fe** ? DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 18 Nov. '22. No. 2369 OPERA-MATCH Teekming voor de Amsterdammer" van Jordaan ¥,*' Battling?Koopie, of Battling?Broekie....? iiiiiiiiiiiiiiiiniMiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiitiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IMPERIALISME IN HET MODERNE JAPAN Het zijn wel zeer verschillende omstandig heden, waaronder de beoefenaar der IndoGermaansche talen en die der Japansche taal werken. De eerste heeft soms moeite een terrein te zoeken, dat nog niet geheel en al afgegraasd is, de laatste bevindt zich bijna voortdurend op onontgonnen bodem, waar nog alle arbeid te verrichten is. Vindt men in Europa op iederen vierkanten meter een paar geschoolde philologen, het aantal wetenschappelijke Japannologen is nog zeer schaarsch. En wat heel verwonderlijk is: er bestaat geen al te groote belangstel ling voor de taal en litteratuur van een volk, dat een zoo belangrijke plaats in de wereld inneemt. Men zou zoo verwachten, dat aan alle groote universiteiten in Amerika en Engeland Japansch gedoceerd werd. Het tegendeel is wiar en als ik me niet vergis zijn zelfs de leerstoelen in Oxford en Cambridge op het oogenblik onbezet. Daarom zijn we dubbel verheugd wanneer we dan een hoogst enkele maal een degelijke studie van een Japannoloog in handen krijgen. Ik aarzel niet het werk van den heer D. C. Holtom The Political Philosophy of modern DE VIERDE INTERNATIONALE ARBEIDSCONFERENTIE (Teekeningen voor de Amsterdammer" van B. Petrovic). Genève, 8 November Ig22. Een der hoofdbezwaren tegen een krachtige sociale wetgeving ter verbetering van den toestand der arbeiders wassteedsiniederland, dat men daardoor gevaar zou loopen de con currentie met het buitenland minder goed te kunnen volhouden. Door de sociale maat regelen zouden de productiekosten stijgen. Indien andere landen dan niet het goede voorbeeld zouden navolgen, zou de industrie van het de sociale hervormingen toepassende land ernstig worden benadeeld. Deze redeneering leidde tot het in het leven roepen der internationale arbeidsorganisatie, toen de wereldoorlog was beëindigd. Wij wil len de Xvereld voor de helden van onzen tijd bewoonbaar maken," zeide Lloyd George. Daar de Staten uit angst voor elkanders concurrentie huiverig waren in het doorvoeren eener krachtige arbeidswetgeving, moest men het tot standkomen van een soort internationale arbeidswetgeving bevorderen, opdat door de gelijktijdige doorvoering der gewenschte sociale hervormingen in alle landen de boven weergegeven redeneering tegen nationale maatregelen ter verbetering van het lot der arbeiders haar kracht zou verliezen. Op internationale Arbeidsconferenties, samenge steld uit vertegenwoordigers der Regeeringen, der werkgevers en der arbeiders uit alle tot den Volkenbond toegetreden landen (plus Duitschland), zou jaarlijks de tekst worden vastge steld van internationale conventies ter ver betering der arbeidsvoorwaarden, die dan daarna nog slechts de ratificatie der verschil lende Regeeringen behoefden, omalgemeenin werking te treden. Geen angst voor buitenlandsche concurrentie zou voortaan de Re geeringen behoeven te weerhouden de noodige sociale hervormingen tot stand te brengen ! Men kan het den arbeiders-gedelegeerden op de juist te Genève gehouden Vierde Inter nationale Arbeidsconferentie waarlijk niet euvel duiden, dat zij bij de algemeene beschou wingen over het werk van het Internationale CARLIER, onder-voorzitter van den Internationalen Raad van Beheer van het Arbeidsbureau, gedelegeerde der Belgische werkgevers op de Arbeidsconferenties, voorzitter van de werkgeversgroep LORD BURNHAM, die evenals in 1921 tot Voorzitter der In ternationale Arbeidsconferentie werd gekozen Arbeidsbureau het niet deden ontbreken aan bittere opmerkingen over het droevige verschil tusschen wat in 1919 in uitzicht werd gesteld en de werkelijkheid. Veertien conventies zijn door de arbeidsconferenties van Washington (1919), Genua (l920) en Genève (1921) aange nomen. Indien iedere Staat, die deel der in ternationale arbeidsorganisatie uitmaakt, deze zou hebben geratificeerd, zouden dus ruim 700 ratificaties aan het Arbeidsbureau moeten zijn medegedeeld. In plaats daarvan zijn er thans nog slechts 53 ! Van het gretig aanvaarden van het middel der internationale conventies, om daardoor de noodige sociale hervormingen zonder gevaar voor bevorde ring der buitenlandsche concurrentie te kunnen doorvoeren, valt niets meer te bespeuren. Wat moeten de arbeiders wel denken van het nut dezer jaarlijksche internationale Arbeids conferenties, indien de Regeeringen ten slotte toch niet ratificeeren, wat door de Regeeringsvertegenwoordigers zelf te Washington, Genua en enève werd goedgekeurd? Aan deze ge rechtvaardigde vragen verbonden de arbei dersleiders, onder wie vooral de Franschmun Jouhaux en de Belg Mertens op den voorgrond stonden, een dreigement: indien niet spoedig blijken zou, dat de arbeidsconferenties inder daad praktische resultaten weten voort te brengen, dan zouden ook die groepen uit de arbeidsbeweging, die in tegenstelling tot de communistische elementen tot dusverre aan de internationale arbeidsorganisatie hun ver trouwen geschonken hebben, zich van Genève afwenden en tot het inzicht komen, dat niet samenwerking op internationale conferenties met Regeeringen en werkgevers, doch de klassenstrijd allén den arbeiders de nood zakelijke lotsverbeteringen kan brengen. De waarschuwende stemmen van de lei ders van het Internationale Verbond van Vakvereenigingen verdienen ten volle de aandacht der beide andere partijen op de internationale Arbeidsconferenties, Regeeringen en werk gevers. Waarlijk, de medewerkers en geestver wanten van Oudegeest hebben zich noch ver leden jaar, noch dit jaar te enève van een intransigente zijde doen kennen. Zij hebben zich bereid verklaard met de moeilijkheden van den tegenwoordigen toestand rekening te houden. Zij hebben verleden jaar, toen het YRAAOTi SI-FA-KO S IQ AREN Hot voofnmmm»t0 Serlonterk Shinto" onder deze categorie te rangschikken. Het is een prachtige aanvulling op het groote werk over den Shinto-godsdienst van Aston en op de publicatie van onzen Leidschen hoogleeraar M. W. de Visser. Want beoefende deze laatste het Shinto in de eerste plaats als folklorist, Holtom belicht meer den politieken kant. Ik geloof, dat beiden de meest interessante zijden hebben gekozen. Voor den godsdienstphilosoof zijn er heel wat belangwekkender problemen dan het Shinto hem te geven ver mag, maar een godsdienstleer, die zoo diep in een volk is blijven leven, is een prachtig studieobject voor den folklorist. En een godscienst, die tevens een politiek stelsel is van het Japansche volk, moet onze aandacht trekken. Wij willen weten, welke ideeën daar in het verre Oosten uitgebroed worden, we moeten weten wat er in de hoofden omgaat van hen, .die misschien samen met ons de oude cultuur zullen herstellen, mogelijk ook met of tegen ons de nieuwe cultuur zullen opbouwen. Ik zal nu eenige Japansche geleerden aan het woord laten om te doen uitkomen hoe die menschen denken over de plaats, die Japan te midden van de andere mogendheden moet innemen. Beginnen we met prof. Tanaka, door velen als de groote autoriteit op dit gebied erkend. Ofschoon er van oudtijds vele godsdiensten in Japan zijn geweest,drukt het Shinto alleen de wezenlijke ziel van het volk uit. Welke eigenschappen nemen we nu waar in deze Japansche ziel, in deze Yamato Damashii? ten eerste een neiging tot orde en centralisatie, ten tweede een levendigen emotie-drang, ten derde een kracht, die naar expansie drijft". Dit zijn volgens onzen schrijver de drie groote eigenschappen van het Japansche volk en alleen in de bedding van het Shinto komen deze krachten tot hun volle recht. Wel waren en zijn er andere volkeren,diedeze eigenschappen ook bezitten, Tanaka spreekt dan over den ouderzin der Chineezen, over den expansie drang der Romeinen maar alleen het Ja pansche volk vermocht een harmonische synthese te scheppen. Daarom gingen andere volkeren Romeinen en Grieken tenonder, daarom voeren de Chineezen een kwijnend politiek bestaan. En de eenige onuitputtelijke bron van al deze energie is weer het Shinto, het heilige eenige eigendom van het Japansche volk. De schrijver gaat dus historisch na wat het Japansche volk al, dank zij dit Shinto, heeft kunnen presteeren. Voor ons is hij het be langwekkendst wanneer hij o ver den ChineeschJapanschen en Japansch-Russischen oorlog spreekt. A'.s Japanners en vreemdelingen gelijkwaardig zijn, hoe komt het dan dat twee zoo machtige rijken het hebben moeten afleggen tegen het kleine Japan? Het lag niet in de eerste plaats aan de betere uitrusting der soldaten, het lag ook niet aan de betere wapenen, maar wij ontleenden onze kracht aan den grooten weg, aan het Shinto. Hiervoor moet zelfs de sterkste natie der wereld zwichten". Na deze uitspraken gehoord te hebben, hoeven we ons over nieis meer te verwonde ren. We zullen daarom een anderen Shintogeleerde aan het woord laten en wel Dr. Kakehi Katsukiko. Dr. Hoitom deelt van hem de volgende citaten mede: Het absolute heeft zijn meest volledige uitdrukking gevon den in het Japansche ras. Buddha, Confucius, LaoTse en JezusChristus zijn alle voorloopers van het Shinto. Ofschoon het Christendom dus een aanvankelijk stadium van het Shinto is, zijn de Christelijke leerstellingen niet in strijd met het wezen van de Japansche con stitutie. Maar het Shinto alleen vermag de noodzakelijke aanvulling op het Christendom te geven". In het centrum van de Shinto-staatsleer zetelt de keizer en als de Shinto-geleerden over hem gaan spreken, is Bossuet bij hen vergeleken een democraat. Zijn persoon is het centrale punt, waarom heen alle dingen zich bewegen. De keizer is God in menschengedaante. De keizersjvan ons landmijn per sonen met eigenschappen zonder weerga in de verdere wereld. Zij zijn de pijlers van het religeus geloof en van de wereldlijke macht". Ik zou voor dergelijke taal geen belangstel ling bij mijn lezers vragen, ware zij b.v. door een Siamees neergeschreven. Maar ik herhaal wat ik boven reeds zeide: het zijn de geeste lijke representanten van een machtige natie, die hier aan het woord zijn; mogelijk zijn ze na den zelfmoord van Europa in staat deze uitspraken in daden om te zetten. Caveant consules. We weten nu al, waar het betoog of liever gezegd de dithyrambe op uitloopt. Het centrum van deze wereld der phenomena is het land van den Mikado. Van dit centrum uit moeten wij den grooten geest over de wereld verspreiden. Dai Nihon Groot Japan is het land van de goden. Dit is een vaststaand feit. De expansie van Dai Nihon is een dringende nood van den tegenwoordigen tijd, het is onze eenige, onveranderlijke taak dit te bevorderen". De Japanners zijn dus uitverkoren: zij zijn in het bezit van een geestelijk goed het Shinto, waartegenover geen ander volk iets stellen kan. Wel zijn er ook andere vol keren, die vermeenen uitverkoren te zijn, maar dit is slechts waan. Men vergelijke slechts de positie van de Japanners met die der Joden en het onderscheid valt in het oog. Deze verstrooid in de diaspora, gene saamgestrengeld in een staatsverband, dat ouder is dan eenig ander ter wereld. m ,,, , , n. n in i i in iiiiiiiiin i i i minimi iiiiimmii op de vaststelling van den tekst van nieuwe conventies aankwam, belangrijke concessies gedaan, ten einde een aanneming ervan moge lijk te maken. Niemand kan thans het goede recht van hun cisch ontkennen, dat ook de Regeeringen en de werkgevers het werk der internationale Arbeidsconferenties voor ernst nemen en dat zij het mogelijke doen, om al thans eenige praktische gevolgen terstond te verwezenlijken. Op een algemeene ratificatie van de be langrijkste conventie, die van Washington betreffende den achturigen arbeidsdag, schijnt voorloopig helaas niet veel kans te zijn. Aan het einde der algemeene beschouwingen, waaraan ongeveer dertig Regeerings- en arbeiders-gedelegeerden hadden deelgenomen, vroeg eindelijk ook een werkgever het woord, de Belg Carlier, wiens eerwaardig voorkomen geheel past bij de langzame plechtstatigheid, waarmede hij een op schrift gestelde verklaring voorlas: het was een gemeenschappelijk ant woord van alle aanwezige werkgevers-gedele geerden op de arbeidersklachten over onvol doende ratificaties. De werkgevers zijn van oordeel, dat de toestanden na 1919 (het tijdstip der conferentie van Washington) te zeer gewij zigd zijn, om thans mogelijk te maken, wat toen algemeen als wenscheiijk erkend werd. De werkgevers zien zich genoodzaakt te bukken voor de noodzakelijkheid, die eischt, dat in het belang van het economisch herstel der wereld aanzienlijke offers door alle klas sen der burgers gebracht worden". De in zeer voorzichtige taal gestelde verklaring komt, naar liet vrijwel eenstemmige oordeel der toehoorders, hierop neer, dat de werkgeversgroep een aandrang tot algemeene ratificatie der acht-uren-conventie van de hand wijst. Hierin te berusten, moet het voornaamste offer zijn, dat de arbeiders hebben te brengen. DJ directeur van het Internationale Arbeids bureau, de zeer talentvolle en toegewijde Albert Thomas, een man, die, zooals de onder voorzitter der Conferentie, de Cubaan de Aguero y Bethancourt, verklaarde, voor het Arbeidsbureau geschapen zou moeten worden, als hij niet reeds bestond, gaf den arbeiders gedelegeerden ten slotte den raad in dit non possumus" der werkgevers voorloopig maar ALBERT THOMAS, Directeur van het Internationale Arbeids bureau PROF. ADATCI, Gt'zant van Japan te Brussel, vertegen woordiger van Japan op de Volkenbonds vergaderingen en Arbeidsconferenties, Voor zitter van de belangrijke ,,voorstellen-commissie" op de Vierde Internationale Arbeidsconferentie tcjberusten. Doch onder n voorwaarde: dat de Regeeringen en ook de werkgevers het hunne deden,om tot een spoedige algemeene ratificatie te komen althans van de andere conventies, waartegen niet zoo groote be zwaren als tegen die over den achturen-dag op dit tijdstip konden worden aangevoerd. Laat men op deze wijze ten minste toonen, dat het denkbeeld eener internationale ar beidswetgeving nog onder alle groepen deiarbeidsorganisatie levend is. Dit zal het wachten op het rijpen van de belangrijkste vrucht van Washington iets gemakkelijker maken ! Het heeft wel den schijn, alsof de arbeiders gedelegeerden onder die voorwaarde den raad van hun vriend Thomas, wien niemand gebrek aan warmte voor de arbeidersbelangen kan verwijten, voorloopig nog zullen opvolgen. Het gevaar van een breken der arbeidersgroep met de internationale arbeidsorganisatie schijnt op het oogenblik weer vermeden. En ook het gevaar van een andere breuk, die het vorige jaar dreigende was, is in deze October-maand te Genève voor waarschijnlijk langen tijd uit den weg geruimd. Op aandrang van de niet-Europeesche Staten, die terecht zich beklaagden over hun onvoldoende ver tegenwoordiging in den internationalen Raad van Beheer, waar zij slechts vier van de 24 zetels hadden, heeft de inter nationale Arbeidsconferentie dit jaar besloten over te gaan tot een wijziging van artikel 393 van het Vredesverdrag van Versailles, dat die samenstelling regelt. Het nieuwe artikel breidt het aantal leden van 24 uit tot 32, n.l. 16 Regeeringsgedelegeerden, 8 werk gevers- en 8 arbeiders-vertegenwoordigers. Daardoor wordt het niet alleen reeds vanzelf gemakkelijker mér gedelegeerden uit nietEuropeesche Staten te kiezen, doch bovendien heeft het gewijzigde artikel uitdrukkelijk voor geschreven, dat 6 Regeeringsvertegenwoordigers, 2 werkgevers- en 2 arbeiders-gedelegeer den niet-Europeanen moeten zijn. Door deze herziening van het Vredesverdrag, die nu nog door alle Staten, die lid van den Volkenbonds raad zijn, en in het geheel door 3/4 der Volkenbondsleden geratificeerd moet worden, is UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAYENHAÖE, TILBURG, LEEUWARDEN, OISTERWLTK, UDENHOUT, LOCHEM en BOBCÜLO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, SOEBABATA, SEMABANG, BANDOENG, MEDAN en WELTEVREDEN De koninklijke Messias waarop velen nog wachten is reeds verschenen en is al eeuwen aanwezig; het is de Japansche keizer met zijn stamboom, die tot in het duister der tijden teruggaat. Even als Japan in de Fugi Yama een berg rijk is, waarmede geen andere ter wereld vergeleken kan worden, zoo zetelt ook de Japansche keizer, gestut door de leer van het Shinto, ver boven alle aardsche machten, die aan hem ondergeschikt zijn. Ik geloof genoeg te hebben medegedeeld om althans een conclusie te mogen trekken. In het tegenwoordige Japan werken machten, bijna had ik gesproken van booze geesten, die een wapen aan het smeden zijn, waarmede ze uitbreiding van gebied-, om niet te spreken van wereldheerschappij, hopen te verkrijgen. Er zijn in den loop der negentiende en twin tigste eeuw meer zulke fatale invloeden aan het werken geweest. Ik hoef slechts te spreken van Jingoïsme, Panslavisme, Pangermanisme en ieder weet, waar ik op doel. Laten wij hopen, dat het Japansche volk bij machte is dezen opkomenden stroom in te dammen. De Europeesche geschiedenis van de laatste tien jaren geeft zoo heel veel te leeren. S. VAN PRAAG IloninklijkB MBübBltianspoit-Kaatsthappq DEGRUYTER&Co.l DEN HAAQ AMSTERDAM ARNHEM Verhuizingen per Auto-Trein het dreigende conflict tusschen Europa en nietEuropa op een allen bevredigende wijze vermeden kunnen worden. De vierde internationale arbeidsconferentie heeft zich dit jaar opzettelijk onthouden van het maken van nieuwe conventies. De achter stand in de ratificatie der conventies van 1919, 192Üen 1921 is nog zoo groot.... ik wees boven reeds hierop...., dat men algemeen van meening was, dat het aanbeveling ver diende dit jaar den voorraad op ratificatie wachtende conventies niet te vergrooten,in de hoop dat de Regeeringen en vooral de parlementen (want deze zijn nog in veel groo tere mate dan de Regeeringen aan den be staanden achterstand schuld) deze rustpooze benutten zullen, om het achterstallige werk af te doen. De Arbeidsconferende heeft daar om deze bijeenkomst vooral gebruikt voor een uitvoerige principieele discussie, die ik boven in weinige woorden trachtte weer te geven, voor een herziening van de voorschriften omtrent de samenstelling van den Raad van Beheer en voor het geven van vingerwijzingen aan de directie met betrekking tot het door het Arbeidsbureau aangevangen onderzoek inzake het emigratievraagstuk en dat der bestrijdingen voorkoming van werkeloosheid. Ongetwijfeld zullen de volgende jaren leeren, dat deze studies niet onnut zijn geweest. Wie zich rekenschap geeft van de werkelijkheid, van den toestand waarin de vroeger aange nomen conventies zich nog bevinden, zal het de Arbeidsconferentie tot een eer aanrekenen, dat zij zich ditmaal zoo in haar taak heeft weten te beperken. Het was een reculer pour mieux sauter". Moge het jaarrapport van den Directeur Albert Thomas het volgen de jaar kunnen leeren, dat deze taktiek aan de verwachtingen heeft beantwoord en moge een groot aantal tot stand gekomen ratificaties het internationale parlement voor de arbeids wetgeving in 1923 den moed geven opnieuw frisch aan den arbeid te gaan. Alle voorstan ders van maatschappelijke verbetering door gemeenschappelijke samenwerking tusschen landen en klassen, alle tegenstanders van den verbitterenden klassenstrijd zullen dezen wensen zeker deelen ! B. DE JONG VAN BEEK EN DONK JOUHAUX, lid van den Internationalen Raad van Beheer, gedelegeerde der Fransche arbeiders, een der voormannen der arbeidersgroep.