De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 8 april pagina 8

8 april 1922 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 8 April '22. - No. 2337 RECHTSGELEERDEN Teekening voor de Amsterdammer" van George van Raemdonck Wij hebben schitterende redenaars en brillante advocaten. Waarom stuurt men hen niet Europa rond om den volken de oprechtheid van onze bedoelingen uiteen te zetten? La Dépêche". De positie der Hol'and-Amerika Lijn in het Internationale Scheepvaartverkeer Het verschijnen van het jaarverslag der Holland-Amerika Lijn heeft nogmaals de aandacht doen vallen op de gewichtige plaats, die deze maatschappij in het Europeesche verkeer met de nieuwe wereld inneemt. Beperkte zij haren dienst aanvankelijk tot het onderhouden van een scheepvaartverbinding tusschen Rotterdam en New York, in latere jaren is hieraan geleidelijk uitbrei ding gegeven, zoodat zij thans ook diensten op andere voorname Amerikaansche havens, zoowel in de Vereenigde Staten als daarbuiten gelegen, onderhoudt. Zoo loopen hare booten ook geregeld de aan de Oostkust der Vereenig de Staten gelegen havens Boston, Philadeiphia, Baltimore, Nurfolk en Newport News aan, terwijl voor den dienst op Savannah, een afzonderlijke lijn, de Burg Lijn, is ingesteld, die door de Holland-Amerika Lijn in gemeenschap met de Stoomvaart-Maatschappij Zeevaart" (Hudig & Veder) wordt onderhouden. Van deze diensten is die op New York na tuurlijk nog altijd het belangrijkst, voorna melijk wat betreft het passagiersvervoer. Blijkens het jaarverslag was het kajuitsvervoer het geheele vorige jaar normaal, terwijl het derde klasse-vervoer in de eerste helft des jaars levendig wordt genoemd. Na de invoering der beperkende bepalingen op de immigratie in de Vereenigde Staten op l Juli j.l. viel evenwel een geleidelijke vermin dering van het aantal derde klasse-passa giers naar New York waar te nemen. Ook voor het zich in tegenovergestelde richting bewegende verkeer van derde klasse-passa giers geldt dit, deels ten gevolge van de on gunstige toestanden in het Oosten van Europa, deels ook doordat deze reizigers de Vereenig de Staten niet durven verlaten uit vrees niet meer in de Unie te worden toegelaten. De aflevering van drie nieuwe passagiers schepen van 11.800 ton elk stelde de HollandAmerika Lijn in staat een geregeld vaarplan voor den passagiersdienst op Cuba-MexicoNew Orleans vast te stellen. Binnenkort wordt nog een vierde boot van gelijke grootte afge leverd, waarna een driewekelijksche dienst op deze route kan worden gehandhaafd. Daar deze schepen speciaal voor het vervoer van tweede en derde klasse-passsagiers zijn ingericht, heeft men gegronde verwachting een deel van het verkeer tusschen de Spaansche havens en Cuba en Mexico te verkrijgen. Men ziet dus, dat het de Directie der Holland-Ame rika Lijn niet aan ondernemingsgeest ont breekt om zelfs als concurrent op te treden in het verkeer tusschen Spanje en zijn voormalige koloniën. Met het oog op den goeden naam, dien onze Trans-Atlantische maatschappij zich uit hoofde van de behandeling, die den passagiers aan boord ten deel valt, heeft verworven, kan wel met stelligheid worden verwacht, dat deze pogingsucces zal opleveren. Ook op de aan de Oostkust van NoordAmerika gelegen havens onderhoudt de Hol land-Amerika Lijn in overeenstemming met de Engelsche Royal Mail Steam Packet Co. geregelde diensten. Voorts heeft zij een Canada-Lijn, die zich bij de bestaande tijds omstandigheden echter in slechts weinig bloei kan verheugen. In verband met het levendige emigrantenverkeer, dat zich na den oorlog voordeed, werd een dienst van Rotterdam op Dantzig, v.v. ingesteld, die het vorige jaar als gevolg van het beperkte vervoer van Poolsche emi granten echter weder moest worden inge krompen. De laatste jaren heeft de H.A.L. ook ZuidAnurika betrokken binnen het gebied, dat door hare schepen bediend wordt. Zij maakte hierin 1920 een aanvang mede door niet Van Nievelt Ooudriaan >S Co's Stoomvaart Maat schappij een dienst op de !a Plata-havens te openen. He! vorige jaar nu werd hieraan uitbreiding gegeven door de instelling van vcertiendaagscliL' afvaarten van Braziliaansche havens. Het behoeft geen nader betoog, dat dit voornamelijk bij den koffiehandel in stemming moest vinden. Door de Vereenigde Nederlandsche Scheep vaartmaatschappij, welke in 1020 door een aantal onzer grootste scheepvaartonderncmingen, waaronder de H.A.L., werd opge richt, werd deze met de Directie van de Holland-Britsch-Indië Lijn belast.Anderediensten, welke door de met een gestort kapitaal van ? 100.000.000 opgerichte combinatie worden onderhouden, zijn de Holland-Oost-Azië Lijn, de Holland-Australie Lijnen deHolland-Afnka Lijn. De betcekenis van deze uiteen gelukkige !l Grand Hotel Fanckler RESTAURANT HAARLEM Pension prix-modérés IIIIIIIII1UIIIIII TRIPLE SEC. Importépar SCHM1TZ & CO., Utrecht samenwerking onzer belangrijkste scheep vaartmaatschappijen ontstane vennootschap kan o.a. hieruit blijken, dat de totstandko ming daarvan in het jaarverslag over 1920 van de Chamber of Shipping of the United Kingdom" een der voornaamste feiten op scheepvaartgebied gedurende dat jaar wordt genoemd. Omtrent de ontwikkeling der Holland-Britsch-Indië Lijn vindt men in het jaar verslag der H.A.L. geen nadere mededeelingen, maar wel wordt vermeld, dat de resultaten der Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart maatschappij in 1921, als gevolg van de alge meen heerschende malaise op vrachtgebied, ongunstig was. Sedert het midden van het afgeloopen jaar viel evenwel een merkbare verbetering waar te nemen, zoodat de ver wachting wordt uitgesproken, dat de door de Vereenigde" in het leven geroepen diensten zich een blijvende plaats in het internationaal verkeer hebben verworven en hun levens vatbaarheid als verzekerd kan worden be schouwd. Blijkt uit het bovenstaande, dat de HollandAmerika Lijn de belangrijke plaats, die zij zich in het internationale scheepvaartverkeer heeft verworven, ook onder de minder gunstige omstandigheden van den laatsten tijd onverzwakt heeft weten te handhaven, ook de financiëcle resultaten van het afgeloopen jaar, waaromtrent velen zich pessimistische voor stellingen hadden gemaakt, stellen in geeiu-n deele te leur. De netto-winst bedroeg ruim ?10; niillioen bij een kapitaal van ?25 millioen. Van deze nettowinst werd ruim ?7.542.000 voor afschrijvingen bestemd, n.l. / 5.125.000 op de vloot,' ? 1.307.000 op vaste goederen en etablissementen en ?1.110.000 op deelneming in andere ondernemingen. Na deze afschrijvingen staan de 35 booten (8 passagiers- en 27 vrachtschepen), waaruit de vloot bij den aanvang des jaars bestond, te boek voor ?30.290.000 bij een aanschaffings waarde van ruim ?825 millioen. In aanbouw bevonden zich toen nog 4 passagiers- en O vrachtschepen, waarvoor circa ?41 millioen betaald was. Van deze 13 schepen werden 4 reeds met goed gevolg te water gelaten, terwijl binnenkort nog twee passagiersschepen van 15.000 ton elk zullen volgen. Minder snel vlot de bouw van het s.s. Statendam", groot 30.000 br. reg. ton, dat in de plaats zal treden van liet tijdens den oorlog onder [{ngelsclie vlag verloren gegane gelijknamige schip. Bezat de H.A.L. reeds voorheen eigen kan toren te Ltipzig en Warschau, thans werd 11II lllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll GASTSPIEL DES WIENER HOFBURGTHEATERS Hochzeitstage door PAUL GI::KALDY. Der Schu'an, door FKANZ MOI.N;'U<. Terwijl in Nederland de tooneeldirecties elkander, het publiek en de tooneelkunst met een stortvloed van premières hoe langer hoe dieper in de impasse drijven, zijn de Oosten rijkers gekomen met twee voorstellingen, waarvan de eene de geautoriseerde editie bracht van Molnar's in het Voorhout ontijdig geboren Zwaan", de tweede de verrassing inhield van een hier onbekend ontroerend Fransch werk, als om ons metterdaad te herinneren, dat er behalve een quantiteit, een qualiteit bestaat, waarop het aankomt, en waarvan het afhangt. Het. middehnatiggoede vindt in onzen te-veel en te-weinig eisenenden, opgeschroefden, ongeduldigen tijd, met den dag minder belangstelling, naast liet minderwaardige stelt zich onmiddellijk het superieure, en wat daar, met zijn verdiensten, tusschen ligt, kan zich tegen den stroom van altijd-weer-wat-nieuws niet weren. Het wordt binnen korten tijd onder den voet geloopen en beteekeiit in de geschiedenis van liet tooneel minder dan het als proeve van bekwaam heid wellicht waard was. En het geluk voor de tooneelkunst, dat het ongeluk der directies insluit, is nu maar, dat drie verdienstelijke premières in de week nog geen repertoire" maken, en dat het beste,' dat beklijft, en de menschen aan den schouwburg bindt, andere en langere wegen gaat, dan de strijd om het bestaan op dit oogcnhiik schijnbaar gedoogt, andere middelen behoeft dan het gemiddeld talent vooralsnog oplevert. Een troost is, dat het met het Burgtheater" waarnaar we en terecht - met eerbied opzien, ook niet altijd couleur de rose was. Men moet daar Hermann Bahr's Htmdert Jahre Burgtheater" maar eens on naslaan. Eer daar telkens de rechte man op de rechte plaats zat en den tijd kreeg zich te doen ken nen ! Bahr kan er zoo genoeglijk over babbe len, alsof het zijn koude kierren en zijn blakend hart niet raakte. In 1799 legde Ko'tzebue, na tweejarig bewind, het loodje. In 1832 werd Schreyvogel, een kerel, die echter de hooge heeren niet uit de hand at, fortgcjagt". Een reeks van talentlooze dieiistdocnèrs volgde hem op. Iedereen tevreden, beha've "de kunst. Verval. Groote revolutie. En eindelijk: Heinrich Laube, die de gaven, de overtuiging en het overwicht bezat. Van hem wordt ver teld, dat hij een stuk, dat hij voor een goed stuk hield, doorzette, al ging het voor leege stoelen. De erfgenaam van al deze ten slotte toch roemrijke herinneringen want het theater is niet n haan die koning kraait, maar een machtige dynastie, en het is de strijd die telt, heet thans Dr. Anton Wildgans, een be gaafd dramaturg, omtrent wien wij dezen winter in de bladen hebben kunnen lezen hoe wankel ook hij, o rusteloos menschdom, in het zadel zit. Ein ganz.er man, der systematisch für die Ztikunft Arbeitet". In deze weinige woor den schetst Bahr den idealen tooneeldirecteur. En aaneen klein aantal van dergelijke manneiiuit-een-stuk, voor wie het repertoire doe! was, het succes van den dag bijzaak, dankt hctBurgtheater zijn grooten roem. En zij hadden het geluk -- want de knapste regie staat ten slotte machteloos zonder acteurs en actrices, die de extaze en de kracht bezitten liet leven te blazen in elke gestalte op zichzelf groote talenten te vinden (Josef Kainz, om den on vergelijkelijke te noemen) die er een eer in stelden deel uit te maken van dit vermaard instituut. Trots alle schommelingen staat het Burgtheater vast, een bolwerk in de geschie denis van het Europeesch tooneel. Het liet zich aanzien, al aan de keuze der reisstukken, dat de overkomst van enkele leden van den Burg" naar ons land, niet zou beoogen te zijn, wat het optreden van Reinhardt's gezelschap in de oorlogsjaren was, een demonstratie, een ingrijpende gebeurtenis in ons kunstleven. Gegeven de tijdsomstandig heden in Weenen, moest men de bagage tot het minste beperken, deze verwende Kinder der Freude" waren hun eigen kamenier, hun eigen kapper, hun eigen pakjesdrager, en in liet land van de eerste Int. Theatcrtentoonstelling was het niet de correctheid, de stijl" van dit Gastspiel", die het meest imponeerde.Maai'er zijn nu eenmaal van die begenadigde kunste naars met een schier onverstoorbare atmosfeer om zich heen, en het genot op deze, schijnbaar nonchalante, maar hoe hartelijk doorleefde en innerlijk beheerschte wijze, tooneel te zien spelen, liet geen ruimte' aan gemoedsbezwarcn. Het leek of deze spelers, hun waarde bewust, zich slechts te geven hadden zooals zij waren, en het was deze natuurlijkheid, dit guüe' van-biiinen-uit, zonder pose en zonder re serve, welke het spel zoo ontroerend maakte. Menschen als wij, die ons met hun geluk en hun leed, gelijk aan het onze, het tooneel deden vergeten, niet elk gebaar, elke intonatie klopten aan ons hart en weerklank vonden. Verstandhouding, einddoel aller premières", het hoogste goed, waarvoor de ziel in haai eenzaamheid.... hooge entree-prijzen be taalt. Hetgeen ik dezen winter schreef naar aan leiding van Tschechow's Der Kirschgarten" door het Moskauer Künstlertheater, zou ik nagenoeg woordelijk kunnen toepassen op het stuk van Géraidy, in de vertolking de'r Weeners; echter met dit voorbehoud, dat de Russen zich in de volle wedergave van het alledaagsche leven de ongeëvenaarde meesters toonden, hun samenspel, zóvast in zijn sub tiliteit, mij na deze beduidende vergelijking, schier een wereldwonder toeschijnt. Doch ver wantschap was er, (jok in den aard van het, door sommigen wellicht ouderwetsch" geheeten werk. Wat er van deze snort stukken ----- lyrisch realisme over zou blijven bij middelmatige vertooning laat zich niet gissen. Oogenschijnlijk zou men van deze Bruidsdagen" denken: net een stuk voor Holland. Maar ik moet het eerst zien. Eischcn als de beste Eranschen, Jules Renard bijv., stelt hij, geloof ik, niet, maar boven de Flers en de Caillavet, al kan daar superieur spel iets voor het moment haast even roerencis van maken, reikt hij ver. En de handeling van Hoch zeitstage," voor zoover er van een handeling gesproken kan worden, is in haar elementaire onafwijsbaarheid classiek als Sophokles. Het eerste bedrijf speelt in de kamer, waar liet voor het laatst beslapen meisjesbcd dient als altaar voor den bruidssluier en Iv.'t reis toilet van de jonge mevrouw. En in die kamer blijven ook de gelukkige beroofde ouders achter nadat haar jonge onbekommerde lach door die-deur-daar. ... verdwenen is,en zien elkander /.wij ge n d aan. Voor den vader verdwijnt met het meisje" de zon uit huis, de moeder - ook hier ge voelen we de classieke lijn - - behoudt haar kind: den zoon. Doch in de volgende bedrijven beleven we hoe ook dit twintigjarig kind een man wil zijn, Mama met haar bekrompen opvattingen," loslaat. Al zou zij zich in haar moederlijken ootmoed aan zijn knieën willen werpen, bedelend om het overschot van zijn kindervel trouwen, zijn aanhankelijkheid. De kinderen, in den strijd om eigen geluk, kunnen niet geven, zij nemen. De schrijver heeft dit egoïsme, dat instinctmatig elk offer vreest, wel op de spits gedreven, in het bijzonder in Eraiische familieverhoudingen verwachten wij niet dit uiterste, maar in den grond, wie ont kent deze wreedheid van jeugd in al haar schakeeringen, wie weet hen niet dadelijk aan te wijzen: het zoontje, dat bij de oude lui" aan tafel met tact de conversatie volgt, en ....nooit iets van zichzelf loslaat, de jonge mevrouw, die nog juist tijd vindt voor een haastig bezoek omdat ze de keukenmeid van Alama zoo erg noodig heeft". En mogen wij hier eigenlijk wel spreken van op-de.-spits-drijven, ook waar hel de zelf zuchtige behoudendheid der oudeis betreft? Is dit alles niet veeleer door den schrijver \ergroot-gezieii in zijn ontstellende algemeen lieid? Bijna beschamend werkt in dit stuk deonwillekeurige moraal en het allergewoonste lijkt een Iheatereffect. In het laatste bedrijf het met het oog op de uitbreiding, die men aan de passage-organisatie in Tsjecho-Slowakye wenschte te geven, ook wenschelijk geoordeeld een kantoor te Praag te openen, waartoe een voor dat doel geschikt perceel werd aangekocht. Evenals alle andere vaste eigendommen der vennootschap komen ook deze tot een zeer laag bedrag in de boeken voor. In totaa l beloopt de balanswaarde van alle vaste goe deren en eigendommen ? 2.800.000 bij een aanschaffingswaarde van bijna /11 millioen. Een en ander stelt duidelijk in het licht, over welke aanzienlijke stille reserves de H.A.L. naast hare zichtbare reserves ten beloope van ongeveer ? GO i millioen beschikt. Waar de tenuitvoerlegging van het bouwplan der vloot nog belangrijke bedragen vereischt, is het alleszins begrijpelijk, dat de vennoot schap op versterking van hare kaspositie bedacht is en haar bestuur daarom aankon? digt, dat binnenkort ten behoeve daarvan een beroep op de geldmarkt zal worden gedaan. Geheel onverwachts komt deze mededeeling overigens niet, aangezien reeds geruimen tijd desbetreffende geruchten ter beurze liepen en men op een nieuwe uitgifte dus was voor bereid. De uitkeering van een dividend van lOpCt. op de aandeelen en van ? 58.90 op de oprichtersbewijzen kan niet onbevredigend worden genoemd, waar de vrachtenmarkt in het af geloopen jaar nog zooveel te wenschen over liet en met name de concurrentie der Duitsche havens zich als gevolg van de lagere spoorwegvrachten en de lagere plaatskosten en dus van den lagen Markenstand deed gevoelen. Vooralsnog zijn ook de vooruitzichten op scheepvaartgebied voor het loopendc jaar nog weinig bevredigend. Intiisschen kan het als een lichtpunt worden beschouwd, dat tusschen de verschillende op het Europeesche continent varende stoomvaartlijnen een vrachtenovereenkomst is gesloten, waardoor een geleidelijke verbetering der vrachten mag worden verwacht. In het jaarverslag wordt dan ook met voldoening geconstateerd, dat de behoefte lot aaneensluiting onder de groote stoomvaartlijnen wederom tot uiting is gekomen en enkele der vór den oorlog beiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii staande Conferences" weder in het leven zijn geroepen. In ieder geval heeft het jaarverslag der Holland-Amerika Lijn ten duidelijkstebcwezcn dat zij in de scheepvaartwereld een plaats inneemt, die niet alleen de Nederlandsche vlag eer aandoet, maar waarmede ook de buitenlandsche scheepvaart ernstig rekening heeft te houden. P A u L S A B E i. ' RIJH- & nÏÏSliïFïanai"T'ÏF'përïiscii WIJNHArJOEL DE BARBANSON Amstal 51 Amsterdam. GOEDKOOP WONEN yem. HEEMSTEDE, bulten da annaxatiaplannarBouwtop Leeuw en Hooft" d/d Haarlem merhout gemeente Heemstede Lage belasting, billijke prijzen. Watersport ; uitstekend onder wijs ; Centrum van 't land, onder den rook van Amsterdam. Vraagt geill. brochure, die gratis wordt toegezonden. Bouwtarrainan LEEUW ft HOOFT", Halta Blauwa Brug. Tilafaao 6039. pioncs 1 Billijke prijzen Amsterdam Overtoom 279 Levensverzekering Maatschappij H A A R L E M" Wl l son splel n 11 DE VOORDEELIOS TE TA V l P VEN Illllllllllllllltllllllllllllllllll - er is een trage, geleidelijke stijging blijkt van het ouderpaar slechts de ne helft over gebleven, de moeder, de tot haar huis beperkte, de armste, [in wij zien haar, na een lange n, een zamen dag - prachtig gaf Hedwig Bleibtreu de overkropping ! in het jonge gezin komen om zichzclve te invitecren" voor de rest van dien dag het is haar trouwdag ten minste aan een tafel met menschen geborgen te zijn. Natuurlijk is Mama welkom. . . . Twee jonge echtparen komen te gast....én bord voor de ongenoode oudere vrouw erbij. Doch zij overziet alreeds haar bévue.... En na een huishoudelijke!! wenk aan den knecht omtrent de opeenvolging der gerechten, waar over de jonge gastvrouw in het onzekere verkeerde: eerst de room en dan de kaas," druipt ze af. Dit alles is niet in zijn wezen tragisch. De natuur wordt tragisch door onze onmachtigheid haar te nemen gelijk zij is, ze is het niet uit haar zelve. Hochzeitstage" is alleen: schril. De tragiek erin is de vriendin", de tante" van het gezin, gescheiden, kinder loos, met als laatste jeugdherinnering het smadelijk souvenir van haar hartstocht voor een knaap, den zoon van haar vriendin... Hier is de onnatuur, die tegen de heilige wetten strijdt, en het leven tot een bitteren nederlaag maakt. Marie Meyer was deze tante". Prach tig licht stelde zij haar ramp tegenover het zwaar geluk der andere vrouw. Bewonderens waardig friscli was ook haar gevaarlijk spel met den knaap, hoog uit boven een verleidings-scène", geen oogenblik theatraal-wecrzinwekkend. Maria Mayen en Hans Thiniig waren de gretige jeugd, de laatste nog niet boven de techniek van zijn moeieijke, toch wel zeer zuiver opgevutte veulen-rol uit, de eerste aanbiddellijk van naïef egoïsme. Waren de ouders, Hedwig Bleibtreu en Georg Reiniers, te oud voor hun rollen? Naar verhouding wel, en (ieorg Reimers meest eigen emplooi zal wel buiten deze klein-malere! liggen. Maar hoe heerlijk doorstoofd en gerijpt bleek hier desniettemin het talent in zijn nazomer! Ook de brillante vertooning der Weeners, alleszins superieur aan de Hollandschc, die een abuis jegens den dichter was, heeft mij niet kunnen verzoenen met den pessimistischen inhoud van Dor Schwan". Te veel van het burgerlijk treurspel bezinkt erin, al brengt men het spel tot schuimen; en aan les accomodements avec Ie del", waarvan Pater Hyazintli d1.' joviale apostel is, ontbreekt voor mij de «rijns' van Mephistofeles. Molnar gaf zijn zieltje al te gemoedelijk prijs. Vandaar nuk, dat het van de Haghespelers zoo verkeerd gezien was, het caricaturale, dat in de figuren is, nog door opzettelijk kluchlig-doen te onder lijnen, het contrast tusschen dezen grovcn spot en de tragedie: Tilly Lus, nam ons meer dan noodig was tegen den schrijver in. De strak-glimlachende blijspeltoon door Molnar ook als regisseur van het Burgtheater aange" geven, doet ons verstaan, dat hij, al vermocht hij niet tot dezen hoogsten top te stijgen, toch de satyre heeft gewild, in elk geval: de fijnere ironie. Spot, om de dingen, niet om de menschen. Geen slachtoffers. Volkomen kwam thans door den schijnbaren ernst van het spel, door de strenge gebondenheid, de geest van den dichter over ons, alles werkte", en de lichte overgangen van de waarschijnlijk heid in het onwezenlijke Molnar's weergalooze charme vormden den fijn geciseleerdcn schakelketting, waarin wij waarlijk, in het tweede bedrijf, de juweelen zien vonken. Het derde bedrijf daalde ook in deze vertooning geducht, het diolomatisch meesterstukje der oude princes Dominica, een relique, vermocht dit niet op te houden. Het hoofdmotief, de heldendaad" van het Zwaantje, de nachtkus aan alle idealen, kreeg in zijn ge volgen onvoldoende relief, te minder doordat Hmerich Reimers, in de vorige bedrijven voortreffelijk als de gekwelde strooman, prof. Hans Agi, daar den hoogen, bevroren toon niet pakte, de situatie niet beheerschte. Maria Mayen was de Zwaan". Misschien nog niet geheel het geheimzinnig beeld der blanke ongenaakbaarheid, misschien wat te warmmenschelijk, te frisch, te gezond, voor de rol, maar behoudens deze, meer het wezen harer persoonlijkheid dan de kunstenares gel de n de bezwaren, van welkeen fijn slijpscl bleek ook dit figuurtje, hoe ver bleef zij van het burgerlijk treurspel, hoe levend was het, en hoe argeloos ! Groote tooneelkunstenaars kunnen alle rollen spelen, de moeder" en de tante" uit Hochzeitstage", Hedwig Bleibtreu en Marie Meyer, bewezen het. We derom waren zij: een moeder" en een tante", onherkenbaar .verschillend van het beeld, dat in onze herinnering bleef, en wederom waren zij, trek voor trek en met elke intonatie, de figuren die den schrijver voor oogcn moeten hebben gestaan. Minder dan in Cor Ruys' Pater Hyazinth," kwam bij (ieorg Reimers de gewezen vorst, voor het minst de aristo craat, tot zijn recht, en alleen de soutane maakte dezen gezelligen pater-familias tot een geestelijke. Reimers is wat zwaar voor den blijspeltoon, doch het breed-menschelijke, trouwhartige in Ruys werd verfijning tot schier jezuïtische spitsvondigheid gaf steun en stut aan de vertooning. Een prachtige eik! Den cerepalm bij deze voorstelling droeg Hermann Romberg weg, zijn Kroonprins", een rol, die moeilijk in evenwicht te houden moet zijn, was volmaakt, melancholiek van volmaaktheid. Ik heb wel eens gemeend, dat de auteur niet de aangewezen regisseur voor zijn eigen stuk zou zijn, maar na deze proeve van Molnar-regie zullen we de stoute stellingsnel h>. rzien.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl