D E 'A MS T E R DA W M E R, W E E K B L A D V 00 R N E D E R L A N D 21 Jan. '22. - No. 2326 DE THEATER-TENTOONSTELLING TE AMSTERDAM f Teekening voor de Amsterdammer" van Corndis Veth ijraatov/.U' L'>.;J.-.;,.-A:.^V:fc^>. (Heden wordt te Amsterdam in het Stedelijk Museum de Intern. Theater-tentoonstelling geopend) I1IIIIII1IIIIIIIIIHJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11IIIIIIIMIIII1IIIIII SCHIETGAT PERSOONLIJKE ONVEILIGHEID Ten slotte worden wij er dan toch aan her innerd, dat de periode van struikroovers, bandieten en moordenaars, die wij wat ons persoonlijk betreft wel zoowat afgesloten meenden te mogen rekenen, nog lang niet voorbij is. Wij hadden er ons al zoo langzamerhand in gedacht, dat ons land een veilig, dichtbewoond en goedaardig eiland vormde in de zondige zee van de wereld. Wij betitelden reeds sinds eenige jaren elk dramamet doodelijkenafloopals?echtFransch, Amerikaansch, Turksch etc." En wij gingen zelfs:2oover dat wij, om ons toch eens een enkelen keer de sensatie van vrees voor lijfs behoud te gunnen, des zomers naar Zwitser land togen om langs allerlei akelige, steile rots wanden te klauteren. Desondanks klinken er revolverschoten uit een volksmenigte en kan iedere misdadiger zich gemakkelijk van alles voorzien waaraan hij behoefte heeft, Iedereen die wel eens heeft rondgewandeld in de havenbuurten van Amsterdam b.v. heeft bij de uitdragers, tusschen tweede-hands kleeren en lijfsieraden, revolvers en patronen zien liggen. Het zou ons verbazen indien de wapenwet ook praktisch doorgedrongen was tot de achter kamertjes van die uitdragers ! ' * * Het is thans zaak dat onze recherche zich van haar besten kant leert kennen. Men verbaast zich overigens over de eischen die aan hare scherpzinnigheid gesteld worden. Wat zouden u of ik doen wanneer ons a bout portant werd opgedragen een heer te zoeken met blauwe overjas, gele^slobkousen en een grijs-vilten hoed? Ik maak mij sterk dat onder zulke om standigheden het meerendeel der heeren die blauwe jassen, grijsvilten hoeden en gele slobkousen hebben die, om geen andere reden dan om lastige vergissingen te ontgaan, in hun garderobe opbergen. Na iedere misdaad vindt men bij stations uitgangen ge-uniformde politieambtenaren staan, die plichtsgetrouw staren naar alle kleedingstukken die gerekend mogen worden te vallen onder de beschrijving^der laatsterecherche-rapporten. Nf Ik heb mij dikwijls afgevraagd wat er in het hoofd van die mannen meestal rijksveld wachters die een pijpje rooken omgaat. Stel: dat gezocht wordt een heer, leeftijd circa 28 jaar, zwarte, gekleede jas, zwartbolhoedje, grijs-garen handschoenen, knooplaarzen, rond-bleek gezicht, dun blond haar, gladgeschoren. Waar moet men dan op letten? Allereerst natuurlijk op alle mannen van 28 jaar met blond haar en gladgeschoren gezicht. Dat zijn onverwisselbare kenteekenen, want verkleeden is natuurlijk het eerste waaraan de gezochte schurk heeft gedacht. Maar dan nog: indien hij een zwart, grijs, blond of rossig snorretje heeft aangeplakt, of een baard in een dier tinten, of bakke baardeneneen sik..-. of een van de honderden combinaties en permutaties, die er tusschen die snorren, baarden, sikken en bakkebaarden in allerlei tinten en nuances zijn, gekozen heeft? Of wat wanneer hij bovendien nog zijn blond haar geverfd of geheel afgeknipt heeft? Of wat wanneer hij een lorgnet heeft opge zet ? Van de kleeren spreken wij niet eens! Het lijkt mij een onbegonnen werk om te kijken naar alle laarzen, of zij knoop- dan wel rijg sluiting hebben, terwijl men de kans loopt dat de misdadiger al reeds lang zijne vrije voeten in gelakte molières of bruine schoentjes gestoken heeft. Stel dat ge een spoor hebt gevonden: zijn zakdoek bijvoorbeeld. Dat heet een belangrijke aanwijzing! Maar wat zouden u en ik met zulk een zakdoek doen? Wij zouden dien, een lichte weerzin over winnende, bij een punt oppakken en constateeren dat hij vuil was en dat er geen mono gram opstond. Dan zouden wij er desnoods nog aan ruiken om eventueel een bekend parfum te ontdek ken, en daarmee zou ons onderzoek afgeloopen zijn. Sherlock Holmes zou wellicht den zakdoek nog uitschudden onder zijn microscoop en ontdekken dat erglas-deeltjesin het stof zaten, af komstig van het speciale fabrikaat van die of die kristal-slijperij.... maar dat zijn sprookjes enjdaar gelooven^wij niet aan. Een zakdoek is een zakdoek, en de mijne verschilt hoogstens met den uwe door het lettertje of doordat hij schooner is. Bovendien^worden dergelijke onderzoeken zeer gecompliceerd omdat zich met rnkken de geheele handel telkens verplaatst. Op het oogenblikisereeninvasie van Duitsche massa producten.... morgen wellicht eene van Amerikaansche.... Elke moordenaar kan met precies denzelfden wandelstok loopen dien uw vrouw pertinent als den uwe'herkennen zoo ge dien ergens hadt laten staan. Dit laatste zou een ernstige verdenking op u werpen. * * * Het spelletje met de revolver is een mani festatie van morcele afstomping. f Men kan het straffen zooveel men wil, maar daardoor zal men het niet voorkomen. En heeft men al, dank zij een handige recherche, zulk een revolverheld in handen, dan is dat dikwijls nog van weinig meer beteekenis dan het vangen van n sprinkhaan, wanneer er duizenden als een donkere wolk langs de zon trekken. Het is zaak in het goede Holland de plaag te voorkomen: door dwang, en die is mogelijk door een verscherping van de wapenwet en door moreel gezag. Dat laatste ligt op het terrein van opvoeders en onderwijzers. MELIS STOK E Uit het Kladschrift van Jantje itë^&é^^J&rf-ó^e^j^ -.. - *a* a* &%iF tlllllllMMIi IIIIUIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllIlllllllllllllllllllIllllllHIllllllllllllllll mui' ?iiiiiiitiiiiiitmiiiiiimiimtimuiiiiiiimmiiiiiiiiimiii tmiiim«iiiimmiHiiimiiiiimuiiM i iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii PRIJSVRAAG Het Foutenverhaal uit het Kerstnummer Hieronder geven wij nogmaals het foutenverhaal uit het Kerstnummer van De Amsterdammer" en drukken daarachter de 24 onmogelijkheden af. Voor deze prijsvraag ontvingen wij 1447 inzendingen, waarvan 11 antwoorden goed waren. Onder deze. werd de prijs een bedrag van vijf en twintig gulden verloot. Mevrouw E. L. J. A.?B. te Amsterdam, Valcriusstraat, won den prijs. Zij wordt ver zocht haar huisnummer eti volledigen naam op te geven. DE ZELFMOORD VAN HENDRIK BLOK Het .was een donkere Donderdagnamiddag in November. Voor de zestiende maal liep Blok zijn privé-kantoor op en neer; van zijn bureau naar den haard en van den haard naar zijn bureau terug, automatisch stappend telkens op dezelfde figuren in het tapijt, zijn handen diep in de broekzakken- en het voor hoofd ernstig gefronst. Toen bleef hij staan, schonk zich een glas water in uit de karaf die op den schoorsteen mantel stond en dronk dat in n teug leeg. Daarna zette hij zijn diagonaalsche wande ling weer voort, _ minuten lang.... Eindelijk belde hij, en bleef vol verwachting naar den deurknop staren.... Deze draaide.. de deur werd opengeduwd, en voor hem stond een beeldschoone brunette. Gaat u zitten, juffrouw Qeertsema," zeide hij haastig, en schrijft u het volgende op: Aan Commissarissen der N. V. Oelria. Alhier Mijne Heeren, Het is mij gebleken dat een belangrijk teveel in de kas onzer N. V. is ontstaan. Ondanks alle nasporingen heb ik niet kunnen ontdekken aan welk verzuim dit te wijten is. De boekhouding klopt volkomen en sluit op de saldi van onze bankiers. Desondanks be vinden zich in onze postzegelkas drie centen waarvan het onmogelijk is de herkomst vast te stellen.... Ik...." Juffrouw Geertsema had opgehouden met schrijven: Mijnheer Blok!" riep ze met iets klagelijks in haar stem Schrijft u door" zeide hij ruw: ik acht mij verplicht...." * Maar goeiéhemel het is nonsens!" herhaalde het meisje. Ja, het is nonsens!" schreeuwde hij, ik wét dat het nonsens is en tóch en toch !" Hij had de handen voor de oogen geslagen en stond in het midden van het vertrek, een toonbeeld van wanhoop. Gisteren hebt u mij laten komen voor precies denzelfden brief.... eergisteren even eens," zeide zij op zachten, maar verwijtenden toon. Dat heb ik ook !" antwoordde hij ruw, en morgen en overmorgen zal ik het wér doen.." Pardon," deed zij koel, overmorgen is het Zondag en dan zult u dat niet kunnen !" Maar Maandag !" riep hij triomfantelijk.. Mijnheer Blok," zeide het meisje, in dat geval vraag ik u om ontslag !" Hij werd doods bleek.... ontslag.... en uitsluitend om dien brief.... een onschuldigen brief.... is er iets dat u hindert in dien brief?" Ja" zeide ze, dat het geen brief is voor een verstandig man!' Even dacht hij na, toen schoof hij haar een schoon velletje papier toe en zeide: u hebt gelijk.... ik zal een anderen brief dic tee re n. Schrijft u op: Mej. Carolina Geertsema ?', Alhier. iZeer geachte Mejuffrouw, Met leedwezen verneem ik dat u onzen dienst wilt verlaten. Gedurende precies een jaar heb ik het voorrecht gehad op de meest aangename...., neen, schrijft u, op de meest 4 mogelijke aangename wijze met u samen te werken. Uw vertrek treft mij als een dondersla'g...." bliksemstraal" ver beterde zij, maar hij ging voort: .X-.treft mij als een donderslag bij hel deren hemel.Daarom roep ik u toe. .. .?blijf"" blijf,"" in 's hemelsnaam blijf. Wat moet ik doen zonder u? Ik verzin allerlei pretexten om u bij mij te kunnen hebben.... ik dicteer brieven zonder zin alleen om uw geliefd aan gezicht...:" Zij wierp haar potlood neer en riep, het papier verscheurend, uit: nu ga ik!" Maar reeds had hij haar den uitweg afge sneden. Ga niet," smeekte hij, word mijn ge liefde vrouw !" Ik ben geëngageerd" snibde zij koel. Hij wankelde en stamelde met moeite: met wien?" Op dat oogenblik trad de boekhouder het vertrek binnen. Hij was een blozende dertiger met blond haar, zoogenaamd en brosse" geknipt. Met hém, Cornelis Dros!" zeide ze triomfantelijk en verliet het vertrek, de deur met een bons voor zich dichtwerpend. De beide mannen stonden tegenover elkaar." Het is over onze vordering op van der Eist" stamelde de boekhouder. Blok lachte honend, Neen meneer" zeide hij, eerst is het over de schoone juffrouw Carolina! Is zij uw verloofde, ja of neen?" Dat is te zeggen,"antwoordde Dros.... ,,ik heb haar ten huwelijk gevraagd ! Ik ben weduwnaar en heb zeven moederlooze kin deren tot mijn last, Mijnheer. Binnenkort hopen wij te trouwen." Het was Blok, alsof hij een slag in het aan gezicht kreeg. Blonde beroerling" siste hij tusschen zijn tanden. De boekhouder was met een raadselachtigen glimlach om de lippen bij het bureau blijven staan; zijn oogen rustten op een papier waarop hij het zoo bekende stenografische handschrift zijner beminde ontdekt had. En hij ontcijferde de woorden die zijn chef zich venneten had haar in hartstochtelijke liefde te dicteeren. Dros overzag plotseling de geheele situatie. De ervaring die hij gedurende ruim een kwart eeuw in het bankbedrijf had opgedaan had hem gemaakt tot voorzichtig man. Hij zeide slechts: zoudt u mijne kinderen van een aanstaande stiefmoeder willen berooven?" Blok was neergezegen in een fauteuil. Ik heb haar lief" snikte hij ik heb haar liefgehad sinds het eerste oogenblik dat ik haar zag. Zij kwam als de bloeiende lente in Mei. j.I. dit privé-kantoor binnen en sindsdien heb ik rust noch duur gehad. Toen stond hij op, sloot zorgvuldig de deur, schoof de vensters dicht, en keek den heer Dros diep in de oogen. Thans gaat het tusschen u en mij !" zeide hij onheilspellend, legde een geladen revolver op tafel en daarnaast een biljet van fl. 10. Het is een Amerikaansch duel" legde hij uit, een onzer moet van deze aarde verdwijnn. Is het serienummer van dit biljet even of oneven? Indien gij juist raadt, schiet ik mij . dood.... .anders berooft gij uzelven van het leven." Dros was doodsbleek. ZijTi uitpuilende oogen waren op het omgekeerde biljet ge richt. Er waren duizenden en duizenden van die biljetten in den loop der jaren door zijn handen gegaan.... maar dit blauwe papiertje zou beslissen over zijn leven of zijn dood.... Even" raadde hij koelbloedig.... Het serienummer was: T. V. 62551.... hij behoorde dus tot het rijk der levenden.... Godlof ! Blok daarentegen was een kind des doods. . Vaarwel heerlijk leven" prevelde hij, zetle het wapen tegen zijn slaap.... een knal .... een plof. . . . en op den parketvloer lag hij,'badend in zijn bloed.... ontzield. Carolina, die den knal gehoord had, en het ergste vermoedde, stak sidderend haar blonde hoofd om de deur. Een beeld van ontzetting vertoonde zich aan haar blikken. Haar a.s. echtgenoot zat met bliksemende oogen en verward hoofdhaar achter het bureau en keek neer op zijn overleden chef. Het is gedaan met hem" riep deze uit, nu snel van het oogenblik geprofiteerd." In minder dan geen tijd was de portefeuille van het lijk eenige biljetten van fl. 1000.lichter en toen het personeel der N. V. even later binnenstormde, vonden zij Carolina en den heer Dros diep ontroerd naast den zelf moordenaar staan. Nimmer kwam de diefstal, die hun deels tot sleutelgeld voor eene vriendelijke woning in een der buitenwijken, deels tot bestrijding der kosten hunner kostbare inrichting strekte, aan het licht. Immers is men in het ongewisse gebleven omtrent de beweegredenen die Blok tot zijn daad van vertwijfeling voerden, en die geen andere waren dan die eener buitenmatige liefde. | Weliswaar heeft Carolina ten politiebureele de stenogrammen der dozijnen zinncloo/t brieven, die hij haar gedicteerd had, gede poneerd, maar om Blok's bejaarde ouders te sparen zijn deze nimmer gepubliceerd. Lang hebben echter Dros en Carolina niet van hun echt genoten. Nadat zij hem op haar beurt zeven kleinen geschonken had,overleed zij en liet hem met veertien moederlooze kleinen, geknakt naar den geest, ofschoon overigens in goede gezondheid, achter. MELIS S "i u K E ONMOGELIJKHEDEN : 1. Toen bleef hij staan...." Uit het voorafgaande blijkt dat hij, be ginnende bij zijn bureau, zestienmaal af en aan is geloopen naar den schoorsteenmantel. Hij bleef dus staan .bij zijn bureau, terwijl de karaf op den schoorsteenmantel stond en hij zich dus op dat moment onmogelijk een glas water kon inschenken. 2. Een teveel van drie centen, is geen belangrijk teveel. 3. Het kloppen" eener postzegelkas heeft niets te maken met het kloppen" der boek houding. 4. Het is nonsens !" herhaalde het meisje. Zij herhaalde niet. Ze had het tevoren niet gezegd. 5 overmorgen is het Zondag.... Het was een Donderdagnamiddag. (i. Schoof hij baareen schoon velletje papier toe.... Hij stond in het midden der kamer. 7 maar hij ging voort: , treft mij als een donderslag.... enz." Hij herhaalde. 8 de deur met een bons voor zich dichtwerpend. . . . Dat kan niet. De deur ging naar binnen open. Zij werd immers (zie even tevoren) opengeduwd uit het belendend vertrek. il. Blonde beroerling," siste hij tusschen zijn tanden. Probeer dat eens tusschen uw tanden te sissen ! 10 zijn oogen rustten op een papier .. . .enz. Hij had de papieren verscheurd. 11 Het zoo bekende stenografische handschrift zijner beminde.... Het handschrift was hem en enkelen anderen wellicht bekend. Bekend in algemeenen zin was het zeker niet. 12. De ervaring die hij gedurende ruim een kwart eeuw in het bankbedrijf had opgedaan. Hij was een (blozende) dertiger. 13! Zij kwam als de bloeiende lente in Mei j.l enz. Het was November, en gedurende ruim een jaar was /ij bij deu heer Blok werkzaam geweest. 14 het omgekeerde biljet.... Onze i 10.?biljetten vermelden aan beide zijden het serie-nummer. 15. Even" raadde hij koelbloedig. Hij veinsde. Hij raadde niet doch las (zie 14) het serieiiuinmer. K), (alleen voor jongeren) 02551 is on even. 17 op den parketvloer.... Er lag een tapijt. 18 haar blonde hoofd.... Zij was een brunette. 19 verward hoofdhaar.... Hij dr< :.; zijn haar en brosse" geknipt. 20. Achter het bureau. Hij stond n het midden der kamer. 21. Het is gedaan met hem!" riep d ,:e uit. Deze" was reeds ontzield. Gene" riep het. 22. Badend in zijn bloed. ... Dit badai ' volgt pas later. 23. Nimmer kwam de diefstal, die hun deels tot sleutelgeld.... (enz.) strekte aan het licht. Niet de diefstal, maar de opbrengst daarvan strekte tot de gewenschte doeleinden. 24. 14 moederlooze kleinen. De oudere kinderen zijn geen kleinen meer. IIMIIIIIIIIM Het geheele jaar geopend. Centr. verwarmd. Hotel Duin en Daal "8HSPTyp. Amst. Boek- en Steendrukkerij, voorheen Ellerman, Harms <£Co.