Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
29 Juli '22. No. 2353
TJIT HET
iT-A-HsTTCTE
:V
fe'
DRIE NEDERLANDSCHE JURISTEN, N BOLSJEWIEK
EN N GEZANT
Gezien en begrepen door den Hongaarschen caricaturist A. DERS
(Speciale ieekeningm voor ,,De Amsterdammer")
Bijschrift en onderschriften van MELIS STOKE
A. DERSO, caricaturist
(Haagsch gedelegeerde van den lach)
Rondom eene Internationale conferentie
van de soort, die wij achter ons hebben,
dwarrelen allerlei merkwaardige, en vaak
moeilijk te definieeren persoonlijkheden. Het
is er mee als met de huurlegers uit den ouden
tijd, die, achter hunne uit allerlei internatio
nale elementen gevormde kern, een sleep
van menschen met zich mee-voerden, die in
geenerlei directe betrekking stonden tot het
leger Het is er ook mee als met een
modernen oceaan-stoomer, gevuld met een
bont samenstelsel van reizigers van allerlei
? nationaliteiten, en in wier zog de visschen in
drommen komen opzetten.... om wier
masten de zee-vogels zwerven alle met
hetzelfde doel.... : winst. Zooals de volgers
der huurlegers winst zochten in den afval
van het leger..., zooals de zeevogels winst
hopen te vinden in hetgeen de tijdelijke sa
menleving der oceaan-booten achter zich
laten..., zoo zoeken ook de menschen, die
de n we gjde r internationale conferenties volgen,
naar winsten.... in allerlei vorm.
Daar zijn zij, die iets hopen te zullen ver
krijgen van de concessies die de Russische
delegatie meent te kunnen rondstrooien.
Dat zijn de slagveldroovers.
Daar zijn zij, die winst zoeken in het tijd
verdrijf der delegaties buiten de inspanning
hunner werkzaamheden. Dat zijn de mars
kramers en grappenmakers, die de legers
volgen.
Daar zijn de ongelukkige zwervers die geen
vast verblijf hebben, en maar meedobberen
in het zog.... in de hoop op wat afval: de
visschen. En daar zijn tenslotte de vogels, die
boven en rond het schip zwermen en tel
kens verdwijnen naar een horizon, waar,
onzichtbaar, ergens het vast-land liggen moet.
De vogels der internationale conferenties
zijn de journalisten.
Zij dragen telkens iets mee uit het complex
van menschen, en onderhouden een soort
officieuse verbinding met het vasteland, dat
door dit internationale groepje een tijdlang
verlaten is, in de verwachting op een gemeen
schappelijke haven.
En ook van die journalisten zijn er van di
verse pluimage.
Er zijn er die, gretig naar het minste brokje,
vlak boven het dek blijven zwerven, die om
zoo te zeggen de passagiers niet niet rust
laten. Voor hen bestaat het gevaar van de
bekende vanghaak-met-spek. Zoodra zij bijten
in het politieke lokaas van den een of anderen
passagier, dan zijn ze hunne onafhankelijkheid
kwijt en moeten ze maar slikken wat zulk
een passagier noodig vindt ze te geven.
Dat zijn de conferentie-reporters van het
zuiverste ras, en zij vormen het meercndeel.
Maar dan zijn er ook nog de vogels, die
den ruimen blik niet willen prijsgeven voor
Prof. Mr. A. A. H. STRUYCKEN. Lid
van den Raad van State, Lid van de
Nederlandsche delegatie ter conferentie te 's
Gravenhage, Lid van den Raad van Bijstand
der Directie van Economische Zaken.
De bedachtzame lach van den Wijze..
en woorden zorgvuldig kiest hij ze
van den ras-diplomaat,
aan wiens zijde hij staat,
en de slobkousen ook nog.... de grijze..
LITWINOFF, leider der Russische delegatie ter conferentie te
commissaris voor Buitenlandsche Zaken der Sovjet-republieken.
Van honderd-en-vijftig inillioenen
de leider te zijn, met fatsoen en
beleid zit niet glad.
't Werd een riHerig bad
in de Westersche zomer-seizoenen.
's ravcnhage.
VolksKUNSTBRONS & METAALGIETERIJ
DE KROON"
HOUTMARKT 23 - HAARLEM
Bronzen Beelden en Placquetten
iiiiiiMimiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiii
een stukje spek aan een haak. Zij blijven juist
zoo hoog vliegen, dat zij liet overzicht van
het geheel bewaren, en toch. geen enkel détail
missen.
Dat zijn de journalisten die niet dagelijks
strijden om haastigen buit, maar die stilletjes
hun gang blijven gaan, en van tijd tot tijd
een ernstig artikel schrijven.
Tusschen de dwarrelende massa van jour
nalisten, die de Haagsche conferentie gevolgd
heeft, was een wonderlijke, een beetje een
zame vogel. Hij was uit het wanne Zuiden
gekomen, van de Genueesche conferentie,
en in het eerst was het niet duidelijk wat hij
zoeken kwam.
A. DERSöis een Hongaarsche caricatu
rist, en, als een trekvogel, misschien met
iets van het zwerversinstinct van zijn volk,
kwam hij mee in den grooten stroom, van
daar naar den Haag.
Onder de conferentie-journalisten was hij
een merkwaardige figuur. Men zag hem niet
van delegatie-naar-delegatie, van vergadering
naar-vergadering en telkens naar post- en
te Ie graaf kan toren snellen.
Hij ging maar zoo'u beetje zijn gang en
rookte veel cigaretten. Zij winst is een heel
bijzondere. Hij verzamelt karakters.
Uit Genua bracht hij een portefeuille mee
vol uiterst merkwaardige psychologische docu
menten: een serie Lloyd George-caricaturen,
waarvan een deel met de handteekening van
den Engelschen staatsman zelf. Het waren
zoo vertelde Dersö??studies van vór en na
de Rapallo-coup, en hij toonde in houding en
uitdrukking de verandering in lijn van
den Engelschen premier gedurende de span
nende weken aan de Italiaansche Rivicra.
En nu kwam hij hier weer menschen zoeken
....voor de Mutin, waarvan hij vaste mede
werker is, voor de Chicago Daily News, en
voor Eugelsche, Italiaansche en Hongaarsche
bladen.
Gedurende de eerste weken deed Ders
weinig. Hij zocht met een lantaarn!je naar
een mensch.
En, wanneer hij er in het gewoel hier en
daar een vond, dan borg hij die haastig op in
het reservoir van zijn memorie.
Zoo wandelde Dersöwekenlang door den
Haag. Dat bracht zijn werkwijze zoo mee,
zei hij.
Wanneer hij tenslotte een stuk of twaalf
merkwaardige menschen gezien en begrepen"
heeft, dan is zijn reservoir vol.
Onbewust hebben die karakters dan voor
hem geposeerd. Geen van de menschen, die
hij heeft geteekend, weten zelfs dat Dersöze
gezien heeft.... in het voorbijgaan in een
gang... .van uiteen club raam, of in de wandel
gangen van het Vredesnaleis.
Met ziju volle reservoir gaat Dersödan naar
zijn hotel, en, langzaam, met de linkerhand,
teekent hij, een voor een, de menschen uit
zijne herinnering na.
Ik zeg met opzet niet: de koppen.. . ., want
Dersötoekent menschen en karakters. Hij
voelt intuïtief het markante van oen
eigenscliap, van een détail, on houdt dat vast.
Wanneer hij iemand gezien heeft, kan hij
hem, uit het hoofd, in allerlei omstandigheden
tr"
Illtltll, KhtllCIIIIIMI
RI1N- & MDEZELWIINEN vanal 11.1.25 per
WIJNHAHDEL DE BARBANSON Amstal
Amsterdam.
CHARLES BENOIST, Membre de
l'Institut, gezant van de Fransche delegatie te
's Gravenhage, en ziel van de principieele
aiiti-Sovjet-poiitiek in die conferentie.
(iedaald van der Wetenschaps transen,
werd hij de gezant van de Fransdien.
Met n stoot van zijn staal,
vroeger pen, maar thans taal
ontzielde hij La Conférence. . ..
iiiiMiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiii
GOEDKOOP WOHEM
gam. HEEMSTEDE, buitan da
annaxatiaplannanBouwt op Leeuw en Hooft" d/d Haarlem
merhout gemeente Heemstede Lage belastin g,
billijke prijzen. Watersport; uitstekend onder
wijs ; Centrum van 't land, onder den rook
van Amsterdam. Vraagt geul. brochure, die
gratis wordt toegezonden.
Bouwtarralnan LEEUW & HOOFT",
Hilta Blauwt Brug. Tilitaw 28039.
Illl Mlllllllllllllllllt 311 Illlll II Illll IIIMII
en situaties teekenen. Hij voelt de innerlijke
waarde van een karakter en herkent die aan
eene schijnbaar onbelangrijke uiterlijkheid.
Maar, in de wijze, waarop hij die uiterlijkheid
voor ons projecteert, door een enkele lijn,
herkennen wij zijn visie en zijn waardeschatting.
Er is caricaturistische kunst die niet meer
is dan café-concert-charge. De kunst van Ders
verhoudt zich daarmee als een comedie van
Moli ere tot eene revue van het herkozen kamer
lid Heuri ter Hall. Dersöziet den mensch..
en hot moet voor hem eene merkwaardige
sensatie zijn, internationale conferenties te
volgen. Want, meer dan vroeger, en te Genua
nog meer dan hier, zijn de conferenties ge
worden tot accoordeu en wrijvingen tusschen
persoonlijkheden. Zijn enueesche Lloyd
eorge-serie is eene psychologische handleiding
voor de moderne Europeesche groot-politiek.
Wat hij hier in den Haag sprokkelen kon,
op de conferentie en bij het Permanente Hof
van Internationale Justitie, is maareen greep,
hier en daar, naar eene individualiteit. Een
conferentie als die van den Haag, kon, als
geheel, weinig voor hem opleveren. Maar het
zal onze lezers pleizier doen te vernemen dat
hij in Nederland de individualiteiten, vee! meer
dan elders, maar voor het grijpen vond. En
niet alleen iu den Haag. . . . maar ook onder
het volk, en in het bijzonder onder onze oude
visschersbevolking. Daarmee heeft Ders
een groot compliment gemaakt aan ons
Hollandsch volkskarakter. Hij heeft er eene
vasthoudendheid in geobserveerd, die hij
heeft trachten uit te drukken in de markante
trekken van een van de Nederlanders uit de
serie, die wij hierbij kunnen geven.
Toen wij afscheid namen van Dersö, liet
hij, voor het laatst, de bladen van zijn schets
boek voor ons voorbü-fladderen.
Krabbels van allerlei menschen uit deze
merkwaardige dagen gingen ons, niet de snel
heid van een filmbeeld, voorbij.... de lach
van die.... de bliksemende oogen van een
ander: do essentie van alles wat wij hierin de
ze weken hebben zien passeeron, en van wat
al weer naar alle hoekui van de wereld ver
spreid is.
Dat was do winst van D::rsö..., officieus
en on-gedoleerd conferentie-gast... : zijn
helder on mcnschelijk overzicht op hot com
plex van internationale persoonlijkheden, dat
al weer is opgelost on uitccngi gaan. . . . de
spjlers in djze Comedie humaine. . . .
M i-: i. i s S 'i' o K E
Mr. J. LIMBURG. L i u van Gedeputeerde Staten van
Zuid-I lolland, Voorzitter der vereeniging voor Volkenbond
en Vrede, Vertegenwoordiger der Ncderlandsche Regeering
voor het Internationaal Hof van Justitie, en/., enz. enz.
Voor Volkenbond, Limburg en Vrede
ontwikkelt hij rede op rede.
In het arbeiders-plecht
voor het hoogste gerecht
staat hij hier, als een Liither-de-Tweede. . . ,
Mr. B. C. J. LODER. Voorzitter van het Permanent Hof
] nst it i e. Oud-Raadsheer i n den1 Hoo gen Raad der Nederlanden. T
Uw voorhoofd omduisterd van wolken,
uwe oogen, zoo stokend als dolken,
Uwe heldere taal,
O. Ex-territoriaal,
zijn verrukking voor tolken e.i volken....
van Internationale
hans ex-territoriaal