De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 4 februari pagina 3

4 februari 1922 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

4 Febr. '22. No. 2328 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND QEMBRANDTPLEIN -44 litf Bi? Of! DS B5J B«J BfJ B «J EENIGE SPECIALITEIT BS I KRIMPVRIJË|S GEZONDHEIDS- |S ONDERGQEDEREN fg Nederlandsch Fabrikaat ÏJH '' TRICOTHUIS REG.BREESTRAAT.35 TEL. 5066 N. DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per jaar Spoors Mosterd WA spobrjr_ Cuiemborg ENZ. LUXE- EN VRACHTAUTO'S B ENZ & Cie., Amsteldijk 10, Amsterdam. PIANOÜVltUCELS COMPLETE 5OCTEERING NIEUW5TE - MODELLEN ZooWEL IN HET EENVOUDIGE ALS LUXE GENRE AMJTERPAM HtlLI&EWEG HILVERSUM STATIONSPLEIN CHENARD&WALCKER NASH M.A.N. Automobielen en Vrachtwagens N. V. Automobiel Mij. HET CENTRUM" Parkstraat 91a - 's-Gravanhage Tel. Haag 3569 Motor- en Zeiljachten TE KOOP, in diverse groottenen prijzen. Lijst van in commissie staande vaar tuigen gratis en franco toegezonden. & LUGT AFD. JACHT AGENTUUR Slepersvest 1 Rotterdam Snelschiill RlENTS BUI Zalfond. 99 Cant (r. In den Boekh. en na postw. bij RIËNTS BALT, Haag. Mond. en schrift, ond. Doop mijn Diploma kreeg ik een BELANGRIJKE S*LARISVERHOOGING". (w.g.) Me], B. te W. Fi. 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM TELEFOON N. 6812 ' HEMDEN MAAR MAAT OESTERS IMPERIAL. Lunch, Diner, Souper a la carte. De salons zijn dagelijks (ook Zon dags) geopend tot l uur 's nachts. llinilllllllllllllHIIMIIIIIIIIIIIIUIllllVmlIllllllllmlIIIIIIIIIMIUllllllllllllMIIHIIIIII ONNOODIG In het artikel van den heer Posthumus Meyjes over Taal en Spelling acht deze heer het noodig te zeggen: De geheele ,,vereenvoudigings"-beweging, in al haar negen regels, is trouwens niets dan een uitvinding van vakgeleerden en zij wordt bijna uitsluitend gesteund en»aan den gang gehouden door de onderwijzers die, ten deeie uit gemakzucht, ten deele omdat zij van de hoogere en betere dingen, die er aan taal en spelling vast zitten, geen begrip hebben, voor zichzelf en hunne leerlingen het recht opeischen om alles overboord te werpen, wat met hun bekrompen rationalis tische inzichten niet strookt. Dit is een zeer lange zin, dien de heer P. beter niet had kunnen schrijven, Ie. omdat zeer vele onderwijzers niet met Dr. Kollewijn mee-,,likken".; 2e. omdat dergelijke beleedigingen van een geheelen stand in een zakelijk debat niet thuis hooren en tevens den debater niet ten goede komen. Misschien bedoelt de heer P. het niet zoo kwaad, maar op die manier brengt hij anderen onnoodig uit hun humeur. C. ODERKERK ONZE INGEWIKKELDE SPELLING In het Weekblad zijn dejdiscussies over het Spellingsvoorstel van de professoren Muller en Khüjver geopend; Dr. Kollewijn, prof. Kernkamp en dr. van Eeden hebben zich achtereenvolgens met deze zaak bezig ge houden; ik hoop dat er voor mij. ook nog een plaatsje open is. De zaak waarom het gaat is toch van zo veel belang, niet alleen om een eind te maken aan de tegenwoordige vrijbuiten] op het gebied der spelling, maar vooral om de noodzakelijkheid van vereen voudiging van het onderwijs in onze moeder taal. Met prof. Kernkamp ben ik het volkomen eens; als bovengenoemde hoogleraren zich willen laten vinden om niet te blijven staan op het behoud van het mannelijk geslacht voor een zestigtal woorden die zij, voor een leek en vooral voor de schoolkinderen onbe grijpelijke reeenen, dit geslacht willen laten behouden, dan kan van andere zijde ook iets toegegeven worden en dan kunnen wij einde lijk eeps tot de zo gewenste vereenvoudiging komen. En dan zoude ik wel in overweging willen geven aan de ,,Vereenvoudigers" om het vervangen van de ij door de ; in uitgangen op lijk, te laten vervallen. De ij wordt in die uitgang zeker niet als ij uitgesproken; maar ook niet als /; u 7.011 nog 't meest bij komende zijn, maar geeft ook de uitspraak niet geheel weer. Waarom dan de ij maar niet behouden? De meest uitdrukkelijke tegenzin tegen de Vereenvoudigde" wordt toch wel veroorzaakt, door dit voorstel van dr. Kollewijn (lik !). En dan zoude ik ook in overweging geven het vervangen door ie van de i in kort uit gesproken lettergrepen, waar dit geen ver warring kan geven, te laten vervallen; bijv: in n'vier, i'zonder, rivaliteit enz. Waar de andere klinkers alle enkel worden geschreven op het eind van een lettergreep, is 't ook enigzins inkonsekwent om de i' te verlengen door ie. Het voorstel van dr. van Eeden om overal waar de klinker lang wordt uitgesproken, ook deze dubbel te schrijven, moge rationeel zijn, het is echter te verwerpen om het node loos te veel gebruiken van letters. Als dr. van Eeden eens voor straf honderdmaal geenmiaaoolie" moest schrijven, zou hij toch zelf wel 't land aan zijn eigen spelling krijgen ! En in onzen tijd van bezuinigings drift is het ook wenselijk niet te veel onnodige letters te gebruiken, wat neerkomt op ver spilling van papier, pennen en inkt. Wat ik echter zeker zou willen dat door de Vereenvoudigers" niet werd prijsgegeven, is het weglaten van de dl, waar die niet wordt uitgesproken. En ook waarom geschre ven isch (spreek uit isq) en niet ies, zoals men 't uitspreekt? Dat isch moge taalkundig juister zijn; maar dit begrijpt het schoolkind en de doorsnee mens niet of in alle gevallen laat 't hun koud. Spreekt hij uit ies, welnu laat hij 't dan ook zo schrijven. Wanneer op deze wijze de spellingkwestie wordt opgelost kan, mij dunkt, iedereen te vreden zijn; vooral wanneer, wat ik in het . voorstel der twee professoren juist vind, men er in vrijgelaten wordt, wanneer het in poëzie of proza beter klinkt, de vervoeging met n te gebruiken. IR. H. ENNO VAN GELDER (Hiermede sluiten wij voorloopig de dis cussie ^over het^spellingvraagstuk. RED.). lli IHII immuun u lliiinliillll llllllliliiiilniiiiiiiilli mi De Nijl CAIRO Oh, de verademing ! Dat begon al in China. Opeens voelde je: je was uit het vijandige land. Dat is Japan vijandig aan al wat vreemd is en vreemdeling. Oh, ik weet, die er drie weken gereisd hebben van het eene groote, duie hotel naar het andere met Engelsch sprekende gidsen, zijn het niet met me eens. Maar tóch is het zoo. De enkele Japanner in Europa, door zijn gouvernement uitgestuurd als diplomatiek agent of als laureaat van zijn klas, is heel vriendelijk, natuurlijk, in Europa. Maar die in Japan geleefd hebben als ge wone menschen, kennen de stemming. Er is S>een volk dat de Japanner zóhaat als de Euro peanen en Amerikanen. In China adem je vrijer; ze hebben ons misschien niet lief, ze hebben niet zou erg veel achting voor wat ze zien van onze levensuiting, maar ze zijn ons niet vijandig; hun blik zegt: ,,je bent me onverschillig" of queer fish" en ze lachen eens goedmoedig, dat is al. De betere Chinees mag ons wel; statig kan hij de slippen vanfczijn zijden jas over de knieën vouwen en naar onsjluisteren of ons wat vertellen. Hijjisjte filosofisch om te haten, behalve den Japanner. Als 'hij daar tegenover staat verlaat hem zijn filosofie, the lie-European kan hij niet uitstaan. In Indië neemt de native" geen notitie van ons, daar is hij voor ons decor?en hier, Caïro, waar men zegt, dat troebelen zijn, is hij een vriend. Vervelend, opdringerig is de paria, maar de betere Egyptenaar, de_zachte Nubiërs zijn beslist vriendschappelijk. Oh, en 't_si Aan den Nijl. Waterdraagsters heerlijk'na Tokyo, de stadjjvan enkel lage krotten^ (behalve het vreemdenkwartier) de stad zonder torens en klokken, zonder be hoorlijke straten en trottoirs hier te zijn, in een echte stad, waar toch, vlak langs het Europeesche leven, patriarchaal Egypte voort leeft. Schitterend heeft het volk zijn eigen heid behouden. Tusschen de limousines der pacha's, die hun Parijsche bij vrouwen rond rijden, gaan langzaam en statig een Jozef en Maria, naar 't voorbeeld der heilige twee, op hun ezel door de stad. Als je kwart voor elf bij de brug Abbas 11 wacht, ziet ge de Cadillacs en Overlands wegglijden om plaats te maken voor de zwaar beladen kameelen met hun breede vrachten suikerriet of klaver en kleine, witte ezels likken het caoutchouc der Pneu Michelins, terwijl hun berijders, de hoofden naar elkaar gekeerd, wijsgeerige of practische gesprekken voeren. Zoo rijden ze graag, n links, een rechts, gemonteerd naast elkaar, zoodatze elkaar zien kunnen, want wat is voor een oosterling meer dan oogen en gebaar. Oh, 't is heerlijk in Cairo te zijn. Het leven is duur, maar je leeft. In Japan was het duur en je leedt armoe. Wat me ontzettend geërgerd heeft, heel de reis over, is de exploitatie van vreemdelingen, zelfs door lui, die geacht worden onze belangen te behartigen. Cook brengt je naar een hotel. Niet naar 't beste voor het minste geld, maar naar dat hotel, waarvan de Cooks-man de grootste fooi krijgt. In Singapore gaat iedereen naar Raftles, akelig gelegen, lawaaiig en duur. Hotel Adelphi, door een Hollander bestierd, ligt rustig en prachtig en is goedkoop. Waarom kent men dit niet ? Cairo heeft Shepherds, Con tinental en Semiramis, peperduur. Daar is hotel National, uitstekende keuken en goedkoop.... waarom beveelt Cook dat niet aan of het eenvoudige, uitstekende Cecil House, een pension in liet mooie deel der stad? Als de schrijverij niet meer gaat, word ik gids en ik beloof u, dat ik een goede zijn zal. Ik zal u geen ellenlangenamen der mummies trachten bij te bren gen, maar ik zal u wijzen op de schoone symmetrie harer orna menten. Ik zal u geen lijsten van dynastieën voorleggen, maar u de stijlen leeren herkennen in hun verband met de De citadel te Cairo kunst en religie van elders. En de schoon heid van een stad zal niet zijn in woorden van een uit het hoofd geleerd lesje. We zullen steden doen herleven door haar sagen en legenden. Niet in een luxe-boot van Cook zullen we de oevers van den Nijl gaan zien we zullen er wandelen op sandalen of wiegen op kameelen, we zullen onze kleeren scheuren aan de kaktussen en onzen dorst lesschen met wat de kokospalm ons geef!. We zullen geen picnie houden bij de pyramiden, maar ver genoeg uiteen om ons allen alleen te wanen, zullen we bij maannacht op rustige kameelen de woestijn inzeilen. De woestijn en de pyra miden, de nacht en de sphvnx zullen ons toebehooren. Onze tenten zullen we opslaan als ns Matho's helden, en de nacht zal geen geluid brengen dan dat van een in zijn rust gestoorden havik of een gemelijken kameel. tin vroeg in den morgen, als van de moskee het signaal van den opgaanden dag luidt, zullen we ons naar het Oosten buigen en als onze kameel drijvers eerbiedig voelen: Allah is groot en Mohammed is zijn profeet" en het zal ons Christendom niet schaden, dat we andrer SPAAMSGH, EHGELSOH, FRANSCH DUITSCH etc. Berlitz - School Keenengrstaht 4-B1 M. 3286 Pract Onderwijs door buitenl. Leeraren In het dorp El Marg bij Caïro vroomheid kunnen waardeeren. We zullen de zon aanbidden als ze klimt boven de kim men - waarom niet. . . . 'i Daarna zullen we naar den Nijl gaan en water vragen aan de herboren tanagra-beelden in zwart of wit en we zullen niet trachten'het geheim van hunnen niondsluier te doorgronden. Tot Elmarg zullen we doorrijden om de groentenmarkt te zien en uit de verte te staren naar dat eeuwige wonder van wit tegen de blauw en blauwer wordende lucht: de citadel van Caïro, met haar slanke minarets, die niet minder ernstig naar den hemel wijzen dan de torens van onze cathedralen. Oh, 't lijkt me opeens een ideaal gids" te zijn. Een sport ! Want niet allen komen om te zien, de meesten om te kijken, en dat zou de overwinning zijn, de kijkers te laten zien. Aan hen liefde",echte liefde, bij te bren gen voor een onyx vaas die het licht vangt en het niet los kan laten, voor een vorm die is als een gebed van teere woorden, voor een beeld dat de innigheid heeft vau moeders kamer als de zware lamp er brandt". Dat zou de overwinning zijn, al die vreemde dingen tot geliefde vrienden voor hen te maken, zoodat ze weer en weer moesten koeren, niet voor liet strijkje bij Shepherds maar voor Imhatep, dun (iod der medici, waarin ze eerst niets z. igen dan een belachelijke pop. Malesh ! (Wat doet het er toe.) Vooreerst ben ik nog geen guide, en wie zegt me dat ik klanten zou krijgen? leder zoekt ten slofte zich zelf in alles en overal, zichzelf en associaties aan oudere zichzelts. "> g| T Malesh ! " "* __ Ik wilde mijn patiënten (lezers, als ge wilt) alleen laten weten dat we hier zijn.... Caïro.... de Nijl.... Assouan .... Alexandrië, de conservatrice van onze heele be schaving en Luxor. Luxor, waar de Pharao's rusten en heel het verleden van BovenEgypte in steen geschreven staat. Voorbij mijn raam trekken rijen effendi's", lui met den rooden fez, die schrijven en lezen kunnen en oproer maken van tijd tot tijd. Ze doen gewichtig en zwaar, maar zijn mij lang niet zoo sympathiek als de statige Egyptenaar in zijn burnous op de breede sandalen die oud-Egypte ver tolkt door zijn daarzijn alleen. Een ventje Nubier, naar zijn gezicht te oordeelen wordt geroepen door twee oudere Nubiërs, die al heel den middag in de zon zaten.... Ai ! Hij toont zijn open hand. Niks ! 't Bedelen heeft niet veel succes gehad en rauw vallen de slagen en 't ventje gilt, gilt. Uit een raam van de Club Mohammed Ali komt een eer waardig hoofd.... een stem.... de kerels springen op.... en gaan weg! Een van de vele straat-tragedies die dadelijk w ggelachen worden en als pleister de cigaret hebben. Saluut! we gaan onze koffie drinken bij Gtoppi en er zitten en staren naar jong Egypte en gedegenereerd Parijs (vrouwelijk) tot 't ons verveelt. E L L'E N F o R E s T Zonsondergang

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl