l O \\AVI. ;23. - No. 2385 DE \MSTERDA U\ER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND T tekening voor óe Amsterdammer" van Joh. Braakcnsiek Naar Doorn ?" ,,Neeneenee. Da's 'n grap!" GHARIVARIA Hier werd Koning Gustaaf aan den commandeerenden officier voorge steld." (Hbl.) Die zich, ongetwijfeld, eenige oogenblikken minzaam met Z. M. heeft onderhouden. in staat om binnen korten tijd met succes den bezem te hanteeren " (Economist) Niet algemeen bekende bijzonderheden om trent het vorstelijk bezoek Toen de vorstelijke personen reeds binnen het gebouw waren, hebben zij zich blijkbaar nog wat ongepaster gedragen, zoodat de bereden politie zich met hen moest bezig houden. Ook de gummistok kwam met hen in aanraking." (N. R. C.) Daarna kwam het gala-rijtuig, met de zes paarden a la daumont bespan nen, bereden door twee op-gezette postillons." (Hbl.) De oorlog der toekomst zal ver schrikkelijk zijn en onmeedoogenloos." (N. R. C.) Het laatste geeft weer moed. De nominatief-accusatief constructie Deze rede heeft geen plaats meer kunnen vinden in ons avondblad en zal men elders in dit nummer aan treffen." (N. R. C.) ,,De horloges liet hij door een vriend verkoopen en brachten / 187 op." (Hbl.) De lange slag ,,Dat het hemd reeds vroeger geluk kon aanbrengen, zal u bekend zijn. Isabella van Castiliëzou het in den slag bij Nieuwpoort vier jaren achter een gedragen hebben." (O. H. C.) punten !). De D u i t s c h e (Duitschlands) deelname (hu !) aan vliegwedstrijden". De Fransche (Frankrijks) wensch -tot de Roerbezetting" (even ter zijde: voelt men niet zoo iets als roering bij het slikken van deze laatste taalbraakdosis?). De geallieerde sphulden aan Amerika" (de schulden der Geallieerden). Bij dit laatste voorbeeld ziet men toch, naar ik verwacht, den onzin zonder mankeeren in. Het kan toch niet anders beduiden dan saamgevoegde, vereenigde" schulden. Maar het eenige, dat het kan beduiden, beduidt het niet. Niet met opzet dan, maar uit slordigheid en overijling geven de journalisten ons raadseltjes op, telkens met een slag in het gelaat der Nederlandsche taal. Een historicus van naam heeft hier ook gezondigd. Hij schreef een heel goed geschiede nisboek, maar gaf het den verkeerden titel Leerboek der Nederlandsche ge schiedenis". Daar hij immers wilde beschrijven de geschiedenis die Nederland beleefde, maar niet een geschiedenis, die Nederlandsche eigenaardigheden vertoonde, had hij Ge schiedenis van Nederland" moeten kiezen. Onder de laatst in n dezelfde kolom van een krant gelezen geografische hansworsterijen noteerde ik: Oxford?studenten, B l o em e n d a a 1-commando, Brederod e-\»eg, S a b a n g-haven, Roe r-indrukken, mits gaders een dozijn andere Roer-wanstaltigheden. De P e e l o n t w i k k e l i n g (i. p. v. van de Peel) zal een hoofdstuk vormen van het aangekondigde Gedenkboek 1898?1923. Dit lijmseltje voorspelt allicht een publicatie, waarin de taalverschoppers vrij been hebben gekregen, 't Zal mij benieuwen of de uitgevers het boek Charivarius present durven sturen. Maar eere wien eere toekomt. De heer Roo de la Faille heeft op een bijeenkomst van geo grafen gesproken van de Vorstenlands c h e toestanden en te 's Gravenhage zal een tropisch-N ederlandsche tentionstelling worden gehouden. Hulde. Toen ik laatst onder 4 een woord zeide over het aanlikken van adjectief aan substantief, had ik nog de aandacht willen vestigen op een bijbehoorend merkwaardig verschijnsel. En wel op dit. De operatie geschiedt in verre weg de meeste gevallen zoo maar klik-klak, zonder complimenten, maar wanneer haar ongemanierdheid al te zeer in den kijker zou loopen, trachten de slimme operateurs haar bij gedeelten te verrichten: d.w.z. beginnen zij alvast de buigingsuitgangen van het adjec tief af te kappen, maar gaan zij nog niet zoo ver met nu het verminkte wezen ook aan het substantief vast te gommen. Dit tweede kunst stukje bewaren zij dan voor een geschikter tijdstip, als zij den kans schoon zullen zien om met een extraordinair gedrocht voor den dag te komen. Van zulke candidaat-aanplaksels noteer ik de volgende: los werkman: Heden diende voor de rechtbank de zaak van den los werkman"; plaatselijk directeur: De plaatselijk directeur van een Hanzebank is voortvluchtig"; waarnemend burge meester: Door den waarnemend burgemeester wordt ter openbare kennis gebracht". Dat dit klinkklaar stotteren is, zal zelfs de slapste slappeling wel willen toe geven. Het fatsoenstreepje ontbreekt hier, zeker omdat de samenflansers van zulke vormen alle fatsoen hebben afgeschud. Een door drank bedwelmend heer schap." (N. v. d. D.) Een kroeghouder dus. minimin mmiMti HIIMIIIIMIIHIII TEGEN DE TAALVERWOESTING Het blinde toeval als oorzaak eener invitatie Genoodigd is ook de heer Hammerskjöld, die toevallig een Zweed is en daarom is uitgenoodigd." (Hbl.) De aandacht wordt er op gevestigd," schreef de N. R. C., dat de deuren na afloop van het concert gesloten blijven tot na het vertrek der vorstelijke personen," maar wij hebben nergens gelezen, dat zij het raam uitgeklommen zijn. En met gestrekte armen wijzend naar de rangen in de hoogte, repte Rika Hopper van tóch een volle zaal." (N. R. C.) Wij cursiveeren. Men ziet hieruit hoe vol komen de gevierde actrice het gebaar meester is. Mr. F. J. G. van Tricht eindigt een stuk in het Hbl. aldus: Hoogachtend heb ik de eer te zijn Mr. F. J. G. van Tricht." De benijdenswaardige ! Gerechtvaardigd wantrouwen De rechtbank scheen de opgave van bekl. niet te vertrouwen, en ook niet, dat bekl. zooals hij zei doofstom was." (N. v. d. D.) Meemaaksels Ik heb in mijn leven angstige oogen blikken meegemaakt." (Tel.) Men moet dezen tijd nebben meegegemaakt om het te kunnen beoordeefen." (Ing. N. R. C.) Ik heb een goeden tijd meege maakt." (O. H. C.) Wat ik nooit heb meegemaakt, gebeurde Zondag". (H. D.) Populaire mythologie Maar ook zelfs wanneer wij de beschikking hadden over een Augias, IIIIIIIIIIIIMIIII Stedelijk Museum Tentoonstelling Muurschilderingen De meesters Een daad van de meest wijde strekking." (Tel.) Aan deze beginselen wordt op de meest strenge wijze de hand gehouden." (Ec. Stat. Ber.) Ze worden op de meest vriendelijke wijze opgediend." (H. D.) (Wordt vervolgd). 'C H. F. H A J E G. Verkeerd gebruik van het geografisch uüjeciiej in plaats van den eigennaam. Niet zoo verschrikkelijk als het voorgaande, maar eerder sukkelachtig te noemen is het volgende, waarbij dezelfde soort van pennekrabbers, die wij laatst het geografisch adjectief zagen vertreden, het nu weer ophaalt, om ermee voor mal te komen staan. Wanneer men wil zeggen, dat er iets in een land gebeurt, dat er over een land of een volk wordt gehandeld, dat een staat of een volk iets verricht of iets ondergaat, behoort men dat land, volk of rijk als persoon te doen optreden, dus als eigennaam in den zin te plaatsen. Het zijn dan zelfstandige, geen ondergeschikte bepalingen van het hoofdwoord. Men noemt dan geen eigenschap, geen hoedanigheid, geen afkomst, geen om standigheid, geen betrekking, en daarom kan men het adjectief hier niet gebruiken. Bijv. de nederlaag der Grieken of van Grieken land is goed, maar het is dwaas te spreken van een Grieksche nederlaag, alsof een neder laag een speciaal Griekschen aard kon hebben. Omdat dit nu zoo dwaas is, doet men het met de gulzigste graagte. Ik pik voor het vaderland weg uit mijn stapel de volgende zotheden: De Russische hongersnood (in Rus land), de I e r s c h e besprekingen (over Ierland), de Belgische steun aan t Rus land (Belgiü's steun), de Fransche en Engelsen e standpunten (i.p.v. Frnnkrijks en Engelands) loopen uiteen" (tusschen haakjes, schitterend die uit elkaar loopende TRONIES j Teekeningen voor De Amsterdammer" door Bernard van Vlijmen, met toelichtende bijschriften door Charivarius. IX. niiiminiiiiiiiimmiiiiiiiiiiEiiiiiniinimiiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiii i iiiiiiiiiiiniiiiiii iini iiiiiiiiiiniMiiiniiiiiiiMiiiiiiimmiiiiiiiniiiiii umi i (Londtin Mail) (Punch) (Passing Show) De b ij z i e n d e oude h e e r: HeeremetijU ! Wat 'n afschuwelijke hoed !" De jonge dame (die liaar vriendin helpt bij 't uitzoeken van een hoed) : Ja juffrouw, dat is tl e beste. Maar zoud; u er van voren niet 'n kleine versiering aan maken; om de aandacht wat: van 't gezicht af ti' leiden, bedoel ik." &_ De oude dorpsdame in destad: Maar jongetje, jij zal mij toch niet heelemaal naar de 'vierde' vvrdieping kunnen hijschen 't" Wat zegt ie het heerlijk en heerlijk die spreker! En dat ie een beetje gelijk heeft, is zeker. Zoo veertig jaar voorzitter, zegt hij, ja, ja ! Van Nut en genoegen" wie doet het me na? Foei nee Dat's te mooi. Dat is heusch overdreven ! Wat moet ik daar straks nu voor antwoord op geven?? iiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiininiiininiii VALUTA?ARTISTEN Het is geen kunst drie centen zoodanig neer te leggen, dat ze elkander aanraken. Ook met vier centen is dit niet zoo bijzonder moeilijk. Men legt n.l. drie centen aan elkander in een driehoek en de vierde er bovenop en de zaak is klaar. Het kost echter eenig hoofdbrekens om dit met vijf centen klaar te spelen en toch kan het Hoe? ' Hier een is puzzle voor veehouders, geitenfokkers, rekenmeesters en anderen. Een boer had een driehoekig stuk land, waarvan de zijden alle 25 M. lang waren. Hij wenschte zijn Zwitsersche geit de helft van dat land te doen afgrazen en zette daartoe op een der hoeken een paal in den grond, nam een touw, bevestigde het eene eind daarvan aan dien paal, het andere eind aan den hals band van de geit en liet hem toen grazen. Hoe lang was dat touw? o o o o o o o o o Onze figuur stelt voor een kruis, bestaande uit 9 fiches, waarvan zoowel in de horizon tale als de vertikale rij vijf fiches geteld worden Gevraagd om behulp van slechts zeven fiches een dergelijk kruis te leggen n.l. dat er zoowel Horizontaal als vertikaal vijf fiches kunnen worden geteld. Deze puzzle lijkt onmogelijk, doch is op te lossen. Gemakkelijk is het echter niet. Inzendingen voor Vrijdag a.s. aan het secrefariaat onder letters A B. Vele groote buitenlanders Komen naar ons guldensland, Vele prachtige artisten Gaan naar huis met jan-contant. Wat ze geven, wat ze spelen, Schittert van kunstzinnigheid, We genieten onweerstaanbaar Van hun genialiteit. Maar de eigen brave menschen, Van ons sjofele t*oneel, Even knap en even prachtig, Kijken van de zorgen scheel. Zij gaan nimmer naar den vreemde, Nijdig worden ze geweerd, Als ze toch een poging wagen, Worden ze gearresteerd. Alles komt hier graaien, snaaien, Zalen uit- en uitverkocht, Eigen werk van eigen menschen, s maar dunnetjes bezocht. Heijermans is aan 't morren, Van der Lugt klaagt kas en steen, Met Verkade gaat 't slapjes, En de Vries is van de been ! De Valuta-profiteerders, De valuta-kunstenaars, Lappen ons geliefde Holland, Met een glimlach aan hun laars. Heerlijk dierbaar is het plekje Waar de wieg en schmienkdoos stond, Maar voor onze zucht-artisten Een onvruchtbaar hoekje grond. J. H. S P E E N n o r iUNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIÊK AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: TILBÜBG LEEUWARDEN, OISTERWIJK DDENHOUT, LOCHEM en BORCÜLO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, SOERABAYA, SEMARANG, BANDOENG, HEDAN WELTEVREDEN e» ( Passing Show) De dominee: Hoe oucl is de kleine nu al wel, vrouwtje ?" De arbeidersvrouw: Met de volgende staking mot ze twee woi ili-ii, domenee."