Historisch Archief 1877-1940
17 Dec. '21. - No. 2321
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
IDEALEN EN WÉRKELIJKHEID
Buitengewone animo om de tentoonstelling
Electra" in 't Paleis van Volksvlijt te gaan
zien, hadden we eerlijk gezegd niet. Haarlem,
onze woonplaats, heeft nog geen algemeene
electnficatie. Persoonlijk zijn we nog pp
gasverbruik aangewezen. Al lijkt ons zoo'n
drukop-de-knop systeem in velen deele yerki
selijker, we hebben nu eenmaal niet te kiezen, we
moeten ons tevreden stellen met onze gas- en
daarmede samengaande petroleurriverlichting,
en doen dat ook. Maar gas, of .geen gas,
electriciteit is de lichtbron, de warmtekracht, de
drijfkracht van de toekomst. Wat heden niet
is, kan morgen komen, 't Best is dus zich op
de hoogte te stellen van het electriciteitsbedrijf
voor ons voornamelijk op huishoudelijk
gebied nu de gelegenheid zich voordoet
om door volledige demonstratie te zien wat
er mede te bereiken valt.
Men moet wellicht uit de provincie komen,
om zoo in extase te geraken als wij, over al
hetgeene het vernuft, geholpen door den
electrischen stroom, uitdacht. Neen wij staan
niet stil bij al die groote machinerieën, niet
?bij-de-vele eleetrische spelende piano's, niet
bij de rijen felle lichtbronnen, die het record
willen slaan met het daglicht, niet bij die kleine
huishoudelijke voorwerpen, die alle werke
loos staan en alleen de illusie- gven, van wat ze
zouden kunnen presteeren. Wel lusteren we
even naar het dwergen orkest. Hoe bijzonder
goed geschoold, met schoon klankeffect ver
tolkt het de Peer Gynt Suite In der Halle des
Bergkönigs" indrukwekkend met krachtig
geaccentueerd hoofdmotief.
Dan gaan wij verder naar den linker achter
hoek van de zaal. Daar is het doel van ons
bezoek.Werkelijk men kan daar als huisvrouw,
als ongetwouwde vrouw met huishoudelijke
aspiraties, als vrouw die de tijdsomstandig
heden en levensverwikkelingen met gezonden
blik beziet, een middag allergenocgelijkst
en leerzaam doorbrengen bij den stand van
Elektrische Strijkmangel
het Electrotechnisch Handelsbureau. J. Dias
- Santilhano & Co. Daar is leven, actie in het
electrisch bedrijf.
Links is de waschbedoening. O ! die
huiswasch, die kinderwaschjes niet waar, hoe ver
moeiend, hoe tijdroovend ! De dienstmeisjes,
zelfs de jonge werksters, ze pruttelen er allen
tegen. Ziet nu hier: een ronde waschketel en
een centrifuge.?Klets, gaat al het vuile goed
in de ketel, een fiink heet zeep en sodasop
er op, het stopcontact in gebruik genomen en
wentelend en draaiende wordt de wasch voor
4 of 5 personen zonder eenige hulp
schoongestommeld. Dan, plof, gaat ze drijfnat in de
daarbijstaande centrifuge. Ook deze wordt aan
gezet. Met groote snelheid begint ze te draaien,
spoelt door een binnenbaksche
koudwaterfontein de zeepresten weg en verhit daarna
de ruimte, zoodat het goed op juiste droogte
er na vijf minuten kan worden uitgehaald.
Een sprookje gelijk ! Moeder de vrouw kan er
?iiilHiliiiimiiiitiiiiuiiiiiiiiiMuiiiimiimiitimitiiiii iiiiiiiiiiiiiiini
Grand Hotel Funckler
HAARLEM
-:- LE MEILLEUR RESTAURANT EN VILLE
-?rustig^iaast zitten en terwijl een steekje naaien
' of mazen. Iets verder staat een eleetrische
strijkmangel en een strijkplank met eleetrische
ijzer, die mede hun werk verrichten. Zoo kan
in n dag de gansche waschellende een be
vredigend einde krijgen.
