30 Pee. '22. - No. 2375 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Op den Economisch e n Uitkijk Sylvesteriana Het toeval van de veertiendaagsche toer beurt voor mijne economische beschouwingen in de Groene doet mij ditmaal aan het woord zijn in het 30-December-nummer; ik denk dan pok dat geen mijner lezers verbaasd zal zijn, indien ik dezen keer alle gedachten aan deze of gene actualiteit ter zijde stel, doch op den uitkijk mijn blik laat rondgaan over het gebied dat achter ons ligt en het veld voor ons. Zoo iets is trouwens., bij het naderen van den Sylvester-avond, actueel. Nu, wat zien wij dan, als wij achterom en als wij voor ons uit blikken? Achter ons: malaise. Voor ons: een dikker mist van onzekerheid dan in voorbijgegane jaren. Da malaise, wij weten het, is ten onzent voor een deel te wijten aan invloeden, die wij niet keeren of beheerschen kunnen: aan de ontwrichting over heel de wereld, die, door den oorlog gewekt, voortduurt omdat men wel steeds over herstel praat en aan gedachtenwisselingen daarover conferenties zonder tal wijdt, maar niet handelt, klaarblijkelijk niet handelen wil in de eenig-juiste richting, die n.l. welke bepaald wordt door het sterke besef, dat boven elk gevoel van blijvende vijandschap tusschen volkeren staat het onomstootelijk feit der wezenlijke belangengemeenschap tus schen de staten. Zoolang men dit feit practisch ontkent en blijft meenen dat het nadeel van den een een voordeel voor den ander beteekent, zal.men niet, kan men niet komen toteene op lossing van de groote vraagstukken, waardoor te rugkeer tot we l vaart moge lij k wordt. En zoo lang door de vooraanstaande leiders van de Europeesche politiek die weg niet wordt ge volgd, zullen en kunnen ook wij niet tot wel vaart geraken, juist omdat ook wij in die be langengemeenschap betrokken zijn. Als klein land kunnen wij daaraan niets verande ren, moeten dit ondergaan: belangstellend den gang van zaken volgen en er het beste van hopen, meer dan dat staat niet in onze macht. Doch ander die ongunstige omstandigheden moeten wij te meer trachten het hoofd boven water te houden. Hoe dit te bereiken? Herin nert gij u dat reeds op een der eerste vande vele conferenties, op de economische" te Brussel gehouden bijeenkomst, het middel als een les voor alle volken werd aanbevolen? Hard werken en zuinig zijn. Vanzelfsprekend was dat voorschrift. Hoe anders dan daardoor kan men den achterstand inhalen en de wereld weer vooruitbrengen? Ook ons werd die les gepredikt. Ik weet niet, of wij meer dan anderen verzuimd hebben haar in praktijk te brengen, maar ik weet wel, dat wij niet naar dat voor schrift onze houding bepaald hebben. Wij meenden aanvankelijk, onder den indruk van een opleving die slechts tijdelijk kon zijn, dat wij den moeilijksten tijd te boven waren en dat wij ons weer meer dan eene weelde konden veroorloven, o.a. die van niet zuinig te zijn en van niet hard te werken. Hoe wreed is de ontgoocheling geweest! De korte boom"-periode maakte plaats voor een tijdperk, het huidige, waarin veel valt van wat vór zeer enkele jaren nog stevig scheen te staan. Gij kunt geen courant op nemen of gij neemt in de financiecle berichten allerlei verschijnselen waar van een zeer diepe depressie, die over steeds breeder terrein zich uitstrekt. En ook die uitbreiding is vanzelf sprekend, alweer door het feit der wezenlijke belangen gemeenschap van schijn baar onderling niet samenhangende organen der volkshuis houding. Ook waar het ingewikkeld spel van wederzijdsche werkingen en wisselwerkingen zich aan onzen speurzin onttrekt, gevoelen wij toch het verband, waardoor de val van het eene oorzaak wordt, dat ook het andere valt of althans gaat wankelen. En deze keten zet zich aanhoudend voort. Het is dan ook wel dieptreurig en uitermate bedenkelijk, maar allerminst verwonderlijk, dat in den huldigen tijd ten onzent zooveel kapot gaat, waarvait menigeen dacht dat het tegen strenge stooten bestand was. De stooten zijn te forsch, te hevig en te veelvuldig. Niet noodig is het, hier namen te noemen, te wijzen op frappante" gevallen ; iedereen kent ze en kan voorbeelden te over aanhalen.En het zijn niet alleen van den aanvang af zwakke instellingen, die ten offer vallen aan den over de zakenwereld loeienden orkaan. Ookhooge boomen vangen veel wind en tot voor kort welgevestigde oude huizen" schudden op hun grondvesten. Van sommige zien wij dat, van andere niet, maar wij gissen dat ook van die het bestaan toch niet meer zoo vast kan zijn als voorheen. Nu en dan openbaart zich onver wacht een bedenkelijk verschijnsel: men neemt een barst waar, men hoort kraken in een hoek, waar alles nog hecht en weldoortimmerd" scheen. Wat dan den indruk wekt, dat niets meer zeker is. En die indruk, dat algemeen gevoel van onzekerheid werktbuitengewoon verlammend, kweekt wantrouwen en twijfel. Handel, nijverheid, alle bedrijf vraagt rust, vastheid, zekerheid, eischt als levensvoor waarde zoo ongeveer alles wat juist nu ont breekt. Psychologische invloeden ten dccle, veroorzaakt door de economische verhoudin gen, welker vernietigende werking door die invloeden wordt versterkt. Zijn deze kleuren te zwart? Is dit een te somber tijd-beeld? Ik geloof het niet. Natuur lijk maak ik het, voor den goeden verstaander overbodig, voorbehoud, dat men een ken schetsing als deze niet kan beschouwen als geldend over heel de lijn. En worden nog wel zaken gedaan en ook nog wel met succes. Maar oordeelik naarmijn waarnemingen naar Gillette HETVEILI6HEIDSSO1 l BU UITNEMENDHEID IAAT 'U NIMMER IN DEN STEEK; EEN SCHEER RIEM is OVERBODIG: eu BEHOEFT OOK NIET TE WACHTEN TOT UW SCHEERMES VAN DEN BAR .EJER.BUWIENUt AANZE.TTEN,TERUGKOMT EN TOCH SCHEERT V ZICH ALTIJD ONBE RISPELIJK GLAD. ? : SNEL EN MET VEEL COMTORT i) J ' GILLETTE SAFETy RAZO 1JKEIZERSCRACHT7 wat ik hoor omtrent zaken buiten mijn ge zichtsveld, dan kan ik toch tot geen andere slotsom komen dan deze: dat veel is kapot gegaan, dat veel wankelt, dat de depressie zeer sterk is en de malaise nog zich uitbreidend en verscherpend. En als wij voor ons uit zien? Hoe zou het perspectief hoopvol kunnen zijn, waar de voorgrond zoo donker is? Is er niet, gelijk ik reeds zeide, een dikkere mist dan ooit te voren, die de toekomst onzekerder maakt dan ooit? Hebben wij dan na, door de harde lessen ons gegeven, geleerd zuinig te zijn en hard te werken? Worden wij geregeerd door krachtige mannen, die van boven af luide aan de breede kringen van ons volk in al zijn lagen het wachtwoord uitgeven, dat wij de ongunstige omstandigheden,die ons van buiten af opgelegd worden, zooveel mogelijk moeten te niet doen door forsch aanpakken, door soberheid en arbeidzaamheid in vroeger onge kende mate? Leeft een dergelijk bewustzijn in ons volk? Kan men met eenig vertrouwen op dergelijke factoren hopen, dat welhaast het ergste zal zijn geleden? Wie zou niet met mij graag een bevestigend antwoord op vragen als deze willen geven, maar wie ziet daartoe kans. En als wij niet langs dien weg tot een minder verontrustenden toestand zullen ge raken, hoe dan wel? Behoef ik nog hieraan toe te voegen, dat men mij niet moet misverstaan? Van nature behoor ik niet tot de door de Genestet gehe kelde alarmisten". Wanneer de buitenla.idsche verhoudingen zich althans niet zoo toespitsen, dat de van buiten af op ons in" werkende factoren nog slechter worden dan zij reeds zijn, zullen wij straks wel weer de lijn onzer welvaart uit dit diepe depressie-punt zich zien verheffen en, al is het dan langzaam en misschien langs vreemde cur ven", een doorgaande stijging zien vertoonen. Natuurlijk blijven er dreigingen over, die ook deze gctemp^rd-hoopvolle verwachtingen op een wellicht nog verre toekomst onvervulbaar zouden kunnen maken, wanneer die dreigende rampen metterdaad een gruwelijke werkelijk heid werden. Doch nemen wij aan, dat die ontstellende beproeving ons en met ons de rest van Europa - bespaard blijft, dan mogen wij zeggen: Nederland zal aan deze depressie niet te gronde gaan, maar te eeniger tijd, hoe dan ook, zich daaruit opbeuren. Doch niet dat is de vraag. De vraag is: in welke mate wij ons alleruiterste best zullen doen om de komst van dien beteren tijd te verhaasten. Niet alles kunnen wij daaraan doen; misschien zelfs niet heel veel, want de wereld-positie beheerschen wij niet en zij beheerscht ons voor een groot deel. Doch voorznover wij niet onze hoofden en met onze han den, door ons doen en ons laten, ieder in zijn eigen kleineren of grooteren kring kunnen meewerken aan het herstel, aan den weder opbouw van onze volkswelvaart, in die mate zijn wij allen daartoe verplicht. Elk onzer weet wel, waar voor hem persoonlijk de weg ligt en waarin juist zijn taak bestaat. De mate, waarin wij dit verzuimen, zal het tempo vertragen, waarin een betere toekomst over ons zal lichten. Men moet hierbij denken aan de massa der persoonlijke pogingen, aan het geheel totaal der stuk-voor-stuk-individueele werkzaamheden, die met haar alle den arbeid, den van zijn doel zich bewusten en daarop gerichten arbeid van heel een volk samenstellen. De vraag is niet: of wij er ooit weer bovenop zullen komen. Maar: wanneer? Hoeveel zal er nog te gronde moeten gaan, eer de lijn zich ombuigt? Hoeveel zal nog te loor gaan, dat later hersteld moet worden, maar waarvan het herstel nieuwen, zwaren arbeid vorderen zal? Hoeveel zullen wij,elk voor zich en samen, doen om van de ongunstige omstandigheden de minst ongunstige uitkomsten af te dwingen? Wat zal in dat opzicht 1923 ons brengen? Sylvesteriana.... ! SMISSAERT Voor 't bezoekuur Nerveuze blosjes op 't gelaat, zoo lig je woelend in je ledikantje, mijn kind, en wacht vol ongeduld, tot ns de zaaldeur open gaat en wordt vervuld je wijd verlangen van den lichten dag, je vragen van den bangen donk'ren nacht, je hunkeren van al de uren, die je eenzaam lag en jij me reiken zult je kleine, klamme handje, en wij weer samen zullen zitten: wang aan wang.... Ik kom ! maar ben zoo bang, dat ik niet grót zal zijn als jij, en weer me schamen moet, wanneer ik me niet blij kan toonen, doch liever schreien zou, als jij verheugd mij kust' om me te loonen voor 't verhaal, dat 'k deed van elfjes en van booze toovervrouw. Want, kindje, in je vreugd zie 'k scherper nog je leed. B E R T VAN R E E S T RDN-& MOEZELWDHEN lanal 11.0.80 pet W WIJNHANDEL DE BARBANSON Amital 51 Amsterdam. DE TWBiïSCUE BAK Amsterdam, Rotterdam, 's-8ravenhage, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Bestoft kapitaal f 35.500.000.?Reserven: circa f 12.000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEINdiCo., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembourscredieten. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Deposits. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIGINQ, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Route voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar -?ji/2% Tien dagen opzegging _ ___ p/., n Een maand vast , . l op nader overeen te komen Een maand opzegging J voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3 % ) Vanaf den dag der opZes maanden . . . 3i [ zegging wordt i % Een jaar . . . 4 ] minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen volgens overeenkomst. ONÏÏAHG- en BETAALKAS liiyn Doilinitr»! 20-22, Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging 1^ pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging l % pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAFB DEPOSIT INRICHTING, geopend : op Werkd. v.83/4V.m.tot 4'/2 uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 83/4 tot 1 2 uur. Loketten van ?2.50 per maand (? 10. per jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Assurantie kantoor Billijke premiën voor alle soorten van Verzekering. Heerengracht 124/128, Amsterdam. HYPOT«EEKBrtNK ND, H'd&m. Maatschappij voor Hypothecair Crediet In Nederland Maatschappelijk Kapitaal ( 2.000.000. Uitstaande Leeningen ...»19.312.000. Pandbrieven . 18.644.000. Resems 1.075.000. Hoofdkantoor: te 'S-0 RAVENHAOE, NAitAUbAAK IJ. Bijkantoor : te UTRECHT, BOQTHSTSAAT II. De Maatschappij stelt beschikbaar; 4è% in 5 % PANDBIIEVEK TEGEK BEUISKOE8S In tiukken «in f 1.000.-, i 500.- in f 100-, MET VEIPUCHTE IAAILIIKSCHE ITLOTilB, imyiniinde 1923. Di DlrMtlt:Mr. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUGBEN CUE. Rotten!. Hypotheekbank TOOI Mand Opgericht In 1864 Voltiakend Maatschappelijk Kapitaal f5.000.OOC Verstrekt geld op eerste hypsiheekc Voor Inl. wende men zlcb tit bet kantoor der Bank, Oed. Blerb ren 29 te R'damof tot hare Agentii n de hoofdplaatsen dei Rtjkt. DeDlr. Mr. W. v. RossEM.Mr.Tn. REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. Wij tegen 97'/;. pCt n Kollandsche Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, er. verkoopt 6",, schuldbrieven in stuk ken van ? 1UOO.?, ? 5Ü.?en ? 100.?tegen den koers van 99%. 's-GRAVENHAGE ROTTERDAM AM3TEBBAM 'R-QBA7ENHAGE Handelscrediat^m Voorschotten in Deposito' Cheque-Bekeningoa. mat rente-vergoeding Gelegenheid tot open en gesloten bewaargeving AFE DEPOSIT Levensverzekering Maatschappij flrribem Bijkantoren te Weltevreden en te Medan. Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden. Residentie Hypotheekbank Anna Paulownastraat 97. TRUSTEE'i EN ACCOUNTANTSCONTROLE Hypotheekbrieven tegen 99 % Opelachbaai- A pari nek W Jai-on* Directie: K. E. ABBINQ. D. VAN OORBT. HAARLEM 5 pCt. PANDBRIEVEN a 95 pCt. Jaarlijksche uitloting a pari van 4 pCt." Directie: .( A. E. TH. DE BYE DÓLLEMA^ ( Mr. P. FUERI SNETHLAGE. lEDEIUIDSCIIE HMJtl-lllllLTSCIUPPU Gestort Kapitaal f 80,000,000.-. Statutaire Reserve. . , , . f 19,445,211.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE. RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct opvorderbaar Ws % l maand vast ol opzegging .... 2 % 3 maanden vast ol opzegging. . . 3 % 6 3% /o 12 41/s % Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen. ANK Amsterdam Rotterdam - Almelo Arnhem ~ Delft Dordrecht Eindhoven Enschedé's-Oravenhage Groningen 's-Hertogenbosch Hilversum Leeuwarden Maastricht Nijkerk Tilburg?Utrecht Wormerveer Wijk bij Duurstede?Zaandam Volgestort Kapitaal 1 25.OOQ.OOOnRtssarwe f 5?361.7OO.-~ Effectenorders il Vreemd Bankpapiar Coupons Cheques Prolongaties 11 Buiten!. Wissels Utrechtschr Hypotheekbank $ Q Pandbrieven ruim f 34.OOO.OOO.?. De Bank stelt beschikbaar: 5'/2 pCt. Pandbrieven a 100 pCt. In stukken van fWOO.-, 15OO.- en 11OO.-, met verplichte uitloting a pari in 25 jaren Dt Directie: He. A. J. 8. VAN LIER. Mr. l». R. HOORWEG. Pandbrieven Opeischbaar na 10 jaar a pari. Standaard HypotheakbankteRottBrllin Directie: Mr. H. H. C. CASPENDIJK en I. MOSSELMAN De Bankgeeft onder controle van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantooi 5% Pandbr. tegen 95% en voor zoolang de beperkte voorraad strekt 6% Pand brieven uit tegen 101%.