Historisch Archief 1877-1940
30 Sept. '22. - No. 2362
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
VERSLAG DER
RIJKSPOSTSPAARBANK
Als gewoonlijk bevat het jaarverslag der
Rijkspostspaarbank weder tal van belang
wekkende gegevens, die in staat stellen
tot de vorming van een helder beeld van
de ontwikkeling dezer instelling. Hierbij
treedt op den voorgrond, da't het bedrag
der inlagen gedurende 1921 een surplus
van 3.7 millioen gulden liet boven dat der
terugbetalingen, in tegenstelling tot het jaar
1920, toen de terugbetalingen het bedrag der
inlagen met 1.8 millioen gulden overtroffen.
Deze gunstige uitslag is in hoofdzaak te dan
ken aan het bedrijf in de groote steden. Immers
leverden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht alleen reeds een overschot op van
4.3 millioen gulden, waaruit volgt, dat het
platteland nog een achteruitgang deed zien.
Dit is geheel in overeenstemming met hetgeen
van den economischen toestand op het platte
land bekend is; dit toch deed geen toename
van de spaarkracht der plattelandsbevolking
verwachten.
Het aantal in omloop zijnde spaarbankboek
jes nam per saldo met 6.558 toe en steeg aldus
tot 1.914.863. Sedert de oprichting der bank
in 1881 werden in totaal 3.819.250 boekjes
uitgegeven, waarop meer dan 2 milliard gulden
werd ingeschreven. Aan rente kon in deze
periode circa 103 millioen gulden worden bij
geschreven. Terugbetaald werd aan kapitaal
en rente ongeveer 1836 millioen gulden, zoodat
inleggers op het einde van 1921 nog bijna
283i millioen gulden tegoed hadden. Het
gemiddeld tegoed per boekje bedroeg einde
1921 / 148.03, zijnde juist ?5.?meer dan
een jaar daarvór, hetgeen inderdaad een
belangrijke toename kan worden genoemd.
Immers kwam een dergelijke vermeerdering
in de eerste jaren dezer eeuw tot aan het uit
breken van den oorlog niet voor en in 1920
had de toename nog niet /l.?per boekje
bedragen. In zooverre werpt de vermeerdering
van het vorige jaar geen slecht licht op de
spaarkracht der bevolking in het overigens
toch alles behalve rooskleurige jaar 1921.
Hierbij dient te M/orden opgemerkt, dat de
inlagen met iets meer dan / 125 millioen slechts
weinig grooter waren dan in 1920,
maardaarentegen werd ruim / 5 millioenjninder terug be
taald, waaraan het bevredigende resultaat
van 1921 per saldo te danken is.
Opmerking verdient nog, dat van de 1000
Nederlanders meer dan 275 tot de inleggers
der Rijkspostspaarbank behooren of een
verhouding van l op 3.6 inwoner. De hoogste
verhouding vindt men in Noord-Holland,
Utrecht en Zuid-Holland met resp. 409, 337
en 288, de laagste in Friesland, Groningen en
Drenthe met resp. 144, 115 en 99 boekjes per
1000 inwoners. Noord-Holland, Utrecht en
Zuid-Holland hebben daarentegen een over
wegend aantal kleine saldo's tegoed, waardoor
het gemiddeld tegoed in die provinciën het
geringst is, n.l. achtereenvolgens / 129, / 132
en / 139. Daarentegen treft men de hoogste ge
middelden in Noord-Brabant, Drenthe, Over
ijssel en Groningen aan met resp. gemiddeld
? 184, 179, 177 en 177 per boekje. Zoo zijn van
de 535.000 boekjes in Noord-Holland er ruim
160.000 met saldi van beneden ? 1.?en circa
300.000 met saldi van beneden ? 10.?.
De financiè'ele uitkomsten voor de instelling
waren in 1921 vrijwat gunstiger dan die over
1920. Liet het jaar 1920 toch voor den Staat
een nadeelig saldo van ruim ? 3J millioen, als
gevolg van de daling in de koersen van effecten
en had dit nadeelig saldo in 1919 zelfs meer
dan /20i millioen bedragen, over 1921
wijst de voorloopige balans een voordeelig
saldo van circa / 16 millioen aan. Deze uit
komst is grootendeels te danken aan de toe
name van de boekwaarde der bezittingen (n.l.
? 5.9 millioen op het bezit aan nationale schuld,
waarvan / 1.421.000 ten goede komt aan de
houders van staatsschuldboekjes) en circa
8i millioen op het bezit aan andere effecten
(obligatiën van gemeenten en andere publieke
lichamen en pandbrieven van prima hypo
theekbanken). De verliezen, die tot dusverre
op de beleggingen zijn geleden, werden dienten
gevolge teruggebracht tot / 59| millioen,
terwijl het nadeelig saldo voor den Staat, na
aftrek van de bedrijfswinsten, tot f 33\
millioen is verminderd.
De aandacht wordt getrokken door de groote
toename van bedrijfskosten. De onkosten per
spaarbankboekje, die in 1919 ?0.81 en in
1920 ?1.19 bedragen hadden, stegen in 1921
tot / 1.49. Deze vermeerdering is te frappant
dan dat er nog speciaal op zou behoeven te
worden gewezen, dat met ernst naar een ver
mindering van het onkostencijfer moet worden
gestreefd. Het lijkt niet onmogelijk, dat de
invoering van moderne hulpmiddelen van
administratie, hetgeen bij een bedrijf als dat
der Rijkspostspaarbank vermoedelijk zeer
goed kan geschieden, inderdaad aanzienlijke
besparingen zal kunnen geven.
Een uitlating in het verslag, welke in ver
band met een beschouwing betreffende de
toename der eindcijfers wordt gedaan, kan
niet zonder meer worden voorbijgegaan. In
dit officiëele verslag toch wordt naar aanleiding
van de vermeerdering van den omzet (/24Y
millioen in 1921 tegen ? 171 millioen in 1913),
van het saldo tegoed (/283,4 millioen in 1921
tegen ? 183,8 millioen in 1913) en van het
gemiddeld tegoed per boekje (/ 148,03 in 1921
tegen ? 111,48 in 1913) gezegd, dat deze cijfers
zeker wijzen op waardevermindering van het
geld. Nu lijkt deze gevolgtrekking nogal kras
en zou moeilijk te handhaven zijn, indien de
stijging van de koopkracht van ons ruilmiddel,
tot uiting komende in de voortgezette daling
der index-cijfers, zich bleef handhaven, het
geen verre van uitgesloten is. Maar bovendien
zijn voldoende andere factoren aan te wijzen,
die de toename van genoemde cijfers kunnen
verklaren. Zoo hebben de hoogere loonen er
ongetwijfeld velen, die vroeger nimmer aan
sparen hadden kunnen denken, toe kunnen
brengen een spaarbankboekje te nemen en
anderen in staat gesteld hun saldo hooger op
te voeren. Vooral de stijging in de vier grootste
steden des lands van het aaninleggers verschul
digde bedrag (met 60 tot 83 %) wijst op de
grootere spaarkracht der arbeidende bevolking
des lands. Bovendien komt toch ook de con
tinue toeneming der cijfers als factor in aan
merking, al moet worden toegegeven, dat de
vermeerdering sedert' het uitbreken van den
oo/log grooter dan tevoren is geweest. In het
algemeen schijnt het echter toch wel wat voor
barig om uit die toename met ,,zekerheid"
op waardevermindering van het geld (e be
sluiten en niet van gevaar ontbloot voor een
lichaam, dat voor zijn beleggingen geheel op
het binnenland is aangewezen.
Wat dit laatste betreft, zoo heeft het
koersherstel van het afgeloopen jaar en ook van
het loopende boekjaar geleerd, dat de wets
bepalingen, volgens welke de instelling haar
middelen geheel in binnenlandsche staats
fondsen en eenige andere prima waarden moet
beleggen, nog niet zoo geheel af te keuren zijn.
Immers mag men er niet aan denken, wat de
gevolgen zouden kunnen zijn geweest, wanneer
de wet ook belegging in buitenlandsche staats
fondsen en andere obligatie'n en in wissels had
toegelaten. Misschien is het keurslijf, waarin
de leiding der instelling zich tenipzichle
harer beleggingen thans gedrongen gevoelt, wat
eng en daardoor ongemakkelijk, maar dit
neemt niet weg, dat de gevaren, welke aan
wijziging der betrokken wetsbepalingen ver
bonden zijn, zoo groot zijn, dat men zich wel
dubbel zou mogen bedenken alvorens daarin
wijziging aan te brengen.
PAUL SABEL
iimiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiimiiM
PROBLEEM No. 272.
Naam van den auteur wordt niet genoemd,
omdat de oplossing niet was bijgevoegd.
WEDSTRIJDPROBLEEM No. 5.
Motto ,,Maja".
Zwart 12 schijven.
17e Jaargang September 1922
Redacteur: K. C. DE JONGE
Van Woustraat 1122, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten
AUTEURSOPLOSSING PROBLEEM
No. 270.
Stand Zwart: 6, 8, 10, 18, 19, 23, 25, 27.
,, Wit: 21, 30, 32/34, 38/40.
Wit: 30-24, 32-28,39:48,21:3!
Zwart: 19:30 gedwV~23":43,~3Ö:28."
Een bladprobleem !
l
6
11
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Wit 12 schijven.
Stand Zwart: 3, 8/10, 12, 14, 16, 18, 19, 24,
30, 34.
Wit: 17, 27, 32, 35/38, 41, 47/50.
PROBLEEM No. 273, VAN DEN AUTEUR
JOH. DE BREE, Amsterdam.
WEDSTRIJDPROBLEEM No. 6.
Motto ,;Rubinstein II."
Zwart 10 schijven.
AUTEURSOPLOSSING, PROBLEEM
No. 271, VAN DEN AUTEUR D. KLEEN,
Winkel.
Stand Zwart: 7, 12/14, 18, 19, 22/24, 26,
29, 34.
Wit: 21, 25, 27, 32, 33, 37, 38, 40,
43, 45, 47, 49.
Wit: 25-20 ! 20:9, 40-35, 43-39, 35-30, 33:2,
49:7|
Zwart: 22742, 13:4, 2ö7l7,34:43724:35,42:33'.
Een vrij goede stand, evenwel niet zoo
mooi als No. 268. De ontleding is niet oor
spronkelijk. Wij bedoelen het brengen van
zwarte schrijven tusschen de witte, wat na
den 4en zet van wit geschiedt. Wij vinden dit
in vroegere Franscne problemen nog al eens
verwerkt. De Ie zet is vrij goed verborgen,
terwijl de tempozet eveneens goed aange
bracht is.
1
6
11
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Wit 10 schijven.
Stand Zwart: 2, 6, 8,9,13,18, 19,25, 27, 30.
,, Wit: 16, 21, 32, 34, 37, 38, 40, 44,
47, 48.
Oplossingen binnen 3 weken in te zenden
aan het adres van den Redacteur dezer
rubriek.
III IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII lllllllllllllllllllllllllir'lloxiHIIIfll Illllllll mlllllMHIIMMIIIIIIIIIIIIIlmlIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIII
lllllllltlllHIIIIIIIIMIIIIIIIIlmilllllllllllllllllllullllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
DE TWENTSGHE BUIK
Amsterdam, Rotterdam, 's-firavenhage, Dordrecht, Utr«cht, Zaandam.
gestort kapitaal f 35.500.000.?Rosorvon: circa f 12 000.000.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56Threadneedlestreet London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding.
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rembou rscre die ten.
In- en Verkoop Effecten.
Bewaring van Waarden. Safe Deposits.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling
CREDIETVEREEN1GING, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
of andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S
Direct opvorderbaar 1V^%
Tien dagen opzegging !3/4
Een maand vast , . l op nader overeen te komen
Een maand opzegging J voorwaarden.
ONTVANG- en BETAALKAS
liiuii Doilintliaal 20-22, inslirdain
Renteverg. voor gelden a deposito
met l dag opzegging l pCt.
Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l '/* pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAFE DEPOSFT INBICHTLNÖ,
geopend:
opWerkd.v.8yiV.m.tot4'/2Uurn.m.
op Zaterdagen en Bcursvacantie-1
dagen des morgens v. 8:l/4 tot 12 uur.
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hooger te huur
voor bij de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
Heerengracht 124-128
Amsterdam Tel. N. 329
Assuradeurs en
Assurantiebezorgers
VOOR
alle soorten Verzekering
Hinmiiiiiii ui IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII iiiiiiiiiiiimiiimiiftmiiiiiMiiiiiii
Drie maanden opzegging. . . 3i
Zes maanden ... 4
Een jaar . . . 4J
zegging wordt \ %
minder rente vergoed.
Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen
volgens overeenkomst.
Maatschappij voor Hypothecair Credlet In Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen ...»19.312.000.
Pandbrieven . 18.644.000.
Reserves 1.075.000.
Hoofdkantoor: te 'S-G RAVENHAQE, NASIAULAAN 13.
Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHBTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
4J% «n 5% PJUDBIIEVEK TEGEN BEURSKOERS In stukken vin f 1.000.-,
f 500.- in f 100.-, MET VERPLICHTE UJilllKSCHE ITLOTII6, nnviniandi 1923.
Da Directie: Mr. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUB8EN CATE.
Binnenl. Vaart Risico Sociëteit.
Tilel. N. 1028 N. 7321 Amsterdam, Heerengracht 860.
VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder
land, Belgig, Duitschland Frankrijk, enz.
VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom
boot en.
VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels,
enz. geladen in Schepen, Booten enz.
VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor,
Wagens, enz.
VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten,
Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa,
naar en van Amerika, naar en van Oost-en West-Indien, enz.
VERZEKERINGEN op PASSAGVERSGOEDEREN. De schade
in de Hotels enz. wordt vergoed.
Rotten!. Hypotheekbank not Hededanc
Opgericht in 1864
Volteekend MaattchippelijK Kapitaal f 5.000.006
Verstrekt geld op eerste hypr
theek. Voor Inl. wende men zich tol
het kantoor der Bank, Ged. Blerbi
ven 25 te R'damol tot hare Agentn
In de hoofdplaatsen des Rljks.
DeDir. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH,
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK
Standaard HwtheekbankleRottBidain
Directie:
Mr.H. H.C. CASFENDIJK en
I. MOSSELMAN
De Bank geef t ondercontrole
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantoor
5% Pandbr. tegen 95% en
voor zoolang de beperkte
voorraad strekt 6% Pand
brieven uit tegen 101%.
IDUUIKtlE UIIEL-IUlttUffll
Gestort Kapitaal f 80,000,000.?.
Statutaire Reserve f 19,445,211.?.
Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE.
Veitleineen In NEDERLANDSCII-INDIÈ, STRAITS-SETTLEMENTS,
BRITSCH-IND1E, CHINA en JAPAN.
In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten.
Incasseeringen en Finanoieeringen. Schriftelijke en Telegrafische
Credieten. Reisoredietbrieven. Deposito's Rekeningen-Cou
rant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken.
Levensverzekering Maatschappij
flrnbem
verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
Bijkantoor: Amst., Keizersgr. 604
Rotterdam, Wijnhaven 129a,
's-Gravenhage, Ged. Burgw.38,
Maastricht, Stationsstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van
f5OO en verkoopt <U% schuld
brieven in stukken van ? 1000,
? 500 / 100 en / 50.
HYPOTHEKEN en CREDIETEN
C- B. EPEEB, Administrateur,
Gelderschekade 27a, (Beursplein)
ROTTERDAM en Ottoweg 10,
HEELSUM, belast zich met
het bezorgen van
HYPOTHEKEN en CREDIETEN.
Momenteel kapitalen beschikbaar.
5 pCl.
De Haarlemsche Hypotheekbank
Directie: Mr. A. S. MIEDEMA<S P.H. CRAANDIJK
Kapitaal f2.500.000 Reserves f510.239
Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300
PandbiievBn legen laatsten Amsierdamsch Beunhun.
ladirlaodscke
EEN POLIS bij de
AMSTERDAMSCHE"
GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID
Soliede grondslagen -Voorzichtig beheer.
Qpoofe openbaarheid.
Vraagt jaarverslag.- A'dam.N.SpiegelsfpaatlZ
VERSCHENEN:
Plattegrond van Amsterdam in 1922
Met alle noodzakelijke aanwijzingen voor vreemdelingen.
Opnieuw naar officicele bronnen bewerkt door H. O. BERENDS.
PRIJS ?1.25 PRIJS ? 1.25
Alom in den boekhandel verkrijgbaar
Uitgave van VAN HOI/KEMA & WARENDORF?Amsterdam
Extra Voedzaam Brood
voor Suikerzieken,
L. GANTVOORT. - DEVENTER.
Meal voor zelf bereiding van het brood en voor
keukengebruik verkrflgbaar.
VRAAGT MONSTERS EN PRIJSCOUBANT.
GEORGE H. LAGAS
AMSTERDAM - Telefoon 4611 Z. - Andreas Bonnstraat 40
Electrische Luxe Brood bakkerij
Specialiteit in alle Broodsoortan
Uitgaaf A. H. ADR1ANI, Leiden:
Dr. P. C E. MEERUM TERWOGT
Bij Goetke's Fans t
Aanteekeningen uit een
Faustcollege van
Prof. BOLLAND
Geb. ! 10.?Postreken. 61678
DAMES!
Laat uw wasch behandelen
door de wasscherij
Eureka", ToldiarHlr.22-2UelZ.3J25
zoowel droog toegeslagen als
opgemaakt.
Vraagt prijsopgave.
Aan bevelend B. NEIDIO <SCo.
UWlMf'Q
LlgöDNt u
Noord-Italië: Meran, Venetië en
(iarda Meer 23 Oct.
Parijs en omgeving 9 en 23 ,,
Montreux en 11 al. Me re n 10 ,,
Fransche Rivièra 10 ,,
Italië 12 ,,
PROGRAMMA'S ORATIS
BAARN
Bouw- en Woningbureau, van
den Makelaar J. 1). F. VAN
OKR VKKN, Kantoor van vaste
goederen, Nieuw.Baarnstr.59
C. 1. L. VERMEULEN
zijn gevestigd:
DEN HAAG: ? UTRECHT: - SOTTESDAM:
Toussaink. II Nieuwe Gracht 50 Cooisinsel 22b
TELEFOON 1813 TELEFOON 150 TELEFOON 9233
Hooistkade 3
TELEFOON 4144
En zijn bekend om hun
i artistiek werk en zeer
lage prijzen
Landontg inning-Maatschappij
DE DRIE PROVINCIËN"
TE AMSTERDAM
GRONDEN TE KOOP, GESCHIKT VOOR:
1*. Intensieve cultuur. 2e. Verbouw van landbouwproducten.
3e. Grasland. 4e. Bebosschen. 5e. Bouwterrein.
Brochure met kaart op aanvraag gratis verkrijgbaar ten
kantore Sarphatlstraat 1 E te Amsterdam
K UNSTHAND WEVEN.
Geïllustreerde handleiding ten gebruike van school en huls voor het
aanleeren der technieken van Kunst- en
Spoelweven op den handweefstoel,
door ELIS. M. EOGGE en LODISE H. WILDT.
Prfls, gecart. ? 1.90. Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, A'dara
lllustratiedruk-papler van de Firma C. G. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. tl. 1202 en 555