Rechts staat de kok te midden van al zijn
eleetrische keuken-apparaten. Een heerlijke
geur verraadt 't
?'«frts, hij is aan 't
? 0rtk//l. Er staan
reeds cakes in de
ovens. Hij heeft
zich daarmede niet
meer te bemoeien.
Opeen wijzerplaat
wordt den warmte
graad van den
oven geregeld. Hij
weet precies hoe
lang de cake er in
moet' staan. Nu
bemoeit hij zich
verder met 't geval
?=?1 i «r ui L ,
Electr. Waschketel
niet meer. Of hij
een ossenhaas, een ander stuk vleesch, een
lunchschoteltje of een cake heeft, dat doet er
niet toe. Hij zet de spijs er na de voorbereidin
gen in en binnen veel korter tijd-<ian bij een
stookfornuis 'met ongelijkmatige hitte, is
thans bij gelijkmatigen warmtegraad, door
draaiknoppen te regelen, het gerecht smakelijk
bereid tot gebruik gereed.
M'aar die voorbereidingen niet waar? O,
dat gaat ook:aLvan zelf, weder als in het
sprookje ! De kok heeft daarvoor zijn
Amerikaansch dienstmeisje/' Een flinke hulp !
Daarmede kuriïien geen menschenhanden
wedijveren. Zij klotst m enkele seconden de
eieren hoog op tot een groote schuimmassa,
zij maakt een beslag, zij maalt, in even weinig
tijd 't vleesch fijn door den vieeschrholen, zij
slijpt en polijst de messen zonder vermoeiend
armgeslinger, zij zorgt op heete zomerdagen
oogenblikkelijk voor een verfrisschende portie
vruchtenijs. Een ideaal meisje uit den
vreemElectrisch Fornuis
de ! Wat duur wellicht / 375, +
clectriciteitsverbruik. Maar is een dergelijke hulp waarop
men steunen kan niet onbetaalbaar?
De kok heeft nog meer practische keuken
apparaten: Handige kacheltafels met 4 en
meer roosters om op te koken. Ze zouden wel
in de huiskamer kunnen staan zoo net zien
ze er uit. Een ijskast, voor groote inrichtingen
waarin bakken water tot ijs verworden en aan
beide zijden kasten gelegenheid geven de spijzen
koel te houden. Een vatenklotser, een
genoegelijk ding, ook alweer voor instellingen
waar veel vaatwerk is: een ronde,blank-metalen
ketel met koperdraad-rekken waarin al het
vaatwerk wordt vastgeze.t Nu een zeepsopje
er op, de motor aangezet en de bodem
im«* iiiiimiiiiiiiiiimiiiiitiMiiiiiiiMiiiitiMii
'unsfspgLpiancs
1 -mr
garantie Bi [tijke prijzen
Amsterdam
Overtoom 2.79
TRIPLE SEC. COMBIEI"
Importépar SCHMITZ & Co., Utrecht
?« """ IIIIIIHII iiitiiiii iiiiiimiiiiiiiiiiiiiimi
begint te draaien, het sop klotst met kracht,
golvend en stuivend het vaatwerk schoon.
Daarna spoelt een in den ketel aanwezig
koudwater fonteintje de zeep weg en' doet de
warme lucht het laatste droogwerk.
Dit alles is zeer oppervlakkig verteld, ik weet
het. 't Zijn k slechts enkele hoofdtrekken
die ik geef, een grove schets, welke alleen door
het in werking zien van de gebruikstukken
kan worden uitgewerkt.
Er is behalve het keukengedoe nog veel
meer, dat groot gerief kan brengen in ons
huish'oudbedrijf. Daar i:s de bekende
dompelaar een eleetrische staaf die in enkele minu
ten het water van koud tot 't kookpunt brengt,
daar zijn sanitaire handdoekdrogers, en
linnengoedwarmers, eleetrische
filtreerkoffiekannen en trekpotten, kinderfornuisjes,
sigarenaanstekers, een reis-scheerapparaat (om
de heeren niet te vergeten), daar zijn eleetri
sche kachelroosters met de illusie van
steenkolenbrand, daar is Kortom daar is op alle
voorwerpen van gebrurk etectrische stroom
als stuwkracht, of warmtekracht toegepast,
om handenarbeid te vervangen of het
verhitof droogproces te bespoedigen.
