Historisch Archief 1877-1940
-vj14 April '23. - No. 2390
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOÜR NEDERLAND
Op den Economischer! Uitkijk
De Hooge Raad van Ar bei d
Aanleiding om iets over den Hoogen Raad
van Arbeid te zeggen, is niet gelegen in het
feit, dat het jaarverslag der verrichtingen
van dien Raad omstreeks half Januari j.l.
is verschenen, want dit zeer sober relaas ver
meldt in hoofdzaak alleen dat het college in
1922 omtrent drie onderwerpen advies aan
de Regeering heeft uitgebracht, n.l. de
Kamers van Arbeid, het opnemen van het
bouwbedrijf in het Overgangsbesluit 1920
en het voorontwerp van een
landbouwarbeiderswet. Maar wel is er bijzondere aan
leiding om over dezen Hoogen Raad", zijn
samenstelling en werkwijze een en ander op
te merken gelegen in de kritiek, die in den
laatsten tijd. daarop is uitgeoefend.
Deze kritiek heeft zich vooral doen hooren,
nadat een praeadvies van een der commis
sies uit dien Raad was openbaar gemaakt.
De Hooge Raad van Arbeid n.l. telt vele
commissies; aan eene van deze, Commissie XII,
was opgedragen een praeadvies aan den
(plenairen) Raad uit te brengen betreffende
bedrijfsorganisatie, de vaststelling van bin
dende regels voor een bepaald bedrijf langs
den weg van een collectief contract of via
economische bedrijfsorganisatie". Bij wijze
van uitzondering is dit praeadvies der com
missie aan het college, hetwelk daarover te
oordeelen en daarna zijn eigen advies vast
te stellen heeft, vooraf openbaar gemaakt,
zoodat (gelijk in het jaarverslag van den
H. R. v. A. gezegd wordt) in dien
tusschentijd de publieke opinie en de organisaties
van belanghebbenden" de gelegenheid hadden
over de denkbeelden der Commissie XII
opmerkingen te maken.
Nuis het opmerkelijk, dat van meer dan een
gezaghebbende zijde het oordeel over die
denkbeelden van Commissie XII al zeer
ongunstig luidde en dat daarbij een zeer dui
delijk verband werd gelegd tusschen het
bedenkelijk karakter der door die Commissie
voorgestane maatregelen en de eenzijdige
samenstelling van de Commissie zelf, waarin
naar men meende, een te geringe plaats
was ingeruimd aan lieden, die juist het meest
bevoegd waren over de hier aan de orde
zijnde vraagstukken met practischen zin te
oordeelen.
De Vereeniging van Nederlandsche Werk
gevers nam in hare vergadering van 18 Januari
1.1. eene conclusie " aan, waarin zij aller
eerst eraan herinnerde, dat haar bestuur reeds
in October 1919 bij de instelling van den H. R.
v. A. des Ministers aandacht op de samen
stelling van dit college had gevestigd en
waarin de Vereeniging voorts nogmaals met
nadruk" er op wees, dat de samenstelling
van den H. R. v. A. in hooge mate gebrekkig
is". Voornoemde Vereeniging telt rond 300
leden met ongeveer 170,000 arbeiders en be
schouwt zich dus als de organisatie van de
groote werkgevers"; zij heeft niettemin slechts
n vertegenwoordiger in dezen Hoogen Raad
en haar stem staat dus gelijk met die van alle
andere in dat college vertegenwoordigde orga
nisaties die voor relatief kleinere belangen
opkomen of andere (boeren- of middenstands-)
belangen behartigen.
Tot toelichting van deze klacht het vol
gende. Inden Hoogen Raad van Arbeid (welks
voorzitter is de minister van Arbeid) zitten
naast hem achttien leden, die buiten tiet
bedrijfsleven staan, voorts dertien arbeiders
en dertien werkgevers, van welke 13
laatste er slechts zes zijn, die geacht
kunnen worden op de hoogte te zijn van de
industrieele bedrijven; de zeven andere werk
gevers zijn landbouwers of middenstanders.
En natuurlijk werkt deze eigenaardige sa
menstelling ook door in de uit dien Raad ge
vormde commissies. Wanneer dan een dier
commissies een praeadvies uitbrengt, dat
theoretische bespiegelingen inhoudt, waarover
practisch aangelegde mannen het hoofd
schudden, ligt het voor de hand het eigen
aardige karakter van zulk een commissariaal
praeadvies te wijten aan de positie, die de
leden van zoodanige commissie innemen.
Ziehier dan eenige oordeelvellingen over
het praeadvies dier Commissie XII". De
leden der Vereeniging van Nederlandsche
Werkgevers verklaarden blijkens een door
hen tot den H. R. v. A. gerichte nota zich
af te vragen hoe het mogelijk is, dat mannen
die dank zij opleiding, werkkring of ervaring
gecenseerd worden goede voorlichters van
den wetgever te kunnen zijn, in het huidige
prae-advies van een zoo overstelpend
aanNederl. Munt
Holland* ttomto W oent mlgaai*
tal volkomen onjuiste denkbeelden omtrent
de maatschappelijke productie-verhoudingen
en omtrent wat er leeft in de practijk blijk
hebben kunnen geven. Vrijwel algemeen
staat men er van verbaasd, hoe mannen,
wier taak het is, het ingewikkeld, telkens
wisselend samenstel van verschijnselen, waar
door ons maatschappelijk leven zich op
bouwt en voortbeweegt, aan een nauwkeu
rige studie te onderwerpen, weinig meer
hebben weten te praesteeren dan van de
groene tafel starre niet op de practijk steu
nende theorieën te ontwerpen, hoe zij. het
hebben aangedurfd, om de zich van econo
mische noodzakelijkheden toch reeds veel
te weinig bewuste arbeiders wederom zooveel
utopieën voor te spiegelen, als in dit rapport
achtereenvolgens worden verwerkt".
Dit krasse oordeel staat waarlijk niet alleen.
De heer Q. A. Kessler schreef in De Gids van
Januari een (sedert als brochure bij P. H.
van Kampen en Zoon te Amsterdam uitge
geven) artikel over bovenbedoeld rapport
der Commissie XII" en zegt daarin o. a.:
Het zal wel te wijten zijn aan de samenstel
ling der Commissie, die grootendeels be
staat uit ambtenaren en geleerden en die
aan bedrijfsmenschen slechts bestuurders
van vakorganisaties in haar midden heeft;
maar zeker is het, dat de practische bedrijfs
leider het rapport zonder bevrediging en
herhaaldelijk met ergernis leest". " De
Delftsche industrieel, de heer P. L. Dubourcq,
wijdde eveneens een brochure aan het
praeadvies van Commissie XII" en wijst er
op hoe weinig begrip vrijwel de geheele
commissie heeft van het ware karakter der
industrie, van het wezen eener onderneming".
En ook het Verbond van Nederl.
FabrikantenVereenigingen heeft zich waarlijk niet onbe
tuigd gelaten; in een zeer gedocumenteerde
nota is het rapport der Commissie XII"
aan een scherpe, maar niet onbillijke critiek
onderworpen en is aangegeven welk stand
punt door mannen van de praktijk tegenover
het vraagstuk zelf en tegenover de denk
beelden daaromtrent van de commissie
wordt ingenomen 1).
Mij dunkt, hier zijn al proeven genoeg van
het onthaal", dat deze arbeid van Commissie
XII in werkgevers-kringen heeft gevonden
en bewijs genoeg ook voor wat ik opmerkte,
dat de ongunstige beoordeeling van dien
arbeid in die kringen wordt toegeschreven
aan de samenstelling van het algemeen col
lege en van de daaruit gevormde commissie 2).
Nu kan men, naar het mij voorkomt, zich
van zoodanig oordeel niet met een breed ge
baar afmaken en zeggen dat deze werk
gevers-bezwaren toch weinig te beteekenen
hebben. De belangrijkste vraag in deze is
niet: of de denkbeelden van Commissie XII
overal onverdeelde instemming vinden, ook
niet: of er verband is tusschen de richting,
waarin die denkbeelden zich bewegen, en de
samenstelling van de commissie, maar: of
inderdaad de samenstelling van dien aard is,
dat in de beraadslagingen van het college
de beschouwingen en inzichten van
industrieele werkgevers behoorlijk tot uiting komen
en bij de vaststelling van een verslag vol
doende mee-wegen. n wanneer nu, gelijk
het geval is, organisaties van industrieele
werkgevers, ook individueele bedrijfsleiders,
met grooten nadruk betoogen dat de samen
stelling aan dien eisch niet beantwoordt, dan
is er zeker voor de Regeering, voor den Mi
nister, alle aanleiding om een dergelijke be
denking ernstig te overwegen.
Want indien die bedenking juist zou blij
ken te zijn, dan zoude aan de adviezen van
het voltallige college en van de commissies
niet die waarde mogen worden toegekend,
welke die adviezen slechts bezitten zouden
indien waarlijk veelzijdige wederzijdsche
voorlichting van de leden onderling door
een richtige samenstelling was gewaarborgd.
Dat er in den Hoogen Raad en in de com
missies veelzijdige wederzijdsche voorlich
ting der leden onderling zijn zou, dat was wat
bij de instelling van het lichaam werd beoogd;
daarnaar streefde men en daaraan zouden
de adviezen hun waarde ontleenen. Het
nieuwe departement van Arbeid (zoo zeide
minister Ruys de Beerenbrouck in de Tweede
Kamer, Dcember 1918) moet een friscli
departement blijven door voortdurend voe
ling te houden met de aangewezen mannen
der practijk; daardoor zou de wetgeving
zich aanpassen aan de eisenen van het
dagelijksch leven. . . .
Goed gezegd, en zeker goed bedoeld. Maar
als nu de mannen der praktijk" zeer stellig
uordeelen dat hun vertegenwoordiging in
den Hoogen Raad geen voeling" met het
departement tot stand brengt en dat hun
stem niet via dit college tot den Minister
doordringt, dan kan de Minister deze be
niancs
'^=^
garantie Bi ttijke prijzen
Amsterdam
Overtoorm79
i iinniiiiiiiiiiiiiiiii
K T WfflTSCflE BAK
Amstirdan, Rotterdam, 's-flravenhag», Dordrecht, Utrecht, Zaandam.
Sestert kapitaal f 35.500.000.?Rmrv«n: circa f l? 000.000.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: i
B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56Threadneedlestreet London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. l
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding. \
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bulten!., Vreemde Munt, Coupons.'
Incasseering op Binnen- en Buitenland. (
Rembourscredieten. l
In- en Verkoop Effecten. '
Bewaring van Waarden. Safe Deposlts.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen. \
Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeellng
CREDIETVEREENIQ1NQ, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
of andere zekerheid, hetzij in blanco. :
Rente voor DEPOSITO'S l
Direct opvorderbaar IV»%
Tien dagen opzegging l3/4
Een maand vast , . l op nader overeen te kernen
Een maand opzegging j voorwaarden.
Drie maanden opzegging. . . 3 % l Vanaf den dag der
opZes maanden 3J [ zegging wordt } % ;
Een jaar . . . 4 ,, j minder rente vergoed.'
Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen '
volgens overeenkomst. ,
lllIIIIIMMIIIIIIIIIlIIimillllllIIIIIHI
iimiiiiinifiiiimi. iiiiiiiiiiuiiiii
denking niet maar ad.acta" leggen, maar
dan moet hij of aantoonen dat dit wel het
geval is, óf, als hij de juistheid dier grief erkent,
maatregelen tot betering nemen. En ook het
aldus gedtsqualificeerde lichaam zelf moet
wenschen, dat hieromtrent klaarheid ontsta
en dat niet zijn adviezen door gezaghebbende
mannen als eenzijdig op zijde geschoven
worden.
S. M l s s A E R T
1) Te lezen: Het eene noodige", redevoe
ring van den heer Maas, Voorzitter van dit
Verbond (bij Nijgh en van Ditmar's Uit
gevers-Maatschappij, Rotterdam).
2) De Commissie XII" bestond uit de
heercn Prof. Dr. W. H. Nolens, voorzitter,
?. A. Bakker, A. C. de Bruijn, Mr. A. M.
Joekes, Mr. L. O. Kortenhorst, K. Kruithof,
Paul Nijgh, Mr. A. L. Scholtens, J. Schouten,
F. A. Smit Kleine, J. F. H. Spier, R.
Stenhuis, Prof. Mr. J. A. Veraart, J. A. E. Ver
kade, Prof. ir. I. P. de Vooys, Dr. Th. van
der Waerden, Mr. J. Westhoff, F. M. Wibaut,
C. J. Ph. Zaalberg en Mr. J. H. van Zanten.
IIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIMHMHMMlIIIIMMIIIMIIi
OmANG-enBSTAILKAS
liiun Doiliflilrut 20-22, inslitdin
Renteverg. voor gelden d deposito
met l dag opzegging 1^ pCt.
Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l % pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAFE DEPOSIT INRICHTING,
geopemd:
opWerkd.v.83/4V.m.tot4Vauurn.m.
op Zaterdagen en
Beursvacantiedagen des morgens v. 83/4 tot 12 uur.
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hoogerte huur
voor bij de Directie bekende oi
geïntroduceerde personen.
m
The Eras las, dj, Lini
geven de BESTE DEKKING.
Modelpolissen, tarieven
en alle bijzonderheden te
bekomen ba de Agenten:
J: Berm. Sehröder,
AMSTERDAM,
Heerengracht 124/128.
Telefoon N. 339.
Levensverzekering Maatschappij
,flrnbem
verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden
IEDEILJI1DSCIIE IHKL-IUTKUrn
Gestort Kapitaal f 80,000,000.-.
Statutaire Reserve f 19,445,211.?.
Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 's-ORAVENHAQE.
Veitltfincen In NEDERLANDSCH-INDIE, STRAITS-SETTLEMENTS,
BRITSCH-IND1E, CHINA en JAPAN.
In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten.
Inoasseeringen en Pinancieeringen. Schriftelijke en Telegrafische
Credieten. Beiscredietbrieven. Deposito's Rekeningen-Cou
rant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken.
Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen . . 19.535.900.
Pandbrieven . 18.889.600.
Reserves 1.197.720.
Hoofdkantoor: te 's-Q RA VEN HA G E, NASSAU LAAN 23.
Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
44% en 5% PAIBBIIEVEI IESK flEUISKOEiS In Klikken m f 1.000.-,
1500.- in i 180.-, MET VEiPLICHTE lUILUKSCHE UITIOTIK, Hnviniandi 1913.
Oi Dlnctl*: Ur. 0. VAN HOUTEN. Mr J. O TEN BROSSEN C4TE
Residentie Hypotheekbank
's-QRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97.
TRUSTEE'I EN ACCOUNTANTSCONTROLE
Hypotheekbrieven tegen 99:%
Opetmohaaaf » pari na 1O Ja fon*
Directie: K. E. ABBINQ. O. VAN OOB»T,
Verschenen:
De Moderniseering
der Intrestrekening
DOOR
D* M. van HAAFTEN,
Wiskundig Adviseur der Hollandsche Sociëteit
van Levensverzekeringen te Amsterdam
Prijs f 1.50.
UITGAVE VAN
Van Holkema & Warendorf,
AMSTERDAM.
EEN POLIS bij de
AMSTERDAMSCHE"
GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID
Soliede grondslagen -Yoorzichfig beheer.
Groofe openbaarheid.
"Vraagf jaarverslag. - A'dam.li.Spiegelsfraai-17.
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70 j
De Bank verstrekt gelden tot
elk bedrag met een minimum van'
i I 1000.?op zakelijk onderpand
! en onder borgtocht, met in
pand1 geving eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en
verkoopt 6% schuldbrieven in stuk
ken van ? 1000.?, ? 500.?en
? 100.?tegen den koers van 99%.
De Haarlemsche Hypotheekbank
Directie: Mr. A. S. MIEDEMAS P.H. CRAANDIJK
Kapitaal 12.500.000 Reserves f510.239
Hypotheken f 24.299.910 Pandbr. f24.079.300
5 pCl. Pandbrienn legen laakten Amslerdamschen Beuiskoe».
Rotltid. HjpothBBtak lao! Nederland
Opgericht in 1864
Voltgskend HaatuhippelijK Kipltnl f5.DQO.OOC
Verstrekt geld op eerste hypo-i
theek. Voor inl. wemle men zich tot
het kantoor der Bank, Ocd.
Bierhaven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Rijks.
De Dir.Mr.W.v.RossuM, Mr.TH.
REErMAKER, Mr. N. P. C. V. WIJK.
Binnenl. Vaart Risico Sociëteit.
Tilef. N. 10281.7321 Amsterdam, Heerengracht 260.
VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder
land, België, Duitschland Frankrijk, enz.
VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten (n Stoom
boot en.
VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels,
enz. geladen In Schepen, Booten enz.
VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa pet «poor,
Wagens, enz.
VERZEKERINGEN per POST enz. op E f f e e t e n,
Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa,
naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-Indien, enz.
VERZEKERINGEN op PASSAGIERSGOEDEREN. De schade
in de Hotels enz. wordt vergoed.
te ROTTERDAM
Directie:
Mr.H. H.C. CASTBNDIJK en
I. MOSSELMAN
De Bank geeft onder contrftU
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantooi
5% Pandbr. tegen 95%.
Rotterdamsche
Bankvereeniging
AMSTERDAM
Rokin 29-43, Kapitaal en Reserven f 111.000.000
Deposito-Rente.
Dadelijk opvraagbaar . . 2 pCt.
Met 10 dagen opzegging 2!/4 »
VOOR ANDERE TERMIJNEN OP NADER OVEREEN
TE KOMEN CONDITIES.
Hypotheekbank voor Amerika
'8-GRAVENHAGE
6°o Pandbrieven
Opeischbaar na 10 jaar . pari.
r Nederlandsche Bank voor Zuid-Afrika
London AMSTERDAM Pretoria
389 Keizersgracht - Telef. Noord 85
CORRESPONDENTEN EN AGENTEN IN ALLE BANKPLAAT8EN
IN ZUID-, OOST- EN WEST-AFRIKA
OVERMAKEN VAN GELD PER KABEL EN PER BRIEF -
ESANCIEERING VAN EXPORT EN ALLE ANDERE BANKZAKEN
lllustratiedruk-papier van de Firma C. G. A, CORVEY, Keizersgracht 255, Amsterdam, Tel. M. 1202 en 585