De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 21 januari pagina 2

21 januari 1922 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ?v 21 Jan. '22. - No. 2326 ^O B B Y T tekening voor de Amsterdammei" van Jordaan v & ^,, i , 4. J mm IIATIS TOEZEIDIK AAI VAN DER HOOP's MEUBELBEWARINGEN TRANSPORT MIJ. AMSTERDAM x VAN HAAR LAATST , Bittlniteid \ VERSCHENEN /AÜSTELDHÏ livestigd:.\PROSPECTUSX h.Trompstraat TELEFOON \, / 219S ZUID En danTdie^zalige illusie van vooruit" te komen. DE 1NFLUENZA-EPIDEMIE door. Dr. I. H. J. Vos, Wethouder voor de Volksgezondheid Een ongenoode en niet gaarne geziene gast, de influenza, heeft opnieuw haa,r intrede in ons land en onze stad gedaan. We leefden juist in een tijdperk, dat gekenmerkt werd door weinig ziekten, vermoedelijk als reactie iiiiiliiiiiiii:iiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiii INTERNATIONALE ONHAN DIGHEDEN Het beeld is weer veranderd, en in den ?kaleidoskoop der dagen hebben de door elkander woelende deeltjes weer een anderen vorm aangenomen, en de internationale samenwerking waarop Europa zich reeds meende te mogen verheugen, is opnieuw, door het plotseling aftreden van het ministerieBriand, eenigszins in de waagschaal gesteld. Voor buitenstaanders zijn de Fransche politieke verhoudingen dikwijls onverklaar baar. Frankrijk, zoo oordeelen zij, heeft jarenlang haast geen ander woord kunnen uitspreken dan sécurité". Dat kwam altijd in de eerste plaats, en daarop volgde: r parations". Maar de eerste werd zooveel ge wichtiger geacht, dat het vorige jaar een ernstig blad als de Temps verklaarde: ook zonder de Duitsche milliarden zou Frankrijk desnoods zijne financiën op den duur nog wel in het reine kunnen brengen, hoofdzaak voor het land blijft zijne veiligheid. En bij de vredesonderhandelingen bleef voor Clemenceau de veiligheid van Frankrijk het begin van alle wijsheid. Daar was art. 10 van het Vredesverdrag, waarbij de leden van den Vol kenbond elkanders veiligheid waarborgen; maar niet voldoende: ,,ln geval van agressie", zegt dit artikel, van bedreiging of gevaar voor agressie, zal de Raad adviseeren over de middelen waarmede de uitvoering dier waarborging zal worden verzekerd." Zoo ver,kreeg Clemenceau in de artikelen 42, 43 en 44 nog verdere waarborgen: Duitschland mag binnen een strook van 50 Kilometer Oostelijk van den linker-Rijnoever geen versterkingen bezitten of aanleggen, noch binnen die strook legers onderhouden of er manoeuvres doen plaats hebben, en wanneer Duitschland daarmede in strijd handelt, verklaart art. 44: elle serait considerée comme commettant un acte hostile vis-a-vis les Puissances signataires du présent traite et comme cherchant a troubler la paix du monde." Maar ook dat was onvoldoende. Clemenceau verkreeg boven dien dus de occupatie der Rijnprovincie ge durende 15 jaren. Dat alles was hem wél, maar een garantietractaat met Amerika en Engeland, daar stelde hij meer vertrouwen in. Tevergeefs. Wilson had verklaard: wij Amerikanen zijn geen provincialen meer". Hij bleek zijn volk niet te kennen. Van uit het graf waarschuwde George Washington tegen entangling alliances", en de Senaat trok Amerika's handen van Europa af. Twee jaren te laat in den oorlog gegaan, had Amerika, dat den wapenstilstand door dreef, twee weken te vroeg met den oorlog opgehouden. Zonder den wapenstilstand hadden^de^Bondgenooten Duitschland kunnen op een voorafgegane periode, waarin diezelfde influenzaplaag o.a. veel menschen met zwakke constitutie en chronische kwalen had weg gevaagd. Het was te voorzien, dat deze gunstige verhoudingen zich niet konden handhaven. Doch weinigen onzer hadden er daarbij op gerekend, dat het juist weer de