Hoe zuiien alle bezitters;? van eleetrische
?huisinstallatie hier glunderen en de verlang
lijsten voor trouwfeest of eerstkomenden
verjaardag vullen met wenschen voor een
hyper-modern-electrisch huisvrouwbedrijf.
De provinciebewoonster-legt terstond een
electra-spaarpot aan en denkt: Als 't
eenmaal ook bij ons zoover komt, dan....
ELI s. M. ROGGE
iiiiiimiiiiiiiiiiii tiiiiiiiiitifiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiii
i iliiiiiiitiniiiii
BIJKOMSTIGHEDEN
v
Ze was dien ochtend nog aan het stof af
nemen, toen ik binnenkwam.
Ik vlei me er mee, dat ze weieens expres
een beetje teut, omdat ze waarde hecht aan
onze gesprekken ;net zooals ik rhe ervoor haast;
omdat ik het altijd een fleurig begin van den
dag vind, als ik eerst met haar van gedachten
kan wisselen: ze is nooit vervelend; ze heeft
zeer sterk de gave van het onverwachte; en
is dit niet de eerste vereischte voor een
boeiende conversatie."? Als ik met haar
praat, lijkt de wereld een onontgonnen land vol
van de wildste verrassingen, terwijl wanneer,
zooals verleden week, een gesprek tusschen twee
dames aan het raampje van een eerste
klascoupe juist aan mijn oor voorbijiispelt, ik er
hopeloos van doordrongen ben, dat de heele
aarde zoo vlak en eentonig en vervelend is
alseen tennisveld.waar niets meer te verwachter.
of te vreezen valt.
LouL en Oonnie gaan de volgende week
naar Montana. Ze blijven eerst een paar dagen
in Montreux."
Mies en Frederik gaan naar Nice...."
Louis houdt n:et van Nice; hij is veel
liever in Montana." .... ,. ,
Ja, en Frederik prefereert Nice; hij vindt
Montana vervelend."
Dat is een kwestie van smaak.... Maar
ze blijven eerst in Montreux,omdat het verschil
van hoogte...."
Oef! En dan daarbij te vergelijken haar
pétillante invallen, en zooais aan elke kwestie
haar ziel-en-zaligheid schijnen te hangen !
Het begon dien morgen heel banaal over het
weer; ze wilde snel het raam voor'me sluiten,
toen ik binnenkwam, maar ik zei, dat het niet
hoefde, omdat het zoo zacht was als in de
lente.
Ze voorspellen, dat we in Februari buiten
thee zullen drinken."
Haar groote oogen, met de eigenaardige
grijs-groene kleur van Kopenhaagsch aarde
werk, nemen bezit van de uitdrukking van
m'n gezicht.
Meent u het werkelijk? Hoe komt dat dan?"
Ze zeggen, dat er in October een paar
gloeiende meteoorsteenen in de zon zijn ge
rold. Die hebben de zon toen nog vee! heete r
gemaakt, dan ze al was.... Daarom zou het
ook zoo lang zomer zijn gebleven...."
Ze verwerkt het geva! met volle aandacht;
dan barst ze los : Maar juffrouw, dat kan
toch niet. De zon is toch van Onze Lieve Heer."
En pas als ik haar verzekerd heb, dat die
hypothetische meteoorsteenen k van Onze
Lieve Heer zijn, en dat Hij ze er eventueel
zelf ingemikt zou hebben,kan ze den lentischen
dag aanvaarden, zonder er onmiddellijk een
zwarte kunst" van den duivel in te zien.
Dan komen we op de politiek: Lord"
Oeorge, die zoo blij was, toen het met Ierland
in orde scheen te zijn En ze mochten in
Engeland best eens iets hebben, dat meeliep;
want de \ferkelooshe.id móst er verschrikkelijk .
wezen
Maar hoe komt dat nou, in een land/ dat
gewonnen heeft?"
Ik leg haar uit,dat,door den lagen stand van
de mark Duitschland leveren kan tegen prijzen,
waar geen ander land tegenop kan
Maar hoe komt de mark zoo laag te staan?"
Ik geef haar een uiteenzetting over het geld
wezen, die ik u, met het oog op m'n prestige,
niet pververtel: ik ben geen mr. E. C. van
Dorp ! Maar haar voldoet ze volkomen, en
op mijn aarzelend: Het iseen beetje moeilijk,"
antwoordt ze overtuigd: Ik begrijp het
heel goed."
We bespiegelen nog door over den hógen
stand van de franc in Zwitserland en den al
erlaagsten stand van den roebel, in Rusland;
tot ze mij op het onverwachtst voor déze ver
bijsterende conclusie zet: Maareen
Hollandsche gulden heeft toch altijd honderd centen."
Maar, voordat ik mijn eigenwijzén mond had
opengedaan, om te betoogen," dat een mark
ook altijd honderd pfennige heeft eri een franc
honderd centimes, en dat voor het buitenland
de waarde van onzen gulden even wisselvallig
is, als de dollar voor ons, besef ik gelukkig
den diepen zin van haar woorden, en ik laat
haar zwijgend met haar stofdoekenmandje
vertrekken, peinzend over de groote
levens\\aarheid, die mij zooeven was geopenbaard.
Want is dit niet het fundament van alle chau
vinisme, van alle Lokalpatriotismus, van alle
fanatisme,-familie-despotisme, en mdividueele
eigengereidheid, dat we meenen, dat alle
andere waarden wisselen, maar dat bij ns de
norm is te vinden, waarnaar dat wisselende
zich richten moet? Vinden we niet als kind,
dat een Engelschman een boersche ij zegt,
inplaats van een i, en e als er duidelijk «staat ?
Hoorde ik niet een meisje zich ove'r de
Duitschers verbazen: Ze drinken 's avonds pas
koffie, in plaats van om n uur, en 's middags
bij de thee drinken ze koffie," wat een
allerverwardste wijze was om aan te duiden, dat ze
om 4 uur hun koffie namen, en 's avonds een
koud avondeten.
Hoeveel egocentrische huisvrouwen zeggen,
als ze ergens gelogeerd zijn: Is het hier
Vrijdag vandaag !" als het kamerdag blijkt te
zijn, en die bij haar op Vrijdag valt? En hoe
veel modern-geloovigen weten niet zeker, dat
de orthodoxen bekrompen zijn, als ze bij ieder
woord van den bijbe! zweren, omdat hun
weten"chappelijke onderzoekers, (bij wie zij
nu toevallig weer zweren) klaar en duidelijk
hebben aangetoond, dat er allerlei f.agmenten
later geinterpoleerd zijn....
Onze gulden heeft honderd centen." Ge
lukkig, wie daar zeker van is, en die uit die
verzekerdheid iceft Want wie eenmaal
heeft ervaren, dat een Engelschman even
heilig bij zijn pond van 20 shillings zweert, en
een Noor bij zijn kroon van honderd ore; die
durft nooit meer zondereenige restrictie ja"
en neen" te zeggen in zijn leven.
ANNIE S A LOMONS
IIIIIIIIIIHIIilll
VAN ALLES WAT
Aan Sientje M. G.
O Sientje wat heb ik gelachen, bepaaMd
onbedaarlijk ! Wilde je heusch op zulk een wijze
een garnalenpastei bereiden, voor je a.s.
echtvriend? Ja, natuurlijk had je hem er
mede verrast, hij is dol op garnalen en op
tongevisch", dat weet ik. Maar och neen,
dat had je hem niet kunnen voorzetten.
't Was soep geworden, met enkele drijvende
eilanden van klonten meel en aaneengekleefde
vischjes. Je moet ook in je a.s. huishouden niet
tézuinig worden op culinair gebied. Anders
eten jelui zeker nooit eens echt lekker."
Zeg, ik vertrouwde mij zelve ook niet geheel
op dat punt, ik heb alleen maar groot succes
met citroenpudding en eiersaus. Nu heb ik
Martine Wittop Koning gevraagd een be
proefd recept van de pastei voor je op te
schrijven. Je weet, hoe verrukkelijk en goed
al haar recepten uitvallen. Maar precies doen
wat zij schrijft, en voor de eerste keer de
korst bij den banketbakker nemen.
