26 Mei '23. - No. 2396 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Op den Economiscben Uitkijk De tragiek der goede bedoelingen. Minister Aalberse is een gelukkig man; er waren booze geruchten, dat hij in de Eerste Kamer ten val zou komen, daar immers zou struikelen over zijn Arbeidsgeschillenwet" (gelijk de verkorte naam Iiridt). Maar zie: bij de stemming op 3 Mei 1.1. waren 17 van de 50 senatoren afwezig; van de overblijvende 33 bleken 22 in dit ontwerp geen bezwaar te zien of althans niet zooveel, dat zij daar aan hun stem meenden te moeten onthouden; elf tegenstanders bleven onverzoenlijk. Zou den zij met de 17 afwezigen een meerder heid tegen hebben gevormd? Ik moet er kennen, niet zoo in de detours" der Eerste Kamer thuis te zijn dat ik een antwoord op die vraag zou durven geven. Hoe dit zij, de Minister heeft zijn wet. Tegelijkertijd op denzelfden dag, ging ook het schoenenwetje" er door, zelfs zonder hoofdelijke stemming, wat echter niet beduidde met' algemeene instemming, maar de neuzen waren geteld en men kon dus volstaan met te verklaren dat men geacht" wilde worden tegen te hebben gestemd Met dit succes kan men Mr. Aalberse gelukwenschen, maar ik weet niet recht, wie met deze twee nieuwe toevoegingen aan het arsenaal onzer wetgeving nog verder gefeliciteerd zouden moeten worden. Mis schien de Brabantsche schoenenfabrikanten? Misschien ! Zij hebben deze bescherming te gen valuta-concurrentie verlangd, gevraagd en verkregen en kunnen dus tevreden zijn. De Minister (voorgelicht door deskundigen) zal het dan nu in zijn hand hebben, den invoer van buitenlandsch schoenwerk te beperken, zooveel als hij (na voorlichting door zijn des kundigen) zal noodig oordeelen om de inlandsche nijverheid te steunen. Het is te hopen, dat de Minister (na voorlichting door zijn deskundigen) dan wat meer van de feiten en cijfers zal afweten dan het geval was, toen hij zijn Memorie van Antwoord voor de Eerste Kamer opstelde. In dit stuk toch verklaarde hij niet te weten hoe groot thans ten onzent de voorraden van buitenlandsch schoenwerk waren (en zijn deskundigen had den hem gezegd, dat geen mensch dat ook weten kón !). In dit stuk verklaarde hij ook, te moeten betwijfelen" of de valuta-con currentie reeds een einde had genomen; heel zeker was hij ook daaromtrent dus niet, want anders had hij zich over dit aller belangrijkste punt (immers den grond slag der geheele regeling!) wel stelliger uitgelaten. Kan dan een invoerverbod tot Oudejaarsavond nog baten of is de wet reeds vooraf gesaboteerd door geweldige voor raden? De Minister weet hst niet. Is de wet nog noodig wegens nog felle valuta-concur rentie? De Minister meent van wel. En dus.. .. moet hij de vrije hand hebben om (na voor lichting door zijn deskundigen) buitengewooningrijpende maatregelen in zake den inter nationalen goederenruil te kunnen nemen. Ik weet waarlijk niet of men althans hen daarmee mag gelukwenschen, wier belangen door die maatregelen beschermd heeten te zullen worden. Wachten wij af, hoe deze wet in de praktijk zal werken; het zal de moeite loonen die werking te volgen en ook: na te gaan of de bedoelde invoerverboden, geldend van straks tot het einde des jaars, blijken zullen het door Mr. Aalberse c.s. gehoopt effect te hebben bereikt, dan wel of er een noodwetje zal komen om den fatalen termijn te verlengen. Wachten wij af. En de Arbeidsgeschilllenwet? Men weet, hoeveel ernstige bedenkingen buiten en ook in het Parlement tegen deze proeve van wetgevers-wijsheid te berde zijn gebracht; men weet ook, dat in de Tweede Kamer niet alle tegenstanders en tegensprekers ook tegenstemmers waren, ofschoon het voor den outsider" een raadsel was, hoe de geopperde bezwaren, voor hen, die ze met klem en overtuiging hadden geuit, waren weggevallen, nadat de Minister slechts met een breed gebaar ze had op zij geschoven, zeggende dat het zoo'n vaart niet zou loopen en men