influenza zou zijn, die het allereerst in dit verband van zich zou doen spreken. Gelukkig is het karakter der ziekte nog niet verontrustend, al komen er meerdere gevallen van longontsteking voor. En het staat m.i. wel vast, dat het ditmaal niet zoo'n vaart zal loopen als in 1918. Wel mag niet vergeten lllllllllllllllllllllltlltlllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllltllllllMIIIIIIIIII worden, dat iedere epidemie ingeleid wordt door een periode van lichtere gevallen. De influenza is echter reeds meerdere weken in het land, ook in onze stad; stellig reeds meer dan 6 weken kwamen allerwege sporadisch influenzagevallen voor, die echter in de laatste weken een epidemische uitbreiding ver kregen, vermoedelijk mede tengevolge van de miserabele weersomstandigheden. Het is wel merkwaardig, dat het thans de eigenlijke wintermaanden zijn, waarin de griep of influenza (twee namen voor dezelfde ziekte, die in het Duitsch Grippe genoemd wordt) de aandacht vraagt. Deze ziekte is in den regel geen vriend van het vriezende jaargetijde, dat- gewoonlijk meer wordt ge kenmerkt door het optreden van de echte" longontsteking. Bij het beoordeelen van de complicaties" der influenza heeft men daarmede terdege rekening te houden. Meer dere gevallen van longontsteking hebben stellig met griep niets uitstaande. Bij oude menschen zal men daarin dikwijls een complicatie van bronchitis hebben te zien. Ook moet men oppassen de influenza in haar diverse vormen (gastro-enteritis etc.) niet te verwarren met andere ziekten, zooals b.v. de typheuse koorts, die altijd in meerdere of mindere mate in onze stad aanwezig is. Dit alles in aanmerking genomen is er stellig geen reden voor ongerustheid. Ook al zouden uit andere landen minder gunstige berichten tot ons komen, dan nog hebben wij, op grond van de feiten, een afwachtende doch niet pessimistische houding aan te nemen. Zooals het gewoonlijk in tijden als deze gaat wordt algemeen de vraag gesteld: of men niet het een of ander kan doen ter bescherming vanindividuen gemeenschap, roote midde len staan ons niet ten dienste: tegen het vluchtige, zich snel door hoesten, kuchen, lachen of anderszins verbreidende virus, dat vaak nog minder dan een dag voor het maken van nieuwe slachtoffers noodig heeft, is nog geen afdoend wapen gevonden, al hebben o.a. onze stadgenooten Prof. Snapper en Dr. L. K. Wolff zich verdienstelijk gemaakt door het samenstellen en toepassen van een seruminspuiting bij grieplongontsteking. Is er dus van een massale bestrijding nog geen sprake, toch kan wel het een en ander gedaan worden ter beperking van het kwaad. Den nadruk zou ik daarbij willen leggen op het verschijnsel der relatieve immuniteit, dat ongetwijfeld bij vele personen ten op zichte der influenza te constateeren valt. Wellicht geldt het hier zoowel een passieve als een actieve immuniteit; daarover doet men het best zich niet met stelligheid uit te spreken. Opmerkelijk evenwel is het, dat velen onge voelig zijn voor den verwekker der influenza. Men doet goed dit middelvan verweer terdege in oogenschouw te nemen. Overmatige ver moeienis en andere schadelijke invloeden heeft men te vermijden, omdat, bij het negee'ren van dezen stelregel, de verzwakking van het lichaam de immuniteit" kan doen ver dwijnen. Levendig herinner ik mij nog, hoe bij de vorige gelegenheid de toepassing van dit beginsel onder het Amsterdamsche garnizoen de allerbeste resultaten heeft opgeleverd. Onder moeilijke omstandigheden is een groot deel der menschen geneigd iets" te doen. Deze bewegingsdrang is noch bewonderenswaard noch gemotiveerd: hoe rustiger men is van lichaam en van geest, hoe minder angst men heeft, des te krachtiger