Ecu recht genoegelijken maaltijd met de
garnalenpastei, in je eigen huisje, wenscht
je toe Je B.
ARNALENPASTEI (VULSEL)
500 G. gepelde garnalen.
1/2 L. melk (of half room en half melk)
40 G. (4 afgestreken cetlcpcls) tarwebloem
00 G. (3 afgestreken eetlepels) boter
2 a 3 eierdooiers.
wat peper, zout, nootmuskaat.
l eetlepel fijngehakte peterselie.
III.IIIIIMIIIIIMIIillflIlllllllllHIIIII
Levensverzekering Maatschappij
H A A R L E M"
Wllsonepleln 11
DE VOORDEELIOSTE TARIEVEN
EchMeeren Clubfauteuils
vanaf f 125.
MlmillMMfMn.i
Verwarm roeiende de boter met de blo m
tot een glad mengsel, giet hierbij in kleine
scheutjes langzamerhand de melk (of den room
met de melk) en laat de saus onder voortdurend
roeren even doorkeken, tot ze mooi gebonden
is. Roer er eerst de eierdooiers door en dan de
garnalen, die even in v/at gezouten water
zijn gewasschen; voeg er naar smaak peper,
zout en nootmuskaat bij en meng er de
fijngehakte peterselie door. Vul met dezen ra
gout" een van den banketbakker bestelden,
of zelf gemaakten vo!-au-vent. (Hst zelfmaken
is echter alleen dan aan te raden als men
ten eerste over de noodige vaardigheid in het
bereiden van bladerdeeg beschikt, en ten
tweede over een zeer betrou^baren oven, die
groote hitte aan groote gelijkmatigheid van
warmte-verspreiding paart. Bezit men beide
vereischten of n van beide niet, dan doet
men verreweg verstandiger met het werk aan
den banketbakker over te laten en dus een
ongevulden vol-au-vent te bestellen).
Op :eer eenvoudige wijze kan men een meer
huiselijke garnalenpastei bereiden, waarvoor
men dan hetzelfde vulsel gebruikt desnoods
ook wat vereenvoudigd door het weglaten \ an
de eieren en het nemen van melk in plaats van
gedeeltelijk room.
Deze huiselijke" pasteikorst bestaat dan
uit den wand van een uitgehold z.g. ponds
broodje (tegenwoordig waarschijnlijk een
400 Grams-dito).
We snijden eerst van boven een kapje af,
over ongeveer ds geheele lengte; we hollen
dan n dit kapje n het daaronder vrijkomende
bioodkruim uit, tot overal slechts een
broodwandje van gelijke dikte als omhulsel over
blijft. Dan smeeren v>e met wat gesmolten
boter het inwendige geheel in, ook de binnen
zijde van het kapje; we vullen de ruimte met
den inmiddels klaargemaakten ragout, dekken
de pastei" af met het kapje.dat wc er des
noods met een (later weg te nemen \) draad
katoen op bevestigen, zetten het broodje op
een met boter ingesmeerde bakplaat (of
eventueel een braadslee), bestrijken r.u ook
den buitenkant geheel met gesmolten boter
en zetten onze pastei in den oven om knappend
te worden (ongeveer 1/2 uur).
We brengen ze daarna over op een met een
doiley bedekt schaaltje en versieren dat verder
met een bouquetje frissche peterselie aan n
der hoeken.
M. W. K.
???????IIMMIMIIMIIIII
mimiimiuiiii
AUTOBANDEN
Time to Re-tire?
(Buy FUK)
Schitterende Kwaliteiten
Lage Prijzen - llom verkrijgbaar
VOOR NEDERLAND
J. R1M1 Leemil&ii
iNiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiHi iiiiiiiiiiiniimimiiiiD iiiiin iimmm n
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIlllllllllUUtllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllJIIIIIIIIIIIIIIMIIIllllllllllllll >??'"
VALUTA
De Nederlandsche Vereeniging tot Bescher
ming van Vogels vraagt steun voor het behoud
van de vogelwereld van de landen aan de
Midden Donau, die we vroeger wat vaagjes
met elkander maar kortweg Hongarije noem
den. Ge zult misschien zeggen, wat gaat het
die Nederlandsche Vereeniging aan, wat daar
in Hongarije gebeurt, maar wie even nadenkt
ziet toch wel in, dat de vogels er een heel
andere soort van "nationaliteit op nahouden
dan wij en dat ieder rechtgeaard vogelvriend
belangstelt in de vogels van de heele wereld.
