De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 27 mei pagina 10

27 mei 1922 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 27 Mei '22. - No, 2344 Gillette EEN ONGEKENDE VEELDE THECILLETTESArETy RAZOE3. CY KEIZERSGRACHT 77. AMSTERDAM iiiuillliliii iiiini in iiiiimiiiiiiiiiu i VREEMDELINGENVERKEER Er wordt veel gesproken over Vreemdelin genverkeer en over propaganda in het bui tenland. Er is zelfs eene vereeniging die zich ernstig met dit vraagstuk bezig houdt, en vaak kan men de leden van deze vereeniging in restaurants of anderszins tezamen zien. Daar is hun taak tweeledig: ten eerste be spreken zij natuurlijk de mogelijkheden om vreemdelingen te lokken en beramen zij nieuwe middelen daartoe, en ten tweede vergewissen zij er zich van dat de restaurants alles kunnen aanbieden wat onze reputatie van goede eters en koks kan verhoogen. Wanneer zij zich dan duchtig van dat laatste op de hoogte gesteld hebben, deelen ze het resultaat van hun ingespannen bemoeiingen aan de binnenen buitenlandsche pers mede en zij illustreeren die mededeelingen met reproducties van schilderijen van Rembrandt en afbeeldingen van molens en koeien. Dan komen de vreemdelingen, geven hun geld uit, en het doel is bereikt. Men ziet het: het procédéis aangenaam en onfeilbaar. Maar er zijn andere en nog aardiger pro cédés : men zou de vreemdelingen kunnen halen, in massa's, desnoods met geweld, of, indien men dat niet zou willen, zou men de vreemde lingen in hun land kunnen laten en alleen hun geld laten overkomen, om dat aan te verdeelen onder restaurateurs en winkeliers. Ik geef toe, dat dit harde middelen zijn, maar ik tart u allen om te zeggen, dat ze niet effectief zouden werken. Men kan des noods ook met zachter middelen te werk gaan, bijvoorbeeld op de wijze waarop de Hongaarsche regeering het doet. De Hongaarsche regeering bevordert het vreemdelingenverkeer tweeledig: ten eerste zet ze Hongaren het land uit, en deze verkeeren dan als vreemdelingen in het buitenland, en ten tweede plaatst ze advertenties in de New York Herald om vreemdelingen in Hongarije te krijgen. Die advertenties luiden, vertaald, als volgt: Het spreekt vanzelf, dat de teksten niet bindend zijn en naar genoegen gewijzigd kunnen worden : Of wei: "mum iiin iiiimimi J.S.MEUWSEN, Holl. A'DAM-R'DAM-DEN HAAG DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND De Hongaarsche regeering noodigt vriendelijk de Amerikanen tot een bezoek aan HET SCHOONE BUDAPEST. i 5 uren per spoor van Ween en of n i dag per boot langs de schilderachtige Doiiau. Leert de Magyaren thuis kennen Een beschaafd volk, dat vrijheid, kunst, muziek en poëzie bemint. Indien de bevoegde autoriteiten ten onzent tot dit middel zouden willen overgaan, zal ondergeteekende zich gaarne belasten met het opstellen der annonces. Ten einde zijne bekwaamheid daarin te bewijzen laat hij hieronder eenige ontwerpadvertenties van zijn pen volgen. De Nederlandsche Regeer ing heeft het gen regen vreemdelingen van-voldoende finantieele draagkracht uit te noodigen tot een bezoek aan HET SCHOONE NEDERLAND. Centraal gelegen zacht kli maat voortreffelijke auto'wegen billijke garages Een vrijheids lievend volk met sigaren in den mond en de handen in de broekzakken Finantieeie experts Overal water 100 Kamerleden, waarvan weinige aanwezig gocdkoope hotels en billijke spoorwegtarieven. Minzaam aanbevelend RUYS DE BEEREBKOUCK Gerant. Het gemeentebestuur van Amsterdam roept vreemdelingen op tot een bezoek aan: DE GROOTSCHE WERELDSTAD a/h IJ. Bouwterreinen in het centrum groote attractie: het verborgen Raadhuis Een nijvere, vriende lijke bevolking met liefde voor dichtkunst en zin voor humor Lage belasting Bezoekt, de orde lijke raadsvergaderingen Ken ledige schouwburg en 40 a 50 volle bioscopen Prachtige huizen in gericht tot kantoren voetbalsport Een opgewekt zaken leven Beurs in de open lucht. Hoogachtend DK Vl.lKiT, Burgemeester OELOF AITROEN KALVERSTRAAT 1 Amsterdam OPGERICHT 185O TELEFOON 658 N. DEN HAAG - PLAATS 23 firma M. J. GOUDSMIT PAARLEN, BRILLANTEN Goud, Zilver en Horloges Uitsluitend eerste kwaliteit Illlltllllllllllllllllll IIMMHUmlIIIM EEN LIEFDE DOOR ELLEN FOÜEST Nu lag ze in haar bedstee en wist, dat de laatste dag nabij was. Ze zag terug op haar leven en begreep maar niet dat het nu uit moest zijn. 't Leek haar nog zoo kort geleden dat ze het boerekindje was op 't erf van haar grootmoeder. Ouders had ze nooit gekend. Ze had wel eens getwijfeld of ze ze eigenlijk ooit gehad had. Grootmoeder had er nooit over gesprc . Grootmoeder sprak over 't algemeen hee. reinig.... Als ze nu in dit stille uur dacht aan het meisje dat ze toen was, had ze meelij met dat kind. Een zaam was haar leventje geweest op de boer derij.... Zelfs toen ze school ging was dat niet veranderd. De kinderen waren bang van Grootmoeder, die altijd met een stok liep en , eruit zag als 'n heks. Ze had het nooit prettig gehad op school. Grootmoeder naaide zelf haar jurken en van heel klein kind af al had ze .gevoeld dat die rqar" waren, niet als van andere kinderen. Dat had haar nog schuwer gemaakt dan ze van natuur al was. Ze her innerde zich nu nog een jurk van paars katoen gesneden uit een jak van grootmoeder, die haar tot veroverde knieën hing. Haar haar, dat golfde, werd altijd met vet strak naar ach ter getrokken precies zooals dat van groot moeder en van een strik of mooien kam was geen sprake. Vier nijdige haarspelden hielden het toetje opgenomen haar" bij elkaar. Een jongen ging langs het venster en riep: Raapstelen"! Ze luisterde tot de stem ver stierf, te zwak om te denken als iets haar stoorde. Dan dacht ze verder, half in koortsdroom ....Oh al die jaren ! Maar vrienden had ze tóch gehad, vrienden waar grootmoeder niet van wist, want echte vrienden mocht ze niet hebben. Grootmoeder hield niet van sentimentali teit en als ze den hond of de kat te veel aan haalde kregen die een schop. . . . Soms als grootmoeder onverwacht bin nen kwam en de kat hoorde purren, zei ze met een boozen blik: Hen je weer bezig geweest?" Dar. beefde ze al, hoewel grootmoeder h;i.ir toch nooit iets deed. Lig je goed moeder?" 't Was haar dochter, de eenig ongetrouwde van de drie, die zachtjes binnengekomen was. Ze hoorde de stem wel, maar 't drong niet tot haar door dat zij antwoorden moest. Ze was nu geen oude, stervende moeder. In haar zoetenkoortsroesjwas ze een eenzaam kind.... Haar gedachten wiegden nu als blanke bloe men op een somberen ouden en door den wind bewogen tak.... Vrienden? Ja ! De oude klok met het speel werk en het kabinet met den dikken buik. Alle andere meubels ook had ze liefgehad, maar vooral de klok en het buffet. Als ze 's middags uit school kwam en groot moeder was niet in de kamer had ze soms haar vhoofd tegen den dikken, vertrouwden buik tan het kabinet gelegd; zoo maar, zonder iets te willen of te verwachten. En de oude klok had heel wat tranen gezien en kinderklachten gehoord. Als ze 's nachts wakker lag en bang was, hoefde ze maar, vanuit de bedstee, de oude, bekende meubels te zien om weer heel te vreden en rustig te worden. Grootmoeder had eens gemerkt hoe ze het kabinet streek, was dadelijk met een stofdoek gekomen en had, zonder een woord, de vuile vingers" eraf gewreven. Jaren hadden ze zoo geleefd. Toen ze van school gegaan was, had z1-' pas gemerkt hoe prettig ze het gevonden had tnsschen de andere kinderen, zelfs al werd ze veel geplaagd en al had ze geen vrienden weten te maken. Opeens was haar leven nog stiller, doodseher en vlakker geworden. Eén groot geluk had ze toch gehad. Grootmoeder, die Ie oud werd, had haar de zorg voor het huishouden overgelaten. Zoo poetste en wreef ze naar hartelust al de lieve dc.ode dingen, die voor haar levende vrienden waren. Ze streelde het ronde koperen randje langs het venstertje in den buik van de klok, zooals andere meisjes de haren van een minnaar lief kozen. Ze wreef het kabinet tot het warm werd en verbeeldde zich dan dat het een hart had, dat ze hoorde kloppen. Ze was eigenlijk toch volkomen gelukkig geweest in dien tijd. Op een goeden dag had grootmoeder zonder meer gc/egd : Je moet maar eens trouwen We kunnen op 't erf best twee mannenarmen gebruiken." Heb je 't nog goed moeder?" Weer was het Leen. Maar ze onderbrak den draad van moeders droomerijen niet. Die Jag was een heel vreemde dag geweest. Grootmoeder had 's avonds toen ze de pap uilschepte nog eens gezegd: We motten Zondag maar eens naar de kerk je bent niet leelijker dan een ander, denk ik zoo". Maar zijzelf had niets gezegd. Het drong alles niet zoo heel diep tot haar door. Ze had in de kerk een paar keer zien trouwen maar nooit had ze gedacht of begeerd dat zooiets haar zélf overkomen kon. Ze dacht er verder maar niet aan. 's Zondags na de kerk was de zoon van den meulder naar grootmoeder en haar toegekomen en mee opgeloopen naar huis. Breed uit was de jongen gaan zitten, terwijl grootmoeder de koffie uitschonk en hem het koek j es t rommel t je toeschoof. Grootmoeder en hij hadden gepraat over den oogst en de koeien. Zij zelf had niets gezegd. . . . Daarna was hij lederen Zondag meegekomen en had grootmoeder hen soms alleen gelaten .... Zoo was ze op een goeden dag getrouwd Aan haar leven was niets veranderd. Ze hieven op 't erf tusschen de meubelen die ze liefhad. Er was een man bij gekomen en later kinderen .... Maar noch de n noch et'ander had haar groole liefde verdrongen voor de klok e:i het buikige buffet. Grootmoeder was gestorven en ze had er geen verdriet om gevoeld.... alleen een soort woeste vreugde, dat nu de meubels van haar waren van haar alleen, van haar zelf. Als haar man praatte van de erfenis, het boerderijtje en de koeien, luisterde ze bijna niet. Wat kon haar dat schelen. Zij had de meubelen. Als de kinderen thuis kwamen van school, leefde ze in een lange angst, dat ze iets aan de meubels zouden misdoen. Ze straf te nooit, ze probeerde een goede moeder te zijn. Alleen als de kinderen de meubels te na kwamen, vergat ze zichzelf er sloeg er op. Angstig vermeed ze wat dei: kinderen verdriet kon doen. Soms liep ze stilletjes den weg naar de school op om de kinderen eruit te zien komen en zoo te zien welke jurken andere kinderen droegen om haar kinderen dezelfde te maken. Ze liet vriendjes en vriendinnetjes vrijelijk komen en had altijd een koekje of een balletje klaar. Alleen in de voorkamer mochten ze nooit?daarstonden de meubels. . Haar man was gestorven, haar dochters op n na getrouwd .... 't Was alles aan haar voor bijgegaan zonder veel emotie na te laten... Leen had ze bij zich gehouden .... Eens was er een jongen geweest en had ze gesidderd en gebeefd, maar Leen mocht hem niet en toen was haar rust weergekeerd. Ze hield van Leen. Hoewel ze nooit erover gesproken hadden, wist ze dat Leen haar begreep en evenals zij, liefde had voor de meubels. Al die weken dat ze daar nu al lag had ze erover getobd. Wat zou er van de meubels worden? Toen had ze gezien, hoe Leen, ongevraagd, wreef en poetste, hoe de beste boen was nog maar net goed genoeg was voor het kabinet, hoe ze, vol liefde, de doeken warmde, waarmee ze het wreef en groote, diepe rust was over haar gekomen. Huize l. ZOME1DI1K BUSSINK ark, Restaurant a la carte Lunch-Afternoon-tea.DIners en Soupers Dagelijks muziek door het Huis-orkest lirengt uu' vacantie tlour in /iet vredig WORMERVKER. Speciale prijzen voor Amerikanen ? tien geheel ledige gemeentekas - Gezellig verkeer met omliggende gemeenten --- Nationale dansen Welvaart Veeteelt. Waarheen dezen zomer? NAAR HARDERWIJK! De Parel der Veln\vè\ Een hartelijke, letitige, bevolking Nationale vloeken Wedstrijden in sfeenwerpen en autokrassen. Al deze advertejities kunnen in alle levende talen worden «vergezel. Wij zonden aan raden de campagne aanstonds aan te vangen met deze laatste, die wij ten slofte in ernstigeoverweging geven : de De Koninklijke Ncderlandsche Rcgeering noodigt alle vreemdelingen vriendelijk uit tot een bezoek aan haar tablissement. Lage prijzen Belastingen op weelde, tabak en alcohol \ Vele attracties, w .o. evoluties met grond wetsherzieningen, vloutprugrammu's en arbeidswetten. De 100.000 Cr anenburger s 100.000 Sensationeele acrobaten. J. DUYS, in zijn geheel nieuwe repertoir. Mlle' QROENEWEO, *me lieveling van het publiek. KARNEBEEK de geheimzinnige ! ! Spannend ! Bijgenaamd Willem de Zwijger Jr. (De man met het ijzeren masker). Ten slotte: groot ballet, voor stellend: De krakende brandkast. Medewerking van het gansene per soneel. Aan het slot: De Geer, illusionist en millioenentoovenaar. Komt allen : Deze zomer als extra Nr Dames stern-oefening, en debuut der 6 candidas 6 Vroolijke kamerdames. Hoogachtend, namens de directie, VAN KARNEBEEK. Ridder p.p. M E i. i s S T o K E P.S. Wij mogen niet onbillijk zijn jegens de Ver. v. Vreemdelingenverkeer. Zij voert eene energieke actie om te bewijzen dat de Nederlandsche hötelprijzen laag, althans billijk, zijn. Te dien einde verspreidt zij in het buitenland lijsten van titels en van de prijzen dier inrichtingen. Helaas zijn de lijsten onvolledig.... wegens onvoldoende medewerking van hötelhonders. Velen hunner wenschen de prijzen vrij blijvend" te houden. Wij vreezen dat de appartementen die de hoeren disponibel hebben ook voor een deel vrij-blijvend zullen zijn dezen zomer.... M. S. IIIIIIIIIIIIIIIIII.IIIIIIIMIIIIIIIIIinlIllllllllllflIllmlIlllmlIllllllMmilimlII Grand Hotel Fnnckler RESTAURANT HAARLEM Pension prix-modérés Ze opende nu de oogen, zag de meubels en zocht Leen. Leen" zei ze flauwtjes.... Leen kwam bij het bed. ,,'n Slokje waler, Moeder?" Ze liet Leen begaan en voelde het frissehe water als een weldaad. Toen dommelde ze weer weg en soesde: en nu is liet uit...." Weer keek ze naar tic' meubelt jes. Leen.... in de tweede la ligt alles, ook mijn witte kousen --?- doe me die vooral aan als liet zoover is". Leen knikte en een stille traan gleed langs haar wang.... Stilte.... alleen de klok de oude, trouwe klok.... tik-tak-tik.... Ze dacht nu hoe het zijn zou en plotseling opende ze de oogen wijd en scheen te meten. . . . Moe vielen de oogleden weer toe. Ze wilde denken - nog even denken -??? als zij er nu niet meer was. . . . dan was er Leen. . . . maar ze moest er uit. .. . en de kist moest door de deur en naast de deur stond het kabinet.... Waren dat bijen die daar gonsden? 't Was of ze op wolken zweefde. Zon ze al dood zijn. . . . ? Zou dit de weg zijn naar den HemelV roote od" bad ze heb nieelij met me.... en vergeef ons onze schuld.... zooals wij...." Ze hoorde heel in de verte stemmen. Dat 's Heeren zegen op u daal". Ze pro beerde de oogen te openen, maar kon niet. Toch was het of ze in een zee van licht dreef ;,.. ..Dominee !" dacht ze nog.... Zijn gunst uit Zion u bestraal". Ver was die stem ver.... ver.... zou ze nu haast aankomen? Waar? Ze opende de oogenen zag als in een dof waas Leen en de meubeltjes.... Geef haar met een veertje wat wijn", zei dominee. Leen deed het. De zieke opende de oogen nu heel wijd en wenkte vaag om Leen die nu over haar heen boog ,Leen" fluisterde ze Leen, laat ze voorzichtig zijn met mijn kist.... zoo nauw hier...." de stem werd onduid. lijker.... de meubeltjes." 't Is volbracht," zei dominee. Typ. Amst. Boek- ia Steendrukkerij, voorheen Ellerman. Harms d Ca.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl