Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
30 Juni '23. - No. 2401
? c
NOG EEN JUBILEUMLIED
Wij zouden onvolledig zijn. indien wij niet
melding maakten van een tweede Jubileum
lied, getiteld Holland waakt", en geschreven
door den heer Herman Vas Dias.
Volgens De Standaard hebben reeds, na
H. M. de Koningin, hun dank voor dit lied
betuigd: de minister van Onderwijs. K. en W.
en de Burgemeester 'van Amsterdam.
Lezer houdt u vast, want we gaan weer
citeeren. Daar gaat hij:
Er was een tijd dat 't Spaansche Juk
met ruw geweld op Neerland drukte.
En dat we in ons ongeluk
Voor Spaansche tyrannie maar bukte(n).
Men ziet dat de schrijver het geval van den
gemoedelijken kant opneemt. Vooral het
maar" in den vierden regel geeft op meester
lijke wijze de resignatie weer van een volk, dat
in'zijn ongeluk" dan maar bukken zal onder
het met ruw geweld drukkende juk".
Het tweede couplet begint met eene zins
wending die herinnert aan een zeker soort
feestredenaars, die in het nauw zitten:
En daarom " (roept de heer Herman
Vas Dias uit):
En daarom, dierbaar Nederland
Wil toch die liefde niet vergeten,
Oranje blijve U 't schoonste pand.
Laat spreken ja nu uw geweten.
Tooi u dan met Oraniekleur,
Dus niet uw plicht verzaken,
En stel u zelven niet te leur,
Blijf immer voor uw vrijheid waken.
En daarom, dierbare familieleden"....
zoo associeert ons' brein aanstonds, en we
zien een met papieren bloemen versierd schild,
waaronder de feestredenaar ja nu zijn ge
weten spreken laat, in een soort stijl die her
innert aan advertentiën, waarin ons ernstig
wordt aangeraden onszelf niet te leur te stellen,
en in zinnen wier duistere onderlinge samen
hang wordt verbloemd met dan" 's,
,,immer's", ,,düss'-sen en n"-s.
Het lied eindigt zér gelukkig niet de rege
len:
Ons blijft ook nu maar eene keus:
Dat God U den zegen moog' schenken.
Hier treft ons dezelfde fatalistische resig
natie die wij opmerkten in het eerste couplet.
Alleen zouden we in het midden willen brengen
dat deze ne keus", die blijkbaar gedaan
wordt uit eene ruime sorteering" van wen
schen, niet zóó verrassend is als de schalksche
schrijver het heeft willen doen voorkomen.
We kunnen niet zeggen dat de laatste regel
onze hoogste gespannen verwachtingen, op
gewekt door de aankondiging van die ne
keus, beschaamt.
Wél wachten we in spanning op nieuwe
oogsten uit het laurierbosch der jubileum
dichters.
Tot wederziens, lezer, zoodra er weer een
verschijnt.
\ :
HET A. P. S.
Het Manifesten Aan Nederland Instituut en
Algemeen Klachtenbureau verzoekt ons het
volgende op te nemen :
Anti- Pluvius- Instituut
(A. P. S.)
Verzet u tegen het slechte weder !
Nederlanders ! Hoe lang zitten wij reeds
bij de pakken neer? Hoe lang reeds zien wij
werkeloos toe terwijl de elementen voortgaan
onzen zomer te bederven? Koude en regen
wisselen elkander af .Onze hotels en badplaatsen
verkwijnen. Moeten wij nog langer rnet de
handen in den schoot blijven zitten?
Een voorloopig comité, samengesteld uit alle
politieke partijen, en waarin elke kerkelijke
gezindheid vertegenwoordigd is, heeft gemeend
deze vraag te moeten beantwoorden met een
krachtig NEEN!
TJTT HET
JA.3STTJB
Wij roepen de elementen toe een donderend :
tot-hier-toe en niet verder.
Wij wenschen een krachtige actie te voeren
en met alle middelen op te treden tegen dezen
schandelijken inbreuk op het
Vacantie-genoegen-recht van
den Nederlandschen Staatsburger.
Wij zijn bezield met het verlangen om langs
vreedzamen en minnelijken weg tot dit doel
te geraken.
Maar tevens deelen wij mede dat wij,
indien het niet goedschiks mooi weer zal worden
niet zullen terug deinzen voor de krachtigste
middelen om des noods kwaadschiks te
geraken tot ons doel: zonneschijn en warmte.
Wij zullen geen adressen richten tot de
Staten-üeneraal.
Deze gaan in het besef hunner machte
loosheid tot eene behoorlijke behartiging
van de belangen des volks met reces.
Wij wenschen de Hoog Edelgestrenge
Heeren veel genoegen in hun vacantie.
Wanneer deze niet totaal verregenen mocht
zullen zij dit te danken hebben aan ons.
Misschien dat wij, meer gewone stervelingen,
tot stand kunnen brengen wat onze leiders
verzuimd hebben.
Het spreekt van-zelf dat wij optreden in
samenwerking met andere ex-neutrale landen.
In Zwitserland, Spanje, Zweden, Noorwegen
en Denemarken hebben zich zuster-comité's
gesticht, maar ook in Engeland is groote
belangstelling.
Gefuige het volgende bericht:
EEN METEOROLOGISCH CONGRES
Woensdagavond is te Londen een massanieeting
gehouden van dagjesmenschen, om gezamenlijk de
grillen van het weer te bespreken.
De voorzitter begon niet de voorlezing van het
laatste weerbericht, waarna hij mededeelde dat er
natuurkundigen waren, die durfden beweren, dat de
uitbarsting van den Etna in geenerlei verband
stond met het weer. Miar, zeide hij, na de eruptie
in Japan in 1783 hebben we toch ook vier koude
zomers gehad !
Een der aanwezigen onderbrak hem met den uit
roep : Houdt er den moed maar in!
De afgevaardigde van Peckham deelde onder groot
gelach mede, dat moeder de natuur den vorigen dag
in een uur tijds Peckham op het volgende
weermenu" had vergast : mist, heldere zonneschijn,
hevige wind, regen, vinnige koude en wér schitte
rende zonneschijn
,,En geen sneeuw?", vroeg de voorzitter.
Neen", antwoordde de man van Peckham.
,,Ga dan maar zitten en houdt ons niet op !" riep
de voorzitter uit ,,Wat je daar vertelt dat hebben
we in Putney ook gehad !"
Een afgevaardigde van Welsh droeg een spotprent
bij zich, voorstellende eene kleine anticycioon, mid
den in den Oceaan in gevecht gewikkeld met den
kouden luchtstroom, die zich op weg naar Engeland
bevond. Deze afgevaardigde was er voor, een hulp
expeditie uit te rusten naar dat moedige
anticycloontje en 'm een hartelüke ontvangst te berei
den: Ik ben tegen den oorlog" verklaarde hij,
.,maar als IJsland zijn koude windvlagen niet bij
zich wil houden, dan moet lord Curzon maar 'n fel
ultimatum zenden."
De meeting nam een resolutie aan waarin er bii
de regeering op aangedrongen werd, stappen te
ondernemen, om aan IJsland duidelijk te maken,
dat het alle leveringen van koude en depressie zelf
moet accepteeren en geen enkele lading meer naar
Engeland doorvoeren
De meetinggangers gingen uiteen onder het zingen
van het bekende lied: Jan, neem toch je
paraphntje mee '." (Dagblad-bericht}.
Wij hebben aanstonds een telegram ver
zonden aan onze Engelsche vrienden.
Het spreekt vanzelf dat het A.P.S. reeds
herhaaldelijk vergaderd heeft. Afgevaardigden
waren aanwezig van de A.N.V.V. en van het
comité: ,,Vrouwen wat doet gij?"
In principe werd o ereengekomen dat men
zich schrap zou zetvn tegen de algemeene
Rookt TABA SIGAREN
't nieuwste 't fijnste
verslapping en inzinking die er de oorzaken
van zijn dat men alle natuurverschijnselen
maar onverschillig langs zich laat afglijden.
Door een der aanwezigen werd de aandacht
gevestigd óp het bekende gedicht van Paul
Verlaine:
,,11 pleure dans nion coeur,
comme il pleut sur la ville..
Pour un coeur qui s'ennuie,
Oh.. Ie bruit de la pluie,
par-terre et sur les toits
In dit verband wees hij op een artikel in
de Mercurc de France, door Jean-Aubry,
en waarin deze de aandacht vestigt op het
bezoek van Paul Verlaine aan Nederland in
1892. De voorzitter meent dat deze versregelen
niet vreemd kunnen zijn aan dit bezoek; hij
noemt het een schande voor ons land. De
vertegenwoordiger van de A.N.V.V. belooft
deze quaestie ter sprake te zullen brengen.
Voorts wordt herinnerd aan de jaarver
gadering der vereeniging Nederland in den
Vreemde, waarop Sir Walter Townley in een
stortregen de Nederlandschc vlootpolitiek
heeft moeten bespreken. Men kwam overeen
dat het thans zaak was een duidelijker uit
spraak uit te lokken van de openbare meening.
waardoor het mogelijk zal zijn een Internatio
nale Commissie te vormen, die zich wapenen
kan tegen metereologische excessen.
Nederland is als het ware de aangewezen
plek gronds om deze actie te beginnen. Reden
hiervan is dat in den laatsten tijd meer en
meer gebleken is dat Nederland in het alge
meen de meest geschikte plek gronds is om
allerlei acties op allerlei gebied te beginnen.
Het spreekt van zelf dat er hél vél geld
voor zal noodig zijn. Men wenscht in samen
werking met het eveneens hier te lande geves
tigde Internationale Comitétot vaststelling
van de oorzaken van den wereldoorlog een
bureau te stichten.
Dat ieder zijn penningske bijdrage.
Dat men zich niet store aan laffe grappen
makers die eens per week ,,aardig" moeten
zijn, en die deze actie reeds van te voren
trachten te verlammen.
Indien het weder beter zal worden kan dit
alleen geschieden wanneer alten de handen
ineen slaan.
Pay?pay?pay.
MELIS STOK E
MIIIIIIIIIIIIIMIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIII1IIIIIII IIIII1IIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11IIIIIMIIIIIII
nu ii min niiiiiiiiiiiiiiiiiiii mma.xiii minimi m min mi i HUI iiiiiiiiiiiiiinii itiiiiiiiin iiitiiiiiiiiiiiini
Beiden lachen en buigen
Een jaquet. Meneer de Voorzitter. Zes gulden
per dag is belachelijk. Mijn kamer in het
Splendid-hotel kost zonder ontbijt al tien gulden (ge
roep van: juist!.... o zoo!) Mij dunkt, dat
een vacatie van vijf-en-twintig gulden per dag
in den tegenwoordigen tijd volstrekt geen over
dreven eisch is) (Levendige instemming bij de
gekleede jassen).
Meneer Dinges. Meneer de Voorzitter, moeten
we dan perséin luxe hotels overnachten?
De Voorzitter (zuur-vriendelijk). Nee zeker
niet; de lerfen zijn geheel vrij in hun bewegingen.
U moogt gerust in een volkslogement slapen!
(gegiechel; ook de minister glimlacht).
Een ander jaquet. Meneer de Voorzitter,
zou de Minister, nu Zijn Excellentie toch hier
tegenwoordig is, ons niet kunnen mededeelen
of een eventueel voorstel om het bedrag van f 6.
te verhoogen tot f 2n.-- bii de Regeer ing in 'mede.
aarde zal vallen?
(De minister knikt met groote stelligheid.
Bravo geroep. Drie gekleede jassen wrijven
hoorbaar in hun handen. Twee kellncrs komen
met de bestelde dranken, die ze
rondpresenteeren. Meneer Dinges weigert zoowel sigaren
als drankV
De voorzitter. Meneeren. Aan de regeering
zal dus worden gevraagd het vacatiegeld nader
vast te stellen op f25.?per dag. Verlangt
nog iemand hierover het woord?
Meneer Dinges. Meneer de Voorzitter, ik
vind dat bedrag veel te hoog en ik denk dat het
voorstel op de regeering een zeer pijnlijken
indruk zal maken.
De voorzitter (ongeloovig). Och kom....
(De minister proeft aandachtig van zijn
vermouth).
Meneer Dinges. De meesten onzer logeeren
immers bij familie. En die dat niet doen,
kunnen met zes gulden per dag zeer wel toe
komen. Als ze b.v. hun twaalf uurtje meenemen..
(Daverend gelach : de voorzitter hamert).
Meneer Dinges vervolgt. Ja, meneeren,....
wij in de eerste plaats moeten het voorbeeld
geven. .. .Hier. .. .ik heb mijn boterham bij
me en als ik die straks in een melkinrichting
opeet, verteer ik vijf en twintig cent. (haalt een
pakje uit zijn achterzak en toont het. Brul
lend gejuich. Geroep van: Wat zit er op?. . . .
Leverworst.... Kornijnekaas \. . .. Hagel-slag..
.. Kwattastrooisel l De voorzitter hamert).
De voorzitter. Meneeren. Stilte alstublieft.
Verlangt neg iemand het woordt over het
bestuursvoorstel? (stilte). Dan zullen we er over
stemmen.
Twee jaquetten. Onnoodig... .bij accla
matie. ...
Meneer Dinges. Ik \vil geen obstructie voeren
door stemming te vragen, maar ik wil geacht
worden te hebben tegengestemd.
De voorzitter (sarcastisch). We waardeeren
het zeer, dat u geen obstructie wilt voeren. Het
voorstel is dus aangenomen meneeren. Nu de
reiskosten. De regeering stelt voor ons tweede
klasse te vergoeden.
Jhr. Schinderman. Meneer de Voorzitter.
Ik wil a priori gaarne aannemen, dat het niet
zoo bedoeld is, maar het getuigt toch wel van
weinig deferentie van de zijde der regeering (de
minister schudt droefgeestig het hoofd) tegen
over de commissie, dat er op zoo'n primitieve
wijze moet gereisd worden. Men zal mij in
deze niet verdenken van egoisme, omdat
ik als kamerlid toch al ecu vrijkaart eerste
klas op alle lijnen heb. (goedkeurend ge
mompel).
Meneer Dinges. Meneer de voorzitter, ik ben
van oordeel, dat alle leden derde klasse moeten
reizen.
(Bedreiging, verontwaardiging).
De voorzitter (vriendelijk). Dat is volstrekt
niet verboden, meneer... .e.... Dinges.
Meneer Dinges. Maar dat ze ook niet hooger
dan voor de derde klasse mogen declareeren
meneer de voorzitter.
(Stemmen: Per fiets is nog goedkooper....
.... in den bagagewagen.... op een vrachtauto..
....in een leege lijkkoets....).
Jhr. Schinderman. Meneer de voorzitter.
Het komt me voor, dat hier een misverstand
heerscM. Het reizen eerste klasse door kamer
leden en, naar ik vertrouw ook door de leden
dezer commissie, is geen kwestie van luxe, maar
van rust! (Juist.... natuurlijk... .) Wanneer
men zoo uit de soesa van het dagelijksche leven
met allerlei juridische ktvesties en staatkundige
vraagstukken in het hoofd, in een compartiment
eerste klasse stapt, dan weet u niet hoe weldadig
de kalmte en besloten rust in zoo'n coupéop
het denkvermogen werken. De beste wetten en
regeeringsmaatregelen in 't algemeen worden in
de coupé's eerste klasse geboren. (De minister
knikt).
Meneer Dinges. Er zijn kamerleden die poker
spelen in den trein.
Jhr. Schinderman (scherp en waardig). Die
zijn dan zeker van uw politieke kleur; ik ken
ze niet. (Sissende bewondering om die repliek,
instemmend gemompel, meneer Dinges wordt
gemitraillecrd door een kruisvuur van woe
dende blikken). Maar meneer de voorzitter, die
rust, die weldadige inspireereiide rust zult n
vergeefs zoeken in de tweede of derde klas
compartimenten, Ik stel daarom voor de regee
ring te verzoeken ons toe te staan om te reizen....
hm.... om te mogen declareeren voor de eerste
klasse.
Alle gekleede jassen (enthousiast). Bravo !
De voorzitter.' Verlangt iemand liet woord
over dit voorstel?
Meneer Dinges. Ik ben er tegen, meneer de
voorzitter.
De Voorzitter (koel). Duf is uw recht meneer.
(De minister trekt zijn wenkbrauwen op).
We zullen dan tot stemming overgaan.
Jhr. Schinderman (schelt). Meneer tle Voor
zitter, ik zal intusschen den kellner nog maar
eens laten vragen ?
(De stemming gaat door, allen roepen
hard: Voor.... behalve meneer Dinges, die
een scherp snauwerig: Tegen" laat hoorcii.
Intusschen is de kellner weer gekomen en no
teert even als den eersten keer de bestellingen.
De gerant verschijnt. Bijna even d,eftig ge
kleed als de minister, maar zijn kapsel is
beter verzorgd: hij loopt op zijn teenen,
neemt het air aan van een groot man, die
bij momenten ook bescheiden kan zijn, trekt
door een gezichtsbuweging de aandacht van
Jhr. Schinderman die nu naar hem toe komt.
Ze blijven terzijde staan en fluisteren).
Gerant. Och....zon ik u even lastig mogen
vallen ?
(Meneer Dinges verlaat op weinig in 't
oog loopende wijze de zaal).
Jhr. Schinderman. Ja.
Gerant. In verband rnet het déjenner. . . .
U hadt besteld hors d'oeuvres (i la Russe,
maar ik kan daar momenteel niets fijns in
serveeren. Er is absoluut geen cavi'acir. Mogen
het geen oesters zijn? Impériales. .. .prima
prima.... .'/
Jhr. Schinderman. Nou enfin, in godsnaam!
Maar minstens een dozijn per convert....
Gerant. U kunt er op aan (glimlacht) We
zullen niet op een dozijntje meer of minder zien.
En dan nog iets. U hadt zalm besteld....
Jhr. Schinderman (kwaad). Heb je nou
goddorie ook al geen zalm?
Gerant (krimpt ineen). Ik kan u zalm ser
veeren. Maar het is niet dat.... neemt u ze
niet,meneer Schinderman,gelooft u mij.... laat
ik f or ellen geven.
Jhr. Schinderman. Nou, in godsnaam, dan
maar forcllen. Maar de rest. . . .
Gerant (opgelucht). Is in orde meneer. Ik
heb magnifiqut! kreeften 's kijken (haalt
menu uit, overziet liet) fasanten. . .. (knikt)
asperges en branches corbeille de fruit....
versche ananas, druiven en perzikken... .vindt
n goed? (als Schinderman genadig knikt).
Prachtig ik dank u zeer zal u niet
langer ophouden... .u zult tevreden zijn....
(buigt, wil heengaan).
Jhr. Schinderman. Presenteert u een glas
champie bij de oesters hé?
Gerant (noteerend) Heel graag. Roederer?
Jhr. Schinderman. Ja, dat 's goed. (Gerant
buigt, af. Schinderman gaat terug naar zijn
plaats, waar juist de kellners met den nieuwen
drankvoorraad arriveeren. Kr hangt nu een
blauwe havanna nevel boven de vergadertafel.
Een piccolo brengt een briefje, geeft het aan
den voorzitter, die het dadelijk openmaakt
en leest. Hij glimlacht, legt het voor zich op
de tafel, hamert dan)
De voorzitter. Meneeren. Ik wil even van
de agenda afwijken om u mede te deelen, dat
er juist een schrijven is ingekomen van meneer..
. .e... .dinges, waarin hij mededeelt ontslag
te nemen als lid der commissie.
(Verwondering, uitroepen God. die feilt
is verdwenen Gelukkig / De minister
trekt zijn wenkbrauwen zeer hoog op).
Meneeren, het is jammer, dat meneer....e
dinges, zich al zoo spoedig niet berekend
heeft gevoeld voor de edele taak, die hem wachtte.
Mr. Butijn van Aalskerke. Requiescat in
pace! (De minister glimlacht).
De voorzitter. Voor kennisgeving aange
nomen, (met stemverheffing) Meneeren, op
de agenda staat thans als derde en laatste punt:
Regeling der werkindeeling. Met het oog op
den beschikbaren tijd zon ik u echter willen voor
stellen dit punt aan te houden tot de volgende
vergadering. (Instemmend gemompel v;,n alle
zijden). Het is me bizonder aangenaam u te
kunnen mededeelen, dat 7..E. de Minister onze
uitnoodigiitg om met ons aan te zitten aan een
eenvoudig noenmaal wel heeft willen accepteeren
(daverend applaus, de minister nvigt).Meneeren
ik geloof, dat we met voldoening mogen terugzien
op' de resultaten van deze onze eerste bijeen
komst. Verlangt een der leden nog het woord?
(stilte). Dan sluit ik de vergadering (hamerslag).
Een gekleede jas (angstig tot Jhr. Schinder
man) Dat noenmaal is toch ook op kosten van. .
Jhr. Schinderman. Dat spreekt toch van zelf.
(gekleede jas opgelucht af). Schinderman
wenkt een heertje met pianohaar en een
verfrommeld deukhoedje in zijn hand, dat
even tevoren met een onverschillig brutaal
gezicht is binnen gekomen en nu haastig
op Schinderman toe treedt, terwijl hij een
eversharp en een notitieboek uit zijn zak
haalt. Jhr. Schinderman (nog al hoog en be
schermend): O, u wou een persberichtje zeker?
Journalist (ook hoog). Juist.
Jhr. Schinderman (pakt even als
peinsmanuaal zijn neus met duim en wijsvinger
vast). E schrijft u maar. 't Gewone aan
loopje hè? En dan e Deze eerste
verTABAK
nog altijd de beste.
Neemt U ze niet meneer Schinderman
gadcrini' in pleno was hoofdzakelijk gewijd aan
... .e... .(verstrooid)... .het menu van....
nee, nee. .. .pardon... .aan besprekingen van
hiiishondelijken aard. Heb n dat?
Journalist (nop schrijvend, op een arrogant
omhoog gaand toontje). Nja. . . .e. . . .?
Jhr. Schinderman. Niettemin bleek al dadelijk
uit den geest der debatten de krachtige wil en de
miiedgevende eensgezindheid... .heb u dat?
Journalist (alsvoren). . . .zindheid. . . .Nja. .
..c. . ..?
Gerant, (schiet haastig toe op Jhr. Schin
derman, f luistert), 'kl-!eb toch nog zalm kunnen
krijgen. . . .wou 'k u even zeggen. (Af met een
gelukkigen glimlach vol zelfvoldoening)
Jhr. Scfiinderman (tot den wegzwevenden
gerant). Prachtig. . . .prachtig.
Journalist (zich heelemaal omwendend
om den gerant na te kijken, droogjes) Is dat
(tf minister?
Jhr. Schinderman. Ncu. . . .toch niet, dat
is....e.... schrijft n maar verder.... 's
kijken.... krachtige wil en de muedgcvende
eetlust... .pardon, eensgezindheid, bedoel ik,
om te zatneit paal en perk te stellen aan de
funeste neiging tot verkwisting van 's Rijksgelden
welke het'vaderland. ... (gaat er pathetisch
voor staan) het vaderland.... heb u dat?
Juirnalist. (slaat notitieboek dicht) Ja, ia
... .dank u... .de rest weet ik wel.... móge..
(buigt af).
Jhr. Schinderman (onthutst en nijdig, tot
den ru» van den journalist) O, ik dacht, dat u..
Gerant (snel nader, buigt, glimlacht zelf
het eerst om het elegant gelanceerde grapje)
Monsieur est scrvi.
Op den achtergrond gaan deuren open en
wordt de met bloemen versierde tafel zicht
baar. De heeren schrijden er langs eenige
buigende kellners naar toe. Mr. Bankstra
van Leeuwe met den Minister voorop.
Een onzichtbaar strijkje speelt het als Foxtrot
bewerkte Volkslied.
Doek (hoe gauwer, hoe beter).
Typ. Amst. Boek- en Steendrukkerij, voorheej Ellerman, Harms <S Co.