11 Febr. '22. - No. 2329 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN INTERESSANTE NABETRACHTING MR. J. DEKING DURA. De NederlandschIndische Landbouw Maatschappij, haar verleden, hare toekomst en hare be wijzen van deelgerechtigdheid. Het is een merkwaardige brochure, die de bekende voormalige Amsterdamsche rechter dezer dagen betreffende de quaestie der Bewijzen van Deelgerechtigdheid der Neder landsen-Indische Land bouw-Maatschappij (in de wandeling Lappen Landbouw" genaamd) het licht heeft doen zien. De heer Déklng Dura noemt zijn brochure Een juridiek-finantiëele nabetrachting tot de buitengewone algemeene vergaderingen van aandeelhouders der Nederlandsch- Indische Handelsbank van 14 October en 2 November 1921." Hij herinnert aan de beide quaesties, die in door het Bestuur der NederlandschIndische Handelsbank ontvangen brieven te berde waren gebracht en op genoemde ver gaderingen ook nog het onderwefp van be spreking hebben uitgemaakt. De eerste betreft de vraag of het Bestuur der Handelsbank voornemens is in 1922 te besluiten om de Landbouw-Maatschappij, die overeenkomstig de Statuten der vennootschap, behoudens verlenging, op 30 November 1924 ophoudt te bestaan, niet meer als afzonderlijk beheerde maatschappij te doen voortbestaan. De tweede meer ingewikkelde aangelegenheid betreft de klacht van houders van Bewijzen van Deel gerechtigdheid der N. Indische LandbouwMaatschappij, dat het bestuur een al te con servatieve dividend-politiek zou hebben ge volgd, waardoor de positie der vennootschap wel aanzienlijk versterkt is (ten bate van aandeelhouders, i.c. dus de Ned. Ind. Han delsbank) maar waardoor de houders van bovengenoemde Bewijzen (?Lappen") ge ringere uitkeeringen hebben ontvangen dan waarop zij anders aanspraak hadden kunnen maken. Dientengevolge wenschen zij terug boeking der te veel gemaakte reserves op winst en verliesrekening, desnoods na schatting der aanwezige activa door deskundigen. Alvorens de schrijver tot bespreking dezer beide punten overgaat, Iaat hij daaraan een historisch overzicht van de Indische Crisis" van 1884/85, de oorzaken, die daartoe geleid hebben, en de ingrijpende veranderingen, die daardoor werden veroorzaakt, voorafgaan. Hij herinnert er aan, dat de uitgifte van het restant eener 4 pCt. leening ten laste van de Nederlandsch-Indische Handelsbank, welke opbrengst deze instelling in staat moest stellen uit hare toenmalige financiëele moei lijkheden te geraken, op een fiasco uitliep en dat toen een zestal bekende Amsterdammers, de h.h. Jan Boissevain van de Stoomvaart Mij. Nederland", P. W. Janssen van de Deli Mij., W. H. van Leeuwen, C. F. Quien, A. C. Wertheim en J. T. Cremer, die kort tevoren als hoofd-administrateur der Deli Mij. in Indië was afgetreden, een door den heer J. Kogel ontworpen plan tot het verleenen van financieelen steun aan de Nederlandsch-Indische Handelsbank ten uitvoer poogden te brengen, welke poging met succes bekroond werd en het gewenschte resultaat ten gevolge had. Dat plan nu, dat Prof. T. M. C. Asser indertijd als een door de omstandigheden gewettigden financieelen coup d'état qualificeerde, bestond, gelijk bekend, in de oprichting eener nieuwe N. V., de Nederlandsch-Indische LandbouwMaatschappij, waarin de Ned. Ind. Handels bank een aantal harer beste ondernemingen, tezamen op de balans per 30 September 1884 voor een waarde van / 12.800.000 voorko mende, voor / 9.000.000 inbracht om daarvoor / 8.990.000 aan aandeelen van ? 250 en / 10.000 aan contanten te ontvangen. Deze inbreng bestond uit: alle suikerfabrieken, waarmede de Handelsbank in relatie stond; 18 koffie-ondernemingen; 2 thee- en kinaondernemingen en het consignatie-contract met de Pamanoekan- en Tjassem-landen, met de hypotheek op die landen rustende. ' De nieuwe maatschappij nu, welke aldus geen schulden te haren laste had, gaf een 5 pCt. obligatie-leening, groot / 9.000.000, uit, over welk bedrag de Handelsbank als nagenoeg eenig aandeelhoudster der Landbouw-Mij. de beschikking zou krijgen. Om de plaatsing dier 5 pCt. obligatiën te bevorderen werd bij iedere obligatie een Bewijs van Deel gerechtigdheid gedurende 37 jaren, aanvan gende met het jaar 1885, in de 20 pCt. van den winst boven 5 pCt. in Artikel 32 der Statuten vermeld" uitgereikt. Deze Bewijzen van Deelgerechtigdheid waren voorzien van coupons, waarvan zich thans nog de laatste No 37, recht gevende tegen intrekking van dit Bewijs van Deelgerechtigdhed" op 1/9000ste in twintig percent van de winst, boven vijf percent over het bedrag der aandeelen, in het jaar 1921 behaald," aan de stukken be hoort te bevinden. De obligatielening werd met meer dan /l.000.000 overteekend, zoodat de Handels bank de beschikking over de geldmiddelen verkreeg, welke noodig waren ter voortzet ting harer zoo ruw onderbroken ontwikkeling. Tot het succes der uitgifte had behalve de toekenning van de Bew. van Deelg. ook niet weinig bijgedragen, dat ook loopende wissels op de Nederl. Indische Handelsbank in beta ling werden aangenomen. De inteekenaars hebben trouwens nimmer spijt behoeven te koesteren over het vertrouwen, dat zij in de Handelsbank en de La.idbouw-Mij. stelden, aangezien zij niet alleen geregeld de rente op de obligatiën ontvingen, maar het restant der leening op 2 Jan. 1906 vervroegd werd af gelost, waardoor de leening 16.J jaar eerder dan oorspronkelijk het plan was tot het verleden behoorde. Bovendien ontvingen de houders der Lappen" met inbegrip van de uitkeering over 1920 in totaal ?950.70, zoodat die Be wijzen van Deelgerechtigdheid per saldo een niet onaardige douceur zijn gebleken. Het verdere gedeelte van het betoog des heeren Déking Dura is grootendeels gewijd aan de juridische positie der Lappen." Allereerst komt hij op tegen den naam Be wijzen van Deelgerechtigdheid," waarin de schrijver niets anders kan zien dan wat de Franschen onder actions de jouissance" verstaan, n.l. bewijzen, die uitgereikt worden in de plaats van na uitloting afgeloste aandee len en alsdan recht geven op zeker deel der overwinst, nadat de niet afgeloste aandeelen een bepaald percentage aan dividend hebben (Wordt vervolgd op pag. 12). itiimiiiiiifiitillimiillillli DE TWENTSCHE BUK Amsterdam. Rotterdam, 's-Gravenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. gestort kapitaal f 35 500.000.?Reserven: circa f 12 000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEIN & Co., 55-56Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In-en Verkoop Wissels op Binnen-en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembourscredieten in Noord- en Zuid-Amerlka. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Deposlts. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIOING, hetzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij In blanco. Rente voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar _____a% Tien dagen opzegging ______ _ 3^ Een maand vast . . ) op nader overeen te komen Een maand opzegging f voorwaarden. Drie maanden opzegging . . . 3J % ) Vanaf den dag der opZes Maanden . . . 4 | zegging wordt i % Een Jaar 4J J minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor groote bedragen, volgens overeenkomst. ONTTAS&- en BÏTAALKAS Kun Wnilnal 21-22. hnlni Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging 2 pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging 2% pCt. Voor andere termijnen op nadec overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving vilgens Reglement. SAFE DEPOSIT INRICHTIXG, geopend: opWerkd.v.8^ v.m.tot 4Vi uui n.m. op Zaterdagen en Beursvacantledagen des morgens v. 8% tot 12 uur. Loketten van ? 2.50 per maand (? 10.?per jaar) en hooger te buui voor bij de Directie bekende ef geïntroduceerde personen. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f - 2.000.000. Uitstaande Leeningen . . . 18.700.000. Pandbrieven . 18.600.000. Reserves .............. , 1.000.000. Hoofdkantoor : te 'S-G RAVENHAGE, NASSAULAAN 23. Bijkantoor : te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4J% en 5% PAIDBIIEVEN TffiEK BEIMSKOEXS in ttakken van f 1.000-, f 500.?en f 100-, HET VERPLICHTE JAABUIKSCHE UITLOTIK6, DB Dlrectia : Mr. D. VAN HOUTEN. aanvangende 1923. Mr. J. D. TEN BRUGGEN CATE. SCHRETLEN & C2 AMSTERDAM, Keizersgr. 126 NIJMEGEN. Stadsgracht. int.Tel. H 5701 en N 9128. Int.Tel. 1379 en 1701. Uitvoering van Effectenorders Residentie Hypotheekbank 's-GRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97. TRUSTEE'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE Opeischhaar a pari na 1O Jaren. Directie: K. E. AEBING. D. VAN OORDT. HAARLEM 6 pCt. PANDBRIEVEN a 100 pCt. te beginnen 1923 jaarlljksche ultlotlng van 4 pCt. . ) A- E. TH. DE BYE DÓLLEMAN. .^ Mr p FUERI SNETHLAGE ROTTERDAM AMSTERDAM 'B-GRAVESHAGE KAPITMLenilSERVEN f 110,000,000 Handelscredietec Voorschotten in Rekening-Ccmrsm Deposito's Cheque-Rekeningen met rente-vergoeding Gelegenheid tot open en gesloten bewaargeving SAFE DEPOSIT FirmaJJermJcliiiider Heerengracht 124-128 Amsterdam Tel. N. 329 Assuradeurs en Assurantiebezorgers VOOR alle soorten Verzekering DE AMSTERDAMMER Weekblad voei Nederland kost slechts f 10.?per jaar KDEILiHEHIIIDEL-MmSCIIIIPFIJ Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f 18,979,250.?. Buitengewone Reserve f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE. Vestigingen in NEDERLANDSCH-INDIË, STRAITS SETTLEMENTS, BRITSCII-INDIË, CHINA en JAPAN. In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Trausferten. Incasseeringen en Financieeringen Schriftelijke en Telegrafische Credieten. Beiscredietbrieven. Deposito's Rekeningen-Cou rant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken. RENTEVERGOEDING VOOR DEPOSITO'S bij de Kantoren in Nederland: Met n jaar opzegging 4J pCt. Voor andere termijnen nader overeen te komen. Hypotheekbank voor Amerika 's-GRAVENHAGE 6°f. hittrimi 9?r Opeischbaar na 10 jaar a pari. O INCASSO-BANK tmsterdam - Rotterdam - Almelo - Arnhem ? Cuyk ? Delft - Dord recht - Enschedé- 's-ftrarenhage - Gulpen (L.) - 'g-Hertogenbosch HÜTersum - Leeuwarden - Maastricht - Ktjkerk -Tilbirg - Utrecht Ud«M Wfwwwrraor - Wflk bij D«rst*d»- Zaandam Volgestort Kapitaal f 25.OOO.OOO.~Rosarvo f 5.O11.7OO. Effectenorders Coupons Prolongaties Vreemd Bankpapier Cheques Buitenl. Wissels Levensverzekering (Maatschappij flrnbem Bijkan toren te Weltevreden en te Medan. Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden. <&. ^omperfz 1834 en ^rediefoereenigirig 1853 en Oleseroes . . . fl9.500.000 (Jjanfizaf en \J)epos tïo' Uien t 'e een jaar vasf. ...... 4Vs % zes maanden opzegging . . . 4-fo % drie maanden opzegging . . . 33k % t{Joor andere termijnen op nader overeen (e (ïomen voorwaarden Q)eposi(o-Oleglemen{ vcr/irijqbaar bij alle kantoren der Verzekert U, alvorens de vorst invalt, tegen Waterleidingschade bij de Verzekering-Maatschappij ERCURIUS". Rotlerd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Volteekend MaatschappelijK Kapitaal f 5.000.000 Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank, Ged. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten 5 DE HAARLEMSCHE HYPOTHEEKBANK. 99 GUNSTIGE POLISVOORWAARDEN. Inlichtingen te verkrijgen aan het Hoofdkantoor S PU l 15?19, AMSTERDAM of bij H.H. Vertegenwoordigers. in de hoofdplaatsen des Rijks. De Dir. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH. REEPHAKER, Mr. N. P. C. v. WMK Pandörieven tegen Amsterdamschen Beurskoers Schweizeriscb Mum (SWISS BANK CORPORATION) BAZEL ZÜRICH ST. GALLEN - GENÈVE - LAUSANNE LA CHAUX-DE-FONDS NEUCHATEL SCHAFFHAUSEN BIEL CHIASSO HERISAU LE LOCLE NYON AIQLE MOROES RORSCHACH VALLORBE LONDEN 43, Lothbury, E. C. 2. en West End Branch : lic, Regent Street, Waterloo Place, S. W. I. Kapitaal en Reserven fr. 153,000.000.?. Verleent hare bemiddeling tot het beleggen van Kapitalen in Zwitsersche en buitenlandsche Fondsen. Uitvoering van Koop- en Verkooporders op binnen en buitenl. beurzen. INCASSO VAN COUPONS Standaard Hypotheekbank te Rotterdam Directie: Mr. H. H. C. CASFENDIJKCH j I. MOSSELMAN | De Bank geeft onder con-' trole van het Algemeen Administratie- en Trustkan- ' toor 6% Pandbrieven uit tegen ! 100%. i De Hollandsche Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 Bijkantoor: Amst., Keizersgr. 604 Rotterdam, Wijn haven 129a, 's-Gravenhage, Ged. Burgw. 38, Maastricht, Stationstraat 36.' De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag mej een minimum van ' t <»«»en verkoopt 4>* % schuld] brieven In stukken van / 1000, \l 500, / 100 en / 50. Utrechtsche Hypotheekbank UTRECHT Pandbrieven ruim f 33.OOO.OOO.?. De Bank stelt beschikbaar: 5'/2 pCt. Pandbrieven a 100 pCt. In stukken van fWOO.-, f 500.-en f WO.-, met verplichte uitloting a pari in 25 jaren De Directie: Mr. A. J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG. Vaderlandsche 's-GRAVENHAGE \\ Pandbrieven a 91°],