Zelfs tegenwoordig zijn er in dat Hongarije nog
zoovele en zulke merkwaardige vogels, dat
het de moeite en de kosten looncn zou, er
een studiereis heen te maken, vooral wanneer
we er Slovenië en Roemenië bij betrekken.
Het zit hem vooral in de steltloopers. Zelfs
op een middelmatige kaart ziet ge hoe de
Donau en de Theiss door de groote vlakte
heen kronkelen. We beseffen levendig hoe
in sommige tijden het stroömdal over een
breedte van verscheidene kilometers is over
geleverd aan de wilde wateren. Ook zijn er
keer op keer door de rivier zelve kronkelingen
afgesneden en vervangen door nieuwe zoodat
de hoofdbedding aan weerszijden begeleid
wordt door ontelbare doode rivierarmen.meren
en moerassen, zooals die zelfs ook vertoond
worden door onze Rijn, IJsel, Waal en Maas,
die we toch zoo goed hebben gebreideld.
Onze doode rivierarmen (?hanken" heeten ze
aan den IJsel) en wielen hebben ook dikwijls
een zeer rijke en belangwekkende flora en
fauna en het mooist is wel de wiel van
Lekkerkerk met zijn aalscholverkolonie, die nu
met ondergang bedreigd wordt.
Tot een vijftig jaar geleden genoot de
Hongaarsche vogelwereld nog een roep van
fabelachtigen rijkdom. In de moerassen langs
de Theiss broedden ibissen en pelikanen, vogels
die ons eerder doen denken aan Egypte of
aan Florida. Toch hebben ibissen en peli
kanen in vroegere geologische tijdperken
ook wel gebroed langs den Heel Ouden Rijn,
die eertijds stroomde waar nu de Noordzee is
en ergens bij Scandinavië uitmondde in den
Noord-Atlantischen Oceaan. Het ijs heeft die
vogels teruggedrongen maar na den ijstijd
waren zij om zoo te zeggen weer in opmarsch
door den Balkan en door Hongarije: de peli
kanen, de ibissen, de groote zilverreige.rs, de
kleine zilverreigers. De kwakken, de
woudaapjes, de purperreigers en de lepelaars, die daar
ook bij behooren, waren alweer gauw doorge
drongen tot in ons land, waar zij zich tot nu
toe hebben kunnen handhaven, behalve de
kwak, die al het inpolderen niet heeft kunnen
overleven. De mensch treedt hier op als ver
nietiger en hij doet zijn werk even afdoende
als het gletscherijs. Het lijdt geen twijfel, dat,
indien de menschen zich nu eens werkelijk
verstandig hadden gedragen, ook hier bij, ons
de pelikanen en ibissen konden broeden. Ia
Amerika zijn de pelikanen alweer doorgedron
gen tot den zestigsten breedtegraad, dat is de.
breedte van Sint Petersburg en van het puntje
van Groenland.
De groote zilverreiger heeft het nog ge
bracht tot aan gene zijde van de Karpathen,
hij heeft in 1863 gebroed in de nabijheid van
Glogau in Opper-Silezië, maar daar is het dan
ook bij dien eénen keer gebleven net als bij ons
met de eidereend op Vlieland. Thans komt die
zilverreiger al niet noordelijker meer dan het
Balatonmeer, naar ik meen op de landgoederen
van vorst Esterhazy. Zuidelijker is het voor
al de driehoek tusschen Drati en Donau, waar
nog de overblijfselen huizen van de eens zoo
rijke Hongaarsche vogelwereld. De hoofdfi
guren zijn de groote en de kleine zilverreiger.
Van tijd tot tijd kunt ge ze in Artis bewonde
ren, vooral den kleinen zilverreiger, die in rein
heid en rijkdom van tooi zeker wel de
eereplaats onder de vogels verdient. Het gezonde,
levende dier is letterlijk sneeuwwit en de
veeren zijn van onbegrijpelijke fijnheid en
elegantie. Het meest bekend zijn de schouder
veeren met hun rechte schachten en draad
fijne baarden die naar den top van den veer
toe verspreid komen te staan en zoo wuivend
en luchtig de punten der vleugels en den staart
bedekken. Dan zijn er nog zeer mooie
sierveeren aan keel en borst en ook boven op den
kop en daar in het bijzonder een paar zter lange
veeren, die wuivend neerhangen langs den nek.
De groote zilverreiger heeft deze niet, wel vin
den we ze weer bij de kwak en ook bij den
purperreiger. De schouderveeren van den
grooten zilverreiger worden bijna ecu halven
meter lang en zijn al sinds onheugelijke tijden
gewaardeerd als tooi voor prachtlieveride
menschen, zoowel voor mannen als voor
vrouwen. De oude Naumann heeft daar heele
verhalen over, hoe de Hongaarsche magnaten
zich tooien met aigrette-pluimen gevat in
goud en edelgesteenten. In zijn tijd was een en
kele aigrette-veer al n florijn waard en een
eenigszins welvarende pluim liep al in de
duizenden echte florijnen. Geen wonder dat
jacht en strooperii deze vogels decimeerden en
dat de zilverreigerbevolking alleen gehand
haafd kon worden door doelmatige en krach
tige bescherming. Gelukkig hebben al die
reigerachtige vogels nog al gezellige neigingen,
Ze nestelen, net als de reigers bij ons, soms op
den grond, soms hoog in de boomen, soms in
lage struiken, ieder naar zijn voorkeur en
natuurlijk ook naar de gelegenheid des lands.
Sommige onderzoekers vertellen van vrij uit
gestrekte bosschen van knotwilgen, waar je
bij hoog water doorheen kunt varen en dan
vindt je de kronen dicht bevolkt met hon
derden kwakken en woudaapjes en ook met
de beide zilverreigers en den niet minder
nierkwaardigen valreiger of de aardige
dwerg-aalscholvertjes.
Indien zoo'n vestiging nu een goede ligging
heeft is het niet zoo moeilijk, die vogels te be
schermen en vór den oorlog geschiedde dat
dan ook in vrij voldoende mate. Wij mogen er
hier nog wel eens even op wijzci> dat Hongarije
op het gebied van vogelstudie en
vogelbescherming langen tijd de allereerste plaats
heef t ingenomen onder den bezielenden invloed
van'Otto Hermann. De Hongaarsche
Ornithologische centrale, een organisatie van honderden
vlijtige ornithologcn en vogelbeschermers heeft
prachtig werk gedaan en haar tijdschrift
Aquila was beroemd over de heele wereld.
Nu dreigt dat alles onder te gaan, onherroe
pelijk en zonder mogelijkheid van herstel.
Wanneer niet onmiddellijk een flink aantal
wachters kunnen worden aangesteld worden
het volgend voorjaar de broedplaatsen
leeggeplunderd, de vogels gedood en dan verdwij
nen al die mooie dieren evenals voorheen die
pelikanen verdwenen zijn en ons oude Europa
wordt al armer en armer. Het behoeft echter
niet zoo te zijn, want met een paar millioen
kronen kunnen wij alles redden, en voor velen
uwer is dat niet meer dan plicht, omdat gij
wie weet hoeveel al van die kronen geprofi
teerd hebt. Maar ge moet aan het adres van
de Vereeniging tot Bescherming van Vogels,
Heerengracht 260?66 te Amsterdam guldens'
zenden en harde rijksdaalders of gouden
tientjes of wat daaraan in ons goede papier
nog aequivalent is. Een gulden is duizend
kronen, dus ik denk dat de Vereeniging haar
millioen al wel gauw bijeen zal hebben. Dit
is verreweg de aardigste manier om van de
valuta te genieten.
JAC. P. T n ij s s E
MOERHEIM" l
| DEDEMSVAART I
l Adviezen |
| Plannen ... |
| Begrootingen |
| Uitvoering |
l van aanleg of verandering van tuinen l
| Condities op aanvraag. i
T.iiiiiiiiiiliiiiiutiimiiiiiiiiiiiiriiuiiHiiim IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH;: