20 Mei '22. No. 2343 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 DE CANDIDAATSSTELLING VOOR DE TWEEDE KAMER Teekenlng voor ,4e Amsterdammer" van Joh. Braakensieb Gillette VEILIGHEIDSSCI1CERMES PPUSVERIAGIHG VERBETERDE APPARATEN van f 15, voor f 12.50 DE Jllllir 3.50 ., lOVERAL VERKRIJGBAAR Gillette Safety Razor Cy., Keizersgracht 77. Amsterdam. Nieuwe Boeken. (S Bij J. A. S l e e s w ij k te Bussum ver scheen een kaart van Nederlandsch Oost-Indi op een schaal van l :5000000. Bij de kaart be hoort een plaatsregister in boekvorm. De Maatschappij vór Goede en Goedkoope lectuur gaf uit: Emerich Madach, De tragedie van den mensch, uit het Hongaarsch door A. S. C. Wallis. Be Nederl. Maagd: Jammer dat het snoeimes er niet in is gezet, nu zullen zij elkaar verstikken" IIIIIIMIIIMMMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIHlIlIIIIIIIIIIIIIIIlIUtlllllllllllIlIllllllllllIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIimilllllllllltlMHIIIIIIIIII IIMIimilliKIIIIIIIIHIHIII RIJM KRONYCK REISPLANNEN. EEN DIALOOG. Zij: Het is de tijd voor zomerplannen, en 'k had zoo bij me-zelf gedacht dat.... Als w'eens naar Ostende gingen? Hij: De franc sta^t twee-en-twintig-acht. MIIIIIIIIIIIIItlllMMHIIIIIIMIIIIMIIimillimillMIIIIIIMIIIimiItlllllimiimill Zij: OF naar de Schotsche Meren, Hendrik \ Ik hoorde laatst nog van Marie dat 't daar zoo rustig en zoo mooi is Hij: Het pond staat ongeveer pari.... Zij: Of Zwitserland.... De berglucht sterkt me en jij wordt wel een beetje stijf Dan kan je gletscher-toeren maken Hij: De franc staat een-en-vijftig-vijf. Zij: 'k Zou ook naar Denemarken willen.... Daarheen trekt al zoo lang mijn hart Het graf van Hamlet, Hendrik l denk eens \ Hij: Hm.... zes-en-vijftig-drie-drie-kwart.. ,JWe moeten werkelijk decideeren, ... .kom.... wees nu eens een lieve vent en zeg: cie Italiaansche meren....? Hij: Ik^ben niet gek \ Vandaag noteeren de lires al weer veertien cent \ Zij: Wat wil je dan ? ik moet toch schrijven . . 't Is overal vol in het seizoen.... Of wou je hier in Holland blijven? Hij: Eerst zien wat of de Marken doen '. M E i. i s S T o K E FONGERS-Rijwieleii De berijder van een FONOE&S ondervindt, dat de werkelijke waarde van dit rijwiel hoog is ia verhouding tot den prijs. Eigen Filialen te AMSTERDAM, Nassaukade 500; Arnhem, Groningen, Den Haag, Leiden, Middel burg, Rotterdam en Utrecht. Agentschappen over het geheele land verspreid. iiiililllllllllilllllllliillllllllMlliiiiilMMlliiiiiilllllilliiiillllliilniiililiiliiiilliii minimum IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIItlllllllllMlllllllltltllllllllllllllllllllllllflIIIIIIMIII EEN THEATERDIRECTEUR Met teekeningen voor De Amsterdammer" van /s. van Mens Het is leerzaam en nuttig voor ons, om te vernemen op welke wijze de besten onder ons geslaagd zijn in de wereld. Wij zijn maar al te geneigd om bewonderend «n afgunstig op te zien naar hen die zich een invloedrijke en belangrijke posiite in de maat schappij veroverd hebben. En daarbij ver geten wij maar al te vaak dat ook voor ons een nieuw veld van arbeid open ligt. Ieder onzer kan een groot man worden. Het allereerste wat daartoe noodig is is zelfvertrouwen. Wij kunnen dit aankweeken door het ernstig bestudeeren van de biogra?fiën van hen die ons zijn voorgegaan op het pad van roem en welstand. Alle menschen die wij beschouwen als uitverkorenen van ?fortuna hebben moeten werken, hard werken. De fortuin verspilt harógaven niet aan onwaardigen. De heer Adriaan Draver is een van hen die men een gunsteling der fortuin zou willen noemen. Hij staat aan het hoofd van een druk bezocht theater en hij heeft zijn relaties over de geheele wereld. Toch werd hij geboren onder zeer bescheiden omstandigheden, om niet te zeggen in ar moede. Zijn vader oefende het bescheiden, weinigwinstgevende, hoewel fatsoenlijke beroep uit van hoogleeraar aan een rijks-universiteit, en daar deze, noch zijne echtgenoote over eenig ?particulier fortuin beschikte, moest de jonge