zich niet ongerust behoefde te maken. Wie zullen we met deze nieuwe wet geluk wenschen? De arbeiders? Maar ik kan niet gelooven, dat tusschenkomst in hun met patroons gerezen geschillen van 'n soort Rijksbemiddelaar, die met aan de wet ont leend gezag zich in de zaken van derden zal mengen, aan de arbeiders op den duur welkom en voor hun wezenlijke belangen bevorderlijk zal zijn. Nu spreek ik nog niet eens over de bekende grieven tegen de wette lijke regeling, die boeken-onderzoek mee brengt en de openbaarmaking van fabrieks geheimen niet weert (niet weren kan). Doch als ik mij in gemoede de vraag voorleg, of de sociale vrede, de vreedzame berechting althans van arbeidsgeschillen door een wet gever en dan met een instrument als dit ! werkelijk zal worden gebaat, dan kan ik onmogelijk de illusies deelen, die b.v. de Minister (en met hem misschien nog wel eenige theoretisch-denkende idealisten) klaar blijkelijk daarvan koesteren. Den Minister doe ik zeker geen onrecht, wanneer ik hem op dit stuk illussies toeken en voorzoover de politiek niet in het spel is in zijn medestanders zie theo retisch-denkende idealisten, een groep, waar toe ik ook hemzelf in de eerste plaats reken. Deze bewindsman, stel ik mij voor, leeft, om zoo te zeggen, van goede bedoelingen. Die heeft hij botgevierd, toen hij in zijn Arbeidswet het vraagstuk van den achturigen arbeidsdag oploste in de richting van een 45-urige arbeidsweek en dit statuut regelde in een wet, die al buitengewoon-weinig elastisch was, die veeleer was een knellend keurslijf voor de nijverheid, welker behoefte niet wees in den zin van korter werk, maar van ruimere en goedkoopere voortbrenging. Goede bedoelingen hebben hem zeker ook bij zijn schoenenwetje geleid: hier was een industrie in nood door te veel invoer van buitenlandsch goed tot lagen prijs. Moest hij hier niet ingrijpen? En hoe eenvou dig was het ! Als hij maar bevoegd was, dien invoer te verbieaen !.... n dan zijn er nu en dan die ellendige stakingen en uitsluitingen, waarbij partijen vaak tot het bittere einde doorvechten. Hoe schoon zou het zijn, als men partijen tot elkaar kon brengen ! Dat moet dan een onpartijdige derde zijn, die niet kan worden afgewezen, noch gewraakt en die de middelen bezit om de zaak tot op den grond te onderzoeken ten einde een billijke uitspraak te doen. Ziedaar de beminnelijke gedachtcngang van iemand die een arbeidsgeschillenwet" gaat ont werpen en verdedigen. Is het alles theoretisch bezien niet even fraai en goed en nuttig en nobel? 't Is alleen maar jammer, dat die booze praktijk zoo heel anders is dan gemoedelijk in hun studeerkamer de zaken overwegende heeren meenen. De booze praktijk toont aan, dat een wettelijke arbeidsduurbeperking als de bij ons ingevoerde neerkomt op een uiterst ongewenschte productie-belemmering en een evenzeer ongewenschte verzwaring van productie-kosten. Ten aanzien van het schoenenwetje ook zal de praktijk richten over de goede bedoelingen, die door een tijdclijken maatregel wegens geheel uitzonderlijken nood-toestand niet meer dan de miodige hulp bieden wilden. En over de arbeidsgeschillenwet ook zal de praktijk, als ik wel zie, vonnis vellen; zij zal haar veroordeelen als een regeling, die groote nijverheidbelangen schaadt en arbeidsbelangen niet duurzaam baat Want dit is de diepe tragiek der goe de bedoelingen, bij welker verwezenlijking slechts een beminnelijk-idealistische theo reticus aan het woord is en geen rekening wordt gehouden met de nuchtere, onafwijs bare eischen der kille praktijk: dat ze zoo geheel averechts uitkomen en niet bevor derlijk blijken aan de belangen, die door de regeling moesten worden gebaat, doch veeleer die belangen schaden. Dit is de onafwendbare tragiek, omdat die regelingen niet in academische dissertaties worden neergelegd, maar als wetten in het staats blad komen en dus in de praktijk van het leven neerploffen. Daar kunnen ze niet tegen. De praktijk is onmeedoogend; zij zet haar eischen door en wat daaraan niet voldoet wordt, als practisch-ondeugdelijk, een stain-den-weg of zelfs wel een heel hinderlijke factor, een element van schade, een anti sociaal maaksel, een belemmering voor ge zonde ontwikkeling en natuurlijken voor uitgang. Dat is het gevaar, het groote nadeel. Met alle (theoretische) waardeering voor goede bedoelingen en nobele aspiraties moet men, practisch, zeggen dat in haar naam wetten gemaakt worden, die ons niet voortiitbrengen, maar ons achtcruitzetten. En van zulke wetten kunnen wij ons waarlijk in dezen tijd allerminst de weelde veroor loven. Wij moeten zuinig zijn, ook met het samenstellen van slecht-werkende wetten. De eisch des tijds is niet: dat wij idealistische opwellingen verwezenlijken en goede bedoe lingen bot vieren. De eisch des tijds is: de volkswelvaart weer op te bouwen, het eco nomisch evenwicht weer te herstellen, de oude plaats weer te veroveren. Dat is de practische eisch. En die wordt niet vervuld met goede bedoelingen, die slechte wetten opleveren. S M i s s A E R T iiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiim iiiiiiin DE TWBiïSCffi BAH Ansttrdan. Rotterdam,'s-6ravenhag«, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. Bestort kapitaal f 35.500.000.?Rmrvtn: circa f 12.000.000. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEINdcCo., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER déCo., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bulten!., Vreemde Munt, Coupons. Incasseerlng op Binnen- en Buitenland. Rembourscre dieten. In- en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Deposlts. Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credleten aan Handelaren en Industrleelen bi] hare afdeeling CREDIETVEREEN1GING, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij In blanco. Rente voor DEPOSITO'S Direct opvorderbaar tV»% Tien dagen opzegging p/4,, Een maand vast , . l op nader overeen te komen Een maand opzegging } voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3 % ) Vanaf den dag der opZes maanden 3J } zegging wordt J % Een Jaar 4 J minder rente vergoed Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen volgens overeenkomst. llllllllllllllllllllllllmilllltllllllllflllllltllllllllllllllllllllllllllltl» MMII«MWttMllmllllllllllllllmMMIIlllllmflllimml«ffU iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiimiiiiiii ONTTAHG- en BETAALKAS liiun Doiliflilrut 20-22, tasterdii Renteverg. voor gelden a deposito met l dag opzegging 1^ pCt. Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging l % pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. 81ÏI DEPOSIT INRICHTING, geopemdt opWerkd.v.83/4V.m.tot 4y, uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantledagen des morgens v. 83/i tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand (f 10.?per Jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Tegen een premie van f ISO.?kan elke particuliere auto ter waarde van f 4000.?worden verzekerd tegen alle schade met inbegrip van wettelijke aansprakelijkheid jegens derden (met 10 pCt. korting voor leden van den A.N.W.B.) bij de EXCESS" lieerengracht 124/198 Amsterdam. Telefoon N. 329. iEDElLilDSCHE lUia-IUTMUrVII Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f 19,445,211.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en -ORAVENHAOE. RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct opvorderbaar ........ l1/* % l maand vast ol opzegging .... 2 % 3 maanden vast of opzegging. . . 3 % 6 3V, % 12 4i/j % Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen, Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen . . 19.535.900. Pandbrieven . 18.889.600. Reserves , l, 197.720. Hoofdkantoor: te 's-G RAVENHAGE, NASSAULAAN 23. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4J% en 5% PJIDBIIEÏEI HfiEI BEUISKOEIS In stukkeg m f 1.000.-, 1500.- » f 100.-, UET VEIPUCHTE lUIlIJKSCHE UITIOTIIS, mmntti 1923. Ot OlractliiMr. D. VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRU8BEN QATE Levensverzekering Maatschappij flrribem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden Hypotheekbank voor Amerika 's-GRAVENHAGE 6°0 Pandbrieven Opeischbaar na 10 jaar & pari. Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Tilif, N. 10281.7321 Amsterdam, Heerengraclit 260. VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder land, Belgli, Duitschland Frankrijk, enz. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoombo ? t en. VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen In Schepen, Booten enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa per ipoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Ef lei ten, Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa, naar en van Amerika, naar en van Oost-en West-Indien, enz. VER7EKERINGEN op PASSAG1ERSGOEOEREN D* schade In de Hotels enz. wordt vergoed. All risks verzekeringen. Residentie Hypotheekbank 's-G RAVENHAGE Anna Paulownastrtat 97. TRUSTEB'I IN ACCOUNTANTSCONTROLE 51/2°/o Hypotheekbrieven tegen 99 2°c Opelschbaar a pari na IO Jaren, Directie: K. E. ABBINQ. D. VAN OORBT te ROTTERDAM Directie: Mr.H. H.C. CASTHNBIJK en I. MOSSELMAN De Bank geeft onder contröli van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantooi 5% Pandbr. tegen 95%. De Hollanfcclie Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 | De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van l 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 6% schuldbrieven in stuk ken van ? 1000.?, ? 500.?en ? 100.?tegen den koers van 99%. Rollerd, Hypotheekbank 1001 Nederland Opgericht in 1864 Voltukend Maatschappelijk Kapitaal (5.000.006 Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank.Qed. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten in de hoofdplaatsen des Rijks. De Dj'r.Mr.W.v.RossuM.Mr. TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK. EEN POLIS bij de AMSTERDAMSCHE" GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Soliede grondslagen -Voorzichtig beheer. Qpoofe openbaarheid. Vraagt jaarverslag. - A'dam.N.Spiegelsfraaï117. De Haarlemsche Hypotheekbank Directie: Mr. A. S.MIEDEMA& P.H. CRAANDIJK Kapitaal f2.500.000 Reserves f510239 Hypotheken f 24.299.910 Pandbr. f 24.079.300 SpCl. Pandbrieian tep laalslen Amslerdamschen Beurskoers. Sluit Uwe Glas ver zekering1 hij de Nederlandsche Phoenix Speciaal tarief voor Woonhuizen VORSTnAN & Co Prinsengracht 197 Amsterdam / Mei is do 18o jaargang begonnen vas$ s DB Vrouw en haar Huis Geïll. Maandschrift onder Redactie van Mej. ELIS. M. ROGGE Kunst en Kleeding - Huis en Hof - Moeder en Kind - Hygiëne en Sport Do Vrouw en haar Huls" verschijnt In afleveringen van pl.m. SO pagina's. Iedere aflevering bevat vele Illustraties en bijna alle artikelen xljn rijk geïllustreerd. Do uitvoering voldoet aan de hoogste elsohen. Op kunstdrukpapier en met nieuwe letter gedrukt, Is De Vrouw en haar Huls" een degelijk doch ook xeer fraai tijdschrift. Ais gratis bijvoegsel verschijnt vier maal per Jaar s Naald werk en Kant", een geïllustreerd tijdschrift ter bevordering van naaldkunst en kant werk In alle technieken. Werkteekeningen op ware grootte zijn In elke bijlage te vinden of kunnen bij de ontwerpers worden aangevraagd. In lederen Jaargang verschijnen Strijkpatronen, MuxlokbIJdragen en als aparte bijlage eenige portretten van Vrouwen van Beteekenls, speolaal voor het tijdschrift geteekend door Mevr. E. L. H. Woutersen?Van Doesburgh. DB prijs per Jaargang is f W.?franoo per pvst f 1O.75. Buitenland f 13.?. Proefnummer op aanvrage verkrijgbaar Men abonneert zioh bij lederen sollodon boekhandel UITGAVE VAM VAH HOLKEMA & WAREHDORF - AMSTERDAM llhistratfedruk-papier van de Firma C G. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. N, 1202 en 585