Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
10 Maart. '23. - No. 2385
RIJM-KRONYCK
TJIT HET
HST T J" IEJ
EENfcVERPLETTEREND OORDEEL
Steeds opnieuw bewonderen wij in
uwe auteurs, in het bijzonder in Selma
Lagerslöf, den drang naar het fan
tastische, dien wij in onze litteratuur ten
eenen male missen".
De Burgemeester van Amsterdam
tot
den Koning van Zweden.
Er gaatjeen rilling door het land
der letterkundige Titanen,
en tijdschrift, weekblad en courant
weerklinken van de wrake, want
besmeurd, onwaardig-aangerand,
baadt onze Muze in haar tranen
Een magistraat, een ambtenaar,
nog wel een ambtenaar in functie
heeft het in koelen moed bestaan
de Muze voor het hoofd te slaan
Zoo'n man wiens competenties gaan
niet verder dan de interpunctie !
Wanneer hij thuis visite krijgt,
die hij op z'n gemak wil stellen,
dan is de Vlugt misschien geneigd
om van zijn kroost, dat ernstig zwijgt
wellicht met (strengen straf bedreigd)
een hoop on-aardigs te vertellen
J.S.MEUWSEN, Hofl A'DAü-R'DAH-DiN HAAI
DB BESTE HOEDEN IN HOLLAND
Dat is de drang van den fantast
die om een goeden vriend te eeren
of wel een hooggeplaatsten gast
onwaarheid op onwaarheid tast....
want voor visite is 't gepast
zijn eigen boeltje te kleineeren....
Men overbluft z'n gasten niet,
met al z'n goed en al z'n gaven,
bescheiden menschen klagen: Piet
past tot ons aller groot verdriet
niet erg goed op, maar O, uw Jet!
Dat is zóó'n knappe, beste, brave i
De gast knikt, lachende, van ja
op die verholen hulde-zangen
Hij sust van köm-köm, of tui-na.
maar hij vertelt toch zelf, daarna,
van 't prachtige rapport van Ka,
en vindt, dat z'em charmant ontvangen.
Zóó gaat het in een huisgezin
met burger-eerbetoon en gratie,
maar, wérkelijk, het past niet in
een speech tot Vorst of Koningin,
dit is een blijk van burger-zin,
maar niet van fierheid op zijn Natie !
M i; i. i s S T o K K
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiittiiiiimitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiifminimin: aiiimiiitiiiiiiiiiiiimii tuin i
mmiiiiniiiim
miiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiHiiiimiiiiiMiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiMiiiiii
TENTOONSTELLING VOOR LETTERKUNDE TE 's-GRAVENHAGE
Met teekeningen voor ,,De Amsterdammer" door O. Roland.
Zooals men weet zal, ter gelegenheid van
het a.s. 25-jarig regeeringsjubileum van H.M.
de Koningin eeneTentoonstelling voor (van?)
Letterkunde gehouden worden te
's-Qravenhage.
Dezer dagen kwam de voorbereidingscom
missie van de tentoonstelling aan een
eenvoudigen maaltijd bijeen in de Nieuwe- of Litte
raire Sociëteit op het Plein, om het een en
ander te bespreken. Het lijkt ons de moeite
waard omtrent deze vergadering eeni'ge
mededeelingen te doen.
De heer L. Simons, die als voorzitter
fungeerde, verklaarde in zijn openings-woord,
dat wel heel weinig dingen zóó geschikt zijn
om bij te dragen tot de algemeene feest
vreugde bij het a.s. regeeringsjubileum als
juist eene Tentoonstelling voor Letterkunde.
Ondergroote instemming der vergadering zette
spr. uiteen, dat dit nu letterlijk déwijze van
f eestviering was; zelfs bij volksfeesten als
bijv. St. Nicolaas komt de letterkundige zin
van ons volk sterk naar voren in de etalages
van banket-letter-bakkers en chocoladewin
kels (applaus).Spr. wilde persoonlijk voorgaan
in het streven om deze jubileumstentoon
stelling tot een groot succes te maken, en
stelde, als bijzonder attractief curiosum, be
schikbaar het eenige boek van
wereldvermaardheid, dat nog niet in de wereldbibliotheek
was opgenomen (geroep van: hó-hö).
Hierop vroeg Mevrouw A. van Antal
Opzoomer het woord om, op enthousiasten
toon, mede te deelen, dat zij en Mej. Annie
Salomons besloten hadden voor deze natio
nale gelegenheid elk drie kroontjespennen te
willen exposeeren in eene vitrine. Onder
daverend applaus der aanwezigen voegde
zij er nog aan toe, dat met n dier
kroontjespennen de proeven van Ada-Gerlo in tweede
revisie gecorrigeerd waren.
Vervolgens kreeg de heer D. Hans het
woord. Spr. deelde mede tot zijn leedwezen
te moeten verklaren, dat hij geen
kroontjespennen ter beschikking had, maar, daaren
tegen gaarne ter expositie zou afstaan de
Royal-schrijfmachine waarop hij eenige zij
ner belangrijkste sportverslagen in de Tele
graaf getikt had, o.a. dat van een voetbal
wedstrijd waarbij een vertegenwoordiger van
Z.K.H, den Prins der Nederlanden aanwezig
had willen zijn, indien deze niet op het
laatste oogenblik verhinderd geweest ware.
Louis Couperus op de vleugelen der phantaisie
Vitrine niet schoenen
Daarna stelde de heer Wouter Niihoff voor
om op de tentoonstelling eenige ge-organi
seerde letterkund gen ,,in vol bedrijf" te
vertoonen, (zooals men b.v. wel eens op
wereldtentoonstellingen Arabische Potten
bakkers e.d. in hun bedrijf mag gadeslaan)
bijvoorbeeld den heer Frits Lapidoth,
die, op een kleine verhevenheid, onder
een smaakvolle palmenversiering, gegarneerd
met draperieën in de nationale kleuren, een
boek van Mevr. van Rhijn-Naeff zit te
critiseeren aan een schrijftafel. Spreker meent
dat dit een bijzondere attractie zou vormen.
Mevrouw van Rhijn-Naeff verzet zich hier
tegen ten sterkste, en de heer Frits Lapidoth
deelt verontwaardigd mede, dat hij zich voor
dergelijke dingen niet beschikbaar wenscht te
stellen.
De heer K- L. J. Alberdink Thijm, maakt
een einde aan het tumult door te verklaren
dat het ,,hier niet gaat om" een
letterkundetentoonstelling in den gewonen zin maar dat
wij te doen hebben met een gebeurtenis die
geheel in het teeken" moet staan (gemompel:
Charivarius versus van Deyssel!!) van dien
nationalen feestdag tot wiens opluistering zij
te dienen heeft.
Hij wil de vergadering den weg wijzen in
de richting waarin hare bemoeiingen zich te
bewegen hebben, en zet vóór zich op tafel
een paar schoenen, waarin hij, indertijd, de
begrafenis van Koning Willem III heeft
gadegeslagen (gejuich).
Deze mededeeling geeft Prof. Blok aanlei
ding om onmiddellijk ter beschikking te
stellen een zwarte gekïeede jas die hij gedragen
heeft bij het onderwijs van H.M. de Koningin
in de geschiedenis (applaus).
Besloten wordt de schoenen van den heer
Alberdink Thijm te laten zolen en hakken,
en de gekïeede jas van Prof. Blok te laten
keeren (alles op kostenvanhetcomité),omdeze
waardiglijk- in een vitrine te kunnen ten
toonstellen.
Daarna verkrijgt Prof.Kernkamp het woord.
Ontwerp voor een stand op de
Hij begint met te verklaren, dat hij met
sympathie vernomen heeft, dat reeds ver
schillende curiosa, waaronder kleedingstukken
en gebruiksvoorwerpen van historische
beteekenis, ter beschikking zijn gesteld. Hij
heeft zich echter afgevraagd of men niet
beter deed reeds thans de verschillende
onderafdeelingen te classit'iceeren.Spr. meent, dat het
geheel een eenigszins da-da-istischen indruk
dreigt te maken, wanneer men zulks niet tijdig
doet! Zoo zou men bijvoorbeeld een belang
rijke afdeeling kunnen wijden aan de tien of
twaalf officieele en olficieuse gedenkboeken
die bij deze gelegenheid zullen verschijnen.
Ook zou men, zonder veel bezwaar of kosten,
aan verschillende bibliotheken werken kunnen
ontleenen die verband houden met dit jubi
leum.
Een groot tumult maakt de rest van deze
rede onverstaanbaar. Het wordt veroorzaakt
door de heeren Is. !viierido en Frans van
Erlevoort, die druk gesticuleerend in de deurope
ning staan. Wanneer zij zich eindelijk ver
staanbaar kunnen maken, blijkt dat zij pro
testeeren tegen het feit, dat zij niet in het
comitézijn opgenomen.
De heer Johan de Meester tracht hen te
kalmeeren, maar zij lezen een manifest voor,
waaruit blijkt, dat zij, mede namens
Barbarossa, protest aanteekenen tegen hunne uit
sluiting. Zij wenschen een vitrine voor hun
werken, en indien men hun die weige
ren mocht, zullen de Telegraaf en Het
Leven deze quaestie geïllustreerd aan
de kaak stellen.
Dit is het sein van een algemeen
tumult.
Boven alles uit hoort men de stem
van dr. erard Brom, die telkens roept:
D'r uit d'r uit! d'r uit met
die lui!"
Wanneer de vergadering weer voort
gezet kan worden vervolgt Prof.
Kernkamp zijn rede. Hij ziet in het recente
incident het bewijs, dat er een groot
gevaar ligt in afwijking van een vaste
lijn. Wanneer men de boeken: Manus
Peet, Het Erotische Vierkant en het
dagboek van een
Arn';>|*> sterdammer een plaats
v ;?,-,',. geeft, is een gevaarlijk
'''' precedent geschapen.
De heer Felix Rutten
stelt voor van het
geheele plan af te zien en
een gecostumeerde op
tocht van letterkundigen
te houden: Prof.
Kernkamp zou bijv. een groen
jagerskostuum kunnen
dragen, Johan de Mees
ter - in travesti als
Geertje, Louis Couperus
als Alexander de Groote,
Henri Borel als het
Jongetje, Frederik van
Eeden als de kleine
Johannes, Is. Querido als
Mooie Karel, Heyermans
als Kniertje, Hans
Mar
i.s. tentoonstelling tin fj?w°on' als, y??'
6 geval, Augusta de Witt
als nachtwaker (bij een brug), Herman
Robbers als Annie de Boogh.D. Hans in een
voetbalbroekje, dr. Jan Walch als Franciscus
van Assisi, enz. enz. enz.
Is Querido als Mooie Karel
een vroolijk gezicht een 2-cts sigaar rooken.
Bij de rondvraag blijkt dat er oneenigheid is
ontstaan tusschen Annie Salomons en Mevrouw
van Rliiin-Naeff over de hoeden, die ze bij de
opening der tentoonstelling zullen
opzetten.
De voorzitter stelt wegens het
vergevorderde uur voor, dit
punt op de agenda van de vol
gende vergadering over te bren
gen.^
Hij deelt mede dat er in de
110 jaren waarop de Tentoon-.
stelling betrekking zal hebben
(50008750001 kubieke meters
boeken geschreven zijn, en moe
digt de leden aan inmiddels eens
uit te zien naar een geschikte
localiteit waar de collectie op
waardige wijze tentoongesteld kan
worden (geroep van: De
Oudemanlniispoort - Het
CcntruulStatidii Ue laurbeiirsi>i'b(iin\'en).
M'r; LIS S r o K E
Op Hoop van Zegen.
De tuist tusschen Top Naeff en Annie Salomons
Spreker meent, dat zulks mér in den stijl
der feestviering zal zijn, dan een
boekententoonstelling. Bovendien zou er een
zegewagen kunnen zijn van gesteunde kunstenaars
met twaalf bekende uitgevers als
slippendragersen den Ministervan Onderwijs,Kunsten
en Wetenschappen als aanspreker.
Spr. meent, dat zulk een arrangement een
vroolijker karakter zal dragen en meer in over
eenstemming zal zijn met de werkelijkheid.
Hen spreker vraagt of er wel vrij entree zal
zijn voor letterkundigen. De meesten zullen
een entreegeld niet kunnen opbrengen.
De voorzitter deelt mede, dat de heer Her
man Robbers als voorz. der vereeniging van
letterkundigen persoonlijk in de kassa aan
wezig zal zijn om te beslissen over al-of-niet
gratis toelating. Hij doet voorlezing van een
ingekomen schrijven van den heer Louis Cou
perus die aanbiedt eenige scènes uit het leven
van een letterkundige voor het publiek te
vertoonen, o.a. biedt hij aan in een
rosemarmeren bad plaats te nemen, gevuld met
Birkenwasser, en zich vervolgens af te drogen
in een hermelijnen mantel, eveneens voor het
publiek.
Met instemming wordt hiervan kennis
genomen.
Een anoniem letterkundige zal op zijn
beurt voor het publiek droog brood eten en met
iiiiiiiliniitiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
ilIN- 4 mWIJNEN lanal 11.0.80 p» U
WIJNHANGEL DE BARBANSON Amsfel 51
Amsterdam.
Typ. Amst; Boek- en Steendrnkkerij, voorheen Ellerman, H arm s & Co.