12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 4 Maart 22. - No. 2332 DOSTOJEWSKI Er bestaat een zwaarmoedigheid der bezitloozen. Eeuwig wederkeerende aanvallen van droefheid vergezellen een geheele klasse van menschen, hun leven lang. Reeds in hun jeugd voelen ze doorloopend een angst in zich; in alle kamerhoeken loert- hij; zij vreezen voor koude, voor honger, voor slaag, voor het harde vloeken van den vader, voor het zachte schreien der moeder. Altijd waren koude en duisternis rond hen. De jeugd echter gaat voorbij, zoo snel en zoo vol kwellingen als de koortsdroom van een dronkaard. Geen vreugde, geen geluk, slechts een onrustige lust, altijd gevolgd door leed. Wie kent de tragedie van gescheurde schoenen, van een versleten rok, het leven van vandaag op morgen; de tragedie van het dakloos zijn, de voortdurende angst, morgen niet verder te kunnen, morgen scheuren de zolen heelemaal van de schoenen, morgen ligt de rok in flarden? Menschen in slechte kleeren spreiden een minderwaardigheid ten toon, en zij voelen dat. Het individu zelf verliest er zijn waarde door, het sleept zich voort als behebt met zware organische gebreken, overal ontmoet het algeheele minachting, het wordt beleedigd, vernederd, zijn arbeid wordt slecht betaald, men werpt hem een been toe gelijk een hond, hij wordt gehoond, bespot om zijn tranen. Hoe ver staat de goedgekleede boven de armoediggekleede. De voortdurende zorgen eens menschen voor zijn levensonderhoud, de onophou delijke en rustelooze werksaamheid zijner hersenen met de ne vraag: hoe verschaf ik me wat ik hoog noodig heb, ja, wat ik hebben moét dit, als het langen tijd, jaren achter een duurt, doet een ziekelijke verandering in den mensen ontstaan en heviger nog kan dit zijn, als het gaat om naaste betrek kingen, bij voorbeeld een moeder voor haar kind, een zoon voor zijn moeder, een man voor zijn vrouw. Het zoo gepijnigd individu verliest langzaam aan zijn gevoel voor recht en onrecht, hij geraakt in een gevaarlijke gedachtenwereld in hem is een zoeken, een gulzig, bijna bloeddorstig woelen hij moet een uitweg vinden, iets nemen, iets naar zich toe trekken. De liefde heeft zijn hart reeds lang verlaten, in plaats|van haar leeft er een wreedheid het is ontaard, onmenschelijk, rijp voor de misdaad. In een stad, waar zulke menschen-moordenaars uit nood leven, is het leven van den enkeling zoo goed als dat der gemeen schap in gevaar, en de misdaden, die in den loop der tijden begaan worden, staan in verband met de zekere, boven mate be zwaarde levensvoorwaarden van enkele klassen. De groote mensen en dichter, wiens heilig hart begrijpend voor deze ellendigste en ongelukkigste wezens openstond, is Dostojewski. Raskolnikow, de ontwikkelde jonge man, student, filosoof, en auteur, de geliefde zoon en broeder, de edele jongeling met de reli gieuze ziel, wordt door den nood gedreven een moordenaar. En Sonja, die het gele briefje van de Petersburger politie aange nomen had, de vriendin des moordenaars ! Nergens in de gansene wereld heeft ooit een dichter geleefd, die een figuur als die van Sonja geschapen heeft, enie alleen vermag dat niet, slechts goedheid, slechts de russische goedheid, is tot zoo iets in staat. De Idioot, Vorst Mischkin. laat ons inde ziel zien van een zieke, zegt ons nooit ge hoorde woorden, openbaart ons het gansche wonder der menschelijke natuur. || Julscha, de kleine Julscha uit de Ge broeders Karamasow, dit verwaarloosde kind, de vechtersbaas, de straatjongen op bloote voeten, wiens ziel ten hemel stijgt als de ziel van den Heiland. En wie herinnert zich niet wat Aljoscha aan den grooten steen, na Julscha's ter aarde bestelling, zegt? Tooneelen uit het doodenhuis. Dostojewski onthult ons de gruwzame misdadigersziel; zijn weten omvat de gansche aarde, zooals zijn liefde de gansche waereld omvat. Voor mij staat het portret van Dostojewsld; dit geheel on-europecsch veel meer aziatisch, slavisch, niongoolsch gelaat, is ons vertrouwd als geen tweede. Had het niet de geweldige voorhoofdsbouw en de diepliggende kleine en smalle oogen, voor welke men vrees zou kunnen voelen, door het huiveringwekkende, de ontzetting, die in hunne blik ligt, zoo zou men hem voor een vroeg verouderde, door zorgen afgetobden proletariër kunnen honden; iie.t dunne haar, dat in lange strepen over den schedel ligt, de dunne baard, die heel het hoekig gezicht omringt, dat alles heeft iets vertrouwelijks en tegelijk iets s:-tzettends; alleen om den mond ligt ee;'. puur menschelijke trek van goedheid en miïdlwid. het almenschelijke in Dostojewski. Hij heeft ons het menschenlev;'; ge openbaard, als geen voor hem; nuur hij heeft ons ook den weg gewezen, den «cii^en die uit deze verdoolde wereld tj ? rei' voert: den weg der goedheid. ELS A F K L D M ? '. :. 110 Krekelzangen van onzen dichter-zanger J. H. SPEENHOFF Gecart. f 1.25 Uitg.vanVANHOLKEMA&WARENOQRF AMSTERDAM NimiitiiiiiiimiiiiiimimmiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiHmiiiiiiiii later wroet TOK E EENIGE DUNNE SOK, DIE SOLIDE IS IN 'T DRAGEN «:l. NUK GMDEL,l'dan,M»niistr»t 4001. 1 De Makelaars W. C. DEENIK Zzn. c.s. zullen op Maandag 20 Maart 1922, des avonds na zes uur, in het Verkooplokaal Fras cati" ten overstaan van de Nota rissen P. W. VAN DER PLOEG] en F. H. CHARBON in het open-' baar in veiling brengen : Het Fnp? nriAM+ ELM en E. Th. KOOPMAN, te Amsterdam en P. C.L.EIKENDAL en Mr. L. EIKENDAL, te 's Gravenhage, op Maandag 6 Maart 1 922, des avonds na zes uur, in het Verkooplokaal Frascati", te AmSterdam, in veiling brengen : No. 1. Een W1NKELHUIS met open Plaats, daarachter gelegen Pakhuis en Erve, aan de Kalverstraat 120 achteruitkomende aan de Gedempte Begijnensloot 9, Kad. Sectie F, No. 2997, groot 2 Aren 10 Cent. No. 2 Een PAKHUIS, genaamd De Zeilende Hoop", met Zolders en Erve, aan de Spuistraat 251 Kad. Sectie F No. 1664, groot 70 Centiaren. No. 3. Een PAKHUIS, genaamd Bronswijk" met Zolders en Erve, aan de Koopmanshuis met sousterrein, uitgebouwde ach terkamer, open plaats, uitgebouwde keukens en erve aan de Heerengracht 623 ?nmiddellijk bij den Binnen-Amstel. Bezichtiging des Dinsdags en Donderdags en op den verkoopdag van 2?4 uur. De Makelaars W. C. DEENIK Zzn., W. C. DEENIK Jr. c.s., zullen op Maandag 3 April 1988, na Zes uur. in Frascati" in het openbaar verkoopen ten overstaan van de Nota rissen HENDRIK WERTHEIM en M VAN RIEL: Het uiterst solied gebouwde KOOPnANSHUIS met Bin nenplaats, Achterhuis, Tuin en Erve, aan den SINGEL 66 Kad. Sectie F No. 679, groot 2 Aren 16 Cent. Spuistraat 253 Kad. Sectie F. No. 1663, groot 88 Centiaren. Te bezichtigen des Dinsdags en Donderdags en op den Verkoopdag van 2?4 uur. De Makelaars H. GROENEN DIJK C.Azn., TH. GROENEN DIJK c.s. zullen ten overstaan van den Notaris H. C. JUKKENEKKE op maandag «O Maart 19588. des avonds na zes uur, in het verkooplokaal Frascati", in vei ling brengen : Het Heerenhuis met T n i n en Erve aan het Zandpad 7 Kad. Sectie B, N r. 4678, groot 2 Aren 2 Cent. Benevens: Het Tnin-Woonhnis met grooten Tuin en Erve aan het Zandpad 6a en 6b Kad. Sectie R, Nr. 4677, groot 8 Aren 3 Cent En des verkóopers eventueele rechten op het Zandpad te Am sterdam. Kadastraal als Gemeente Am sterdam,- Kad. Sectie R, Nr. 3706. ^'Tezamen inén koop. verkooplokaal FRASCATI" in brengen: Hetzelve is geheel als zakenhni* met kantoren, ruime magazijnen, pakkelder enz. in gebruik en kan Si. Eed na de betaling aamaard wntden. Bezichtiging des Dinsdags en j Donderdags en op den verkoopdag - van 2?4 uur. Staatkundig levensbeeld uit | de wordingstijd van de moderne demokratie in Nederland, door Dr. M. DE JONG Hzn. Prijs, gebonden f22.50 Geen toeslag. De schrijver behandelt Joan Derk van der Capellen 1741 1784 als politiek persoon, die in de Staten van Overijsel enkele voorname beginselen van het liberalisme reeds voor stond. UITGAVE Vil I. B. WOITERS GRONINGEN DEN HUG BAARN Bouw- en Woningbureau, van den Makelaar J. D. F. VAK D KR VUBN, Kantoor van vaste goederen, Nieuw Baarnstr.59 De Fotografische Ateliers C, I. L VERMEULEN zijn gevestigd: DEI RAAS: ? UTRECHT: - ROTTERDAM: Tinsiitk. n Nieuwe Graebt 50 Cooltingel 22b T&EFOOIM873 TELEFOON 150 TELEFOON 9293 lufstkide 3 TEIEFOOI 4744 En zijn bekend om hun artistiek werk en zeer lage prijzen Het bijzonder gunstig gelegen, als VILLA. GEBOUWDE HEE RENHUIS met tuin, Achterterrein, Autogarage en erve staande aan het MUSEUMPLEIN 12 tut III DE KIKSTIUT, Kad. Sectie B. No. 4739, groot 4 AREN 30 CENTIAREN. Aanvaarding vrij van huur na betaling der kooppenningen, Te bezichtigen des Dinsdags en Donderdags van 2?4 uur met bewijs van toegang A. KOGELS en ZOON DEN HAAG Prinsestraat 52-56-6O AMSTERDAM Leidschestraat 13 ROTTERDAM Schiedamsche Singel 3-4 ARNHEM Ketelstraat 19 LINCOLN" HEEREN BOTTINES 117.50 'feilinglokaal JE M Singel 118-120 en tlenwhupel 15, Amsterdam BELANGRIJKE VEILING OP Dinsdag 7 Maart 1922 en volgende dagen door de Firma L. G1JSELMAN a ZOOM ten overstaan van de Notarissen W. H. VOSKUIL en J. KLOPPER van kostbare en uitmuntend onderhouden INBOEDELS waarbij die uit de Nalatenschap van Wijlen Mejuffrouw J. M. F. VAN IJSENDIJK O. M. komen hierbij voor: GOUD- en ZILVERWERK, Uelanterieën, TAFELSERVIEZEN,' OUD BLAUW |APANSCH e.a. PORSELEIN, KRISTAL, fijne Lijnwaden, Tapijten, SMIJRNA, CALCUTTA e.a. KARPETTEN, ordijn en .Spiegels) Lichtornam enten, P IANINO'S(w.o. Stein we g), SALONVLEUGEL (Scholtz en Losos), Electrische Piano, Orgels, PENDULES, Ornamenten enz. Salon-, eet- en ulaapkamemiblemeoleii tDlËe en ioderne Meubelen, Kantoorgoederen, SCHRI JFMACHINES, DUPL1CATORS, (Escoen Roneo), BRANDKASTEN (Chatwood, Lips e. a.). Haarden, Kachels, Fornuizen, Koperwerk, BOEKEN (w.o. Medische werken), CHIRURGISCHE INSTRUMEN TEN, benevens een partij KOFFIEHUIS PORSELEIN, SIGAREN en SIGARETTEN. Zaterdag, Zondag en Maandag, 4, 5 en 6 MAART van 10 tot 3} uur Catalogus a 25 cent verkrijgbaar. LANDHUISJES te koop te Soesterberg f. 5000.?f 12000. met dermenbosch, oppervlakte 10OC?2500M-. nULDER a v. LUN TEREN Amsterdam 3e O. Farkstr. 241 Tel. 4389 Z. Soesterberg Kampweg 70 Tel. 15 het Uy, die nog iiiH ynnt'i aait IIIMIIIIIIMIIIIIIIIMI ..... Illlll ..... Illlllllllllltllllllllllllllltlllllllll ..... IIIIMMIlmilimil ..... IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIflIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIIIIIMIII ..... (m ........ ...... ..... ........ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIII ..... Illllllllll ....... MlllllmlIIIIMIIIIllllllMIIIIIIIIIIIIMIIIIIItlimlIUIIIIIIII ..... l ..... II1MIIJ De Makelaars W. J. DRAVER l p AtinCDGnU JOHzn. en W. J. JONKER, zullen! U. U. AllUILIf dUH, H. VAN ESSEN e.a. Makelaars zullen ten overstaan van de Notarissen ten overstaan van de Notarissen HENDRIK WERTHEIM & M. RIEL P Maandag 20 Maart 1922 des avonds na 6 uur in het MAANDAG A.S. BEGINT ONZE HUISHOUDWEEK DE BIJENKORF AMSTERDAM ? EK BOIEIIOIDS WIST NIET, dat dicht b\j de Russische grens het voor Rusland allernoodigste, HET KOREN volop verkrygbaar is, maar niet kan worden uitgevoerd omdat u> Hnlpcomité's er geen GELD voor Gij weet het nu!! inedpvan den B: UNSTHAND WEVEJST. ieïllustreerde Handleiding ten georuike van school en huis loot het aanleeren der technieken van Kunst- en Spoelweven op den handweefstoel, door ELIS. M. ROGGE en LOTJISE H. WILDT. ?rd», irecart. f 1.90. rHtB«»« *n VAM HOLKBMA& WABIKDOB»«Man Uwe gave, klein o l' <*rool helpt die millioeni»n iiipiischen redden verschrikkelijke H O N G E R D O l»I). Werpt uwe gav^n in ile daarvoor geplaatste butsen. Draagt ze at' aait u\ve Vereeniging. Ver/aiiiHt ze met die uwer vrienden PU geest verwanten. Stort w l)ij den Kassier van dit Fonds. BaiikAssociatie kantoor Utrecht. Postrekening 2422 Utrecht. De Centrj.- ' m>ep tol Leniging van a:;:: Hongers nood in Rcs'.c'.d, toege treden tot dsa Kond van Comité's vi).>r Hulpverleening aan de N-> >d!iidenden in Rusland. Hotel Café-Restaurant PRIMA KEUKEN Dagelijks Diner-Concert In de Witte Zaal Avond-Concert in den Wintertuin WONINGBUREAU vanden Makelaar l G.MItfTMML N. Baarnstraat 61 ? Baarn Tel. 244 DAMES! Laat uw wasch behandelen door de wasscherij Eureka", Totasstr. H-M. iU. 3125 zoowel droog toegeslagen als opgemaakt. Vraagt prijsopgave. Aanbevelend B. NEIDIG & Co. EEN BUNDEL VERZEN rÉn De Heilige Vreugden des Levens Verlucht met acht teekeningen in twee kleuren door den sierkunstenaar J. B. HEUKELQM Prijs ingenaaid f4.90; Gebonden f 6,90 Oordeel der pers: .. . . Len modern lied van Salomo. Vennetel en hel zijn in dit vers woord en rhythmns, en toch van een meesleepenue .cvensvroomheid. Het gedicht onderden naam In de Wereldstad" stijgt naar het vizioeiiairs.-. Men zal in dezt verzen een zeer vreemd, zeer wild, cosmisch vroom en sterk dichter ontmoeten. Deze bedwelming is van een onstuimig en heel teeder dichter, een durver, een razer, en toch een droomer. Ze is van een vrengdemensch, een blijdschapsmensch, een zwaarbewogene. Misschien staat Peter Aercls, in zijn levensgevoel en dichter-ontroering, m zijn e»smiscne bewustwording van het levensmysterie dichter bij Uante dan gij die rilt van zulke onderwerpen en lyrische ontboezemingen. . In de aanvoeling en beelding zelve zijn deze erotische verzen tot vergeestelijkte gcr,c;iüiten geheven, geven ze het geheim van de zinnen, maar nok van het hart. Is. QUERILiO in het Haiuie'^blud Uitgegeven door EM. QUERIDO AMSTERDAM Illustratledruh-papler van de Firma C. C. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. M. 1202 en 585 Typ. Amst. Boek- en Steendrukkerij, voorheen Ellerman, Harms & Co.