"
Vrachtaatomobielen
hebben DE wereld-reputatie. Vraagt
ons om adressen van
Yfhlte"bezititrs. Dt verstrekte Inlichtingen geven
U direct aanleiding een White"
aan te schaffen.
Kostenberekening wordt gaarne vrij
blijvend verstrekt.
FirmaGebr.NEFKENS,
Amsterdam
JAC. OBRECHTSTRAAT 26
Tel Z. 9507.