Historisch Archief 1877-1940
16 Dec. '22. No. 2373
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
VROUWEN VAN BETEEKENIS OP HET CONGRES VAN DEN INTERNATIONALEN VROUWENBOND VOOR VREDE EN VRIJHEID
TERUGBLIK OP DE CONFE
RENTIE VOOR EEN
NIEUWEN VREDE
De buitengewone conferentie, bijeenge
roepen door den Internationalen Vrouwen
bond voor Vrede en Vrijheid" en gehoudei
in den Haag van 7?O December 1.1., is
als een droom voorbijgegaan; een droom vol
beloften, die wij zouden willen vast houden,
nu het leven buiten de vergaderzaal weer
een meer alledaagse!! licht werpt op de ge
beurtenissen.
Er is over het algemeen mooi gesproken,
zoowel gedurende de zittingen van de con
ferentie als in de avondvergaderingen. Mooi
en overtuigend werden alle argumenten
aangevoerd, welke konden dienen om de
noodzakelijkheid van een nieuwen vrede,
de noodzakelijkheid ook van ontwapening
in het licht te stellen. Sprekers en spreeksters
uit alle landen vertelden ons van de nood
toestanden, waarvan geen verbetering te
wachten is, zoolang niet de grondslagen der
vredesverdragen in een meer vredelievenden
geest worden vastgesteld.
Wij wisten het alles reeds wat daar werd
gezegd; wij hebben immers reeds zoo
dikwijls gelezen hoe het in Europa gesteld is;
wij weten hoe in ons eigen kleine land geleden
wordt door de duizenden die geen bestaan
kunnen vinden, omdat alle bronnen van wel
vaart gedeeltelijk ophielden te vloeien. Met
een gevoel van onbeschrijfelijk medelijden
hebben wij de vrouwen zien komen uit de
landen, w.aM de lage valuta oorzaak is, dat
ieder, diejpnze* landsgrenzen overschrijdt in
den waren zin van het woord tot de
behoeftigen, de noodlijdenden gaat behooren.
Wij weten sedert lang, dat dit zoo is maar
daar, in die betrekkelijk kleine ruimte hebben
wij het dukfcrlijker gezien en dieper gevoeld
door de^ffefsoonlijke aanraking met degenen,
die onder dit leed gebukt gaan. Onze bewon
dering is groot voor den moed en het uit
houdingsvermogen van haar, die zelfs vier
of vijf dagen reisden om in den Haag samen
te komen met gelijk-denkenden en nieuwen
moed te putten uit gemeenschappelijk over
leg en gemeenschappelijke geestdrift voor
het doel, waarnaar aller streven is gericht.
Het samenzijn heeft de troosteloozen onder
haar bemoedigd en zij zijn van ons weggegaan
wat meer hoopvol gestemd dan toen zij kwa
men. Zij hebben weer leeren vertrouwen,
dat redding van den algemeenen ondergang
ook voor de zwaarst getroffen landen mogelijk
zal blijken, wanneer er vredesverdragen ko
men, die ,,kinderen van den vrede" zullen zijn,
zooals Dr. Oiessevein, de Hongaarsche Prelaat
het uitdrukte. De bestaande verdragen
noemde hij oorlogskinderen, die hun af
komst niet verloochenen". Zij zijn het, die
handel en industrie lam leggen en de her
leving van het internationaal vertrouwen be
lemmeren.
Dr. Oiessevein is een oude bekende voor
de pacifisten in Nederland, en tal van andere
oude bekenden hebben wij onder de afge
vaardigden teruggezien. Soms was het, alsof
het geheele congres van 1915 weer voor ons
opleefde. Frieda Perlen, Yeka Hertzka,
? Vilma Olücklich, Anita Augspurg en Lida
Heymann.... die toen den moed hadden
pacifisten te zijn, zijn leidsters van de vrouwen
vredesbeweging gebleven en het is van deze
overtuigden, dat de sterke drang is uitgegaan,
welke op dit oogenblik duizenden Duitsche,
Oostenrijksche en Hongaarsche vrouwen aan
de vredesbeweging heeft toegevoerd.
De Fransche vrouwen zijn nu meteen groote
delegatie verschenen; in 1915 ontbraken zij
evenals de Engelsche, die het land niet
konden verlaten. Slechts drie waren er toen,
terwijl er ditmaal zestig, hetzij als bezoeksters
hetzij als afgevaardigden aanwezig waren.
En ook de groote delegatie, die met Jane
Adams uit Amerika kwam was vol vuur en
belangstelling voor de besprekingen. De
zittingen van de Conferentie waren voort
durend goed bezocht en zelfs bij de extra
vergadering op Zondagmorgen kan van een
flinke opkomst gesproken worden.
Daar werd ons door ooggetuigen een indruk
gegeven van het lijden der minderheden in
verschillende deelen van het nabije Oosten,
een lijden dat ook ten deele aan de vredes
verdragen moet worden geweten,maar dat toch
eigenlijk als een der gevolgen van den oorlog
inuiimiiiimiiMim
ONZE VOGELS
We kunnen dat zoo kniis zeggen. Ook ziin
we er nog al gtootsch op, dat ongeveer drie
honderd en vijftig verschillende vogelsoorten
ons land bezoeken, sommige zeer zeiden, andere
zeer veelvuldig en allemaal mooi of interes
sant of allebei. Een kostelijk bezit met onbe
perkte mogelijkheden van vieugde en voldoe
ning en dat wij dan ook steeds beter gaan
waardecren en kennen. De zorg voor dit be
zit wordt opgedragen aan de welwillendheid
van het publiek en de onwehvillenden worden
in toom gehouden door een goede vogelwet,
die op vele plaatsen in ons hitid op zeer lof
waardige wijze door politie en justitie woidt
gehandhaafd.
Tot zoover gaat alles goed. Maar nu komen
de mateiieele belangen, de lijksdaalders
van ons menschen. Nu zijn er gelukkig veel
vogels van wie het duidelijk blijkt, dat zij de
opbiengsten van onze bosschen, akkeis'en
weiden helpen bevorderen ot dat zij van be
lang zijn voor het behoud van onze gezond
heid en van onze huisdieren. Maar er zijn
andere, die zich wel vergrijpen aan wat wij
voor ons zelf begeeren. Die worden door het
groote publiek dan schadelijk genoemd en de
wet veiscliaft de gelegenheid om zulke vogels
in bedwang te houden. Al te ijveiige leden
van het publiek willen die vogels dan meteen
maar verdelgen" en velen hunner wachten
niet eens de toestemming daaitoe af, die
verJANE ADAMS,
Amerika,
Voorzitster van het Congres
Mevr. C. RAMONDT-H1RSCHMANN,
Voorzitster van den Nederlandschcn
Vrouwenbond
Dr. HELENE STÖCKER
Duitsch!;md
Dr. ANITA AUGSPUR
Diiitschland
Madame JOUVE, Frankrijk
LYÜA HEYMANN, Duitschlaiid
Miss SWANWICK, Amerika
Miss MARSHALL, Engeland
immuun tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniMiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii: iiMMllllllllll
beschouwd moet worden.
Door alle mannen, die het woord voerden
werd de nadruk gelegd op den grooten invloed
ten goede, welke de vrouw, de moeder,
de opvoedster hebben kan in den strijd tegen
den oorlogen het organiseeren van den vrede.
Ruth Fry, de Engelsche vrouw, die slacht
offers van den oorlog geholpen heeft in alle
landen, ook in Rusland, zeide, dat de sterkste
indruk welke zij van haar reizen in die landen
heeft meegenomen deze is, dat
geweldmiddelen overal hebben gefaald en dat de redding
moet komen door een geestelijk ontwaken
der menschen.
Het is niet voldoende, heeft zij gezegd,
dat de verdragen worden veranderd; de
vrouwen moeten een kruistocht beginnen
om de wereld een ander aanzien te geven.
Het middel daartoe is het versterken van den
geest van Internationalisme en deze moet
worden aangekweekt in het kind. Want
Nationalisme is een ziekte van volwassenen ;
het kind is internationaal."
Over den invloed van de school is ook veel
gesproken en over de nieuwe strooming in
het onderwijs, die meer aan het initiatief van
het kind wil overlaten en geen heil verwacht
van straffen. Een wereld zonder dwang, door
dat zelfbedwang in iederen jeugdigen mensen
wordt aangekweekt, zon van zelf een wereld
van vrede worden.
Het zijn slechts enkele grepen uit het vele,
dat ons geboden werd, maar het zijn juist
de uitingen van die gedachten, welke ver
borgen snaren doen trillen en onbewuste
wenschen bewust maken bij de toehoorders,
het zijn de vonken, die overspringen tusschen
niensch en mensen, welke de groote waarde
geven aan deze internationale bijeen komsten.
Niet zoozeer de moties en resoluties die worden
aangenomen, maar de gedachte, die er aan
ten grondslag ligt en die menigeen mee naar
huis neemt, zijn het zaad waaruit de betere
inensch, waaruit de Nieuwe Vrede" zal
worden geboren.
H. VAN Bi: M A - - H l | M A N S
lllliiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllllllliiiiiiiiiiiliiiiiiiiimim
VRUCHTEN KOEKJES
VAN
SIPKES - HAARLEM
zijn voortreffelijk van kwaliteit
en aangenaam van smaak
BABBELTJE
KA.MEKOROOTTE EN KLEUREN.
Veel is er reeds gezegd over 't gezellig
maken van onze kamer, dat veilig nestje, waar
we met onze beste gedachten alleen zijn. Er
is veel gesproken over de harmonie der kleu
ren, onderling. Zullen we het nu, met uw
goedvinden, niet even hebben over de betee
kenis van de kamer-imichting met betrekking
tot het uitzicht en de grootte.
Ziet uw kamer op een stille, strakke straat
uit, dan zult ge bij de aankleeding van uw
heiligdom, eerder de hulp inroepen van fleui
iggebloemde cretönnes, eu vroolijke lappen,"
clan wanneer dat zelfde vertrek op een tuin
uitkijkt, die ook in den winter iets van zijn
blijde groenheid bewaart. Kijkt ge van uit uw
kamer in een bosch, dan zal de aankleeding
den rust van effen goudbruin, of fraai grijs,
door een enkelen levendigen toets verbroken,
zeer wel gedoogen. Is uw uitzicht echter een
groot grijs-steenig" plein, clan verlangt
liet vertrek, naar eene aankleeding van
warmkleurige blijmoedigheid Een kleurkeuze,
waarin b.v. groen ot violet zou overlieerschen,
waie eene vergissing. In uw kamer zet zich
om zoo te zeggen, iets voort van de stemming
der buiten aanschouwde wereld. En het is dat
stukje wereld, waarmee ge ten behoeve van
de harmonie om u Heen, rekening te houden
hebt. Een vooibeeld ! Zeker zult ge het z.g.
plak-taiel" blauw op zich zelt met als een
lüeaal-tint voor een kamer aanzien. Toch
genoten we het dezen zomer, toen v\e het in een
zomerhuisje, aan zee aantroffen, in een groole
erker-kaniei, die op de golven uitzag.
Oveidag vatte de hoog-blauwe kamer, met haar
blanke, rietlanibnzeering, het zee-gezicht,
vooibij de gouden duinen, in een lijst, die het
tafeicel buiten op zijn schoonst releveerde.
Kwamen de gloeiende ondeigaaude zon-spe
lingen aan den hemel, dan was het blauw van
wanden en gordijnen een rust voor het oog.
Van onder een rooskleurige lampekap, viel,
als 't duister werd, 't licht over onzen tafel.
En nu even iets over kamergrootte en tinten!
Een kamer op liet noorden eischt in
hoofdzaak warmte: (oranje, lood; - vooral
oranje.) Met lood zij men evenwel voorzichtig,
daar 't eenigszins lichtroovend is. In een klein,
op 't Noorden liggend vertrek brengen we dus
slechts eenige roode toetsen. Geel-, de kleur
van ,,'t geluk, en zon-aantrekkend" -zooals
de Oosterlingen zeggen, is tevens licht
weerkaatsend, en nuttig voor eene kamer, die
van huis uit slecht verlicht is. De pasteltinten,
van groen, grijs, blauw, zijn altijd oogem
nstgevers, en vomieii een fi aaien achter
grond voor mooie meubelstukken, en schilde
rijen. Mat binin, evenwel, hoe artistiek ook
in theorie, zuigt dikweit te veel licht weg, en
wordt alras gioezelig.
In veibano met de
liclitbezuinigingsmaatregelen in Amerika, weiden door een
commissie van deskundigen proeven genomen
aangaande de licht-absorbeeiende tinten, en
iets van hunne conclusié'n deelden we in 't
bovenstaande mede. Maar er is meer nog,
waarmee wellicht 't vrouwmenschje dat haar
kamer inricht haar profijt kan doen IWist ge,
dat overdrijving van een klenren-schema al
bijna even erg is, als te weinig kleur in een
kamei ? Wie kent ze niet, die kamers, niet
allerlei cretöune, en oosten che lappen
in de meest niteeuloopeiide kleuren? Is 't niet
of de omgeving u naar de keel vliegt?" Ge
zellig ziiti'n kamei? Neen, integendeel, be
nauwend. En als 't een kleine kamer [is, zal
de kamei door al die klenrcn-tapage nog
kleiner schijnen. Vermijd ook in een kleine
kamer een bloemenbeiiangsel, - en kies
steeds de versiering, in verhouding tot de
iiijinte. Oorspronkelijk niet groote
zolderkamers b.v. kunnen soms zeer gioot schijnen,
wanneer men muren en zoldering in een zelfde
lichte kleur verft, en geen afscheidingsrandje
aanbrengt, tusschen zoldeiing en wanden.
Over 't algemeen gaat de versiering-mode
meer uit naar lichte veil', (die men zoo makke
lijk /elf bij-tippen kan, als dat moet). Plinten,
deuren, kozijnen,.... allemaal willen ze zoo
ZONE)
EETKAMER . . .
SLAAPKAMER .
HEERENKAMER
525.590.
f 515.
Eigen Fabrikaat Speciale Ontwerpen
graag hun best doen, u op te vroolijken ! Wie
weinig meubelstukken heeft, houde zich aan
vroolijke kleuren, voor een deel van haar
hout-werk. Met de aanwezigheid van een
paar fleurige rieten stoelen, met cretönne
kussens, een aardig bont boekenrek, of geïm
proviseerd bnftet in kleurig hout brengt men
meer vroolijke losheid" in 't aanschijn van
een kamer, dan wanneer men zich streng
honden wil aan een donkere stijlvolheid, die
dikwijls ... .te kostbaar is, om geheel door te
voeren. In dit laatste ge vul toch doet een
kamer in haar viaag, naar cie bijbehooiende,
verlichte, maar alsnog ontbrekende meubel
stukken, zeer veel spoediger leeg en ongezellig
aan, dan een weinig gemeiibelue kamei, mei
eeiiigc goed gekozen, - niet duie tieunglieden!
Dat 'l rechte ding op de n.elite plaats be
hoort, beseft de bjwoonster van 'n klein
vertiek ot huis eerst leeht. i-iaais b.v. nimmer
een portemanteau in een kleinen hall, die net
precies een kapstok met bonten lap vei draagt.
Elk meubelstuk (hoe tiaai ook !) dal naar
vcihonding te groot is voor eene omgeving, boet
voor 't oog aan schoonheid in; en doet uw
omgeving kleiner schijnen dan /.ij is. En cl.it
nooit: want een viij-aüemund niensch alleen,
kan een goed inensch zijn, zegt Nietzschc.
iliiiiHiiiiiiiiMMimmiiiimlMiimi
iiiiiiiimiiiiiiiiiiiu
leend moet worden door burgemeesters en
commissarissen der Koningin.
Het ergst zijn natuurlijk de vogels er aan
toe, die de voorkeur schijnen te geven aan een
speciale soort van voedsel en die krijgen dan
ook een speciale groep van zeer hardnekkige
vijanden. In het bijzonder is dat het geval
met de vischeters, de reigers en de aalscholvers.
Een derde vischklant, onze" mooie ijsvogel,
had het tot een kwarteeuw geleden nog zoo
kwaad niet, maar is in het gedrang gekomen
sedert de Nederlandsche Heidemaatschappij
begonnen is met het aanleggen van visch
kweekerijen. Het spreekt van zelf, dat de
ijsvogeltjes zich aangetrokken voelen tot die
plassen, die krioelen van visch en dat zij zich
daar behoorlijk te goed doen. Onmiddellijk
slaan de vischkweekers van zich af, zij ver
schaffen zich een vergunning voor het ver
delgen" van de ijsvogels, plaatsen paaltjes
met lokaas en klemmen en zoo worden nu
stadig aan onze" ijsvogels verzwolgen door
de vischkweekerijen.
Als nu de ijsvogels bij ons even talrijk waren
als de musschen, dan kon het wel wat lijden.
Maar ze zijn tamelijk zeldzaam. In den besten
ijsvogeltijd nestelden van Vogelenzang tot
Velzen, misschien een dozijn paren, in heel
Nederland hoogstwaarschijnlijk niet meer
dan eenige honderden. Ze zijn nog al hokvast
en trekken waarschijnlijk weinig. Alleen de
jonge vogels zwerven in hun eerste jaar wat
rond en die zullen dan wel het meest hun
noodlot ontmoeten in de vischkweekerijen.
Het is dan ook zeer te vreezen, dat, indien de
vischkweekers zoo doorgaan, binnen enkele
jaren geen ijsvogel meer in ons land te zien
zal zijn op de plaatsen waar hij behoort en
waar hij de bekoorlijkheid van het landschap
op zoo bijzondere wijze verhoogt. De vier huis
houdens, die ik hier jaren lang in mijn on
middellijke omgeving kon waarnemen, zijn
alle verdwenen, zonder dat daarvoor plaat
selijk een oorzaak is te ontdekken. Wij ver
moeden, dat de oude vogels hier hun leeftijds
grens hebben bereikt en dat de jongen op hun
eersten cmme^ang door Nederland de een
of andere visdikweekerij hebben aangedaan.
De Vereeniging tot Bescherming van \ogels
heeft zich over deze zaak gewend tot e,e
Regeering, want het gaat toch niet aan, dat
een van onze grootste schatten zoo verloren
gaat. Daar is nu een heele correspondentie over
gaande, voorloopig nog zonder resultaat,
want de zaak is nog al ingewikkeld en, onder
Verzadigd (naar een toto van Want)
ons] gezegd, niemand weet er genoeg van,
om een beslissend oordeel te kunnen vellen,
letterlijk niemand, in de heele wereld niet.
Wel weten wij dat de schade door de ijs
vogels in het algemeen aan de visscheiij toe
gebracht, zoo onbeduidend is, dat tot voor
korten tijd geen enkele visscher er aan dacht
om zijn schitterenden concurrent een euvel
aan te doen. Het zii hem heusch alleen in
die vischkweekerijen en het is nog niet eens
uitgemaakt ot ook daar de ijsvogel zoo bij
zonder schadelijk optreedt. Die vogels eten
toch nog heel wat anders dan visch en daar
onder juist allerlei gedierte, dat in kweek
vijvers zeer veel schade aanricht, zooals
wateitorren en hun laiven, waiei'schot pioenen,
bootsman netjes, koker jufte is, h bellen larven.
Ook vangen ze de volwasschen schietmotten
in de lucht wat al heel mu.'i is, ook om te
zien. Liefst vangt een ijsvogel zijn pi ooi
van een zitplaats af en men kan hem aan de
vischkweekerijen dus gemakkelijk
dwarsbooinen. door ei voor te zorgen, dat hij geen zit
plaatsen vindt. Eischt het bediiji de aanwezig
heid van vootweipne aan ot in het water,
die de ijsvogel als zitplaats zon kunnen ge
bruiken, dan zou men die door een
vcrnuttige inlichting voor hem onbiuikhaar kunnen
maken.
Al de/e dingen kunnen onderzocht worden
en liet best op de vischkweekerijen zelf.
indeitijd heeft de Heidemaatschappij ook
eens een onderzoek doen instellen naar de
economische beteekenis van de icigers. Het
rapport, dat zij toen hectt uitgebracht is nog
altijd van hooge waarde. Laat zij nu ook eens
een paar jaar wijuen aai' de studie der ijs
vogels en gecHüeiide dien tijd de dieien alvast
met lust laten.
Intiisschen is alles wat \\ij te weten
kunnen kernen van belang. Ik heb daarom
in De Levende Natuui eenige viagen geplaatst,
die ik hier in hoofdzaak nog eens wil heihakn.
Laat ieciei het zijne er toe bijdragen, om de
ijsvogels te helpen aan een juiste en billijke
beoordc'c'ling en als er soms een schuldig"
moet worden uitgesproken, laat ons dan in
ieder geval de middelen vinden, om de
doodstiaf te ontgaan. Het nieuwe feit zit hem toch
niet in de ijsvogels, maai in de
vischkweekelijen.
Ziehier wat ik gaarne zou willen weten.
1. Hebben in de laatste jaien ijsvogels
in uw hum l gebloed V
2. Broeden zij er nog?
:>,. Woidcn bij u buiten den broedtijd ook
ijsvogels gezien, in welken tijd van het jaar,
in welk aantal?
4 Wat weet gij van de voeding dei ijsvogels?
5 Wat denken de visscheis in uw bnnit
er van?
O Hebt «ij bij viscluijke wateren wel eens
twee ot meer ijsvogels bij elkaar gezien?
7 Is u iets bekend van handel in ijsvogels,
levend ot dood?
8 Wal kun! gij niededeelen om; i ent de
talrijkheid van ijsvogels aan de
vischkweekeiijen?
9 Weet u ook wat er met de/.e vogels
ebeuit in vischkwvekeiijcn in het buitenland?
K). Welke middelen kunt u aanraden, om
het den ijsvogels moeilijk te maken, visch te
bemachtigen in de kwvekeiiien?
Liefst ontvang ik uw antwoorden aan het
Kantoor der Vereeniging tot Besclienning
van vogels, l leeicngraeht 200---2UJ te Am
sterdam.
_ [ \ c I ?'. T 11 i j s ^ i:
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimif minimum
Rheematiek
Blijft niet lijden Sloan's
Liniment zal l."\v pijn onmiddel
lijk tot bedaren brengen, zonder
inwrijven. Houdt tiet in gereed
heid voor Kheumatische pijnen,
Verstuikingen, Kneuzingen,
Neuralgie en alle zenuw
pijnen.
Verkrijgbaar bij alle Apothekers
en Drogisten. Pnis.f.l.
SLOANS
Liniment