Historisch Archief 1877-1940
,-ro^n.jjj., ,
26 Aug. '22. No, 2357
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
i Op den Economiscben Uitkijk
De Bondsraad aan het woord
Zeker behoef ik mijn lezers geen veront
schuldiging te vragen, wanneer ik voor 'n
keer, inplaats van eigen tfeschouwingen over
een of ander onderwerp van den dag te
leveren, een ander aan het woord laat, vooral
niet wanneer die ander" is de Z\*itsersche
Bondsraad en wanneer de aangelegenheid,
door dit hooge college ter sprake 'gebracht,
zoo belangwekkend is als de wettelijke
arbeidsduur-regeling in verband met het
behoud van mogelijkheden voor het bestaan
«n de ontwikkeling der nijverheid.
Het merkwaardige stuk, dat ik hieronder
deels in een uitvoerig uittreksel, deels woor
delijk laat volgen, is reeds eenige maanden
?verschenen, maar dit feit ontneemt natuurlijk
niets a^i zijn innerlijke waarde. Aanleiding
tot de opstelling was een voorstel van den
Bondsraad om art. 41 der Zwitsersche
fatoriekswet voortaan aldus te lezen:
In geval van ernstige economische crisis
van algemeenen aard kan de arbeidsduur in
normalen dagdienst voor eiken arbei
der verlengd worden tot 54 uur per
week. Deze beschikking wordt slechts
van kracht door een besluit van den Raad,
?waarbij het bestaan van de crisis geconsta
teerd wordt. Bij ontstentenis van zulk een
crisis en zoolang ernstige motieven het recht
vaardigen, kan de Bondsraad voor indu
strieën in het algemeen en be
drijven in het b ij zonder een
verlenging van den wekelijkschen arbeids
duur toestaan tot zelfs meer dan 54
u u r."
De Bondsraad lichtte dit voorstel aldus toe.
De ondervinding in de 2J jaar, gedurende
welke de tegenwoordige wet (welke een ar
beidsweek van 48 uren invoerde ter vervan
ging van den 10-urigen arbeidsdag, dien de
wet van 18 Juli 1914 voorschreef) heeft ge
werkt, moet tot de slotsom leiden, dat de
bevoegdheid om de normale arbeidsweek
tot 54 uren op te voeren noodzakelijk is. De
groote verscherping van de economische
crisis maakt het noodig, dat de industrie
eene grootere vrijheid van beweging verkrijge.
Zij moet in staat gesteld worden om de pro
ductiekosten te verminderen, maar vooral
is het noodig, haar tegenover de
buitenlandsche concurrentie sterker te maken. De ver
mindering van de productiekosten moet ook
nagestreefd worden in het belang van den
consument en van den arbeider, m.a.w. om
de kosten van het dagelijksch leven te ver
lagen en om arbeid te verschaffen aan
werkloozen door de zaken te doen herleven.
Een herziening in dezen zin werd aanhangig
gemaakt bij de centrale vereenigingen van
werkgevers, arbeiders en ambtenaren en bij
de Bondscommissie voor de fabrieken. De
meening der werkgevers was eenstemmig ten
gunste van de herziening, van de in loondienst
zijnde leden ertegen. De gronden door de oppo
sitie aangevoerd schenen den Bondsraad niet
klemmend tegenover de gebiedende noodza
kelijkheid om de ondernemingen, welke onder
de Fabriekswet vallen, in staat te stellen de
productie-voorwaarden te verbeteren.
De uitbreiding aan art. 41 te geven aldus
de Bondsraad moet in de eerste plaats
mogelijk maken, dat in tijden van ernstige
economische crisis algemeen en onmiddellijk
de verlengde normale werkweek wordt inge
voerd. De wet sprak tot nu toe slechts van
bepaalde ' industrieën" ook was het
mogelijk de verlenging aan bepaalde fabri
kanten toe te staan en voorts kon de
verlenging niet verleend worden dan na een
voorafgaande machtiging van de
Bondsregeering. Dit was te beperkt gebleken en
reeds bij een besluit van 3 April 1922 waren
de artikelen 136 en 137 van de uitvoerings
verordening van 3 October 1919 gewijzigd
in dien zin, dat het inwinnen van advies
van de vakvereenigingen van patroons en
arbeiders en van de commissie voor de fa
brieken, wat zeer veel tijd verloren deed gaan,
niet meer noodig was. Werd dus voorgesteld,
dat in tijden van een ernstige algemeene
crisis de verlengde normale arbeidsweek
zou kunnen worden ingevoerd in alle onder
nemingen, welke onder de Fabriekswet vallen,
zonder eenige andere formaliteit de Bonds
raad moest uitspreken of het land inderdaad
gebukt gaat onder een ernstige en algemeene
economische crisis. Alleen als gevolg hiervan
zou de verlengde normale arbeidsweek auto
matisch in werking treden.
Maar zelfs wanneer een zoodanige crisis
niet aanwezig is, meende de Bondsraad,
moest het mogelijk zijn de normale arbeids
week te verlengen, wanneer een tak van nijver
heid of enkele fabrikanten het beslist noodig
hebben als gevolg van bijzondere omstandig
heden, waarmee zij rekening hebben te hou
den. Om voor dit geval geen te nauwe redactie
te nemen stelde de Bondsraad voor, dat een
dergelijke verlenging toegestaan zou kunnen
worden, wanneer en zoo lang als ernstige
redenen dien maatregel rechtvaardigen. Om
misbruik te voorkomen en controle te verge
makkelijken werd het stelsel van verlof
daartoe gehandhaafd. Het verlof zou verleend
worden aan een enkelen of een groep werk
gevers naar behoefte en in beide gevallen
met een tijdsbepaling, door de omstandig
heden aangegeven.
De Bondsraad achtte in de gegeven om
standigheden een grens van 54 uren voor de
arbeidsweek het juiste midden: het geldt
hier niet een normaal stelsel, maar alleen
een maatregel om den ernstigen moeilijkheden
van het oogenblik het hoofd te kunnen bieden.
De Bondsraad was er zich van bewust bij
de arbeiderskringen op levendig verzet te
zullen stuiten, maar nu gold het, de nationale
voortbrenging en daarmede het bestaan van
het land te redden. In een tijdsgewricht, dat
de economische politiek er op uit moet zijn
om alle mogelijkheden van voortbrenging
tot uiting te brengen; dat de eerste zorg
van den Staat moet wezen werk te verschaffen
aan de arbeiders, worden de overwegingen,
of de arbeidsduur wat langer of wat korter
moet zijn, op den achtergrond geschoven.
Nu mogen dogmatische en doctrinaire
begrippen, noch theorieën de leiding geven,
maar wel de wil om de economische moeilijk
heden te overwinnen en te blijven bestaan.
Na de bewering weerlegd te hebben, dat
verlenging van den arbeidstijd het getal
werkloozen zou doen toenemen, besluit de
Bondsraad de verdediging van de voorge
dragen wetswijziging aldus:
Wij zijn dus van meening, dat heden ten
dage, nu alle krachten van het volk moeten
samenwerken om de crisis te boven te komen,
niets mag worden nagelaten, dat de voort
brenging vrijer en vruchtbaarder kan maken
en dat aan den anderen kant niets, zonder
gebiedende noodzakelijkheid, gedaan mag
worden, dat zulks zou kunnen belemmeren.
Want alleen de voortbrenging is bron van
rijkdommen en rijkdommen zijn noodig,
in het belang van allen, wanneer men lang
zamerhand het land wil redden uit den ge
vaarlijken toestand, waarin het nu verkeert."
Verre is van ons de gedachte om ook maar
iets te ondernemen, dat strijdig is met de
belangen van de arbeidersklasse. Wij worden
integendeel bewogen door den wil, niet alleen
om een werk tot stand te brengen van sociale
pacificatie, maar ook om werkelijk het welzijn
van de arbeiders te bevorderen. Niet in het
najagen van vooropgezette begrippen, dat
zijn belangen tegen die van den werkgever
zouden overstaan, zal de arbeider voordeelen
en verbetering van zijn lot vinden, maar
alleen in de erkenning van de solidariteit,
welke beide partijen bindt. Die solidariteit,
wij leggen er den nadruk op, mag niet mis
kend worden, daar de arbeidersklasse, die in
moeilijke tijden zich bewust moet zijn van de
plichten, die haar toevallen. De arbeids
conflicten en het gemis van een verzoenenden
wil zijn reeds noodlottig geweest in normale
tijden, ze zouden een werkelijk gevaar worden
in den huidigen toestand."
Levensverzekering Maatschappij
H A A R L B M"
Wllsonspleln 11
DE VOORDEELIOSTE TARIEVEN
Tot zoover dit merkwaardige stuk 1).
Commentaar overbodig", zou wellicht als
(negatieve) kantteekening daarbij kunnen
volstaan. Het is dan ook mijne bedoeling
niet een parafrase te geven bij het hier ge
leverd betoog. Wat ik slechts wilde, was de
aandacht vestigen op dit, naar ik meen ten
onzent niet in ruimen kring bekend staats
stuk en op den geest, den kloeken geest,
die daaruit spreekt. Kloek, omdat de Bonds
raad er zich zeer wel van bewust was, dat de
voorgestelde maatregel op levendig verzet
in arbeiderskringen stuiten zou, maar niet
temin dien maatregel aanbeval, omdat hij
er zich evenzeer van bewust was, dat het
waarachtig belang ook der arbeiders daardoor
zou worden bevorderd.Wat baat ons, zoo rede
neert als 't ware deze Raad, een wetgeving,
die den arbeiders alles geeft wat zij verlangen,
maar hun tevens (en juist daardoor) den
arbeid ontneemt? Het is wijzer, beter en
meer practisch de zaak zoo te regelen, dat
weliswaar de wenschen der arbeiders niet ten
volle bevredigd zijn, maar del,werkgelegenheid
voor hen behouden blijft. Beter is dit voor hen
en ook voor de gemeenschap, welker belangen
in zaken als deze toch zeker ook mogen
mee-wegen.
SMISSAERT
1) Het voorstel is in den Nationalen Raad
behandeld geworden en na eenige niet in
grijpende wijzigingen door dien Raad met
85?47 stemmen aangenomen. Nadat het den
Stendenraad gepasseerd en ook daar goed
gekeurd was, heeft de Nationale Raad de
eindstemming gehouden en het met 96?48
stemmen definitief aanvaard (eind Juni 1.1.)
Ten slotte zal de regeling aan een referen
dum worden onderworpen.
«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii
l Mllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIINtllllHUIIIHI III III
K TWENTSCHE BUK
Amsterdam, Rotterdam, 's-firavenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam.
«?stort kapitaal f35.500.000.?Reserven: circa f 12.000.000.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56 Threadneedlestreet London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding.
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rembou rscre die ten.
In- en Verkoop Effecten.
Bewaring van Waarden. Safe Deposits.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling
CREDIETVEREENIG1NG, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
of andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S
Oirect opvorderbaar llh%
Tien dagen opzegging l3/4
Een maand vast , . l op nader overeen te komen
Een maand opzegging J voorwaarden.
Drie maanden opzegging. . . 3J % ] Vanaf den dag der
opOHïiHG-enBETAALKAS
Hiiun Ooilimliaat 20-22, imstdam
Renteverg. voor gelden a deposito
met l dag opzegging l pCt.
Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l1/-»pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAFE DEPOSIT INRICHTING,
geopend:
opWerkd.v.83/4V.m.tot4'/2Uurn.m.
op Zaterdagen en
Beursvacantiedagen des morgens v. 83/4 tot 12 uur.
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hoogerte huur
voor bij de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
De bijzonder loordeelioj polissen van
The Excess los, Gj, Lim,
geven de BESTE DEKKING.
Modelpolissen, tarieven
en alle bijzonderheden te
bekomen bij de Agenten:
J, Herni, Sehröder,
AMSTERDAM,
Heerengracht 124/128.
Telefoon N. 329.
Zes maanden
Een jaar
4
4*
zegging
minder
wordt
rente vergoed.
Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen
volgens overeenkomst.
HYPOTtiEEKBrtNK
. -482.
Maatschappij voor Hypothecair Credlet In Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen ...»19.312.000.
Pandbrieven . 18.644.000.
Reserve»1.075.000.
Hoofdkantoor: te 'S-Q RAVENHAQE, NAIIAULAAS 13.
Bijkantooi: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
4i% ?»5% PAIDBHEVH TEKI BfüBSKOEBS in itukktn m f 1.000.-,
f 580- u f 100-, VET VEIPLICHTE lUIUIKSGHE UITLOTIK, unvinienda 1923.
D« DirKtl«:Ur. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUOBEN CATE.
ROTTEBDAM AMSTERDAM!
'?-QBAYENHAQE
KAPITMLen RESERVEN f 111,000,0001
Handelacredieten
Voorschotten in Rekening-Courant
Deposito1!
Cheque-Rekeningen met rente-vergoeding
Gelegenheid tot open en gesloten bewaargeving |
SAFE DEPOSIT
P 5°o i
PANDBRICVCK
tegen 97 pCt.
^Vepplichle jaaplyKsehe^
-iu itloüng vier pet.
Standaard HptheekbankteRottgriani
Directie:
Mr. H. H. C. CASFENDIJK en
I. MOSSELMAN
De Bankgeeft onder controle
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantoor
5% Pandbr. tegen 95% en
voor zoolang de beperkte
voorraad strekt 6%
Pandbrieven uit tegen 101%.
DE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 10.?per Jaar
l De KollandschB Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
Bijkantoor: Amst., Keizersgr. 604
Rotterdam, Wijnhaven 129a,
's-Oravenhage,Oed. Burgw.38,
Maastricht, Stationsstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van
f5OO en verkoopt 4J%
schuld, brieven in stukken van ? 1000,
l / 500 ? 100 en ? 50.
NEOEHUNDSffi
Gestort Kapitaal ..... f 80,000,000.?.
Statutaire Reserve ..... f 19,445,211.?.
Buitengewone Reserre ... f 22,660,000.?.
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
Direct opvorderbaar ........ 2 %
l maand vast of opzegging .... 2V2 %
3 maanden vast of opzegging. . . 3 %
6 31/2 %
12 ..... , ..... 4i/, %
Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen.
INCASSO-BANK
Amsterdam Rotterdam Almelo Arnhem Delft Dordrecht
Enschedé's-Oravenhage Groningen 's-Hertogenbosch
Hilversum Leeuwarden Maastricht Nijkerk Tilburg
Utrecht Wormerveer Wijk bij Duurstede Zaandam.
Volgestort Kapitaal f 25.OOO.OOO.
Rosorvo f 5.3G1.7OO.
Effectenorders
Coupons
Prolongaties
Vreemd Bankpapier
Cheques
Buitenl. Wissels
Levensverzekering Maatschappij
flrribem
Bijkantoren te Weltevreden en te Medan.
Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden.
Hypotheekbank voor Amerika
's-GRAVENHAGE
6°|o PanÉieïBD 971
Opeischbaar na 10 jaar a pari.
Residentie Hypotheekbank
's-G RAVENHAGE Anna Paulownastraat 97.
TRUSTEE'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE
6 /o Hypotheekbrieven tegen 101 %
5 V QQ
/2ii n n 3 n
Opolaohbaar a pari na tO jaren.
Directie: K- E* ABBINQ. D. VAN OOROT.
Utrechtsche Hypotheekbank
UTRECHT
Pandbrlovon ruim f 33.OOO.OOO.?.
De Bank stelt beschikbaar:
5'/2 pCt. Pandbrieven a 100 pCt.
In stukken van fWOO.-, f5OO.- en flOO.-,
met verplichte uitloting a pari in 25 jaren
De Directie:
?i. A. J. l. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG.
Rotterd. Hjpitheekhank n»Heferlaii
Opgericht in 1864
Voltaikend MaaticliappalijK Kapitaal f 5.000.000
Verstrekt- geld op eerste hypo
theek. Voor inl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Ged. Bierha
ven 85 te R'damof tothare Agentia
In de hoofdplaatsen des Rijks.
DeDir. Mr. W. v. RossEM.Mr.Td.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK
huiliiilsch
wordt weer nieuw door haar Ie laten
keeren,modermseeren en chemisch
te laten remiöen door
NY VAiETfe
14. BEURSPASSAGE. AMSTERDAM
e TEL. M. 4-915.
12 zilverentheelepeltjes
met verschillende
bloemsteeltjes
Mei etui zonder etui
f 28.?. f 24.?.
Lengte der lepeltjes l O c.m.
Franco door Nederland.
Bij niet voldoening mogen
de lepeltjes geruild worden
In Den Silveren Molenbeecker
CORN. SCHOORL
Amsterdam den Haag
KALVERSTRAAT 32 HOOGSTRAAT 31
Tel. N. 2149. Tel. No. 6890.
Hotel PABST"
DORPSPLEIN
DOORN
Geheela jaar geopend. - Prima Keuken. - Groote lommerrijke
Tuin. - Auto-Garage. - Elec. licht. - Part. Tel. Cel. No. 123.
Eigenaar: J. DE RICHEMONT,
N.V.HAARLEM5CHE 50DAFABRIEK?
W
GUUfBERZOOT VOOR TEDUftXHl OOCLOHIXa.
GEOPEND
het geheel naar delaatsteeischen des
tijds Mode rningerichteMagazijn van
UURWERKEN
GOUD en ZILVER
Haarlemmerstraat 64
AMSTERDAM
Hoogachtend
Gebr. BREEN
HMRLEMMERSTR. 64 ? Iel. C. 3ti
ROZENGRiCHT 53. - Tel. C. '345
NIEUWENDIII 172. - Tel. N. 9861