De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 12 augustus pagina 3

12 augustus 1922 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

12 Aug. '22. No. 2355 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND MET N UITRUSTING UIT "DE BIJENKORF' DE NIEUWE CATALOGUS ± 200 BLADZ., MET 2OOO ILLUSTRATIES, FRANCO WATERTOCHTJES Stoom noot MIJ- f,Do Volharding". Amsterdam Kalfje Ouderkerk Leiden Boskoop Alfen Gouda Ligplaats: Amsterdam, Amstel b/d Aclltergracht Amsterdam Aalsmeer Vliegveld Schiphol Ligplaats: Schinkelkade (Overtoom). Hoofdkantoor: Haven 1-7 Leiden TELEFOON 67 UU* H ANDWERKSIGAR EN FABRIEK Rookt NEDERLANDSCHE MUNT" Hollands meest gewilde sigaar Lioht dooh vol aroma Alom Woning- en Bouwbureau VAN J. P. KOK, Raadhuisplein 22 - SCHOTEN. Vraagt inlichtingen omtrent TE HUUR of TE KOOP zijnde HUIZEN en VILLA'S te SCHOTEN HOFLEVERANCIER VAN H. M. DE KONINGIN E. P. BEERMAN RESTAURANT DU CASQÜE YBIJTHOF 52 - Tel. Int. 177 - MAASTRICHT BAARN Bouw- en Woningbureau, van den Makelaar J. D. F. VAN ' DER VEBü, Kantoor van vaste goederen, Nieuw Baarnstr.59 J. DE JONG fc ZONEN - A'DAM DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per Jaar ERVEN KRAMER ? S l N G E. l_ 3£>0 m AM ST ER DAM *..,._ TELEPMOOn N°2.66 * FABRIEK VAN KANTOORBOEKEN . 12 zilveren theelepeltjes met verschillende bloemsteeltjes Met etui zonder etui f 28.?. f24.?. Lengte der lepeltjes lOc.m. Franco door Nederland. Bij niet voldoening mogen de lepeltjes geruild worden In Den Silveren Molenbeecker CORN. SCHOORL Amsterdam den Haag KALVERSTRAAT 32 Tel. N. 2149. HOOGSTRAAT 31 Tel. No. 6890. SIGAREN W/la in België, Prachtige Villa met park, bijgebou wen, garage, paardenstal, electr., centrale verwarming enz. met talrijke antieke meubelen, gelegen in België nabij Aken en direct bij de Nederl. grens, voordeelig te koop Br. lett. M. K. 0. NIJGH & VAN DITMAR's Adv.Bur. AMSTERDAM. DEFECTEN AAN ELECTRISCHE HUISHOUDELIJKE APPARATEN ZIJN LASTIG REPARATIES ZIJN KOSTBAAR EN SOMS NIET AFDOENDE GEBRUIKT DAAROM TRICITY MATERIAAL EN MEN ONTKOMT HIERAAN T R l C l T Y SYNDICAAT TELEPHOON 7164 N N 3189 LOOIERSGRACHT AMSTER DAM KUHR - Heerengracht 304 BONTMANTELS Met bont gevoerde mantels naar maat en reparaties. Nu extra lage prijzen. MANTELCOSTUUMS NAAR MAAT tijdelijk vanaf f ROBES NAAR MAAT vanaf f K UNSTHAJXD WEVEN. Geïllustreerde handleiding ten gebruike van school en huls voor het aan l eer en der technieken van Kunst- en Spoelweven op den handweefstoel, door ELIS. M. ROGGE en LOUISE H. WILDT s, gecart. ? 1.90. Uitgave van VAN HOLKEHA & WARBNDORP. A'dam F. FEDDEMA WAGENSTR. 67 DEN HAAG Telefoon 879 NIEUWSTE MODELLEN Heerenschoeisel vanaf f 12.50 CHENARD&WALGKER N A S H M. A. N. Automobielen en Vrachtwagens N. V. Automobiel Mij. HET CENTRUM" Parkstraat 91a - 's-Bravanhage Tel. Haag 3569 iiiimiiiiiimii iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHinimimii iiiiiiiiiiiiiiniiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiniiiimi iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiinii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii HET BEIAARDIERS-JUBILEUM VAN JEF DENYN Vandaag is het beiaardiersdag in Mechelen ! Van heinde en ver zijn ze gekomen, de vrienden van het klokkenspel om den grijzen meester te huldigen, die 35 jaren lang op zijn hoogen Sint Romboutstoren de klokken van zijn geliefden beiaard bespeeld heeft. 