De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1923 17 maart pagina 3

17 maart 1923 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

.'.Uarl. 23. - No. 2386 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VüR NEDERLAND N.V. PAERELS' Meubileering-Mij. AMSTERDAM COMPLETE MEUBILEERING BETIMMERINGEN Rokin 128 - Tel. 4541 N. Fi. 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM TELEFOON N. 6812 HEMDEN MAAR MAA7 WHITE IS DE VRACHTWAGEN Eenig Importeur: N.V. Gebrs. NEFKENS' Automobiel Mij. AMSTERDAM UTRECHT . TWEE ARTIKELEN VOOR U! LIEVEGOED S M U u 11 tl U o.a, echte Vischmosterd in tonnen niet handdopsUi'ting. MAYONNAISESAUS f I %\?£n*?t&.in kleine flac<"'5> <>"k;" Bewaar de bons van de LIEVEGOEDS's Artikelen. Reeds voor 15 en 25 bons worden Lievegoed's artikelen verkrijgbaar gesteld, echter uitsluitend bij H.H. Winkeliers in te wisselen. BEGRAFENISVEREENIGING N. SAX Jr. | P. C. Hooftstraat 38, Amsterdam. Telef.: Z. 341, Z. 4250 REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN | CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN EIGEN LIJKKOETSAUTOMOBIELEN ZWARTJE BOJER» LEUVENUM o. d. Yeluwe. Telef. Elspeet 8. Wordt geheel gerestaureerd, modern ingericht. OPJENIWO l HEI a.s. P. MOL.ESAAK. MET PASCHEN NAAR BUITEN, HOTEL-PENSION DE MALLEJAN" Vierhouten o. d. Veiuwe - Telefoon 2. RUSTIGE LIGGING, NATÜDRSCHOON. Prijs volledig pension f 4.5O p. p. p. d. Eigen autoverbinding station Nunspeet, ruime garage, en berging voor fietsen. U. ADR1AAN SCRAKEL HEILIGEWEO 11-17 - AMSTERDAM O-verhemden naar Maat Vervaardigd op olgon atoliar UITBREIDING VAN OHZE HERENMODEMAGAZIJNEN REK LAME AANBIEDING SPORTKOSTUUMS Zuiver wollen Tweed, opgestikte zakken en lederen knopen, uit voeringvolgens in od. Dito 2e kwaliteit en eenvoudiger uitvoering. Dito Whip Cord, beige en grijs, zeer solide. met 3975 2675 6750 Onze konfektie munt uit door prima coupe en afwerking De afdeeling Herenkonïektie is verplaatst naar de geheel verbouwde 2e tage en is bereikbaar met de lift. Vraagt onze U. S. A. COLLARS Prima Boorden, nie u wst e Amerikaansche modellen,prima pasvorm; na het wasschen blijven coupe en maat /l C et, onveranuerd. Per ff J i dozijn 3.60, per stuk v>^ Op de Ie tage Onze nieuwe afdelingen SCHOENEN, HOEDEN en ONDERGOEDEREN GERZON AMSTERDAM 1II Deze prima TRICOT K1HDER CORSETL1JFJES worden in de goede zaken in Nederland met steeds stijgend succes verkocht. NAZARETH Combinatiotis, n kleedingstuk voor drie (hemdje, broekje en lijfje) worden ook algemeen om den uitstekenden pasvorm geroemd. Waar nog niet verkrijgbaar, wende men zich tot den importeur: J. POLAK GRODEL, 283 Spuistraat, Amsterdam. QHIBA TAFELZILHB QERARD B. RIJKE Jr. Binnon Architectuur A MS TE L 122 - Tolof. Mo. 6818 Gomploto Mouh/leorlng Spoor* Mosterd WA.s,poorjr_ Culemdorg DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per Jaar |Torpedo, 10/.5 P,K.,4 zitpl.f 4200.Conduite Intérieure, idem 5500.J. LEONARD LANG, AMSTERDAM. iniiiiiiiiiitniiiiiiiiuiitiiiiiniHtiniiittiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiniiitniiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiuiiiiiiiiit iiimimmn» .1 FRANKRIJK EN DE WERELD Landen zooals Frankrijk en ook Turkije, die In den laatsten tijd door hun vastbe raden houding de wereld in spanning weten te houden, maken op den oppervlakkigen beschouwer dikwijls den indruk, niet alleen van moed, maar ook van kracht. Zij die het Fransche volk houden voor in de eerste plaats homogeen, hecht vereenigd door het groote nationale doel: veiligheid, en, zoo mogelijk: herstel, hebben ongetwijfeld gelijk. De Fransche communist blijft toch altijd Franschman in de .eerste plaats, want gelijk overal elders gaat ten slotte de natuur boven de leer. De communistische partij in Frankrijk heeft weinig invloed, en hare leden zijn en blijven Franschen, d.w.z. individualisten, wars van het betalen van belastingen, en ver moedelijk ieder in het bezit van een spaar bankboekje met minstens tien duizend francs. Zij blaffen wel, maar bijten doen ze niet. Dat wil zeggen, zoolang de tienduizend francs op het spaarbankboekje werkelijk een vaste waarde vertegenwoordigen, zoolang de stuk jes ,.rente" die iedere rechtgeaarde Fransch man voor zijne spaarpenningen koopt, blij ven hetgeen men noemt investissements de per e de familie. Sedert de laatste 200 jaren is Frankrijk's po sitie in Europa zeer belangrijk gewijzigd. Twee eeuwen geleden waren er maar drie groote mogendheden in West-Europa: Frankrijk, het Duitsche Rijk en Engeland, die tezamen onge veer 50 millioen inwoners telden, waarvan Frankrijk 20 millioen, of veertig procent en misschien Turkije in het Oosten. Thans zijn er zes groote mogendheden: het Britsche Rijk, de Vereenigde Staten, Duitschland, Italië, Frankrijk, en Japan, of zeven, wanneer men de Ruslanden er nog bij wil rekenen. De be volking van Frankrijk, vroeger veertig pro cent van het totaal, vertegenwoordigt thans nog slechts tusschen de 7 en 10 procent van het totaal der groote volkeren, de bewoners van Engelands overzeesche gebieden niet meegerekend, anders zou het percentage nog veel geringer zijn. Nu is de bevolking van de overige groote staten aldoor snel aan het ver meerderen, terwijl die van Frankrijk stationnair is. De verhouding is derhalve aldoor bezig, zich ten ongunste van Frankrijk te verschui ven. Men geeft zich daarvan in Frankrijk wel degelijk rekenschap, maar men is niet bij machte, den toestand blijvend te verbeteren. ,Au fils ainéde l'Angleterre la France a r ,pondu par Ie fils unique". Nu is het volkomen waar, dat quantitcit allén den doorslag niet geeft, en dat de voor treffelijke eigenschappen van het Fransche volk veel goedmaken. Maar dat neemt niet weg, en de wereldoorlog heefl het bewezen, dat Frankrijk alleen zich in Europa niet kan handhaven, terwijl wanneer zooals hoogst waarschijnlijk is, de voor Frankrijk ongunstige .verschuiving blijft doorgaan, de positie van dat land steeds gevaarlijker wordt. Het ge weldige verlies aan jonge en krachtige mannen gedurende den oorlog beteekent voor Frank rijk veel meer dan een aderlating. Het is een niet meer goed te maken tekort, waarvan de gevolgen in den loop der jaren niet kunnen uit blijven. Wij spreken nu alleen van het tekort aan hetgeen men met een leelijk woord pleeg; te noemen: menschen-materiaal, dat in Frankrijk reeds een bedenkelijk gevolg blijkt te hebben: er is een te kort aan arbeidskrach ten, te erger nu zoovele honderdduizenden onder de wapenen staan, die niets produceeren maar enorme sommen kosten. Het onder de wapenen houden van een groot leger mag men Frankrijk, verraden door de Vereenigde Staten die zich terugtrokken nadat hun president aan Frankrijk hulp had beloofd, niet verwijten. Maar het stelt den tragischen toestand van Frankrijk in een te helderder licht. Terwijl toch de oorlogskosten in de. overige groote landen verdeeld worden onder een steeds toe nemend aantal van millioenen, en de staats schulden daardoor geleidelijk minder zwaar op de nakomelingschap gaan drukken, is dat in Frankrijk niet liet geval. De staatsschulden nemen ertoe.de bevolking niet. Bovendien ver andert die bevolking, evenals in alle beschaaf de landen, van karakter. Immers ten gevolge van den vooruitgang der medische wetenschap verlengt zich de levensduur, en vermeerdert het relatieve aantal personen van middelbaren en hoogen leeftijd. Verder is volgens de off icieele cijfers het aan tal jaarlijksche mannelijke geboorten in Frank rijk van 1866 tot 1013 afgenomen van 516.000 tot 382.000. In Duitschland daarentegen be droeg in 1913 het aantal mannelijke geboorten 975.000. Zoo cijfers ooit welsprekend waren zijn het wel deze twee, en wanneer de toestand niet betert, zal Duitschland in afzienbaren tijd drie, ja vijfmaal zooveel soldaten in het veld kunnen brengen als Frankrijk. Nu heeft dit laatste land wel een belangrijk Afrikaansch reservoir aan gekleurde troepen. Maar daar op te veel te rekenen brengt politieke en bio logische gevaren mede, welke zeer bedenkelijk kunnen worden. Men heeft wel beweerd dat liet Fransche ras steriel is. Maar de enorme vermeerdering van de Fransche bevolking in Canada, die van het eind derlSe eeuw tot heden vermeer derd is van 00.000 tot 3.000.000 bewijst het tegendeel. De stagnatie van Frankrijks be volking is dan ook uitsluitend aan economische oorzaken te wijten, in de eerste plaats aan de betrekkelijk geringe voorraden van kolen, waarin wellicht een combinatie met Duitsche producenten eenige verbetering kan bren gen. Het bezit van geweldige voorraden kolen en olie heeft landen als de V. S., Engeland en Duitscliland, die daarbij tevens over de uoodige ertsen beschikten, reusachtigen rijk dom gebracht, die veel grooter was en is dan hetgeen Frankrijk bezit uit hoofde van de productie van goederen die weliswaar uit. een artistiek en culinair oogpunt in qttaüteit hooger staan dan de massa-productie der groote metaalnijverheid en der stapelindustrie, maar die op den duur toch minder inbrengen. De wereld is veranderd, en terwijl goede afnemers van vroeger, van Fransche weelde-artikelen, zooals Rusland en Centraal en Z. O. Europa geruïneerd zijn, hebben de V. S., na Frankrijk politiek verraden te hebben, ook nog Frankrijk's kostbare wijnen en likeuren uitgesloten. Dat alles moet op Frankrijks economische positie op den duur een slechte uitwerking hebben, en de recente import- en exportcijfers geven dan ook geen gunstigen indruk, terwijl de lage stand van het ruilmiddel hoe langer hoe bedenkelijker wordt. Trouwens, reeds vóór den oorlog stonden Frankrijks handel en industrieele ontwikkeling ten achter bij die der andere groote mogendheden, Japan en Italiëuitge zonderd : Gemiddelde uitvoeren gedurende 1909 1913 (in millioenen francs): Frankrijk 6.525. Groot Brittannië11,475. Duitschland 10,183. V. Staten 10.951. Daarentegen waren Frankrijks beleggingen in vreemde landen w.o. ook Duitschland, zeer belangrijk, en men heeft daarin dikwijls het bewijs willen zien van Frankrijks schier onmetelijken rijkdom. Maar volgens sommige beoordeelaars heeft men daarin niet zoozeer rijkdom te zien als wel groote spaarzaamheid. Men vergelijke slechts de lange werkuren en de lage bezoldiging van allerlei kantoorpersoneel in Frankrijk met die in andere landen, men lette op den uiterst lagen levensstandaard der Fransche landbouwers, en op de meer dan primitieve inrichting hunner boerde rijen en woningen. Door de betrekkelijk geringe ontwikkeling der industrie en der scheepvaart belegde men veel overgespaard geld in Russische, Tttrksche en Balkan-fond sen, en de daarop geleden verliezen worden geschat op 25 milliard francs a pari, of onge veer 50 milliard papier, de frank gerekend op ongeveer de halve waarde van vroeger, het geen allicht nog te optimistisch is. Tetwijl de nationale schuld van Frankrijk in 1914 nog ongeveer 25 milliard francs beliep, was dit cijfer op het eind van 1921 reeds tot frs. 267 milliard gerezen, en is sedert dien tijd nog met talrijke milliarden toegenomen. Het geheele nationale vermogen van Frankrijk werd vóór den oorlog op 300 milliard francs geschat, en wanneer men dat bedrag wegens de depreciatie van den frank verdubbelt, dan is men niet ver van de waarheid wanneer men aanneemt dat het halve ver mogen van Frankrijk uit de eigen staats schulden bestaat, en vermoedelijk is dat een te gunstige taxatie. « Ook 7.iju de belastingen in Frankrijk zeer '\ hoog. Alleen in Engeland betaalt men per jS-hoofd der bevolking meer dan in Frankrijk, maar in Engeland is de levensstandaard veel hooger. Daarom zijn de Fransche belastingen zeer drukkend, en dit werkt weer terug op het geboortecijfer. Immers, terwijl eenerzijds Frankrijk aan dooden 1.325.000 en aan voor het leven verminkten 600.000 man verloren heeft, weerhouden de hoogc belastingen anderzijds velen van het huwelijk, en de ge huwden beperken hun kindertal. Men zegt wel dat het zoo gelukkig is voor Frankrijk, een landbouwend land te zijn. Maar het is bekend dat handel en industrie meer rijkdom opleve ren dan landbouw, en daarom drukken de belastingen, ook al heft Frankrijk hoofdza kelijk indirecte belastingen, in dat land zooveel zwaarder dan elders. Volgens de algemeen gangbare opvatting houdt men de Franschen veelal voor lucht hartig en vroolijk. Die opvatting is geheel verkeerd. Er is integendeel geen volk dat meer onder zorgen, vooral van financieelen aard gebukt gaat dan het Fransche. De gemiddelde Franschman vraagt: hoe kan ik iets uitzuinigen? Maar de gemiddelde Amerikaan, Brit of Duitscher vraagt: hoe kan ik meer verdie nen? Voor den materieelen vooruitgang van een volk moet de laatste dispositie toch beter zijn dan de eerste, die de zuur overgespaarde penningen ziet verkwisten door vreemdelingen inplaats van ze in nationale ondernemingen te steken. De neiging om te sparen heeft in Frankrijk den lust om het opgespaarde geld in nationale fondsen te beleggen, zeer in de hand gewerkt, nu het Russische Danaïden-vat zijn bodemloosheid heeft bewezen en Turkije en de Balkan het vertrouwen hebben verloren. Vandaar dat Frankrijk tot nog toe zeer belangrijke bedragen vlottende schuld in het tijgen land heeft kunnen fundeeren, te meer daar beleg ging in landen met edel-valuta" zooals de V. S., Engeland, Nederland enz. wegens den lagen koers van den frank op het eerste gezicht minder aanlokkelijk is. Maar daarin schuilt juist het groote gevaar van de geweldige te korten op de begrooting. Wanneer het avon tuur aan de Roer eens geen gunstige resul, tateu mocht opleveren, dan zou er voor Frank rijk volgens het oordeel der meest bevoegde financiers geen ontkomen zijn aan inflatie in meerdere of mindere mate. Daarmede zou zich de Fransche spaarder, ook de tot nog toe vrij tamme communist met zijn spaar bankboekje, de vruchten van zijn soberheid en gebrek aan levensvreugde zien ontgaan, en de dan niet te vermijden ontevredenheid, bege leid door werkstakingen en wat dies meer zij, zou dan bedenkelijke afmetingen kunnen aannemen, ook in verband met de misbruiken die bij de besteding van voor het herstel der verwoestingen bestemde gelden gepleegd heeten te zijn. l let vlijtige, zuinige Fransche volk zou d;m rekenschap vragen van de redenen waarom de leiders geweigerd hebben Duitschers toe te laten tot het volbrengen van het herstel der verwoestingen, en als die mochten gelegen zijn in een corruptie waarvan men thans nog maar vagelijk ge ruchten verneemt, zou de ontevredenheid gevaarlijk kunnen worden. Ook kan rekenschap gevraagd worden van een politiek zooals die tot nog toe gevolgd is en die in hoofdzaak bestaat uit den wensen om liever aan het hoofd te staan van een reeks van staten zooals Polen, Italië, Belgi en Turkije, om niet te spreken van de kleine Entente, dan van den nood een deugd te ma ken en n lijn te trekken met het nog steeds krachtige Engeland en het onaantastbare Amerika. Te Wash ington zijn bij gelegenheid der Conferentie door de Fransche diplomatie fouten begaan die in de V. S. een onaangenamen indruk hebben gemaakt en die den weg voor een zeer hartelijke verhouding tusschen Engeland en de V. S. verder hebben geëffend, zooals de fundeering der Engelsche schuld op een zeer lagen rentevoet nog onlangs aantoonde. Het is voor het doorden oorlog zóó ontzettend be proefde en uitgeputte Frankrijk thans de tijd niet om een groote, zelfstandige politiek te voeren, vooral niet nu het als bondgenooten of helpers uitsluitend andere uitgeputte landen kiest. Nadat dit artikel geschreven was, kwam ons l'Europe Nouvelle van 3 Maart onder de oogen. Na te hebben . verklaard dat Franktijk niet mag riskeeren, den steun te verbeuren van de buitenweield en vooral dien van de V. S. en Engeland niet zegt het blad zeer terecht: Pareille erreur finirait par nous coiïter cher, non seulement du poinr de vue politique.... il est essentiel que les solutions recommandces par la France et la Belgique soient telles que l'Angleterre, et peut-êtie mcme l'Amérique, puissent, comme l'Italië, leur donner un complet assentiment". Het is te hopen dat de leiders te Parijs de juistheid van dit standpunt zullen inzien. n naar eenige andere teekenen in de Fransche pers der laatste dagen te oordeelen, is daarop wel eenige kans. H. D u N L o P IIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIII III l' l Illlllllllllllllllllllllllllllll Brengt de pijn tot bedaren! Gemakkelijk en zeker met Sloan's Liniment alleen maar besmeren inwrijven onnoodig?en de pijn Terdwijut. Uitmuntend voor alle spieren- en zenuw-pijnen. Pro beert liet! Verkrijgbaar bij alle Apothekers en Drogisten. Prijs f. 1. SLQANS Liniment

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl