21 April '23. - No. 2391 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN ONFORTUINLIJK JUBILEUM Het is wel een ongelukkige samenloop van omstandigheden, die de herdenking van het vijftigjarig bestaan der Holland-Amerika Lijn doet samenvallen met de aankondiging, dat de resultaten van het afgeloopen boekjaar niet tot uitkeering van een dividend in staat stellen. Reeds eenige tientallen jaren was men gewoon geraakt aan meestentijds zeer bevredigende dividenden, welke tijdens de oorlogsperiode en de jaren, die daarop on middellijk volgden, zelfs tot groote hoogte stegen, zoodat het uitblijven van een dividend declaratie nu wel des te meer te betreuren valt, waar het halve-eeuwfeest der maatschappij ongetwijfeld alleszins aanleiding tot verheuge nis en vreugdebetoon zou hebben gegeven. Onverwacht is het minder gunstige resul taat overigens geenszins. Reeds in het Jaar verslag over 1921 werd er op gewezen dat de naaste vooruitzichten voor het scheepvaart bedrijf toen niet bepaald bevredigend waren te noemen. Een verhooging der vrachtprij zen werd toen niet tegemoet gezien, zoodat de rentabiliteit van het bedrijf voornamelijk afhankelijk was van de wijze, waarop een vermindering van onkosten kon worden verkregen. Inderdaad konden dan ook tal van bezuinigingen in het bedrijf worden aange bracht, doch daar staat al weder tegenover dat de stijging in de prijzen van steenkolen en stookolie den gunstigen invloed der inge voerde economische verbeteringen voor een deel deed verloren gaan. Hierbij komt nog, dat de betaling der in aanbouw gegeven schepen niet alleen een belangrijke vermindering van de beschikbare geldmiddelen heeft ten gevolge gehad, maar ook oorzaak is geworden, dat de verplichtingen der vennootschap tegenover derden sterk toenamen, zoodat reeds werd overgegaan tot uitgifte van / 30.000.000 6 pCt. Obligatiën, welke gedeeltelijk in de Vereenigde Staten, gedeeltelijk hier te lande plaatsing vonden. De interest-rekening moest dientengevolge wel een geheel ander beeld vertoonen als in voor afgaande jaren en inderdaad zien wij dan ook, dat deze het vorige jaar een nadeelig saldo van ruim f570.000 opleverde tegen een voordeelig saldo van meer dan / 2.000.000 in 1921. Waar de exploitatiewinst zooveel minder rijkelijk stroomde, werd deze gewijzigde toe stand in te heviger mate ondervonden en zoo laat zich dan ook verklaren, dat, terwijl de exploitatierekening een mindere bate van Gi millioen gulden opleverde, het voor afschrij vingen enz. beschikbare bedrag een achter uitgang van meer dan 9 millioen te zien geeft. De inkomsten der vennootschap toch be liepen het vorige jaar / 2.163.000 waaronder / 617.000 uit postvervoer, terwijl hiervan ?570.000 wegens te vergoeden interest in mindering is te brengen. Aldus resteert een netto-winst van ? 1.593.000 tegen ? 10.754.000 in 1921. Hierbij is echter nog geen rekening gehouden met de vereischte afschrijvingen, welke de volgende bedragen vereischten: ? 3.650.000 op materieel, ? 662.327 op vaste goederen en etablissementen en ?1.565.062 op deelneming i n andere ondernemingen,totaal dus ?5.877.389. Het batig saldo werd aldus verkeerd in een verlies van ?4.284.000. Het vorige jaar was voor afschrijvingen een kleine twee millioen meer aangewend kunnen worden, terwijl toen bovendien nog een dotatie van ? 100.000 aan het fonds ten behoeve van het personeel had kunnen plaats vinden, waarna het restant de uitkeering van een divi dend van 10 pCt. op het kapitaal, groot ?25.000.000, had toegelaten. De deelneming in andere ondernemingen, waarop ruim anderhalf millioen werd afge schreven, betreft in hoofdzaak het belang van de Holland-Amerika Lijn bij de Vereenig de Nederlandsche Scheepvaartmaatschappij, de groote combinatie, die in den zomer van 1920 door de StoomVaartmaatschappij Neder land, de Koninklijke Nederlandsche Stoom bootmaatschappij, de Java-China-Japan-Lijn, de Koninklijke Paketvaart Maatschappij, de Holland-Amerika Lijn, de Rotterdamsche Lloyd, de Stoomvaart-maatschappij de Maas en Van Nievelt, Ooudriaan Co's Stoomvaart-maatschappij werd opgericht met een kapitaal van ?200 millioen, waarvan ? 100 millioen geplaatst. Aan de HollandAmerika Lijn werd bij die gelegenheid de Directie van een der lijnen van de Vereenigde Nederlandsche Scheepvaartmaatschappij, n.l. de Holland-Britsch Indiëlijn, toevertrouwd. Buiten hare gewone lijnen heeft de HollandAmerika Lijn het vorige jaar aldus nog geregeld een dienst op de Britsch-Indische West- en Oost- kusthavens onderhouden. De vrachten waren evenwel als gevolg van gebrek aan samenwerking tusschen de op deze havens varende lijnen, tot nu toe niet loonend. Wat de Vereenigde Nederlandsche Scheep vaartmaatschappij overigens betreft, deze schijnt ook in 1922 nog niet met gunstig resultaat te hebben kunnen werken, hoewel hare uitkomsten toch reeds veel minder slecht waren dan die over 1921. Waar de HollandAmerika Lijn echter ? 15.000.000 aandeelen Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart maatschappij bezit en de vooruitzichten der vrachtenmarkt nog steeds te wenschen over laten, daar is het alleszins begrijpelijk, dat de vennootschap op ruime schaal op dit bezit heeft willen afschrijven. Overigens behoeft er nauwelijks aan herinnerd te worden, dat het aldus aangewende bedrag niet als verloren moet worden beschouwd, want het ligt voor de hand, dat het intreden van een beteren toestand op de vrachtenmarkt ook de waarde der aandeelen V. N. S. aanmerkelijk zal doen stijgen, zoodat de verminderde boekwaarde vanden post aandeelen,die zich in het bezit der Holland-Amerika Lijn bevindt, alsdan een aanzienlijke stille reserve zal vertegenwoor digen. Het jaarverslag der Holland-Amerika Lijn vermeldt uitvoerige bijzonderheden aangaande de ontwikkeling van het verkeer op hare ver schillende lijnen. Wij kunnen hieraan natuur lijk slechts enkele bijzonderheden ontleenen en zoo zij dan vermeld, dat het passagiers- en vrachtvervoer naar en van New York beperkt bleef. Vooral het vervoer van derde klasse passagiers had sterk te lijden onder de immi gratie-bepalingen, welke de Amerikaansche regeering heeft ingevoerd, terwijl aan cicn anderen kant weinig lust om terug te keeren bestond, nu de arbeidstoestanden in de Vereenigde Staten zulk een verbetering ondergingen en de politieke en economische toestanden in Oost-Europa zoo ongunstig bleven. In het vorige najaar was eenige op leving in het vrachtvervoer naar Amerika merkbaar, doch op de thuisreis was het lading aanbod onvoldoende; de vrachten op New York alsmede die op de andere Amerikaan sche Oostkusthavens bleven zich dan ook op een ongunstig peil bewegen. De diensten op Canada en op Savannah werden, wegens gebrek aan loonende lading, nog niet hervat. Het passagiersverkeer op Cuba, Mexico en New Orleans vond in driewekelijksche dien sten plaats. Een lichtpunt is, dat de HollandAmerika Lijn zich een belangrijk deel van het verkeer tusschen de Spaansche havens en Cuba Mexico heeft weten te verzekeren, zoodat dit deel van haar bedrijf meer en meer van beteekenis wordt. De dienst tusschen Java en New York (onderhouden in samenwerking met de Stoomvaart Mij. Nederland" en den Rotterdamschen Lloyd) leverde geen bevredigende uit komsten op, daar het aanbod van goederen van New York zeer gering was en van Java uit eerst in het najaar met volle lading werd gevaren. De dienst op de Westkust-havens van Amerika, welke tezamen met de Royal Mail Steam Packet Co. wordt onderhouden, blijft zich gestadig ontwikkelen: dank zij een tus schen belanghebbenden getroffen overeen komst kon in de uitgiande vrachten eenige verbetering worden gebracht, terwijl de thuisvrachten, met name die voor koelruimlading, zich konden handhaven. Wat de diensten op Zuid-Amerika betreft, zoo konden de in overeenstemming met Van Nievelt Ooudriaan & Co's stoomvaart Maat schappij onderhouden diensten op La Plata en Braziliëniet loonend worden geëxploi teerd, niettegenstaande aan de onderlinge concurrentie met den Koninklijken Hollandsche Lloyd een einde kwam. Het gering aantal Poolsche emigranten was oorzaak, dat de dienst van Dantzig op Rotterdam beperkt werd. Naar Petrograd werden ter doorzending van transporten Russische reizigers eenige reizen gemaakt, waarbij de vrachtruimte belangeloos ter be schikkingvan het Nansen-comitéwerd gesteld. De vloot bestaat thans uit 45 passagiersen vrachtschepen, tezamen circa 500.000 ton deadweight metende. Na aftrek van de reser ves, welke na afboeking van het verliessaldo van 1922, de emissiekosten voor de obligatieleening en aanwending van ca. ? 12J milli oen voor afschrijving op de nieuwe schepen nog ruim ?41 millioen beloopen, is de boek waarde der vloot op ongeveer ? 100 per ton deadweight aan te nemen. Zelfs bij de tegen woordige lage prijzen kan deze boekwaarde nog alleszins bescheiden worden genoemd. Aangezien de bouw van de Statendam" voorloopig is uitgesteld, kan de vloot der Holland-Amerika Lijn voorhands als voltooid worden beschouwd, zoodat de financiering geen verrassingen meer zal opleveren. Al zijn de resultaten over het afgeloopen boekjaar niet gunstig geweest, zoo is de Hol land-Amerika Lijn tochde tweede halve eeuw van haar bestaan in krachtige positie inge gaan, daar zij over een machtige vloot be schikt, hare financieële toestand gezond is en zij een schitterende organisatie over een groot deel der wereld bezit. Er bestaat dan ook alles zins aanleiding voor de verwachting, dat ;le financieële resultaten der vennootschap bij een herstel der algemeene economische om standigheden cok voor hare aandeelhouders weder reden tot tevredenheid zullen opleveren. P A u i. SABEL Teekening voor ,,Dc Amsterdammer" door B. van Vlijmen. IIIIIIIIIIMIIII1IMIIIIII1IIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII n ml (jeachte Redactie. In de Groene van 31 Maart j.l. behandelt Mevrouw Henriette Holst-Hendrix de vraag: ,,Is Japan een goed land voor Nederlanders?" Zij beweert daarbij dat deze vraag pro en con tra in de Groene behandeld is en dat ik (de pro-schrijvcr) aan energieke Hollandsche jongelui den raad gaf zich naar Japan te begeven, waar ze ongetwijfeld een goede toe komst tegemoet gingen. Wie mijn artikelen over het Verre Oosten, die ik in uw geacht Weekblad mocht schrijven goed gelezen heeft (dus niet zooals Mevr. Holst) zal zich herinneren, dat ik aanried het uit gaan" van energieke Hollanders naar het Verre Oosten te bevorderen. Japan werd door mij niet in het bijzonder aanbevolen en als men het mij vraagt, zal ik dat land in de laat ste plaats aanwijzen als heilstaat voor ener gieke Hollandsche jongelui. Onze betrekkingen met Japan dat gewichtige Rijk in het Verre Oosten moeten in alle opzichten worden verbeterd, maar voor energieke jonge Hol landers is meer te doen in China en Oostelijk Siberië, als na ernstig overwegen tot uitgaan" zou worden besloten. Overigens?het betoog van Mevrouw Holst HANS MULLER Hans Muller, schrijver van Vlam", die Zaterdag j.l. in het Centraal Theater eene lezing hield. IIIBIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ?IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII1 is toch waarlijk niet anders dan een lang op gekropte klacht tegen enkelen van de Neder landsche Gezanten in Japan. Hoe komt Me vrouw Holst er bij te beweren dat het (in oprichting zijnde) Genootschap Het Verre Oosten, verbetering zou willen brengen in de omstandigheid dat zulke menschen aan Gezantschappen zitten en dat hun de belangen van Hollanders in den vreemde zijn toever trouwd....?" Het Genootschap, als het er eenmaal is, zal niet trachten die menschen te storen, want, waarom te beginnen aan een niet te volbrengen taak? Als het Nederland sche Volk, als 'de Staten-Generaal het goed vinden in het buitenland vertegenwoordigd te worden door lieden aan wie als eerste eisch wordt gesteld, niet dat zij hersenen en karak ter bezitten, maar wel dat het aristo's zijn, wil men dan een Genootschap daar ver andering in laten brengen? Kom het Ge nootschap Het Verre Oosten zal beter werk kunnen doen. Het zal ons Corps Diplomatique rustig op de tea's en lunches hun How d'do" en Enchanté" laten prevelen en ondertusschen trachten arbeid te verrichten die iets meer lijkt op den oud-Hollandschen arbeid van anno 1600. H. C. BUUR M A N iiigiitiiiiiiiiiitiiiiiimiiiiiitii. III iiiiiminiiii n» uiiiiliili HUI nu iiiiiiii.iiiiiniiiii K TWEHTSCHE BAH Amstirdam, Rotterdam, '»-flrav«nhagt, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Bittert kapitaal f 35.500.000.?Reserven: circa f 12.000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEINcSCo., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenl., Vreemde Munt, Coupons. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembou rscredie ten. In en Verkoop Effecten. Bewaring.van Waarden. Safe Deposlts. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrleelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENIQINO, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij In blanco. Rente voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar __ ____ |i/2% Tien dagen opzegging ^jt Een maand vast , . l op nader overeen te komen Een maand opzegging J voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3 % ] Vanaf den dag der opZes maanden . . . 3i } zegging wordt } % Een Jaar . . . 4 ,, j minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoo mede voor .grootere bedragen volgens overeenkomst. ei BETAAUAS liiBii DoiliDilriil 20-22, Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging 1^ pCt. Bedr. tot ?20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging l % pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAfB DEPOSIT INBICBTISO, greopead : opWerkd. v.83/4V.m.tot 41/» uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 83/4 tot l uur. Loketten van ?2.50 per maand (? 10.?per Jaar) en hoogerte huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. MlDe bekende ALL-RISK-POLIS van de Excess" geeft de meest volledige dekking in alle ge vallen van schade. Modelpolissen en tarieven aan te vragen bij: J. Hem. Sehröder, lleerengr. 124/128, Amst. Telefoon N. 329. IEDEIUIDSC1E UIKL-IUTKUrTII Gestort Kapitaal f db,000,000.?. Statutaire Reserre f19,445,211.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 't-ORAVENHAOC. RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct opvorderbaar l maand vast ol opzegging . 3 maanden vast of opzegging. 6 H H n n ? . _ . . 12 ... 4Vi % Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen. «V, % . 2 % 3 % JiYPOTfiEEKBrtNK voopNEDERiyiND, V. 462. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen . . 19.535.900. Pandbrieven . 18.889.600. Reserves 1.197.720. Hoofdkantoor: te 's-O R A VEN H A G E, NASSAULAAN 23. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4J % en 5 % PMDBilEVEI TEIU BEU1SKOEIS In itukkan m f 1.000,-, i 600.- en f 101).-, VET EIPLICHTE UiiLIIKSCHE UITLOTIK, iin«in|ifld> 1823. Dl Oiruti«:Mr. D. VAN HOUTEN. Mr 1. D. TEN BRU98EN C»TE Levensverzekering Maatschappij flmbem Bijkantoren te Weltevreden en te Medan. Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden. \v; tegen 98 pCt. pplich^e jaaplyKS ROTTERDAM AMSTERDAM 's-GRAVENHAGE KAPITAALen RESERVEN f111,000,000 Handelscredieten Voorschotten in Bekening- Courant Deposito's Cheque-Bekening met rente- vergoeding Gelegenheid tot open engeslotenbewaargeving APE DEPOSIT Rotliid, Hjpottiiekbaok tooi Opgericht in 1864 Voltiehend MaatichippelijK Kipltnl f 5.000.006 HAARLEM 5 pCt. PANDBRIEVEN a 95 pCt. Jaarlijksche uitloting a pari van 4 pCt." BAARN Bouw- en Woningbureau van de Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank Ged Bierha- ^Wonin^a^jTD.'p.'vAN ven 25 te R'dam of tot hare Agenten DE VEE* Kant0or van Vaste m de hoofdplaatsen des Rijks. ? ' De Di'r.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH. REEPM'AKER, Mr. N. P. C. v. WIJK. i Goederen,Tedingvan Berkhoutstr.3. Utrechtsche Hypotheekbank UTRECHT Pandbrloven ruim f 35.OOO.OOO.?. De Bank stelt beschikbaar: 5'/2 pCt. Pandbrieven a 100' 2 pCt. In stukkan van fWOO.-, 15OO.- en f WO.-, met verplichte uitloting a pari in 25 jaren De D i r e c 1 i e: Mr. A. J. S. VAN I.lliR. Mr. l'. R. ( A. E. TH. DE BYE DÓLLEMAN . Mr p FuERI SNETHLAGE. De Hollandsche Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 6% schuldbrieven in stuk ken van ? 1000.?, ? 500.?en ? 100.?tegen den koers van 99%. te ROTTERDAM Directie.: Mr.H. H.C. CASTBNDIJK en I. MOSSELMAN D e Bank geeft onder contröli van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantooi 5% Pandbr. tegen 95%. INCASSO-BANK Amsterdam Rotterdam Almelo Arnhem - Delft Dordrecht Eindhoven Enschedé's-Gravenhage Groningen 's-Hertogenbosch Hilversum Leeuwarden Maastricht Nijkerk Tilburg?Utrecht Wormerveer?Wijk bij Duurstede?Zaandam Volgestort Kapitaal t 2S.OOO.OOO.-~ ~ i 5.6H.7OO.II Vreemd Bankpapier II Cheques II Buitenl. Wissels Effectenorders Coupons Prolongaties UITRUSTING BIJENKORF PSI PET E RS-DORDRECHT FABRIEK VAN HAARDEN lllustratiedruk-papier van de Firma C, G. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. W. 1202 en 585