weerstand kan het lichaam bieden ook tegen deze ziekte. Het slik ken van allerlei desinfecteerende middelen, die den ademhalingsweg enhetspijsverterings-apparaat prikkelen en m.i. gevoelig maken, kan men beter nalaten. Rooken en drinken" acht ik geen geschikte middelen in den strijd tegen de influenza. Het is integendeel rationeel, zoo weinig mogelijk verandering te brengen in de gevolgde levenswijze en vooral alle schadelijke invloeden te vermijden. Het zijn dikwijls eenvoudige middelen van verre strekking, die helaas al te vaak ver onachtzaamd worden. Van groote beteekenis is b.v. het vermijden van .,,kouvatten" in tijden als deze. Koude vatten staat gelijk met verzwakken van het lichaam, waardoor iedere vijand meer vat erop krijgt. Aan den anderen kant brengt de influenzabacil een groote gevoeligheid teweeg en van oudsher gold het dan ook als een gouden regel influenza goed uit te vieren"; te vroeg uitgaan werd menigmaal met longontsteking bekocht. Hoe velen loopen niet ten deele of ternauwernood genezen, of niet lettend op een lichte temperatuursverhooging, te vroeg de straat op! En hoe velen hebben den tol voor hun on achtzaamheid op al te gevoelige wijze moeten betalen ! Het jaargetijde is niet gunstig; anders ware een andere raad ook nog op zijn plaats, n.l. om veel in de buitenlucht te gaan. Het is raadzaam verzamelingen van men schen te mijden. Wanneer men het groot aantal zieken onder groote personeelen waar neemt of zelfs het optreden van meerdere ziektegevallen na feestelijke gelegenheden van betrekkelijk korten duur, begrijpt men on middellijk de strekking van deze aanwijzing. In het algemeen acht ik, ook uit een sociaalhygiënisch oogpunt, het opvolgen van dezen raad gewenscht. De gang der besmetting wordt op deze wijze belangrijk vertraagd en zoodoende kan aan de ziektegevallen, die zich niet zoo sterk opeenhoopen, meer aan dacht worden gewijd. Van overheidswege kunnen niet heel veel maatregelen ter bestrijding der influenza worden getroffen. Waar deze middelen sterk afhankelijk zijn van bijkomstige omstandig heden, is het beter daarop thans niet ernstig in te gaan. Zoolang het karakter der epidemie niet ernstig wordt, is er bovendien geen reden ze nader te overwegen. Laat ons hopen, dat die overweging niet noodig zal worden! TOEKOMST^ Vader, zit daar niet zoo somber! Moed gevat het komt terecht: Heel veel eer en roem en rente Zijn nog voor mij weggelegd. Want al zit er in de hersens Van uw zoontje weinig pit Ah 't niet met hem mocht lukken Wordt hij immers Kamerlid. Als 't hem mocht tegenloopen, Gaat hij in de .... politiek. Vader, dat is wel te maken Met wat stembus-mekaniek. Ik kan lezen, ik kan schrijven, Ik ben dol op weinig doen, Ieder jaar mijn traktementje En daarna een lief pensioen. Denk niet dat ik om principes Of om grondbeginsels maal Als 't moet ben ik behoudend Liberaal .... of sociaal. En al vindt men 't niet netjes Tweede Kamerlid te zijn Dat vergeet men bij zijn lunchje En zijn fleschje roode wijnn. J. H. S P E E N H o F F iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiii UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIE AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GBAYENHAGE, TILBURG LEEUWARDEN, GISTER WIJ E UDENHOUT, LOGHEM en BORCULC Agentschappen in Indiö: BATAVIA, SOEBABAYA, SEMA BANG, BANDOENG, MEDAN e. WELTEYBEDEN. IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII i iNiiiiini..timiiin TUBJHKEHvOINMOED Hofleverancier - Amsterdam ULVEISTUJkT 2»-:- VIlLENSPmVK S TEL NOS. 2040-1881 - TEL No. 1793 Zuid KOUDE EN WARME SCHOTELS bezetten en alle maatregelen kunnen treffen om zich te verzekeren van voldoening hunner vorderingen, althans^ binnen den kring der mogelijkheden. Maar de fout is nu eenmaal begaan, en men heeft zich schadeloos willen stellen door op het papier vorderingen vast te stellen waaraan Duitschland had kunnen voldoen wanneer men het zijne koloniën en handelsvloot had doen behouden en zijn handel niet op allerlei wijzen gekortwiekt was, al moet worden toe gegeven dat het verlies van de Russische markt voor Duitschland te Versailles nog niet kon worden voorzien. Had Amerika mede het tractaat van Versailles geratifieerd, dan ware Duitschland niet aangemoedigd in zijn streven om, zich beroepende op de ondergane amputa ties en de buitensporige eischenfdie)het ge dwongen was geweeest aan te nemen, te pogen op allerlei wijzen aan zijne verplichtingen te ontkomen. Dat het zulks zou doen, was vooral na de\weigerachtige houding van den Amerikaanschen Senaat te verwachten. En zoo legt men zich in Frankrijk thans toe op iets dat wel eenigszins gelijkt op het zoeken naar de kwadratuur van den cirkel. Men wil, terecht, gegeven de afgrijselijke gevolgen van dan overval in 1914, Duitschland zooveel mogelijk verzwakken. Maar een verzwakt Duitschland kan niet genoeg betalen voor het zeer rechtmatig gevorderde herstel der aan gerichte verwoestingen. Dat zou een sterk Duitschland, in het volle bezit van zijne natio nale hulpbronnen en van zijn handel overzee en met Rusland, zeer goed hebben gekund; maar waar bleef dan weer de sécurité"? Clemenceau, zelfs na het eerewoord van Wil son, had gezegd dat Amerika te ver was om een hernieuwden overval te beletten ! Herstel n veiligheid! You cannot eat your cake and have it" zeiden de nuchtere Amerikanen en Britten. En Lloyd eorge, de man van de compromissen, al weet ook hij, de Toovenaar uit Wales", de kwadratuur van den cirkel niet op te lossen, heeft aan Briand van allebei iets aangeboden. Van het herstel, door Engelands aandeel te laten val len en de overeenkomst van Wiesbaden goed te keuren en zelfs door zijne journalisten uit zicht te doen geven op een kwijtschelding van Frankrijks geweldige oorlogsschuld aan Enge land; van de veiligheid, door aan Frankrijk een tractaat aan te bieden, waarin expresselijk wordt erkend dat de artikelen 42, 43 en 44 geen voldoenden waarborg opleveren voor de verdediging der gemeenschappelijke belangen der beide volkeren, en waarin wordt vastge steld: Art. 1. Ingeval van een directen en niet uitgelokten aanval door Duitschland tegen Frankrijks grondgebied, zal Engeland zich terstond, met al zijne maritieme, militaire en luchtstrijdkrachten aan Frankrijks zijde scha ren. Art. 2. De hooge contracteerende partijen bevestigen opnieuw het gemeenschappelijk belang, voor haar gelegen in de artikelen 42, 43 en 44 van het tractaat van Versailles, en zullen tezamen optreden (se concerteront) wanneer er een bedreiging bestaat voor eenige schending dier artikelen of wanneer er over derzelver interpretatie twijfel mocht rijzen. Art. 3. De hooge contracteerende partijen verbinden zich bovendien om gezamenlijk op te treden in geval Duitschland militaire, mari tieme, of luchtmaatregelen neemt, die niet met het tractaat van Versailles in overeen stemming zijn. Art. 4. Het tegenwoordige tractaat legt aan de Dominions van het BritscheRijk geener lei verplichtingen op tenzij en totdat deze door het Dominion in quaestie is aanvaard. Art. 5. Het tegenwoordige tractaat zal gedurende een tijdvak van 10 jaren van kracht blijven en daarna bij wederzijdsche goedkeu ring, hernieuwd kunnen worden. Van het beruchte artikel 10 van het ver drag van Versailles zegt het ontwerp geen woord ! In de inleiding 1), die bij het ontwerp ge voegd is, verklaart de Britsche regeering be zield te zijn van het innige verlangen dat te Cannes tastbare resultaten bereikt zullen worden en dat de publieke opinie in Engeland zoowel als in Frankrijk ongerust is omdat sommige doeleinden van den vrede nog steeds niet bereikt zijn, waartoe de algemeene toe stand nog meer aanleiding geeft; een mis lukking van de conferentie te Cannes zoude den uiteenloopenden aard der Fransche en Britsche belangen nog te scherper doen uit komen. Europa zou zulk een mislukking met ontsteltenis waarnemen, omdat iedereen weet dat een nauwe samenwerking dezer tvvcc landen onmisbaar is. Het Europeesche probleem, oordeelt de Britsche regeering, moet in zijn geheel worden behandeld, niet door de ge schilpunten een voor een te behandelen, [inge land begrijpt volkomen de quaestie van herstel voor Frankrijk en zijn budget. Het heeft reeds enorme sommen aan het herstel ten koste gelegd die Duitschland had moeten be talen. En dan is er de quaestie van veiligheid. Vier malen in 120 jaren is Frankrijk ge nvodcerd en zijn bevolking is 20 millioen kleiner dan die van Duitschland. Dit laatste land heeft nog altijd vijf millioen afgerichte soldaten. Daarom moet Frankrijk verzekerd worden tegen nieuwe verwoestingen. Maar ook Enge land ondervindt geweldige moeilijkheden: er zijn 2.000.000 werkloozen die den staat 2.000.000 pond sterling per week kosten, en dat nog wel in een staat welks burgers toch reeds zwaarder onder de belastingen gebukt gaan dan waar ook. Vervolgens wijdt de in leiding uit over den deplorabelen staat van Centraal Europa en Rusland. Het verlies aan koopkracht dier landen is de oorzaak van den tegenwoordigen moeilijken toestand waarin zich Engeland bevindt, terwijl de toestand van Centraal en Oostelijk Europa regelrecht naar een catastrophe voert. Daarom moeten de moeilijkheden in haar geheel behandeld worden, en Engeland hetwelk aan Frankrijk zoowel herstel als veiligheid wenscht te ver zekeren, kan dit niet langer uitstellen. Terwijl het zich, wat de schadeloosstellingen aangaat, opoffering wil getroosten, biedt het Frankrijk zijn gcheele gewapende macht aan ingeval van een niet uitgelokten aanval. Die garantie heeft een dubbele waarde niet alleen als hulp, maar ook omdat de garantie een dergelijken aanval uiterst onwaarschijnlijk zal maken. Duitschland zou er in 1914 niet toe zijn over gegaan wannter het bevroed had welk een macht het Britsche Rijk ontplooien kon. Na 1914 heeft Engeland alleen meer dan 6.000.000 man op de been gebracht, en het geheele Rijk bij elkander bijna 10.000.000, waarbij het aan 1) Dit stuk werd den 4en Januari door Lloyd George aan Briand ter hand gesteld. gewonden en gesneuvelden 3.266.000 man, aan gesneuvelden alleen bijna 1.000.000 heeft verloren. Het is niet denkbaar dat Duitsch land deze feiten zou kunnen vergeten, en daarom zal het garantieverdrag den Duitschen geest van alle revanche-denkbeelden doen af zien. Een of- en defensieve alliantie zou met Britsche tradities in strijd zijn en derhalve voor Frankrijk geen waarde hebben, zoo gaat het memorandum voort. Het Britsche volk begrijpt dat Frankrijk het recht heeft op garantie, maar het wil zich niet binden voor de verstoring van, den vrede elders dan ten koste van Fransch grondgebied. Alleen zulk een verbindtenis, zooals ter gelegenheid der Imperial Conference verleden zomer werd be sproken, zou hoogstwaarschijnlijk ook door de Britsche Dominions aanvaard worden. Dit is de eerste maal dat wij van de bespre king van het plan op de bekende Imperial Con ference iets vernemen. De Britsche regeering heeft de eerste ministers der Dominions ge polst bij die gelegenheid en het zal van de parlementen der zelfregeerende gewesten af hangen of zij al of niet toetreden. Hun toe treding zou, bij het steeds toenemende zielental dier gewesten, nog meer beteekenis hebben dan gedurende den laatsten oorlog, en het is nauwelijks te veel gezegd, wanneer men beweert dat die toetreding voor den wereld vrede van het hoogste belang mag worden geacht. Daarom is de in Frankrijk opgestoken storm tegen het garantie-voorstel zoozeer te betreuren. Want die storm zal in de Domi nions niet begrepen worden, en toch is die zeer verklaarbaar voor wien het Fransche karakter kent. Immers het memorandum, hoe openhartig ook, heeft geen rekening ge houden met de imponderabilia, waaronder de Fransche nationale trots gerekend moet worden, niet alleen omdat het memorandum verder nog gewag maakt van de wenschelijkheid van maritieme afspraken waardoor een wedstrijd in het bouwen van duikbooten en afweermiddelen daartegen moet worden vermeden; maar ook omdat de garantie eenzijdig is en hoewel het niet met zooveel woorden ge zegd wordt, Frankrijk maakt tot beschermeling van Engeland. Poincaré, nog eer hij wist dat hij aan het bewind zou komen, heeft in de laatste aflevering van de Revue des Deux Mondes verklaard, dat de zoozeer gewenschte alliantie met Engeland eerst tot stand kan komen nadat alle hangende kwesties geregeld waren; dat het verdrag eenzijdig is; dat men niets weet aangaande den aard en de uitbrei dingder gewapende hulp et comme d'autre part cette garantie saus réciprociténous laissait la physionomie d'une nation protegée, et semblait, par suite, autoriser la nation garante a exercer sur nos actes une surveillance indiscrète." Zouden wij, vraagt Poincaré, ons kunnen ontwapenen wanneer Duitschland zich niet ontwapent, maar Engeland wél? Men zal moeten afwachten of Poincaréals minister e ven wede rspannig zal blij ven als hij als auteur is. Misschien zal hij als minister bereid zijn meer waarde dan tot nog toe te hechten aan de preventieve werking van het voorge stelde garantie-verdrag, vooral wanneer Lloyd Ge,orge er in slaagt een formule te vinden, waarbij met alle Fransche gevoeligheiden re kening wordt gehouden. Het is zeker jammer dat de opstellers van het memorandum en van het ontwerp-verdrag zulks niet in vol doende mate gedaan hebben. Is Lord Derby, de vroegere Britsche ambassadeur te Parijs, die evenals de overige Engelsche diplomaten zeer wel op de hoogte is van den Franschen aard, en die nooit heeft opgehouden een al liantie aan te prijzen, bij de opstelling gekend? Men weet het niet, maar hrt feit dat met de Fransche gevoeligheid ge' rekening is ge houden, wijst misschien op een onhandigheid die een diplomaat, vooral een van de oude school, niet begaan zou hebben. De radicale en ook de liberale pers in Engeland begrijpt dat niet, bladen als de Times en de Morning Post, weten het zeer goed. Zij begrijpen dat men een land met een duizendjarige glorieuse geschiedenis als Frankrijk niet als beschermeling op den schouder moet kloppen, maar als gelijke moet behandelen. De onhan digheid is des te meer te betreuren, wanneer men bedenkt, dat de geweldige preventieve werking van het verdrag naar alle waarschijn lijkheid in Duitschland voor geed den in vloed der onverzoenlijken zou hebben ge fnuikt en voor dat land en Europa de meest heilzame gevolgen zou hebben gehad. Daarom is het te hopen dat het verdrag niet zonder meer zal worden afgewimpeld maar door de diplomaten zal worden opge poetst en verfraaid tot het in iedere Fransche salon als een meuble de bon gout een plaats ?/.al kunnen vinden. Den Haag 16 Januari 1921. H. D u N L o p AUTOBANDEN . . - . Time to Re-tire? (Buy Schitterende Kwaliteiten Lage Prijzen - Alom verkrijgbaar VOOR NEDERLAND olAILLeeütaröGfl

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl