De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1922 19 augustus pagina 7

19 augustus 1922 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

19 Aug. '22. - No. 2356 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Op den Economiscben Uitkijk HET LOGISCH GEVOLG. II. (S/0/) Wie de mannen ook zijn zullen, die straks geroepen zullen worden de beginselen te bepalen en toe te passen, welke voor wet geving en bestuur in hun aanraking met sociale en economische vraagstukken zullen gelden die mannen zullen zich, dunkt mij, niet kunnen onttrekken aan het logisch gevolg ~van de kiezers-uitspraak, welke m.i. een zeer stellige voorkeur voor de ombuiging van de lijn aan den dag heeft gelegd. Juist daarom kan ik nu reeds daarover schrijven, terwijl ?de namen dier mannen nog onbekend zijn «n zal ik aan dit schrijven niets veranderen, ook al staan bij de verschijning daarvan die namen vast. Op drieërlei aangelegenheid wil ik in dit "verband de aandacht vestigen. Ten opzichte van arbeiders-verzekering hebben wij op het stuk van land- en tuin>ouw-ongevallenverzekering de Regeering een stelsel zien kiezen, waarbij de uitoefening van die verzekering (met inbegrip van de schaderegeling) in handen gesteld werd van privaatrechtelijke organisaties (aan zekere wettelijke voorschriften onderworpen), terwijl daarnaast de Rijksverzekeringsbank zal blij"ven werken voor die werkgevers, die bij voorkeur dooreen overheids-orgaan hun risico gedekt zien. De Regeering overwoog bij de .aanvaarding van dit stelsel dat de landelijke bevolking niet veel op heeft met ambtelijke bemoeiing. Het zal zaak zijn haar duidelijk 'te maken, dat ook de stedelijke bevolking hoe langer hoe minder daarin het laatste woord der ware wijsheid gaat zien en dat dus uit breiding van het voor land- en tuinbouw?ongevallenverzekering gevolgd stelsel ook ten .aanzien van andere verzekeringsbranches al gemeen zal worden gewaardeerd. Zeer spoedig zal er voor de regeering gelegenheid zijn ervan blijk te geven, of zij de in deze omge bogen lijn in de nieuwe richting wil doortrek ken; zij kan immers met betrekking tot de wettelijke regeling van ziekteverzekering niet veel langer meer talmen, maar zal f moeten vasthouden aan het beginsel der ZiektewetTalma of de verwezenlijking van het zoo genaamde plan Posthuma-Kupers" moeten ?mogelijk maken. Bij het doen van die keuze zal bij haar ongetwijfeld als beweegreden ook moeten gelden de vraag naar bezuiniging, niet alleen op rechtstreeksche staats-uitgavcn, doch ook op kosten, welke ter zake der uitvoering van sociale verzekeringswetten ten laste der nijverheid worden gebracht. Hiermee ben ik reeds beland bij het tweede punt, waarbij ik een oogenblik wilde stilstaan: de bezuini ging. Daarnaar met allen ernst en met alle kracht te streven zal voor de Regeering zeker in de allereerste plaats moeten gelden als een logisch gevolg van de gehouden verkiezingen. Al was dat woord niet de ,,cry" dier verkie zingen, de gedachte leefde in de harten van verreweg de meerderheid. Trouwens, waar heen zou een Regeering ons voeren, die niet dat streven als haar belangrijkste programpunt vooropstelde? Wij hebben in de laatste jaren herhaaldelijk die leus en die les door de Regeering hooren verkondigen; zouden zij voorbijgegaan kunnen worden door de man nen, die straks gelijk het in verkiezings termen heet de teugels van het bewind zullen grijpen"? Bij zoodanig streven naar bezuiniging zal de regeering moeten nagaan, met hoeveel minder ambtenaren zij toe kan om de pu blieke diensten van allerlei aard, zij het dan op beperkte schaal, gaande te houden. Dat zij daarbij verzet zal ontmoeten bij hen, die er op rekenden in staatsdienst te zullen blijven, ligt voor de hand. Maar wanneer zij voor dat verzet wijkt, zal zij in die richting niets tot stand kunnen brengen. Zij zal den moed moeten hebben impopulair te zijn, en zij zal karakter genoeg moeten bezitten om desnoods haar eigen positie op het spel te zetten bij de vervulling van haar plicht. Men moet hopen, dat van haar zijde ook de Volksvertegenwoordiging karakter genoeg zal hebben, om de Regeering in dat streven te steunen en zich zal weten te onttrekken aan invloeden, die haar een anderen weg zouden willen opdrijven. Trouwens van ons allen zal medewerking moeten komen. Als ieder onzer tot de overheid zegt: bezuinig zooveel gij wilt, maar niet op de publieke diensten, waarvan ik profijt of waarbij ik belang heb", dan zou dat een massaal verzet zijn en ten massaal egoïsme en een massale domheid, leidende, noodwendig, tot een massale catastrophe. Wij zullen ons offers moeten getroosten en de zware taak der Regeering niet door onzen tegen stand moeten verzwaren. Er is nog een derde punt van Regeeringsbeleid, dat ik hier ter sprake wil brengen: de vraag omtrent bescherming" van de nijverheid of wel bevordering van den nationalen arbeid" of invoer-beperking tot bestrijding van werkloosheid" of welke andere formule voor protectie wil gekozen worden. Wat deze vraag betreft, de zoogenaamde valuta-concurreiitie in verband met de ma laise, en de mindere consumtie heeft vooral in het Zuiden van ons land den daar nooit geheel verstomden roep om bescherming weer doen opklinken, waarop hier en daar wel weerklank volgde, terwijl ook krachtig ver zet zich openbaarde. Men herinnert zich dat, na het doodgeboren ontwerpje van minister de Vries de Regeering deze aangelegenheid ter fine van advies" opgedragen heeft aan de Commissie voor de Economische Politiek, welker uitspraak men zich ook nog wel herinneren zal. Alvorens iets in deze te doen, wilde de Regeering voorts nog de Conferentie te Genua afwachten. Het slot was, dat een regeling van en een commissie voor export-credieten tot stand kwam. Tot het nemen van beschermende" maatregelen vond de Regeering klaarblijkelijk geen aan leiding. Zoo stond deze zaak, toen de stembus geopend ging worden. En niet als bij vorige verkiezingen is nu dit punt naar voren ge schoven, veel minder is het geweest een of de cry. Mij dunkt: ontwijfelbaar heeft de kiezersmeerderheid ook te dezen aanzien uiting gegeven aan haar wensch, dat het laatstelijk uit doen en laten gebleken regeeringsbeleid in de naaste toekomst zou worden voort gezet. Het is niet ondenkbaar, dat in komende tijden de ook ten onzent bij sommigen altijd latente neiging in de richting eener protec tionistische handelspolitiek zou opvlammen tot een krachtige actie in dien zin. Maar ik meen, op grond van het bovenstaande, dat het logisch gevolg der kiezers-uitspraak ook op dit stuk de Regeering tegenover zoodanige actie front zou moeten doen maken en dat de Regeering de voorstanders van bescherming alsdan erop zou moeten wijzen, dat de kiezers-meerderheid in Juli 1922 van het daarna optredend kabinet protectio nistische maatregelen noch verlangd noch verwacht heeft en dat dit Kabinet geheel in de lijn van haar parlementairen oorsprong blijft, wanneer het ten deze de houding van minister de eer blijft volgen. Niet /onder opzet noem ik in dit verband zijnen naam (hoewel ik overigens bij deze zakelijke beschouwingen geen personen ge noemd noch aan bepaalde mannen gedacht heb), omdat juist hij in den tijd van zijn be wind en in zake den eisch van bezuiniging en ten opzichte van onze handelspolitiek liet sterkst de signatuur der Regeering vór de verkiezingen heeft uitgedrukt en dat wel zoo ondubbelzinnig, dat daardoor uitge sloten was twijfel omtrent zijn bedoelingen en inzichten en uitgesloten de twijfel omtrent de gezindheid van hen, die door hun stembillet instemming met die bedoelingen en inzichten te kennen gaven. Wij hebben nu weer vier jaar voor den boeg. Vier jaar is in een overgangstijd als deze, waarin allerlei vervloeit en verwisselt en waarin wij snel leven, niet zoo weinig. Het is niet te zeggen, welke vraagstukken ook op het gebied van economische en sociale be langen zich in die periode zullen voordoen en opgelost zullen moeten worden. Wat ik slechts betoogen wilde, is: dat de hoofdlijn voor de richting, waarin zoodanige oplossing, door welke mannen dan ook, zal moéten worden gevonden, na 5 Juli wel zeer stellig vaststaat. Wat dat betreft, hebben wij op dien dag een zeer duidelijk geluid vernomen zoowel ten aanzien van wat wel als van wat niet wordt verlangd en verwacht. SMISSAERT HIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ONTCUFERKUNST wanneer we in elk vakje 2 letters schrijven, raken we het heele alfabet kwijt, VIII AADEMMRST verbergt den naam van een wereldstad ! 't Is niet moeilijk de schikking dier letters zoo te wijzigen, dat AMSTERDAM het levenslicht aanschouwt. Maar, is hier wel sprake van geheimschrift? Het vercijferen" geschiedde hier wel is waar niet willekeurig, de letters werden in alfa betische volgorde neergeschreven maar voor de omzetting van dit geheime" schrift in den open tekst laat zich eenvoudig geen regel opstellen. Daarmede is zonder meer het von nis geveld, men moge iets dergelijks anagram, raadsel of puzzle noemen, geheimschrift is het niet. Langen tijd speelde dit letterschikkingspel een rol bij het vormen van schuilnamen. Calvijn verande'rde zijn naam Calvinus in Alcuinus, Lucanius en Lucianus. Men bedenke hierbij, dat u en v toentertijd als gelijkwaardige let ters werden beschouwd en elkaar mochten afwisselen. Nu en dan heeft zoo'n schuilnaam een grooter bekendheid gekregen dan de doopnaam, ja vaak raakte deze in vergetel heid. Voltaire is een anagram van Aronet l.j. d.w.z. Arouet Ie jeune, waarbij niet alleen u en v maar ook i en j. elkaar wederkeerig vervan gen. Ongetwijfeld zouden velen vreemd op kijken, wanneer men van den beroemden Franschen schrijver Arouet sprak. Probleem 13 was een voorbeeld van een uiterst eenvoudig verschikkingsgeheimsclirift. Men leze elk pseudowoord van achteren naar voren en 't geheimschrift is opgelost ! B. H. . te B. had het spoedig ontdekt en ook J. A. B. W. te L. K. las dit kryptogram on danks logees en wortelinmaak, maar achtte het bericht onvolledig en vulde't eigenmach tig aan met ,,de woorden" O K N Y PO. Probleem 14 was ook niet moeilijk. Men stelle zich voor twee paren evenwijdige, elkaar loodrecht snijdende lijnen en een groot vermenigvuldigingsteeken, dan zijn alle ele menten van de geheimzinnige figuren vast gelegd. A N D Q G T B 0 E R H U C P P S I v We beschikken over 9 + 4, dat is 13 vakjes; en geven nu de bovenste letter aan door het figuurgedeelte, dat de bewuste letter ge heel of gedeeltelijk begrenst, de onderste door diezelfde teekening met een punt er in. A wordfdus: J, E: D, I:|-, O: U en U:F1. en we lezen het geheel: Het gestolen goed heb ik bij de blikken tuit verborgen, verkoop het en betaal er de advocaat mee". Twee druk fouten zijn in dit probleem binnengeslopen, de driehoek in den derden regel behoorde zijn basis te missen en het vlaggetje in de 9de figuur van regel 4 is overbodig. Men schrikke hierom echter niet af van het oplossen der kryptogrammen. Ook in de praktijk komen fouten voor, die 't ontcijferen bemoeilijken, deels fouten bij 't vercijferen gemaakt, zooals hier,deels fouten in de spellingen overtredingen van grammatikale wetten, die alle statisti sche gegevens over letterverhoudingen in de war schoppen. Ons misdadigerskryptogram levert hiervan het bewijs, twee n's werden verwaarloosd, de bijnaam blikkentuit" maak te er het probleem ook niet gemakkelijker op. Maar dit alles was geen bezwaar voor B. H. G. te B. en W. H. d. B. te K. al speelden de blikkentuit" en de driehoek aan den laatste parten. De bovenbesproken geheimschrift methode, die in de wandeling 't geheimschrift der vrijmetselaars wordt genoemd, is heel oud. PORTA vermeldt haar reeds in 1606, zij het dan ouk in eenigszins gewijzigden vorm. 't Is ons eerste voorbeeld waarbij de willekeurige teekens optreden die de methode voor modern gebruik absoluut ongeschikt maken (men denke aan het te Ie graf ee re n van berichten !) maar die toch aanleiding geven tot het ontstaan van geheimschrift systemen, waarvan de grond gedachte geniaal moet worden genoemd. Hierover later meer. Men ontcijfere eerst de '2 volgende telegrammen: P r o b l e e m l 5. M T E M S S R E E D A V G K N E A R E E E V N L K RH N E Y l E K E B E N N O E E E W R u KOLZA D DOPE ICEEE O M T H R R R N A A P r o b l e e m 16 I Y F F R Y A V' R G H V G O R G N Y R A N Q I Y R F V F I N Y F P U N Oplossingen voor a.s. Vrijdag aan het se cretariaat der Amsterdammer" Keizergracht 333 Amsterdam onder motto F R i M A. NIIIII1I1IIIIIIIIIIII mini m uil,», i, n minimi uut nu n "l" " " "' " immmi iiiuii u mini lllllllllllllllllllllltlllllllUIJIIIIIIIIIIIIflIllllil IKII1IIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1 K TWENTSGHE BUK Amsterdam, Rotterdam, 's-firavenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Gestort kapitaal f 35.500.000.?Reserven: circa f 12 000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56Threadneedlestreet London E.C. B; W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl.^ Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembourscredieten. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Deposits. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIGING, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Rente voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar ___ _ Vh% Tien dagen opzegging ___ p/4)( Een maand vast , . \ op nader overeen te komen Een maand opzegging ? voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3V % l Vanaf den dag der opZes maanden . . . 4 [ zegging wordt i % Een jaar ,, . . . 4| ,, J minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen volgens overeenkomst. Maatschappij voor Hypothecair Crediet In Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen 19.312.000. Pandbrieven . 18.644.000. Reserves 1.075.000. Hoofdkantoor: te 'S-G RAVENHAOE, NAMAULAAN 13. Bijkantooi : te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 19. De Maatschappij stelt beschikbaar: *}% en 5% PAIDBIIEVEI TEGEN BEÜISKOEIS In atukkan vin f 1.000?, f 500.- in f 100-, HET VEIPUCHTE JAilLIJKSGHE UITLOTING, unviniande 1923. Dl Dlructii: Mr. D, VAM HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUGGEN CATE. Sotteid, HrpiHiiekbank ION Nedeilaiiil Opgericht in 1864 <Vtltaakand Maatschappelijk1 Kapitaal f 5.000.000 Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor Inl. wende men zich tot bet kantoor der Bank, Oed. Bierha ven 25 te R'damof tot hare Agenten In de hoofdplaatsen des Rijks. DeDir. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH. ÏREEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK De Kollandsche Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 Bijkantoor: Amst, Keizersgr. 604 Rotterdam, Wijnhaven 129a, 's-Gravenhage, Ged.Burgw.38, Maastricht, Stationsstraat 36. De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f5OO en verkoopt 4}% schuld brieven in stukken van / 1000, ? 500 ? 100 en / 50. Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Tilel, N. 1028 H. 7321 Amsterdam, Heerengracht 260. VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder land, België, Duitschland Frankrijk, enz. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom boot en. VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen in Schepen, Booten enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten, B a n kpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa, naar en van Amerika, naar en van Oost-en West-Indien, enz. VERZEKERINGEN op PASSAGIERSGOEDEREN. De schade in de Hotels enz. wordt vergoed. OHTTAHG- en BETAALKAS Niiu»Doelmstiaa! 20-22, imstitdam Renteverg. voor gelden deposito met l dag opzegging l1/? pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging !3/i pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. 8ASE DEPOSIT INRICHTING, geopend: op Werkd.v.SV^v.m.tot 4 V* uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacanticdagen des morgens v. 8;!;i tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand (? 10.?per jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. l Sluit uwe posten bij Th hm In Ej, Lhn. Bijzondere voorwaarden Toor alle soorten Brand-, Diefstal- en Transportverzekering, Hoofdagentschap: Heerengracht 124/128 AMSTEBDA.M. Telefoon N. 3*9. BBHBHHMHaBHMHMMHi DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per jaar Levensverzekering Maatschappij flrnbem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden Rotterdamsche Bankvereeniging AMSTERDAM Rokin 29-43, Kapitaal en Reserven f 111.000.000 Deposito-Rente. Dadelijk opvraagbaar . . 2 pCt. Met 10 dagen opzegging 2'/4 VOOR ANDERE TERMIJNEN OP NADER OVEREEN TE KOMEN CONDITIES. NEDtHUNDSCNE HiNDEL-MUTSCniPPU Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f19,445,211.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE. Vestigingen in NEDERLANDSCH-INDIË, STRAITS SETTLEMENTS, BRITSCH-INDIE, CHINA en JAPAN. In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten. Inoasseeringen en Financieeringen. Schriftelijke en Telegrafische Credieten. Reisoredietbrieven. Deposito's Rekeningen-Cou rant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken. De Haarlemsche Hypotheekbank Directie : Mr. A. S. MIEDEMA & P. H. CRAANDIJK Kapitaal f2.500.000 Reserves f510.239 Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300 5 pCl. Pandbneven legen laalslen Amslerdamscb Beurskoers. ffl EEN POLIS bij de AMSTERDAMSCHE GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Söliede grondslagen-Voorzichtig beheer. Groofe openbaarheid. Ypaagf jaarverslag. - A'dam.N.Spiegelsfpaat 17. Openbaarheid. (Levensverzekering). DEN HAAG, Veenestraat 1. AMSTERDAM, Weteringschans 1OO. HYPOTHEKEN en CREDIETEN C. B. E PEER, Administrateur, Gelderschekade 27a, (Beursplein) ROTTERDAM en Ottoweg 10, HEELSUM. belast zich met het bezorgen van HYPOTHEKEN en CREDIETEN. Momenteel kapitalen beschikbaar. VERSCHENEN: «T' DE UNAHCIËELE WEGWIJZER. Verschijnt MAANDAGS en DONDERDAGS. Proef abonnement tot l Januari a.s. f 7.50. Nieuw: Gratis f inanciëele adviezen met algeheele schadever goeding, wanneer ze tot verlies mochten leiden. Nadere inlichtingen in proefnummer, op aanvraag gratis verkrijgbaar. Uitgaaf van het INTERNATIONAAL BUREAU VOOR BIBLIOGRAFIE, Keizersgracht 151, Atnsterd. Standaard HypotheekbankteRottenliin Directie: Mr. H. H. C. CASFENDIJK en I. MOSSELMAN De Bankgeeft ondercontrole van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantoor 5% Pandbr. tegen 95% en voor zoolang de beperkte voorraad strekt 6% Pandbrieven uit tegen 101%. aÉlandselifl

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl