28 Oct. '22. - No. 2366 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE NEDERLANDSCHE GIST EN SPIRITUSFABRIEK TE DELFT ~Het is ongetwijfeld geen alledaagsch ver schijnsel, wanneer een industriëele onder neming zelfs nog onder de tegenwoordige ongunstige toestanden in handel en bedrijf financiëele uitkomsten kan aanwijzen, die in ieder opzicht bevredigend kunnen wor den genoemd. Inderdaad is dit met de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek te Delft het geval, een onderneming, waarop ons land trotsch kan zijn, daar zij niet alleen hier te lande een bloeiend bedrijf heeft gesticht.maar ook inBelgië een vooraanstaande plaats in haar branche heeft weten in te nemen. Haar product is voorts tot ver over onze grenzen bekend en vindt alom gereeden afzet. Ook op sociaal gebied behoort de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek tot de ondernemingen, die zich tegenover de werknemers zeer verdienstelijk maken. Zoo werden reeds in 1910, ter gelegenheid van het veertig-jarig bestaan der vennootschap ? 200.000 aandeden gecreëerd, die in den vorm van certificaten aan het personeel werden uitgereikt. Zooals hieruit blijkt is de onderneming reeds van ouden datum en heeft zij de halve eeuw thans reeds eenige jaren achter den rug. In dien tijd heeft haar kapitaal begrijpelijker wijze een belangrijke vergrooting ondergaan. Bij de oprichting der zaak bedroeg het n.l. slechts / 150.000 en steeg geleidelijk, totdat het bij het begin dezer eeuw op ?1.350.000 was gekomen. Reeds vór den oorlog was het tot / 4.200.000 gestegen en gedurende den geheelen oorlog bleef het onveranderd. Over elk der boekjaren 1914 tot 1917 werd 30% dividend uitgekeerd tegen 33% over 1913. Hieruit ziet men, dat bij deze vennootschap elk spoor van oorlogsfinanciering ontbreekt, een omstandigheid, waarvan zij thans de goede vruchten plukt en waaraan zij te danken heeft, dat hare aandeelen momenteel nog boven 300 % genoteerd staan. Toen de oorlog geëindigd was, was voor de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek ook weder het tijdstip aangebroken om rustig voort te arbeiden aan haren natuurlijken uit bouw. Daartoe nam zij eerst de aandeelen over van de te Zevenbergen gevestigde Maatschappij voor Landbouw- en Beetwortelsuikerindustrie, die een beetwortelsnikerfabriek en een melasse-spiritusfabriek exploi teert. De aandeelen werden weder op voordeelige voorwaarden aan derden overgedaan, waarbij de Spiritusfabriek evenwel het eigen dom van de Nederlandsche Gist- en Spiritus fabriek bleef. Verder kwam een transactie met de Zuid-Nederlandsche Melassespiritusfabriek te Bergen-op-Zoom tot stand, waarbij de beide vennootschappen elk 500 harer aandeelen tegen elkaar uitwisselden, welke over en weer geblokkeerd blijven, zoolang de samenwerking van kracht is. Het kapitaal der Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek werd hierdoor op ?4.700.000 gebracht,terwijl in 1920 in verband met de herdenking van het vijftig-jarig bestaan der vennootschap nogmaals / 200.000 aandeelen in den vorm van certificaten aan het personeel werden uit gekeerd, zoodat het uitstaand kapitaal toen tot ?4.900.000 steeg, waarop het sedert gebleven is. In den loop van dit jaar is be sloten het maatschappelijk kapitaal uit te breiden van ?5.000.000 (er bevinden zich nog ? 100.000 in portefeuille) tot / 7.500.000. Deze nominale uitbreiding geschiedde in de eerste plaats om deelneming in andere vennootschappen mogelijk te maken, maar het is nog onzeker of en in welken omvang van de verkregen machtiging tot kapitaals uitbreiding door de Directie zal worden ge bruik gemaakt. Terecht is men evenwel van oordeel, dat het bij het totstandkomen van sommige transacties van voordeel kan zijn over aandeelen in portefeuille te beschikken. Een uitgifte van nieuw kapitaal lag evenwel, naar de Directie mededeelde, althans voor de naaste toekomst, niet in de bedoeling. Wat de financiëele uitkomsten der laatste jaren betreft, zoo kan daarvan gemeld worden, dat in het jaar 1918 nog ten volle de invloed van de ongeregelde toestanden in België ondervonden werd, zoodat de fabriek te Brugge toen geen winst opleverde. In tegenstelling daarmede vertoonde het bedrijf hier te lande reeds weder een groote levendigheid en een groot deel van 1918 was zij de eenige, die hier ten behoeve van de gistfabricatie in werking bleef. Toch was de exploitatiewinst in 1918 kleiner dan in de voorafgaande jaren, waarom het dividend werd teruggebracht van 30 % tot 25%. Daarna bewoog het winstcijfer zich weder gestadig in stijgende richting zonder twijfel een rara avis in den malaisetijd van na den oorlog! De netto-winst toch, die in 1918 (uitgedrukt in ronde getallen) /2.747.000 had bedragen, steeg in 1919 tot / 3.446.000, in 1920 tot ?3.888.000 en in 1921 tot ?3.936.000. In verband met deze alleszins bevredigende uitkomst kon het dividend ook weder op het niveau van 30 % gebracht worden, zooals dan ook over eik der jaren 1919, 1920 en 1921 werd uitgekeerd. De schitterende positie, waarin de vennoot schap verkeert, heeft zij zeker voor een niet gering deel te danken aan de krachtige afschrijvingspolitiek, die zij de jaren door ge volgd heeft. De beide fabrieken te Delft en Brugge en hare verdere bezittingen te Delfshaven, Huy, Brussel en Zevenbergen vertegen woordigen een aanschaffingswaarde van ruim ? 14.690.000, waartegenover echter een af schrijvingsrekening van ongeveer ? 12.300.000 staat, zoodat al deze eigendommen voor nog niet ?2.400.000 per saldo te boek staan. Voornamelijk de laatste jaren is op ruime schaal afgeschreven: terwijl de afschrijvingen in de voorafgaande jaren gemiddeld ongeveer een half millioen bedroegen, hebben zij in 1920 en 1921 het millioen overschreden. Dit is voornamelijk een gevolg van de groote bedragen die aan de fabrieken te Brugge en Delft ten koste werden gelegd. Zoo werd voor de fabriek te Brugge in 1920 ?789.000 en in 1921 ? 870.000 besteed, terwijl deze cijfers voor de fabriek te Delft resp. / 534.000 en ?684.000 bedroegen. Gedurende de oorlogs jaren had men de fabrieken en met name die te Brugge niet zoodanig kunnen onder houden als wel wenschelijk ware geweest en vandaar, dat aan het onderhoud thans bijzondere zorg werd gewijd. Bovendien bleek het, dat in vele gevallen algeheele vervanging van oude installaties nog voordeeliger was dan reparaties, die slechts half werk zouden geven. Het pleit sterk voor de intrinsieke sterkte van het bedrijf, dat al deze uitgaven kunnen gedaan worden zonder zijn toevlucht te hebben moeten nemen tot uitgifte van aandeelen of obligatiën en dat desondanks nog over deze jaren dividenden van 30 "?konden worden uitgekeerd. Deze vennootschap heeft dan ook getoond, waartoe een krachtige, goed gevestigde onder neming onder wijs en conservatief beleid zelfs in deze moeilijke overgangsjaren in staat is. Ongetwijfeld tóch heeft de strenge zelfbeheersching, die hare leiding gedurende de oorlogsjaren aan den dag heeft gelegd, er veel toe bijgedragen om haar te bewaren voor de nadeelige gevolgen, welke toch ook voor deze onderneming uit de exceptioneele om standigheden hadden kunnen voortvloeien. P A u i, S A K L: i. DE AARDIGE OUDE DINGEN HET BED MET DEN HEMEL Het bed met den hemel heb ik niet lang ge kend als meubel dat werd gebruikt. Want de hygiëne begon haar trimftocht over de wereld al te maken, nog voor ik naar school ging, en ze joeg het eerst de bedden met hemels en gordijnen naarden zolder, om ze te vervangen door de Engelsche ledikanten.Maar ik heb er toch nog vage herinneringen aan van heel teederen aard. Je werdt er in gekoesterd als je koude voeten hadt en niet in slaap kon komen voor je ouders naar bed gingen. Bij vader en moeder in bed, behoorde tot de groote intieme feesten. Dat bed leek me toen groot, onmetelijk groot, iiaast een aparte kamer als de gordijnen dicht waren gehaald. Maar het allerprettigste was er in te mogen liggen als je ziek was. Je voelde je er op slag een beetje beter. Er was niets zoo zacht, zoo mooi en zoo heer lijk als dat bed. Met genot bekeek je den ster renhemel, met de prachtige zilveren sterren en de maan en de gouden zon.En daar vandaan kwam naar beneden de beddekwast. Die beddenkwast was een onuitputtelijke bron van genot. Die draaide je op, zoo hoog je kon en zoo stijf dat je hem haast niet meer kon vast houden. En dan liet je hem tollen. Dan tolde hij wel een kwartier lang dacht je, zoo wild, dat de groene franjes rechtuitstonden en zoo snel, dat je de draden er van niet meer kon onderscheiden. Het was heel jammer, dat het bed voor de Engelsche ledikanten moest plaats maken. Maar het gingjniet weg. Het ging naar den zolder. Naar den beddenzolder, waar zoo langzamerhand alle oude bedden kwamen, waar onze wieg stond, en waar onze kinderledikantjes stonden, en waartusschen het groote bed heel aartsvaderlijk troonde. Daar ontdekten we het eens, en maakten er een speelplaats van. We noodigden er alle vrienden en vriendinnen om te komen spelen. Want je kon er alles mee doen. Het wa.i een toonecl, dat geen verdere decors behoefde. (Het is later meer vertoond in serieuzer theaters dan het onze, dat de decors slechts uit doeken en gordijnen bestonden). Theatercostuums leverde een andere hoek van den zolder, waar een paar oude kleerenkisten stonden. Daar waren oude zijden onderrokken en mutsen van kant, en sjaals en halsdoekjes, en jakjes en bonte lijfjes en een oud balmasqu costmim en een domino en een paar maskertjes, en alles wat je voor goede stukken maarnoodig hebt.Wij speelden er bloedige drama's. Geen een van ons had blijkbaar talent voor het blij spel. Misschien moet ik het daaraan wijten dat ik nog steeds in den waan verkeer, dat een dramatische rol veel gemakkelijker moet zijn dan ecu komische. Eenige weken hielden we dat vol. Toen veranderde ons spel Toen werd het bed diligence, en later spoortrein. Ook is het stoomboot geweest. Maar dat is heel slecht afgeloopen. De eerste keer bij het vertrek heeft mijn broer, die kapitein was, zoo hard de bel geluid, dat de beddenkwast naar beneden kwam. En bij een tweede reis wilden alle passagiers op liet bovendek. en zijn daarbij door den prachtigen sterrenhemel ge rold. Ken der dames heeft zich bij dit water tochtje nogal ernstig bezeerd. Ze viel het gebruikelijke gat in haar hoofd. En daar bij dit ongeluk mijn ouders te pas moesten komen, werd aan het spel een einde gemaakt en de beddenzolder afgesloten. Ik weet niet waar het bed gebleven is en ik heb er niet weer aan gedacht dan twee jaar geleden toen ons in het oude stad ie Grave in een klein hotelletje een kamer werd gewezen, waar nog net zoo'n bed stond, precies zoo, met een kwast en een hemel met zilveren sterren en een gouden zon. HET G OUDEN KALF Teekening voor de Amsterdammer" van George van RaemdoncM ,\\ r* LOTELR imiiiiiinmiiiiinii""»'»"""*"11"1 IIV DE KINDERLED1KANTJES De kinderledikantjes zijn nog in gebruik als een van de kleine nichtjes bij oma logeeren. Ze hebben zelf mooie nieuwe wit gelakte. Ik vond er mijn nichtje in, toen ze 's middags moest rusten, die vreeselijkc maar voor som mige kinderen noodzakelijk kinderplaag. Ze lag er net in als wij dat gedaan hadden, met haar beenen door de gedraaide spijltjes. Nooit heb ik zulke mooie kinderledikantjes meer gezien. Ze waren van notenhout, hadden veel van kooien, en waren hooger dan de tegenwoordige kinderbedden zijn. Je kon er prachtig kunsten in maken. Omdat ze tame lijk smal waren kon je er op staan met n been op eiken kant, en dan kon je je voorover laten vallen. Je kon ook je hoofd door de tralietjes werken, maar dan was het heel lastig om terug te komen, en de eerste keer dat ik het probeerde moest mijn moeder me verlossen. Dat liep niet af zondereen standje. Je leerde er prachtig in klimmen. Dat was misschien een nadeel, want zoo'n klimpartij was niet geheel ongevaarlijk. Maar je bed is nu eenmaal het terrein van je eerste gymnastische oefeningen. Je oefent er je in op je kop staan, kopje duikelen, op je handen loopen, enz. Bij een van deze verrichtingen is er een van de spijltjes gebroken. Dit is toen niet vervangen, en de attractie van het ledikantje is er door verhoogd. Want nu konden we er een nieuwe kunst in beoefenen, nl. die. om door de ontstane opening te kruipen. Daarvoor behoorden bijna slangenmenscheigenschappen. Maar we waren in onze ledikantjes heele knappe parterre acrobaten. Als we geluid op de trap hoorden wisten we ons in n sprong van het eene bedje in het andere te slingeren, over de twee hooge zij kanten heen. Maar hachelijk werd de toestand als we werden betrapt wanneer er een van ons bezig was met liet kunsstiik om door de ope ning van de gebroken spijl te kruipen. Dan trok je vader je er met een stevige ruk uit voor de sindsdien uit paedagogisch oogpunt hoe langer hoe meer in onbruik rakende strafoefening, die over de knie leggen" werd ge noemd. We hebben er in geslapen tot we zoo groot waren, dat we een soort hangoefening konden maken, met de teenen aan het voeteneinde en de handen aan het hoofdeinde. Toen hebben we ook ons Engelsch ledikant gekregen, en ik wil er geen kwaad van ver tellen, want het Engelsch ledikant heeft ook zijn speciale attracties voor een kind. Je kunt er je heerlijk in springen oefenen, omdat het zoo prettig veert. We sprongen van het eene bed in het andere, en schoven de bedden steeds verder van elkaar. We schroefden er graag de koperen knoppen af, die we net zoo mooi vonden als kerstboomversierselen. Er zijn zoo vele verboden genoegens op de slaapkamer. Gevechten met kussens, geknoei met water, lekker snoepen op zuurtjes, die je stil meegenomen hebt en onder je kussen hebt gelegd, en nog vele andere. Maar niets gaat boven de gymnastiek en de kunstemakerij. En zulke mooie ledikant jes, zoo voor dit doel geschikt en als het ware er op gemaakt, als de onze, met de ronde handige spijltjes heb ik nooit meer gezien. A Ri iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniia J.S.MEUWSEN, Hofl. A'DAS-R'DAM-DBN HAAO DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND iiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiii K TWBiïSCHE BUIK Amsterdam, Rotterdam, 's-firavenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Bestort kapitaal f 35.500.000.?Reserven: circa f 12.000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembourscredieten. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Depusits. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIG1NG, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Rente voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar r/2% Tien dagen opzegging l311 Een maand vast , . l op nader overeen te komen Een maand opzegging ? voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3 % | Vanaf den dag der opZes maanden ... 3J [ zegging wordt % Een jaar ,, . . . 4 ,, J minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen volgens overeenkomst. Maatschappij voor Hypothecair Crediet In Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen ... 19.312.000. Pandbrieven . 18.644.000. Reservei 1.075.000. Hoofdkantoor: te 'S-G R A V E N H A G E, NAIIAULAAN 13. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4*% M 5% PMDBIIEVEN TEKEN BEURSKOEIS In ttukkan in f 1.000.-, f 500.- in f 100.-, VET VEIPLIGHTE JillLIJKSCHE ITIOTIIS, nnviniende 1923. Da Diractlt:Mr. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUGBEN CATE. De Haarlemsche Hypotheekbank Directie: Mr. A. S.MIEDEMA& P.H. CRAANDIJK Kapitaal f2.500.000 Reserves f510.239 Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300 5 pCt. Pandtoeo legen laatstee Amsterdamsen Beurskoeis. iiiiui iiiniiiii OHTTAKG- en BETAALKAS Niiuii Doelenstraat 20-22, imslonlam Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging l pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging P/4 pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAFE DEP08IT INRICHTEN, geopend: op Werkd. v.83/4V.m.tot 4',2 uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 8a/4 tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand (? 10.?per jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geintroduccerde personen. Assurantiekantoor J, Henn. SehFöder. Verzekering op Contract voor 12 maanden op alle soorten goederen voor transport. Heerengracht 124/138 AMSTERDAM. DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per Jaar mmmm nmtmmmm Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f 19,445,211.?. Buitengewone Reserre . . . f 22,660,000.?. Hoofdkanioor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE. Vestigingen in NEDERLANDSCH-INDIË, STRAITS-SETTLEMENTS, BR1TSCH-INDIE, CHINA en JAPAN. In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten. Inoasseeringen en Financieeringen. Schriftelijke en Telegrafische Credieten. Reiscredietbrieven. Deposito's Bekeningen-Oouraut. Administratie van Effecten en alle andere Bankzakun. Levensverzekering Maatschappij verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden Rotlud. Hypotheekbank TOOI Opgtricht in 1864 Volteakend Maatschappelijk Kapitaal f5.000.OOC Verstrekt geld op eerste hyp theek. Voor Inl. wende men zich ttl bet kantoor der Bank, Qed. Blerba ven 25 te R'damof tot hare Agentis in de hoofdplaatsen des Rljki. DeDir. Mr. W. v. RossEM.Mr.Tu, REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK De Hollandsche Voorschotbank j HAARLEM, KRUISWEG 70 Bijkantoor: Amst, Keizersgr. 604 Rotterdam, Wijnhaven 129a, 's-Gravenhage,Ged.Burgw.38, Maastricht, Stationsstraat 36. De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f5OO en verkoopt 4J% schuld brieven in stukken van / 1000, / 500 / 100 en / 50. Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Telel. N. 1028 N. 7321 Amsterdam, Heerengracht 860. VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder land, België, Duitschland Frankrijk, enz. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom boot e n VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen in Schepen, Booten enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per spoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Effecten, Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa, naar en van Amerika, naar en van Oost-en West-Indien, enz. VERZEKERINGEN op PASSAGIERSGOEDEREN. De schade in de Hotels enz. wordt vergoed. lam Directie: Mr.H. H.C. CASFENDIJK en I. MOSSELMAN De Bankgeeft onder controle van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantoor 5% Pandbr. tegen Q5% en voor zoolang de beperkte voorraad strekt 6% Pand brieven uit tegen 101%. HYPOTHEKEN en CREDIETEN C. B. EPKER, Administrateur. Gelderschekade 27a, (Beursplein) ROTTERDAM en Ottoweg 10 HEELSUM, belast zich mei het bezorgen van HYPOTHEKEN en CREDIETEN omenteel kapitalen beschikbaar. EEN POLIS bij de AMSTERDAMSCHE GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Söliede grondslagen -Voorzichtig "beheer. < Groote openbaarheid. Yraagf jaarverslag. - A'dam.li.Spiegelsfraaf' 17.