Adriaan al spoedig hard werken om later in .staat te zijn in zijn eigen onderhoud te voor dien. Op den leeftijd dat andere kinderen, geboren .in een omgeving die meer begunstigd wordt ?door de gemeenschap, op straat spelen, rooken en uitstapjes maken, zat Adriaan Drayer achter boeken en dictionnaires in de studeerkamer van zijn vader, en werkte hard. Wanneer hij uit school kwam en hij zag de jeugdige zorgelooze kinderen, die in de na burige wasscherij werkzaam waren, huis waarts keeren, dan vergeleek hij wel eens hun lot bij het zijne.... hun vrije avonden bij de lange «ren van ingespannen arbeid die hem wachtten.... Reeds in de tijden van Adriaan Dravers jeugd begon men neer te zien op den intellectueelen arbeid, en onwille keurig voelde hij zich klein, wanneer hij die andere werkers huiswaarts keeren zag. Wanneer op den eersten Mei zijn onderwijzer vrij-af had, en hij met zijne klasgenooten achterbleef onder de bewaking van een e liberale onderwijzeres, dan voelde hij zich ellendig en klein. Van buiten klonk het gezang van de blij-optrekkende scharen, en hun geroep van acht-uur" acht-unr" deed hem droomen1 over zijn werk.... O. ... acht uur werk op een dag. . . . het was ie schoon \ Door een toeval kwam aan het licht dat er mér in den kleinen Adriaan stak. . . . dat hij voorbestemd was tot grooter dingen dan een geminacht en zorgelijk bestaan in het leger, de rechterlijke macht of bij het onderwijs. Op zekeren dag smeet hij zijn onderwijzer een boek naar het hoofd en weigerde hij dezen te gehoorzamen. Hij uitte daarbij een reeks van de meest gepeperde verwenschingen en toonde zich een uiterst begaafd en veel zijdig vloeker. Dit vestigde plotseling de aandacht op zijne bijzondere qualiteiten als klassenstrijder. Kort daarna wist hij de leerlingen der jongste klasse over te halen tot school verzuim, en hij ging zoover dat hij, aangemoedigd door deze eerste successen, een vol komen organisatie der leerlingen stichtte, die op zekeren dag de eisch van drie vrije middagen aan het schoolhoofd presenteerde. Toen bleek het niet langer mogelijk den jongen Drayer gevangen te houden in den dwang van het schoolleven. Hoewel hij pas in de derde klasse zat, liet men hem vrij, en kon hij zijne merkwaardige gaven thans in de maatschappij gaan toe passen. Zijn oiiüers waren verbaasd en ve,heugd toen het schoolhoofd hun schriftelijke O.. : acht uur werken op een dag .... Smeet den onderwijzer. . . . bevestiging V;MI dit besluit toezond. En zoo geschiede e het, c.at reeds op vijftien jarigen leeitijd Adriaan Drayer de banden met zijnevroegereklasse, die derintellectueelen, verbrak, en als bestuurder van eene onder neming optrad. Weliswaar bestuurde hij slechts een onder deel van de onderneming, die geen andere was dan het gemeentelijk trambedrijf, en wel, om nauwkeurig te zijn, een motorwagen van lijn 8, maar desniettemin was hij thans voldaan reeds aanstonds in staat te zijn eene kleine volksmenigte te kunnen leiden. Trouwens, men moet daar niet te gering over denken, over deze bestuurderstaak, aangezien de tramwagen 32 menschen binnen kon be vatten, zeven op elk der balcons en 12 a 56 aan de lussen. Maar ook deze betrekking kon Adriaan':: eerzucht op den duur niet bevredigen. Na een mislukte poging om het stadsbestuur te dwingen tt,t eene vereenvoudiging der sa larissen, verliet hij op zekeren dag, gevolgden voorafgegaan door eenige politie-agenten, het dienstgebouw en werd hem van staatswege voor eenige maanden woning, voedsel, licht, verwarming en kleeding aangeboden'; Het is niet mogelijk Adriaan's carrière op den voet te volgen. Genoeg zij het te vermel den, dat in den loop der jaren de staat nog herhaaldelijk zijne verdiensten erkende en hem het zorgeloos bestaan verschafte waar naar zijne ouders zoovele jaren lang tever geefs gesmacht hadden. In het leven van iederen mensch komt de crisis; dat is het oogenblik waarop plotseling een schakel gelegd wordt, een verbinding tot stand komt, die de richting van zijn