35jaarbeiaardiertezijnen in diejlange periode de belangstelling van zijn volk zógericht te hebben op het klokkenspel, dat er morgen Zondag 13 Augustus de plechtige stich ting plaats heeft van een beiaardschool, het bewijst voor Jef Denyn's onverwoestbaar enthusiasme en voor zijn lichamelijk uithou dingsvermogen. Want wie er wel eens met een klokkenist de uitgesleten wenteltrappen is opgegaan, die van den beganen grond leiden tot in het meestal schamele carillonneurshuiske van zoo menigen vaderlandschen speeltoren en wie er wel eens getuige is ge weest van het aanslaan der stokkenklavieren hij weet ook, dat het dikwijls een zeer in spannend en afmattend werk kan zijn of zooals Amsterdam's populaire carillonneur J. Vincent het eens uitdrukte bij een bespeling van het Amersfoortsche klokkenspel dat het een arbeid was van een muzikalcn hoefsmid". Het is nu Jef Denyn's groote verdienste geweest door een vernuftig uitgedacht sys teem van tuimelaars de krachtsverspilling tot een minimum te beperken en het is hem zelfs gelukt op zijn Mechelsche klokkenspel tremolo's te kunnen voortbrengen, en in beiaardconcerten het carillon van cultuur historisch merkwaardig instrument weer op te voeren tot waarachtig volksspeeltuig. Maar dit is niet zonder strijd gegaan. Het moeilijke van het carillonvraagstuk zit in het feit, dat iedere restauratie eischen stelt die van ieder andere belangrijk afwijken. Elk carillon moet als een geval afzonderlijk worden bestudeerd en algemeene wetten laten zich hier al bijzonder moeilijk vaststellen. Er zijn misschien maareen half dozijn Nederlandsche torens te noemen, die door hun bouw en hun carillon thans'bij een algeheele moder nisatie de noodzakelijke klokkenkamer-factoren bezitten, welke in zoo hooge mate het muzi kale effect van beiaardconcerten mede helpen vormen. Maar ook in steden, waar nimmer beiaardconcerten gegeven zullen kunnen worden, die de beteekenis nabijkomen van de Mechelsche St. Romboutsbespelingen, kan weer nieuw leven worden gebracht in den klokketoren. Zeker, ik weet wel, dat men in een enkele plaats ook in dit opzicht des Quten zuviel" kan ontvangen, ik weet ook wel, dat er in een omharmonisch getingtangtang van ijl in de lucht neerdwarrelende klanken moeilijk iets anders te waardeeren valt dan een typische karakteristiek van onzen zeventiend'eeuwschen glorietijd. Zoo grauw en zwijgzaam, zoo zonder glans of gloed kan een verstorven Nederlandsen stedeke niet zijn of zijn klokken doorspelen er op heel en half, kwartier en klik' de stille straten. In Hulst en Hattem, Zierikzee en Heusden, in Enkhuizen en Edam, Doesburg en Zalt-Bommel, zelfs in het grijze Veere.de meest doode van alle vaderlandsche steden, brengen de klokken in de soms drukkende rust de huppelende vroolijkheid van losdartelende carillonmuziek. En overal zijn er in ons vlakke land de torens als de apotheose van ons democratisch volksbestaan. Zij zijn er als de edelste gedenkteekens eener collectieve opofferingsgezindheid eeuwige ge tuigen van een krachtig, zelfbewust, fier en kunstzinnig volk. En zelfs waar ze niet vol tooid konden worden, waar we hun opstrevende lijningen gestuit zien door het onver wacht lage horizontale torenplat, zijn ze in den loop der tijden als bonkige torenrompen zoo innig vergroeid met het stadsbeeld, dat wij ze zelfs ongaarne voltooid zouden zien. Wie onzer zou er Dordrecht's silhouet van de Merwedezijde gedomineerd willen zien door een voltooiden" rootekerkstoren? Met Jef Denyn heb ik meermalen in 1915 den Arnhemschen toren beklommen en we hebben er samen de schoone klokskes ge proefd". En een schoone wensch van mij ging in vervulling, toen in het hart van de feest vierende folklorestad, hoog boven de ver lichte straten en pleinen de Sint Eusebiustoren oprees in louter gloed en glans van duizenden electrische lampjes als een vorst onder de torens van ons torenrijk Nederland, in het vreugdige bewustzijn weer te zullen worden de speeltoren van zijn eigen Arnhem. Toen Jef Denyn, de groote beiaarciier speelde, wist hij ook inj Arnhem de klokken zoo te Jef D.-nyn bezielen, dat zej de vreugd van dit eerste nationale folklorefeest uitjuichten en uitjubelden in forsche machtige ontroerende zangen. En dien derden September 1919 leerde Jef Denyn in n enkel concertjhet van Noord en Zuid, van Oost en West bijeengestroomde volk van Noord-Nederland luis teren naar den beiaard, ge lijk hij het vele jaren terug zijn Vlamingen had geleerd. Heel de stad luisterde, de trams reden niet, de straat zangen waren verstomd, het volk van Neder land, vereenigd in de folklorestad Arnhem, luisterde met volle aandacht naar den klokkenzang, naar Neerland's meest eigen volksspeeltuig. Daar was misschien wel niemand onder de tienduizenden, of hij werd er geroerd door deze feestelijke klokken-inwijding. Pro- en contra-Denynianen bestonden toen niet, want allen waren opgenomen in de feestelijke sfeer van dit plechtige eerste beiaardconcert. Zeker, later is er natuurlijk wel eens nagepleit en ook Denyn zelf achtte de inrichting van den Arnhemschen beiaard nog verre van volmaakt, maar op dien glorierijken avond zelf klaterde na afloop van ieder stuk een machtig handgeklap op en wist ik heel zeker, dat voor altijd het carillonspcl weer als levend getuige van Arnhem's vreugde, mijn stad en bevolking was teruggegeven. Ook Denyn was ontroerd en in het korte oogenblik, dat ik hem toen sprak aan den voet van den grijzen St. Eusebius, schudde hij mij hartelijk de hand, terwijl hij in zijn vriendelijk Vlaamsen opgetogen zeide Kent gij iets scheuners, mieneer van der Ven, iets meer veredelend? voor 't volk? les dit niet ierlijk? Zoover kunt ge 't nooit brengen met concerten, die ge geeft in 'n groote zaal. Maar naar de kloks kes van den beiaard kan iedereen luister'n, een beiaardier speelt er voor allen man. Die is democratiek !" Vandaag viert deze vriend des volks nu zijn 35-jarig beiaardiersjubileum en morgen wordt de kroon gezet op zijn jarenlang werken, sticht men in Mechelen plechtig de beiaardierschool. Ook Hollandsche klokkenisten en toonkunstenaars zijn opgegaan naar Mechelen om er te spreken over het carillonspcl. Zoo zijn er vele teekenen, die er op'wijzen, dat met den dag van morgen een nieuwe periode ingeluid wordt voor ons Noord-Ne derlandsche klokkenspel, een periode, waarin beiaardiers van grooten naam, die hun theoretische en practische veelzijdige kennis als artisten verworven hebben op de Mechelsche beiaardierschool steeds meer carillonconcerten zullen geven, een nieuwe tijd, waarin het oude klokkenspel als natio naal volkseigendom steeds meer gewaardeerd zal worden en waarin alom de blije klokken de vreugde zullen brengen over onze mooie Nederlandsche steden. D. J. v A'N DER VEN /?"V^TIM ~ ~ "^?~ ^~ ?? ?? ff^~^ mNDEWEEK De Ifrouw die trouw bleef DOOR GUIDO DA VERONA Schrijver van MIMIBLUETTE Uit het Italiaansch vertaald door CHR. MORESCO?BRANTS Prijs ii geïllustreerd omslag f 2.90, Gebonden i 3.75 Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl