Historisch Archief 1877-1940
10 Febr. '23. - No. 2381
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Op den Economischer) Uitkijk
Nijverheid en overheid, II (Slot).
Bescherming: bijzonder gunstbetoon van
overheidswege, dus onbillijk, omdat daarbij
de overheid bijzondere belangen boven het
algemeen belang stelt. Zoo ver waren wij
laatst. Het is misschien nog wel goed,
eens te zeggen, waarin dit bijzonder gunst
betoon is gelegen, waarom daarbij het bijzon
der belang boven het algemeene wordt gesteld.
Laat mij nu vóór alles practisch" rede
neeren. Men heeft ook op de
middenstandsvergadering den verdediger van het
vrijhandelsbeginsel het gewone verwijt van
doctrinarisme en getheoretiseer niet bespaard. Ik
grijp dan dus nu de zaak van den
zuiverstpractischen kant.
Men verlangt invoer-verbod of voor 't
minst invoerbelemmering. Waartoe? Tot
steun van de vaderlandsche nijverheid (b.v.
confectie). Deze moet dus worden gesterkt,
beschermd in den voor haar te zwaren con
currentiestrijd b.v. tegen Duitsche goederen.
Men oordeelt, dat invoer-belemmering een
daartoe geschikt middel zal zijn. Hoe zal dat
middel dan moeten werken om het begeerde
doel te bereiken? Er wordt hier door ons,
Nederlanders, bij voorkeur goedkoope Duit
sche confectie gekocht en wij versmaden de
duurdere Nederlandsche goederen. Het be
zwaar voor onze nijverheid is dus gelegen in
het prijsverschil. Dat bezwaar is alleen te
ondervangen door dat prijsverschil op te
heffen. Maak het Duitsche goed hier te lande
even duur a! het Hollandsche (liefst nog duur
der) en alle reden voor de voorkeur van den
Hollandschen verbruiker valt weg. Dan
vinden onze fabrieken weer afzet voor haar
voortbrengselen; de werkloosheid verdwijnt,
de welvaart herleeft, do ondernemingen
rendeeren weer, enz.
Het is, dunkt mij, niet mogelijk, een ande
ren gedachtengang dan dezen te onderstellen
bij hen, die invoer-belemmeringen bepleiten.
Ik zeg niet, dat zij deze consequenties altijd
zoo scherp en zoo duidelijk trekken als ik
hierboven deed; zij nemen die veeleer stil
zwijgend aan als de vanzelf sprekende ge
volgen der door hen verdedigde maatregelen.
Zij stellen een doel en zij noemen een daartoe
strekkend middel en ik kan niet inzien, hoe
dat middel tot bereiking van dat doel deug
delijk zou zijn, wanneer het niet werkte gelijk
ik hierboven aangaf.
Ik voor mij geloof ook, dat het zoo werken
zou. En ik geloof ook, dat de zaken in onze
confectie-nijverheid er dan beter voor zouden
staan. Men zou er zeker op vooruitgaan en
er een heel stuk mee gebaat zijn. Doch als
dit alles zoo is, dan moeten wij het er, dunkt
mij, ook daarover eens zijn: dat wij, verbrui
kers, hier geen goedkoopere Duitsche confectie
meer zouden kunnen koopen, maar Hollandsch
goed tegen den (Iaat mij zeggen) kostenden
prijs" of Duitsch goed tegen dienzelfden
prijs. Was dat laatste niet het geval, bleef dat
Duitsche goed op den ouden, lagen prijs, dan
had het middel gefaald, dan was de bescher
ming" een hersenschim en dan zou het met
onze nijverheid ook niet betergaan. Neen, het
moet uit zijn met de koopjes"; daar is het
om te doen !
Nu weet ik wel, dat door voorstanders van
invoerbelemmering wordt gezegd: door de
wederzijdsche mededinging van de
(inlandsche) fabrikanten zullen de prijzen niet stijgen.
Maar ik weet ook, wat men te denken heeft
van een prijs-drukkende werking van weder
zijdsche concurrentie in beschermende landen
achter den tariefmuur. En, van practische
gezichtspunten gesproken, op dit stuk is er
wel zoowat eenige ervaring in protectionisti
sche Rijken.
Laat ons dus de zaken zien, zooals zij zijn,
zooals zij zullen zijn. Wij zullen voor de door
invoerbelemmering beschermde goederen den
"Nederlandschen kostprijs moeten betalen.
Daar is het om te doen en dat doel zal ook
worden bereikt. Deze staat van zaken zal
dan heel welkom zijn aan hen, wier belangen
rechtstreeks zijn verbonden aan de fabricage
van die goederen. Maar aan anderen"? Die
anderen zullen gezamenlijk het profijt be
talen, dat de wetgever den beschermden
fabrikanten toekent.
En nu rijst de vraag: of dit te achten is
overeenkomstig het algemeen belang te zijn?
Een ruimere vraag is: of men, laat ons zeggen
aan alle belastingbetalende burgers den last
zou mogen opleggen mede te werken tot in
standhouding van een of anderen nijverheids
tak door bijdragen uit de publieke middelen?
Ik zou mij kunnen denken, dat het voortbe
staan van dezen of genen nijverheidstak in
ons land werd gerekend een zaak van alge
meen belang te zijn, zoodat men offers uit
de schatkist tot dat doel rechtmatig en ge
rechtvaardigd vond.
Indien het gold een tijdelijke bedreiging
van eene industrie, welker ondergang een
publieke ramp zou zijn, dan kan men zich
voorstellen dat met aller instemming de fiscus
geld beschikbaar stelde om dien ondergang te
verhoeden: de fabrieken zouden dan allicht
gesloten moeten worden, maar men zou het
tenietgaan der zaak" door steun of subsidie
kunnen voorkomen en den arbeiders zou men
een werkloosheids-uitkeering kunnen toe
kennen, alles tot tijd en wijle de bedreiging
week en de zaken weer aan zichzelf konden
worden overgelaten. Iedereen gevoelt wel,
JAC. URLUS
HAVANA 18 Ct. SI6AAR bJJ
HATTINÜCo Jembrandtpl. Umstelslr,
iiiiiiiiiiitiiimimiiiiiiimiiiiiii niniiiiiiiiiii
dat tegen zoodanige kunstmatige, al was het
dan tijdelijke, instandhouding van een indu
strie een en ander zou zijn in te brengen....
Maar de eerstgestelde vraag is beperkter.
Is een algemeen belang betrokken bij de be
staansmogelijkheid, ook in moeilijke tijden,
van b.v. confectie-fabrieken? Wij wenschen
allen, dat in Nederland óók de fabrieksnijver
heid een bron van volkswelvaart zij, maar wij
weten ook uit de geschiedenis, dat onze
fabrieksnijverheid haar ups" en downs"
heeft gekend, ik bedoel niet: tijdperken van
algemeenen vooruitgang of teruggang onzer
industrie in het algemeen, maar tijden,
waarin deze nijverheidstak bloeide, gene zijn
hoogtepunt bereikt had, een andere ten val
nijgde, een vierde verdween. Een staag wisse
lend beeld, waarvan de eigenaardige trekken
op zeker tijdstip worden bepaald door heel
een samenstel van factoren: vooruitgang van
techniek, vraag-en-aanbod, gewijzigde be
hoefte, mode, concurrentie binnen of buiten de
landsgrenzen, algemeene conjunctuur-invloe
den, bemoeilijking door den wetgever, ver
dringing van het product door een gansch
ander, voorkeur,voor surrogaten, enz. Onder al
die wisselingen blijft de nijverheid ten onzent in
stand niet alleen, doch breidde zich uit, won
in kracht en beteekenis. Wat uit eigen kracht
niet staande kon blijven in ons
vrijhandclsland, dat viel en daarvoor schoot weer wat
anders op. Onze (tarief-) wetgever greep niet
in (sinds het midden der vorige eeuw); onze
wetgever zag toe, schiep algemeene gunstige
ontwikkelingsvoorwaarden, bereidde den
bodem, doch mengde zich niet in den strijd om
den survival of the fittest". Hij beschouwde
het als een zaak van algemeen belang, dat hier
nijverheid zou kunnen gedijen, niet: dat nu
juist deze of gene nijverheidstak zou kunnen
bestaan en ook onder tegenspoed zou kunnen
blijven bestaan.
En tlians is er een. thans zijn er eenige
nijverheidstakken in het gedrang geraakt.
Moeten wij die handhaven? Het klinkt hard,
te zeggen: wat niet kan blijven staan, moet
maar vallen; wij steken er geen vinger naar
uit. Maar --?keeren wij tot den bij uitstek
practischen kant der zaak terug: wat zou het
beduiden, als wij den vinger uitstaken, gelijk
van ons wordt verlangd? Om bij het gekozen
voorbeeld te blijven: dat alle Nederlandsche
verbruikers van de beschermde
confectiegoederen die tegen den Nederlandschen kost
prijs zouden moeten koopen. En nog eens: is
dit een algemeen" belang?
Welvaart is, dunkt mij, ongeveer zoo te
omschrijven: dat zooveel mogelijk lieden
ieder met een minimum offer hunnerzijds
daarvoor de maximale vervulling van hunne
behoeften kunnen verkrijgen. Dit nu is alleen
bereikbaar, als wij die goederen voortbrengen,
die wij goedkooper dan een ander produceeren
kunnen en waarvoor wij dus op de markt den
besten prijs kunnen bedingen, terwijl wij voor
dien prijs van onzen arbeid koopen wat van
elders ons het goedkoopst kan worden aange
boden. Doch dit alles is alleen bij open grens
te bereiken. Gaan wij dezen of genen nijver
heidstak beschermen, dan houden wij hier te
lande fabricage in stand van goederen, die
wij elders voor minder prijs verkrijgen kunnen
en wij handhaven een dure fabricage.
Ziedaar het bijzonder gunstbetoon; ziedaar
de bevordering van het bijzondere belang
(dat van den beschermden nijverheidstak)
en ziedaar de botsing met het algemeen be
lang. Want dit laatste' wordt door dure
fabricage benadeeld.
Nu zegge men niet, dat dit alles zoo erg
niet is, want dat het hierbij alleen te doen is
om steun aan zeer enkele nijverheidstak
ken en een tijdelijke tegemoetkoming.
Voorloopig hoort men de luidste klachten uit
den hoek der sigaren-, der confectie- en der
schoennijverheid. Hebben die eenmaal den
verlangden steun ontvangen, dan zal men zien
hoezeer de begeerigheid van anderen daardoor
opgewekt wordt en hoe luide klachten uit
Levensverzekering Maatschappij
H A A R L B M"
Wllsonsplelo 11
DE VOORDBELIOSTE TARIEVEN
andere hoeken opklinken. Tijdelijke tege
moetkoming? Tot hoelang? Leert dan niet de
praktijk der handelspolitiek hoe uiterst be
zwaarlijk het valt, eenmaal verleende be
scherming weer te verminderen of af te schaf
fen? De nijverheid richt zich aanstonds op
den haar verleenden steun; dreigt die weg te
vallen, dan ontzinkt haar de grondslag, waarop
ze haar bedrijf heeft gevestigd.
De pers verspreidde onlangs geruchten over
steun-maatregelen, die de Regeering ten aan
zien van enkele industrieën zou toepassen.
Men behoort meer daarvan te weten, om een
oordeel daarover te vellen. Maar moge de
Regeering toch voorzichtig zijn en indachtig
blijven aan de beteekenisvolle verklaring"
(gelijk ik haar in het No. van 16 December
noemde), welke Minister de Geer over het
bedenkelijke van bescherming aflegde.
SMISSAERT
IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllMIIII
Gillette
BU UITNEMENDHEID
CEN.Gtllctte'SAfETrRAZOH IAAT
l V NIMMER IN DEN STEEK; EEN
SCHEERRIEM is OVERBODIG; eu BEHOEFT
OOK NIET TE WACHTEN TOT UW
; SCHEERMES VAN DEN
CAR.BIER, BIJ WICN V MET
AANZtTTEN.TERtGKONT
DU TOOI SCHEERT V
ZICH ALTIJD ONBC
RISPELUK6IAP.
SNEL EN MET VEEL
conronr
GILLETTE SAFCfY RAZO
AMSTERDAM
lllllHllllllllllilliilllillllilllllllltiliiiiiiiillllllllllllllllllllilllinillllllii uiiiitiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiimiiiiiii
Miiiiiiiiiiifliiiiii'iiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii
K TWERTSCflE BAIIK
Amsterdam, Rotterdam, 's-8ravenhag«, Bordmht, tftwht, Zaandam.
Bistort kapitaal f 35.500.000.?RMOTM: circa f 12.000.000.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56 Threadneedlestreet London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding.
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bultenl., Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rembourscredieten.
In en Verkoop Effecten.
Bewaring van Waarden. Safe Depuslts.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling
CREDIETVEREENIQINQ, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
of andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S
Direct opvorderbaar ____-_?._ _ n/2%
Tien dagen opzegging !3/4
Een maand vast , . l op nader overeen te komen
Een maand opzegging ? voorwaarden.
Drie maanden opzegging. . . 3 % | Vanaf den dag der
opZes maanden . . . 3i [ zegging wordt i %
Een Jaar ... 4 J minder rente vergoed.
Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen
volgens overeenkomst.
OHTVASG- 811BSTAALKAS
Kiiun Doilinilr»! 20-22, inslinJam
^
Renteverg. voor gelden a deposito
met l dag opzegging 1^ pCt.
Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l % pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAFK DKPOS1T INRICHTDfe,
geopend:
op Werkd. v.83/4V.m.tot 41/* uurn.m.
op Zaterdagen en
Beursvacantiedagen des morgens v. 83/j tot 12 uur
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hooger te huur
voor bij de Directie bekende of
geintroduceerde personen.
J.
Assurantiekantoor
Heerengraótt 124/128
Amsterdam.
Telefoon N. 339.
Verzekering van
kunstYOorwerpen
tegen alle schade.
Billijke pmniën
Maatschappij voor Hypothecair Credlet In Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 1.000.000.
Uitstaande Leeningen ... 19.3U.OOO.
Pandbrieven . 18.644.000.
Reserves 1.075.000.
HottdkMtoor: te 'S-Q RAVENHAOE, NftiiAUkAAi U.
Bijkantooi: te UTRECHT, BOOTHITRAAT II.
De Maatschappij stelt beschikbaar!
4*% m 5% PMDBIIEVEN TEEEI BEURSKOEIS In ttukkin vin f 1.000.-,
f 500.- H f 100.-, HET VEIPLICHTE UAILUKSGHE UITLOTI», iin«in|inde 1923.
Dl Directie Hr. O, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUBBEH GATE.
HYPOTüEEKBrtNK
tegen 971/* pCt.
Verplichte jaaplyKschc
Hottird. HjpQtfiaakbank 1001 Madam!
Opgericht in 1864
Voltitkend Maatschappelijk Kagltnl f5.000.00t
Verstrekt geld op eerste hypo
theek. Voor inl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Ged. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Rijks.
De Dir. Mr.W.v.RossuM, Mr. TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
lEgEIUtlDSCHE UIKL-IUntUffll
Gestort Kapitaal ..... f 80,OQQ,000.?.
Statutaire Reserre ..... f 19,445,211.?.
Buitengewone Reterre ... f 22,660,000.?.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE.
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
Direct opvorderbaar ..... .
l maand vast ot opzegging ..
3 maanden vast oi opzegging.
6 » » it ii ?
12
. 2 %
3 %
3Vs %
4Vi %
Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen.
Abonneert u op DE VROUW EN HAAR
Geïllustreerd Maandblad onder Redactie
van Mej. E. M. ROBGE.
Prijs par Jaargang f 10,?fr. p. post f 10,76
Proefnummer hij do uitgever* VAH HOL*EM* A WAREHOORF, AMSTERDAM
Residentie Hypotheekbank
's-GRAVEHHAGE Anna Paulownastraat 97.
TRUSTEE'» EN ACCOUNTANTSCONTROLE
5'/20/o Hypotheekbrieven tegen 99 %
Oael*chaaar a pari na W Jaren*
Directie: K. E. ABBINO. D. VAN OORBT.
DE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 10.?per jaar.
Utrechtse!» Hypotheekbank
UTRECHT
Pandbrlovon ruim f 34.OOO.OOO.?.
De Bank stelt beschikbaar:
512 pCt. Pandbrieven a 100 pCt.
In stukken van 11OOQ.-, fSOO.- en flOO.-f
met verplichte uitloting a pari in 25 jaren
De Dlitotli:
?t. A. J. I. VAK LIER. Mf. 9. R. HOORWEG.
INCASSO-BANK
Amsterdam Rotterdam Almelo Arnhem?Delft Dordrecht
Eindhoven Enschedé's-Gravenhage Groningen
's-Hertogenbosch Hilversum Leeuwarden Maastricht Nijkerk
Tilburg Utrecht Wormerveer Wijk bij Duurstede?Zaandam
Volgostort Kapitaal f 25.OOO.OOO.-~
f
5.361.7OO.Vreemd Bankpapier
Cheques
Buiten). Wissels
Effectenorders
Coupons
Prolongaties
Levensverzekering Maatschappij
Hypotheekbank voor Amerika
's-GRAVENHAGE
6 Pandbrieven
Opeischbaar na 10 jaar & pari,
Bijkantoren te Weltevreden eu te Medan.
Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden.
HAARLEM
5 pCt. PANDBRIEVEN a 95 pCt.
Jaarlijksche uitloting a pari van 4 pCt."
A- E- TH- DE BYËDÓLLEMAN
SNETHLAGE.
De Koilandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
De Bank verstrekt gelden tot
elk bedrag met een minimum van
f 1000.?op zakelijk onderpand
en onder borgtocht, met in
pandgeving eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en
verkoopt 6% schuldbrieven in stuk
ken van ? 1000.?, ? 500.?en
? 100.?tegen den koers van 99%.
Standaard Hypotheekbank
te ROTTERDAM
Directie:
Mr.H. H.C. CASTBNDIJK en
I. MOSSELMAN
De Bankgeeft onder controle
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantooi
5% Pandbr. tegen 95%.
ROTTERDAM AMSTERDAM]
's-GBAVENHAGE
KAPITAALen RESERVEH f 111,000,000
Handelscredieten
Voorschotten in Bekening Courant
Deposito's
Cheque-Rekening met rente-vergoeding
Gelegenheid tot open engeslotenbewaargeving
SAFE DBPOSIT
Illustrattednik-papler vm de Firma C O. A, CORVEY, Keizersflracht 255, Amsterdam, Tel. H 1202 en 555