Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
25 Maart '22. No. 2335
N.V. PRAKTA
Heerengracht 563 hoek Torbeckeplein
ENORME
PRIJSVERLAGING
KANTOORMEUBELEN
en VERTICAALKASTEN
Bezoekt onze showrooms,
VRAAGT CATALOGUS
IPADOX
LtVEÏ" BI/VLH.AWCU IK/( i»«.CW LM
TJD ALLt HOVJTCON/TPUCTIty
AL^
LANDHUIZEN
" /CMOOLCEBOUWEN
JACHTHUIZEN
ZIEKENHUIZEN
INLICHTINGEN OP AANVRAAG
TRIPLE SEG.
H
Importépar;SCHMITZ & CO., Utrecht
miiiiiimimiimimiiiimiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
Grand Hotel Funckler
RESTAURANT HAARLEM
Pension prix-modérés
lllllllimillIimillllliminilllllllllMIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Illlllllllllllllll
J,S,MEUWSEN, Hofl. A'DAM-R'DAM-ÜEN HAAG
DE BEST EHOEDEN IN HOLLAND
IIIIIIIIIIHIIIIIIllllllllllllllliiiiiJiiJIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllltMIIIIIIIIIIIIIIIinilllllHHIII
iiiiitiiiiiim'iiiiiiiimiMiMiHiimiiiiiii uiiiiii
RUIZE-RIJMEN
NIMIUM NOCET
(Uit een ingezonden stuk over den
Utrechtschen groentijd, in de N. C., puren wij
de volgende termen: Verliederlijkte zwab
beraars - dronkenschap en ontucht - zwijnen
vuilaardigen aard (hm!) - de walgelijkste
pornografie - notoire smeerlappen - booze
zweer - Augiasstal - gedegenereerde ellende
lingen").
Zie, deze?en menige andere?heer
Gaat, tot schrik van eenvoudige zielen,
Nog heftiger tegen den groentijd te keer
Dan ik tegen automobielen.
Bedaar wat. Al hebben ze meppen verdiend,
Ze kregen al flink op d'r vinnen,
Van hier en van ginder, van vijand en vriend,
Ze hebben d'r portie al binnen !
Studenten zijn jongens, en jongens zijn wild;
Dat is zoo, en was zoo te voren;
Het varken is nu op een oor na gevild,
Verlang je nu ook nog de ooren?
Begrijp me nu goed, hoor; ik spreek ze niet vrij,
Daar zal ik wel zalig op passen !
Maar ik gun daar die mmiatuurmaatschappij
Om d'r linge en familie te wasschen.
Het groote publiek, dat die wereld niet kent,
Wordt door zoo'n overdrijving maar a! te
Geneigd zich te schetsen het type-student
Als een duivel in menschengestalte.
Daar is zonder twijfel wel weer wat geschied,
Waarvoor ik ze niet wil beschermen;
Zichzelven beheerschen, dat deden ze niet,
Jij wel, met je dond'rende termen....?
Misschien tast ik mis. Maar ik heb zoo'n idee,
Dat, wie zóaan 't razen kan raken,
Als hij jong was, en vrij, en iets boven zijn thee,
Het zelf nog veel bonter zou maken.
Dus hou nu maar op. Dan bekom je weer wat
Van je bulderen en je verwensenen;
Ze hebben genoeg op d'r gehad,
Kom ! Studenten zijn (net als wij) menschen!
CHARIVARIUS
is
CHAR1VAR1A
De Victoria-bioscoop te Amsterdam
afgebrand. Gelukkig is er, naar wij vernemen
nog een bioscoop.
Een Duitsche uitvinder, zegt Uiltje, heeft
kunstmatige steenkool vervaardigd. Wij wach
ten op den volgenden Duitschen uitvinder,
die natuurlijke steenkool vervaardigt.
De volgende titels van tooneelstukken en
revues hebben in den laatsten tijd onzen
aandacht getrokken: Moeder, hij doet het
weer", Kom, kietel me even", De soute
neur", De slet", De publieke vrouw",
De nachtvlinder", Uit het donkere leven
van een lichte vrouw", Landru", Kaptein
Satan", De hel", Het zedenschandaal.
Zitting met gesloten deuren. Lotgevallen
van een jonge boerenmeid en een ouden
Amsterdamschen heer", Allerzielen", Vrij
heid". De twee laatste stukken zijn in sommige
gemeenten verboden.
De Amersfoortsche Hervormde predikanten
zijn allen orthodox; op aandrang van de vrij
zinnige leden der kerk mogen af en toe ook
enkele moderne predikanten een avondbeurt
tWOONHUYS
Leidschestraat 73
Prinsengracht 709?713
AMSTERDAM
SlaapkamerAmeublement,
uitvoering Slavonisch Eiken
bestaande uit
Vierdeurige kast met 2
binnenspiegels. Toilettafel met spiegel.
Toiletfauteuil met bekleeding.
Litsjumeau. 2 Nachtkastjes met marmer.
2 Stoelen met bekleeding. Tafeltje.
Prijs compleet
f1050.vervullen, doch deze mogen niet onder de
officieele predikbeurten worden vermeld, maar
worden in het Amersfoortsch Dagblad opgeno
men onder de Publieke Vermakelijkheden.
Dat kan een bonte lijst worden, als een der
in het vorige charivarium eerstgenoemde
stukken eens te Amersfoort gegeven wordt.
Men maakt mij opmerkzaam, dat ik in
mijn vorig Rijm het woord Riviera n r
te veel heb gegeven, daarentegen mijzelf,
met mijn geringschattend oordeel over die
streek, veel te veel airs.
Nog eenige onmatig groote helften
Van de 50 publicisten, wier mee
ning wij hebben gevraagd, heeft de
grootste h?.lft ons geantwoord". (De
Stem).
,,Van de vele dozijnen meisjes, voor
wie in dezen zomer haar eigenlijke
schooltijd afgesloten werd, zijn nu
waarschijnlijk de grootste helft reeds
bezig zich voor een of ander vak te
bekwamen". (Oroem).
Ook omtrent de grootte van het derde deel
bestaat verschil van opinie. De slaapkamers
hebben daarom de grootste beteekenis",
lezen wij in De strijd tegen de tuberculose,
wijl de meeste menschen deze ruimten het
langst benuttigen; zij brengen immers een
derde deel van den dag met slapen door".
Te Athene, evenals bij ons, vindt men de
straten veelal buiten de woningen:
Athene, 7 Maart. Kavafakir is
in een straat buiten zijn woning
vermoord". (N. R. C.)
OPTISCHE RUNDSCHAU. Het oudste
wekelijks verschijnende dagblad".
(Adv. Het Laboratorium).
En waarschijnlijk ook het eenige.
Zeer voordeelige prijzen !" adverteert
een firma hier ter stede, 't Is de vraag maar,
voor wie.
Een pension biedt per advertentie in het
Hbld. kamers met stroomend water aan,
maar dat moet men niet te letterlijk opvatten.
CORRESPONDENTIE.
V. te B. maakt mij er opmerkzaam op,
dat Ksau Red staat voor He saw red. Mijn
dank. Zoo is het.
De volgende week noemen wij nog eenige
GOEDE BOEKEN.
ONTCfJFERKUNST
III
In den tijd, toen men handschriften
teekende en niet schreef; toen de time is money"
spreuk nog geen spreuk was; toen het er be
trekkelijk weinig toe deed, dat voor het
vercijferen (d.i. in geheimschrift overbrengen)
van een bepaalden tekst uren werden besteed;
toen men nog niet, zooals in het haast-leveu
van onze dagen, in de eerste plaats geheim
schriften verlangde: snel bruikbaar, prak
tisch en eenvoudig, toen kon men zich nog de
weelde veroorloven van die
geheimschriftmethoden, welke Klüber eigenaardig maar
kenmerkend Vermehrungschiffren" noemt.
Alle standaardwerken over kryptographie
uit de IGe en 17e eeuw dragen het stempel,
dat een vermeerdering van het aantal letters
in dien tijd niet als afkeurenswaardig werd
beschouwd; vele tientallen, ja honderden
pagina's vindt men bedekt met woord-al
fabetten" ter keuze van den gebruiker, die
soms geheel willekeurig gekozen zijn, soms re
gelmatigheden vertoonen, die aan
verbuigingsvormen uit een Latijnsche grammatica
herinneren, dan weer de ware letter omhullen
en verbergen.
Als voorbeelden volgen hier 2 woord a b e's
uit Hottinga; in het eerste is de tweede letter
van elk woord de ware, het tweede is wille
keurig maar toch regelmatig; beide zijn voor
een alfabet van 23 letters samengesteld. Het
derde voorbeeld werd door Port-a voor 20
letters gebruikt, aan bepaalde woorden,
hechtte hij eenvoudig een bepaalde
letterbeteekenis.
pari
abari
-- ecorie
-- adori
helai
-- effai
g ?= agai
h thomi
i
k
l
m
n
o
P
q
rilai
aki
gladi
eineri
anthai
morai
sparti
equai
armai
asari
a tam i
surdai
axifi
rymai
azafi
CADILLAC
Het Meesterstuk der Autotechniek
Importeur: K. LANDEWEER. UTRECHT
a cabala
b -- cabale
c cabali
d -- cabalo
e = cabalu
f -- cabalan
g cabalen
h --- cabalin
a =
Constantinus
b Aeneas
i
k
1
m -? =
n
o
P
--q ^
11 :-,
cabalon
cabaltin
cahalat
cabalet
cabaüt
cabalot
cabalut
cabalas
Chrisos
tomus
r
s
t
11
X
y
z
q
- cabales
cabalis
cabalos
cabalus
- cabalar
? -- cabaler
---- cabalir
He rode s
i =- Barnabas r -
Ferdinandus
c = Fabius l = Epicurus s --- M'chaè'l
d = Alexander in ^ Albertus t = Ladislaus
e = Joseph n ..-- Gugliel- u - Nestor
mus
f Hercules o --- Manus x Petrus
g - Jesues p - Cirulus
Is het zoo'n wonder, dat bijgeloovige men
schen in een zinnetje als: cabalin cabalus
cabalat cabalut" tooverformules zagen? Is
het zoo'n wonder, dat de abt Tritheim, die
jirst bij voorkeur achter fantastische en ge
heimzinnige woorden zijn geheime
mededeelingen en zijn particuliere aanteckeningen
verborg, van tooverij beschuldigd werd, dat
zijn boeken werden vervloekt en verbrand?
Probleem 5 is geen tooverwoord en zal bij
eenig zoeken spoedig zijn waren zin onthullen.
P r o b l e e m 5.
Moehaft tut ablin pandekt kes pervors,
plots stipolmak biraz odi sef? Kilomai
fronast altes pro tal monarst olidarf. Fe se l
okuslofti pit klonisti togas ! !
Probleem Gis daarentegen mindereenvoudig;
een goede, inspannende oefening; op 't eerste
gezicht misschien onoplosbaar, misschien
onmogelijk. En toch. ...
P r o b l e e m G
au 10
i i 110
ei OU
ao au
ue
eo 10
i u ao
au au
10 ee
Kryptogram 3 verborg een zorgvuldig ge
kozen, buitengeA'oon belangrijk bericht: stuur
brief begin Maart onder motto Frima juist
adres staat boven.
M.'t opzet had ik e;;n voorbeeld gekozen
uit louter 5 letterige woorden, juist om de
lezers opeen dwaalspoor te brengen. Maar ge
lukt is het niet ! Als sleutel qebrmkte ik de
Amsterdammer, weekblad vaor Nederland" op
de wijze zooals Het zijn niet allen koks, die
lange messen dragen" voor het
sleutelalfabet van probleem l werd gebezigd. ' *."« f-j^j
S. I. V. te R. merkte terecht op,'dat 't letter
tellen hier weinig resultaat geeft. Inderdaad:
de meest voorkomende ge hei m lette r j, welke
zich 7 maal vertoont, is geen e,jmaar een t.
Toch had men uit het lettertellen de gevolg
trekking kunnen maken, dat het bericht
waarschijnlijk in telegramstijl was gesteld.
Immers ongeveer 18"u van het totale aantal
in een normalen tekst zijn e's; hier vindt men
onder 55 stuks de j zeven maal, terwijl h, d
en s zich respectievelijk (i, G en 5 maal her
halen. Een kostbare aanduiding, die er op
wijst, dat er iets niet in den haak is ! Want
meervoudige alfabetmethoden, waarbij dit
verschijnsel regelmatig optreedt, behooren
voorloopig nog niet tot het terrein van onze
kennis.
A. S. v. O. te d. H. bracht ook beide oplos
singen, waarbij het begin van No. 3 i j , hem
een oogenblik in de war bracht. Ook voor B.
v. P. te U. eu B. H. (]. te B. waren de pro
blemen peulschiHetjes; J. A. B. W. te L. K.
vond alleen No. 4: Hoe moeilijker het probleem
des te grooter het genoegen, en knoopt er de
verzuchting aan vast: groot ook de ergenis,
wanneer je 't niet vindt.
Oplossing voor Vrijdag a.s. te /enden aan de
redaktie van de Amsterdammer Keizersgracht
333, Amsterdam ouder het motto
F R i M A
Op zoek naar eenkapper,
die niet over 't weer praat.
(Londun Opinitm)
Uit het Kladschrift van Jantje
r^^^~f^r # 0f / 7 7 y -*
<?&&*&?^M^e^- njz^ie^ tctóc&i*-^ *
g/w, UrdP Jie^rfjBfófê^^
^m^ ^ ? *r^ * *K" V**^ X^F
GOEDKOOP WOMZN
gam. HEEMSTEDE, buiten ds
annaxatieplanncnBouwt op Leeuw en Hooft" d/d Haarlem
merhout gemeente Heemstede Lage belasting, MH»I«T«»I« « ..^^-* ? ? nn-i-i-m ?
billijke prijzen. Watersport ; uitstekenuonder- KUNSTBRONS' & METAALGIETERIJ
SrA,nstra^ra:ig^.rdbrTKtre;(dt «W' & 0?IIHEH Wi tl. 1.25 W Rwh DE KROON"
gratis -g^gegn--^ & HO(JFT?W.JNHANDEL DE BARBANSON Am.tel 51 J JUTMARKT 23 . HAARLEM
Haita Blauwt Brug. Ttiiteaa 6039. Amsterdam. Bronzen Beelden en Placquetten