verder leven bepaalt. Voor Adriaan kwam dat oogenblik op zijn t wee-en-dertigste jaar, en de schakel kwam tot stand tusschen hem en eene bejaarde weduwe, die door haren ontslapen echtge noot, een gezien en bekend kellner, was achtergelaten met eenige duizenden guldens. Met behulp van dit geld kocht Adriaan Drayer een klein theater in het centrum der stad.... O, het was maar een kleine schouwburg, maar het werd de hoeksteen van de grootsche instelling op dramatisch en vocaal gebied, waarvan hij zich thans aan het hoofd bevindt. Oorspronkelijk traden in het theater van Drayer, dat velen onzer lezers zich nog zullen herinneren, meerendeels onbekende krachten op. De voorstelling werd begeleid door een ouden melkboer die piano kon spelen. Drayer zelf stond aan de controle en de weduwe controleerde de kas. Langzaam maar zeker steeg het theater in aanzien: de acteurs,meerendeels buitenlanders, stelden zeer matige eischen en het publiek nog lagere. Bovendien had de kellnersweduwe geprofiteerd van de ervaringen van haren echtgenoot zaliger en deze toegepast op een buffet dat niet onder medische controle stond. Reeds na enkele jaren werd een grooteren schouwburg betrokken. Er werden nu stukken met eene grootere bezetting gespeeld en het orkest werd uitge breid tot 3 man, te weten : de melkboer en twee zijner zonen,welke laatste respectievelijk de handharmonica en de klarinet bespeelden. Toen de weduwe hem door haren dood tot den weduwnaarsstaat bracht en hij het volle beheer der geldmiddelen verkreeg, sloeg hij zijne vleugels eerst breed uit. Zijn ouders, die soms hunne avondwande ling langs zijn nieuwe theater maakten, ston den bedremmeld aan de overzijde der straat en lazen - bescheiden lieden -- vol eerbied hun naam op het monumentale gebouw. De zaken gingen snel vooruit. Op zekeren dag gelukte het Adriaan Draver den Amerikaanschen President en den koning van Engeland op denzelfden avond in zijn schouwburg te laten optreden.... weliswaar slechts voor enkele minuten, maar staats hoofden, al onderwerpen zij zich ook aan den geest des tijds, hebben nog zoovele representatieve verplichtingen, dat dit reeds een mooi resultaat genoemd mag worden. .|hi| verliet deze betrekkinl r i hij zelf stond aan de controle .... Enkele dagen daarna breidde hij ook het muzikale gedeelte van zijn onderneming uit tot een volledig orkest van over de honderd musici. De postbode bracht hem het geheele orkest van de Metropolitan Opera te New Yorkonder leiding van een beroemden Hongaarschen dirigent, en per aangeteekenden brief ontving hij Caruso, die, hoewel kortelings overleden, nog op zou treden in het theater van Adriaan Drayer. De zaken namen nu een enorme vlucht. Achtereenvolgens bestelde hij Sarah Bernard uit Parijs, Bassermann uit Berlijn en tele grafisch den president der Fransche republiek om op te treden voor zijn publiek. Ongevraagd zond men hem den Paus en den Duitschen Rijks-president toe, die beiden het publiek vriendelijk toelachten van zijn tooneel en met de hand wuifden. Nu was Adriaan Drayer aangeland op de plek waartoe zijne talenten hem hadden aan gewezen. Het eene succesnummer volgde op het ande re: moorden, diefstallen en echtbreuken werden op de meest realistische wijze door hem vertoond. Het publiek rilde en genoot. Het stroomde toe en werd door lakeien in bedwang gehouden. De couranten gewaagden vol lof over zijne instelling die op haar beurt de pers overstroom de met kostbare annonces. Op zekeren dag liet hij Einstein uit Berlijn komen, en werd diens relativiteits theorie in zijn theater toegelicht. Bij die gelegenheid zond hij twee vrij kaart jes aan zijne ouders. De oude professor Drayer werd aldus in de gelegenheid gesteld door zijn zoon met den beroemden collega kennis te maken.... en hij kwam, met de schroom die den eenvoudigen geleerde past tegenover hen, die deze samen leving regeeren door hun verstand en hun inzicht in hetgeen de menschen noodig hebben om gelukkig en welgedaan te zijn. MELIS STOK E